Ένα Άγιος Ερημίτης, πολλά χρόνια κλεισμένος μέσα σε μια σπηλιά στη ρίζα ενός απόκρημνου βράχου, είχε μοναδική του απασχόληση την προσευχή. Ο Ουράνιος Πατήρ, προνοώντας γι’ αυτόν, όπως και τα πετεινά τ’ ουρανού, τον έτρεφε μ’ αυτό το θαυμαστό τρόπο: Κάθε βράδυ, ύστερα από τη δύση του ηλίου, έβρισκε ένα ζεστό ψωμί, που έλεγες πως μόλις είχε βγει από το φούρνο, στην είσοδο της σπηλιάς του. Χρόνια γινότανε αυτό!
When someone visits the Holy Mountain and sees the humble monks, they could think this is a lazy life without purpose. It seems so, when one sees things from the outside. This is because few people can understand the fearsome and uninterrupted war undertaken within the souls of the monks.
Ὅταν κάποιος ἐπισκεφθῆ τὸ Ἅγιον Ὅρος καὶ δεῖ τοὺς ταπεινοὺς καλογήρους, μπορεῖ νὰ συλλογισθῆ καὶ νὰ σκεφθῆ ὅτι αὐτοὶ ζοῦν τεμπέλικη ζωὴ καὶ χωρὶς σκοπό. Αὐτὸ φαίνεται ἔτσι, ὅταν κάποιος βλέπει τὰ πράγματα ἐξωτερικά. Γιατί λίγοι εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ θὰ μποροῦσαν νὰ καταλάβουν τὸ φοβερὸ καὶ χωρὶς διακοπή πόλεμο ποὺ γίνεται μέσα στὶς ψυχὲς τῶν μοναχῶν.
Μὲ τὴν ἀγάπη του, ποὺ συνοδευόταν ἀπὸ τὴν μετὰ δακρύων προσευχή του, συγχωροῦσε τὶς ἁμαρτίες τῶν ἁμαρτωλῶν, στήριζε τοὺς ἀδυνάτους, διόρθωνε αὐτοὺς ποὺ ἔκαναν πονηρὰ ἔργα, θεράπευε τοὺς ἀρρώστους, εἰρήνευε τοὺς ἀνέμους. Στὸ μοναστήρι ἔκανε κοπιαστικὴ ἐργασία. Εἶχε τὴν ἀποθήκη μὲ τὰ βαριὰ ἀντικείμενα.
“A single saint is an extraordinarily precious phenomenon for all mankind. By the mere fact of their existence – unknown, maybe to the world but known to God – the saints draw down on the world, on all humanity, a great benediction from God…”“Because of these people, I believe the Lord preserves the world, for they are precious in His sight, and God always listens to His humble servants and we are all right because of their prayers.”
Nobody and nothing can ever destroy the image of God in man. The worst deluded person, the worst criminal, still has the intact image of God in him. We don’t think about this when we relate to other people. We judge them according to the epidermis, not the image of God. For, otherwise we would treat others with more attention and delicacy because they also have the image of God. Only the likeness of God is lost because of sin, but not the image.
«Νόμιζα ότι όλοι οι μοναχοί, ιερείς, επίσκοποι είχαν τη δωρεά της αδάπανης Χάριτος και -θα το πιστέψετε;- έχω περάσει τόσα χρόνια μεταξύ μοναχών και ιερέων, και έχω γνωρίσει έναν μόνο μοναχό που είχε αυτό το δώρο. Έναν μόνο! Ωστόσο, μεταξύ των λαϊκών ανθρώπων που ζουν με τις οικογένειές τους, συνάντησα πολλούς που έχουν δεχθεί αυτή τη δωρεά της Χάριτος».
Αργότερα κατάλαβα γιατί έχουν όντως έτσι τα πράγματα. 0 άνθρωπος που δεν ταπεινώνεται και δεν καθαρίζει την καρδιά του από τις κακές επιθυμίες, μάταια νηστεύει. Μπορεί να μην τρώει τίποτα, αλλά αυτό θα είναι ανώφελο αν υπάρχει μέσα του κακό. Πρέπει πρώτα να καθαρίσει τον εαυτό του από το κακό που υπάρχει μέσα του προκειμένου να δεχθεί τον Κύριο. Και ο Κύριος είναι όλος αγάπη, ειρήνη και χαρά. Γι’ αυτό είναι που πρέπει να προετοιμάζουμε την καρδιά μας. Αν προετοιμάζουμε την καρδιά μας να είναι ταπεινή και μειλίχια, γεμάτη αγάπη, τότε θα χαρούμε την υγεία τόσο του σώματος όσο και της ψυχής. Αν δεν υπάρχει τίποτα από αυτά μέσα μας, η Θεία Κοινωνία θα είναι για μας κατάκριση και όχι σωτηρία. Αυτός είναι ο λόγος που προσευχόμαστε διαρκώς παρακαλώντας τον Κύριο να είναι η Θεία Κοινωνία προς την σωτηρία μας και «μη εις κρίμα ή εις κατάκριμα».
“A brother asked Abba Poemen, ‘Some brothers live with me; do you want me to be in charge of them?’ The old man said to him, ‘No, just work first and foremost, and if they want to live like you, they will see to it themselves.’ The brother said to him, ‘But it is they themselves, Father, who want me to be in charge of them.’ The old man said to him, ‘No, be their example, not their legislator.’”
Ιερομ.Νικόλαος Σαχάρωφ: Μου έκανε εντύπωση αμέσως στον πατέρα Σωφρόνιο η ιδέα του για την υπακοή. Στην πραγματικότητα, τη λέξη «υπακοή» ο πατέρας Σωφρόνιος χρησιμοποιούσε πολύ σπάνια. Ποτέ δεν απαιτούσε υπακοή από τους ανθρώπους. Όλα όσα έκαναν οι άνθρωποι, το έκαναν από αγάπη γι’ αυτόν. Νομίζω ότι αυτή ήταν υπακοή, γιατί όταν αγαπάς έναν άνθρωπο, ακολουθείς τη βούλησή του. Δεν πρόκειται μόνο για το μοναχισμό, έτσι είναι και στη ζωή και στην οικογένεια. Φυσικά τον πατέρα Σωφρόνιο, τέτοιο μεγάλο γέροντα, ήταν πολύ εύκολο να τον αγαπάς. Και να κάνουμε γι’ αυτόν κάτι, να εκτελέσουμε τη βούληση του ήταν πραγματικά χαρά για όλους μας.
Ως εκ τούτου, τη λέξη «υπακοή» την ακούσαμε σπάνια. Ο πατέρας Σωφρόνιος πάντοτε πίστευε ότι η υπακοή είναι, πρώτα απ’ όλα, μια πράξη της ελεύθερης βούλησης. Και η υπακοή η οποία επιβάλλεται σε ένα άνθρωπο από έξω, ιδίως όταν επιβάλλεται διά της βίας, με απειλές, τέτοια υπακοή δεν θα φέρει πνευματικό καρπό. Δεν θα παραμείνει στην αιωνιότητα. Ο πατέρας Σωφρόνιος γράφει: «Όλα αυτά που επιτυγχάνονται με τη βία, δεν έχουν αιώνια αξία, αλλά μόνο εκείνο που επιτυγχάνεται μέσω της αγάπης και της ελεύθερης συνειδητής υπακοής». Πίστευε ότι ακριβώς αυτή η υπακοή έχει την πνευματική αξία. Νομίζω ότι αυτό, πρωτ’ απ’ όλα, είναι η μεγάλη ευθύνη για τον πνευματικό, για τον στάρετς, διότι η πνευματική καθοδήγηση δεν είναι απλώς μια διοικητική θέση, ή θέση της εξουσίας. Πρωτίστως ο Γέροντας είναι ένας άνθρωπος που είναι σε θέση να οδηγήσει άλλους εις τό Άγιο Πνεύμα. Και μία τέτοια αγάπη που είχαν οι δόκιμοι στον γέροντα τους, δεν μπορείς να επιβάλεις με κανένα κανόνα. Μπορείς μόνο να την κερδίσεις. Ο ίδιος ο άνθρωπος μπορεί να βρει το κλειδί από την καρδιά του άλλου ανθρώπου μόνο μέσω της αγάπης. Και τότε η υπακοή θα ρέει ως «ύδατος ζώντος», συμφωνά με τον Ιωάννη (Ιωαν. 7, 38). Φυσικά, τώρα μιλάμε για πρότυπα. Αλλά αυτό που είδα στον πατέρα Σωφρόνιο, και αυτό που ήταν στον Άγιο Σιλουανό, ο οποίος ήταν ο στάρετς του πατέρα Σωφρόνιου, είναι το γεγονός ότι από αυτούς ποτέ δεν έβγαινε ο παραμικρός λόγος εξαναγκασμού. Όλα πραγματοποιούνταν με ελεύθερη βούληση. Ακόμη και αν ένας δόκιμος ήθελε να εκπληρώσει αμέσως την υπακοή, ακόμη και τότε ο πατέρας Σωφρόνιος δεν φορτωνόταν σ’ αυτόν. Αν έβλεπε την ανθρώπινη επιθυμία στην υπακοή σ’ αυτόν, τότε ανοιγόταν σταδιακά. Μάλλον, ο ίδιος υπάκουε σ’ όλους τους άλλους. Ακόμα, μου έκανε εντύπωση στον πατέρα Σωφρόνιο η εξαιρετική του ταπεινοφροσύνη, η αποκλειστική πρόσβαση σ’ αυτόν τον άνθρωπο. 
Όταν έφθασα για πρώτη φορά στην Αγγλία, δεν γνώριζα Αγγλικά, και ο πατέρας Σωφρόνιος φρόντισε για την εκπαίδευσή μου. Όταν με έστειλε στο σχολείο στην κοντινή πόλη Κάλτσεστερ, ενδιαφερόταν για τα πάντα: πώς να πάω με το λεωφορείο, τί είδους αίθουσες είναι εκεί, τί καθηγητές, πώς περνώ εκεί το χρόνο μου … Και νοιαζόταν έτσι για τον καθένα, για να έχει ο άνθρωπος την ευκαιρία στη ζωή του να πραγματοποιήσει τον εαυτό του ως προσωπικότητα και να μην είναι περιορισμένος σε τίποτα. Επειδή αγαπούσε και ανησυχούσε, και πάντα ήταν μαζί μας με τις σκέψεις του.Μία συνέντευξη για τον Γέροντα Σωφρόνιο (Σαχάρωφ), που δόθηκε στο site Bogoslov.ru και συγκεκριμένα στον ιερομόναχο Αδριανό από τον ιερομόναχο Νικόλαο Σαχάρωφ, ανεψιό του Αρχιμανδρίτη Σωφρονίου, για τις εμπειρίες ζωής που είχε από τον Γέροντα.
An old man was asked, ‘What is humility?’ He replied, ‘It is when your brother sins against you and you forgive him before he comes to ask for forgiveness.‘ ” ~ From the Desert Fathers.
Ἕνας Γέροντας εἶπε ὅτι ὑπῆρχε κάποιος ἀναχωρητής, ποὺ κατοικοῦσε στὴν πιὸ βαθιὰ ἔρημο ἀπὸ ἀρκετὰ χρόνια κι εἶχε ἀποκτήσει χάρισμα διορατικό, ὥστε νὰ συναναστρέφεται μὲ τοὺς ἀγγέλους. Καὶ συνέβη τὸ ἑξῆς: Δυὸ ἀδελφοὶ μοναχοὶ ἄκουσαν τὰ σχετικὰ μ᾿ αὐτὸν καὶ εἶχαν τὴν ἐπιθυμία νὰ τὸν γνωρίσουν καὶ νὰ ὠφεληθοῦν. Βγῆκαν ἀπὸ τὰ κελιά τους καὶ πήγαιναν πρὸς αὐτὸν μὲ ἐμπιστοσύνη στὴν καρδιά. Καὶ ἀναζητοῦσαν τὸν δοῦλο τοῦ Θεοῦ στὴν ἔρημο.
Ἐγὼ ἀναλογίσθηκα ἐκείνη τὴ στιγμὴ τὸ ἀμέτρητο ἔλεος τοῦ Κυρίου καὶ τὴν ἄπειρη ἀγάπη του πρὸς τὸν ἄνθρωπο, ποὺ τὸν ἔκανε ἄξιο νὰ μιλάει μαζί του καὶ νὰ τὸν βλέπει, ἐπίσης οἱ ἄγγελοί του νὰ ὑπηρετοῦν τοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ ἔχουν ἐπαφὴ μαζί τους, ὅπως ἔχει γίνει μὲ τοὺς μακάριους δούλους του Ζαχαρία καὶ Κορνήλιο καὶ τὸν προφήτη Ἠλία καὶ τοὺς ἄλλους ἁγίους. Ἔνιωσα κατάπληξη μ᾿ αὐτὰ καὶ δόξασα τὴν εὐσπλαχνία του».
iconandlight 