Χριστός ανέστη! Αληθώς ανέστη!
Christ is Risen! Truly He is Risen!
ХристосВоскрес! Воистину Воскрес!
ქრისტეაღსდგა! ჭეშმარიტადაღსდგა!
Cristo ha resucitado! Verdaderamente, ha resucitado!
Kristos (İsa) dirildi! Gerçekten dirildi!
Al-Masih-Qam! Hakkan Qam!
«Χαίρετε»! «Ειρήνη υμίν»
Ο πολύαθλος Ιώβ, πρότυπο ζωής του οσίου γέροντος Ιακώβου Τσαλίκη
«Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον. » Αυτή η ευχή που λέμε κάθε Κυριακή στη λειτουργία στο τέλος, είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον από του νυν και έως του αιώνος, είναι του πολυάθλου Ιώβ. Αυτού του ανθρώπου που ο Θεός πήρε τις περιουσίες του ενώ ήταν δίκαιος και άμεμπτος, και πάλι του δωσε ο Θεός αυτές τις δοκιμασίες, του δωσε και την αρρώστια και πάλι του πήρε την αρρώστια.
”…Δεν το βάζω κάτω, πάντοτε λέω δόξα σοι ο Θέος. Πάντοτε με την υπομονή μου, με την πίστη μου στον Θέο, «είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον »! Εγώ φροντίζω για την ψυχή μου που ‘ναι ”πράγμα αθάνατον” γι’αυτό ήρθα στο μοναστήρι του και τον υπηρετώ τον Άγιο Δαυίδ. Τί τον υπηρετώ; Να,να σκουπίσω λιγάκι το μοναστήρι του και να βρίσκομαι σαν φύλακας.
Εκείνος ξέρει τι θα περάσω. Όταν γίναν οι διωγμοί (ήμουν) 1,5 χρονών, οι διωγμοί της Μικράς Ασίας, (πήγαμε) από τόπο σε τόπο κακομοιριασμένοι άνθρωποι…τι θα υπέφερα από αρρώστιες…εκείνος όμως βοηθάει.
Και λένε, με συγχωρείτε, ένας χριστιανός, ένας παπάς το χε πει, πάτερ εφ’ όσον ο πατήρ Ιάκωβος αγαπάει τον Θεό και τον Άγιο Δαυίδ, πως ο Άγιος Δαυίδ το επέτρεψε και πήγε στον γιατρό,τον βλέπουν οι γιατροί και κάνει εγχειρήσεις. Ε, αυτό είναι μια ανοησία στους ανθρώπους γιατί ο Κύριος μας δοκιμάζει. Ο Ιώβ τι ήτανε; Τόσοι και τόσοι Άγιοι άνθρωποι….
Επέτρεψε ο Θεός για να ταπεινωθώ. Αλλά πάλι μου ήλθε η χάρις του οσίου Δαυίδ κι από κει που είπαν ότι ήταν σοβαρές αρρώστιες δεν ήταν. Έχω καρδιά, έχω πολλές παθήσεις αλλά δεν τα λογαριάζω τα παθήματα του νυν καιρού προς την μέλλουσαν δόξαν. Δεν τα υπολόγιζω καθόλου. Είμαι θνητός άνθρωπος αλλά μες σ’αυτό το θνητό σαρκίον κατοικεί ψυχή αθάνατος, φροντίζω για την ψυχή μου που ‘ναι ”πράγμα αθάνατον”.”
***
Αγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου
Να αισθανόμαστε την κακία του άλλου σαν αρρώστια που τον βασανίζει και υποφέρει και δεν μπορεί να απαλλαγεί. Γι’ αυτό να βλέπουμε τους αδελφούς μας με συμπάθεια και να τους φερόμαστε με ευγένεια λέγοντας μέσα μας με απλότητα το: «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με».
Όλους για αγίους να τους βλέπομε. Όλοι μας μέσα φέρομε τον ίδιο παλαιό άνθρωπο.
Όταν κάποιος έχει ένα πάθος, να προσπαθούμε να του ρίχνομε ακτίνες αγάπης κι ευσπλαγχνίας, για να θεραπεύεται και να ελευθερώνεται. Μόνο με την χάρι του Θεού γίνονται αυτά. Να σκέπτεσθε ότι αυτός υποφέρει περισσότερο από εσάς. Στο κοινόβιο, όταν κάποιος φταίει, να μην του πούμε ότι φταίει. Να στεκόμαστε με προσοχή, σεβασμό και προσευχή. Εμείς να προσπαθούμε να μην το κάνομε το κακό. Όταν υπομένουμε την αντιλογία του αδελφού, λογίζεται μαρτύριο. Να το κάνομε με χαρά.
Ο χριστιανός είναι ευγενής. Να προτιμάμε ν’ αδικούμαστε. Άμα έλθει μέσα μας το καλό, η αγάπη, ξεχνάμε το κακό που μας κάνανε. Εδώ κρύβεται το μυστικό. Όταν το κακό έρχεται από μακριά, δεν μπορείτε να το αποφύγετε. Η μεγάλη τέχνη, όμως, είναι να το περιφρονήσετε.
Στο Πνεύμα του Θεού όλα είναι αλλιώτικα. Εκεί κανείς τα δικαιολογεί στους άλλους όλα… Αυτή τη διάκριση ν’ αποκτήσετε στη ζωή σας. Να εμβαθύνετε στο καθετί και να μην τα βλέπετε επιφανειακά. Αν δεν πάμε στον Χριστό, αν δεν υπομένομε, όταν πάσχομε αδίκως, θα βασανιζόμαστε συνέχεια. Το μυστικό είναι ν’ αντιμετωπίζει κανείς τις καταστάσεις με πνευματικό τρόπο.
Να κάνωμε υπομονή και να έχωμε ειρήνη.
Να αγαπάς όλο τον κόσμο και να συγχωρής.
Να μην εκβιάζουμε με τις προσευχές μας τον Θεό. Να μη ζητάμε απ΄τον Θεό να μας απαλλάξει από κάτι, ασθένεια κ.λ.π., ή να μας λύσει τα προβλήματά μας, αλλά να ζητάμε δύναμη και ενίσχυση από Εκείνον, για να τα υπομένομε… Όταν ο Θεός δεν μας δίδει κάτι πού επίμονα ζητάμε, έχει το λόγο Του. Έχει κι ο Θεός τα «μυστικά» Του. Εφόσον πιστεύουμε στην αγαθή Του πρόνοια, εφόσον πιστεύομε ότι Εκείνος γνωρίζει τα πάντα απ΄τή ζωή μας κι ότι πάντα θέλει το αγαθόν, γιατί να μη δείχνομε εμπιστοσύνη; Να προσευχόμαστε απλά και απαλά, χωρίς πάθος και εκβιασμό. Ξέρομε ότι παρελθόν, παρόν και μέλλον, όλα είναι γνωστά, γυμνά και τετραχηλισμένα ενώπιον του Θεού. ». Εμείς να μην επιμένονε΄ η προσπάθεια κάνει κακό αντί για καλό. Μην κυνηγάμε ν΄αποκτήσομε αυτό πού θέλομε, αλλά να τ΄αφήνομε στο θέλημα του Θεού. Γιατί, όσο το κυνηγάμε, τόσο αυτό απομακρύνεται. Άρα, λοιπόν, υπομονή και πίστη και γαλήνη. Κι αν τό ξεχάσομε εμείς, ο Κύριος ποτέ δεν ξεχνάει και αν είναι για το καλό μας, θα μας δώσει αυτό πού πρέπει κι όταν πρέπει..
Όταν έχομε με τον Χριστό σχέση απολύτου εμπιστοσύνης, είμαστε ευτυχισμένοι, έχομε χαρά. Έχομε τη χαρά του Παραδείσου. Έτσι ν’ αγωνίζεσθε στην πνευματική ζωή, απλά, απαλά, χωρίς βία. Όταν το θέλεις όταν εκβιάζεις το θείον δεν έρχεται. Θα έλθει «εν ημέρα ή ου προσδοκάς και εν ώρα ή ου γινώσκεις». Εδώ υπάρχει το μυστήριο· δεν μπορώ να σας το εξηγήσω.
Είναι μεγάλη τέχνη να τα καταφέρετε να αγιασθεί η ψυχή σας. Παντού μπορεί ν’ αγιάσει κανείς. Και στην Ομόνοια μπορεί ν’ αγιάσει, αν το θέλει. Στην εργασία σας, όποια και να είναι, μπορείτε να γίνετε άγιοι. Με την πραότητα, την υπομονή, την αγάπη… Να έχετε εμπιστοσύνη στον Θεό.. Όλη σας η προσπάθεια να είναι ν’ ατενίσετε το φως, να κατακτήσετε το φως… να δίδεσθε στη δοξολογία του Θεού.
Να έχετε εμπιστοσύνη στον Θεό. Τότε ξενοιάζετε και γίνεσθε όργανά Του.
Όλα να τ’ αντιμετωπίζετε με αγάπη, με καλοσύνη, με πραότητα, με υπομονή και με ταπείνωση. Να είστε βράχοι. Όλα να ξεσπάνε πάνω σας και σαν τα κύματα να γυρίζουν πίσω. Εσείς να είστε ατάραχοι. Αλλά θα πείτε: «Έ, γίνετε αυτό;». Ναι, με την χάρη του Θεού γίνεται πάντοτε. Αν τα παίρνομε ανθρώπινα, δεν γίνεται … γυμναστική είναι για μας όλες οι αντιδράσεις του περιβάλλοντος και οι δυσκολίες γύρω μας. Γυμνάζομε τον εαυτό μας πάνω στην υπομονή, στην καρτερία.
Είναι μεγάλο πράγμα, μεγάλη αρετή η υπομονή. Ο Χριστός είπε: «Άμα δεν έχετε υπομονή, θα χάσετε τις ψυχές σας· για να τις κερδίσετε, πρέπει να έχετε υπομονή». Η υπομονή είναι αγάπη, χωρίς αγάπη δεν μπορείς να έχεις υπομονή. Είναι όμως και θέμα πίστεως. Στην πραγματικότητα, είμαστε άπιστοι, γιατί δεν ξέρομε πώς τα φέρνει ο Θεός και μας απαλλάσει απ’ τις δυσκολίες και τις στενοχώριες. Να παρακαλάτε την Παναγία:
«Στρέψον τον κοπετόν εις χαράν,
εις ευθυμίαν δε το πένθος μετάβαλε,
τον θρήνον εις ευφροσύνην και αγαλλίασιν νυν,
Θεοτόκε μόνη παντευλόγητε».
Όλο αυτό τον καιρό είχα φρικτούς πόνους σ’ όλο μου το σώμα. Οι άλλοι έβλεπαν να πεθαίνω. Εγώ είχα παραδοθεί στην αγάπη του Θεού. Δεν προσευχόμουνα να με απαλλάξει απ’ τους πόνους. Ο πόθος μου ήταν να μ’ ελεήσει. Είχα ακουμπήσει σ’ Αυτόν, περίμενα να ενεργήσει η χάρις Του. Δεν φοβόμουνα το θάνατο. Στον Χριστό θα πήγαινα.
Πολλή ωφέλεια έχομε απ’ τις ασθένειες, αρκεί να τις υπομένομε χωρίς γογγυσμό και να δοξάζομε τον Θεό, ζητώντας το έλεός Του… Εμείς δηλαδή περιφρονούμε την ασθένεια δεν τη σκεπτόμαστε, σκεπτόμαστε τον Χριστό απαλά, ανεπαίσθητα, ανιδιοτελώς κι ο Θεός κάνει το θαύμα Του προς το συμφέρον της ψυχής μας. Όπως λέμε στην Θεία Λειτουργία, «πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα».
Αν το ανώριμο παιδί καταλάβει ότι ο πατέρας του είναι πραγματικά καλός πατέρας, ότι κάνει παραχωρήσεις και υπομονή πατρική, τότε το παιδί αυτό, μέχρι που θα πεθάνει, θα έχει συνεχώς στο στόμα του το όνομα του πατέρα του και θα λέει: «εμένα ο πατέρας μου ήτανε άγιος».
Όταν τα παιδιά είναι τραυματισμένα και πληγωμένα από κάποιο σοβαρό ζήτημα, να μην επηρεάζεσθε πού άντιδρούν και μιλούν άσχημα. Στην πραγματικότητα δεν το θέλουν, αλλά δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς στις δύσκολες στιγμές. Μετά μετανιώνουν.
Αυτό είναι το τέλειο. Να μιλάει η μητέρα στον Θεό κι ο Θεός να μιλάει στο παιδί. Κάθε φορά πού λέει, για παράδειγμα, «Κύριε, ελέησον το παιδί μου», το παιδί παίρνει ένα αγαθό λογισμό από τον Χριστό… να μιλάει η εν Χριστώ αγάπη και η αγιοσύνη του πατέρα και της μητέρας. Η ακτινοβολία της αγιοσύνης και όχι της ανθρώπινης προσπάθειας κάνει τα παιδιά καλά.
Από το βιβλίο: Βιος και Λόγοι, Αγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής-Χρυσοπηγής,Χανιά Κρήτη 2003
«Όταν υπάρχη πραγματική αγάπη και υπομονή, δικαιολογεί κανείς τον άλλον, και μόνον τον εαυτό του κατηγορεί. «Θεέ μου, εγώ είμαι ένοχος, λέει, μη με υπολογίζης εμένα· πέταξέ με στην άκρη και βοήθησε τον άλλον». Αυτή είναι η σωστή τοποθέτηση, η οποία έχει και πολλή ταπείνωση, και τότε δέχεται ο άνθρωπος πλούσια την Χάρη του Θεού.
Με λίγη υπομονή που θα κάνη ο άνθρωπος στις δύσκολες στιγμές μπορεί να αποκτήση την θεία Χάρη. Ο Χριστός δεν μας έδειξε άλλον τρόπο σωτηρίας, παρά την υπομονή. Την σωτηρία των ανθρώπων την κρέμασε στην υπομονή. Βλέπεις τί είπε; «Ο υπομείνας εις τέλος, ούτος σωθήσεται» . Δεν είπε «ο υπομείνας εις …θέρος!». Μέχρι το καλοκαίρι εύκολο είναι να υπομείνης, αλλά μέχρι τέλους;… Να προσέχουμε να μη χάνουμε την υπομονή μας, για να μη χάσουμε τελικά την ψυχή μας. «Εν τη υπομονή υμών κτήσασθε τας ψυχάς υμών» , λέει το Ευαγγέλιο. Με την εμπιστοσύνη στον Θεό τα πράγματα εξελίσσονται ομαλά και πνευματικά.
Η υπομονή είναι το ισχυρότερο φάρμακο που θεραπεύει τις μεγάλες και μακροχρόνιες δοκιμασίες. Οι περισσότερες δοκιμασίες μόνο με την υπομονή περνούν. Η μεγάλη υπομονή ξεδιαλύνει πολλά και φέρνει θεϊκά αποτελέσματα∙ εκεί που δεν περιμένεις την λύση, δίνει ο Θεός την καλύτερη λύση.
Να ξέρετε ότι ο Θεός ευαρεστείται, όταν ο άνθρωπος περνά δοκιμασίες και υπομένει αγόγγυστα δοξάζοντας το άγιο όνομά Του . «Μακάριος ανήρ ος υπομένει πειρασμόν», λέει ο Άγιος Ιάκωβος (Ιακ. α’ 12). Γι’ αυτό να προσευχόμαστε να μας δίνει ο Καλός Θεός υπομονή, ώστε να τα υπομένουμε όλα αγόγγυστα και με δοξολογία.
Να σκέφτεσθε τι τράβηξε ο Χριστός σ’ εκείνα τα δύσκολα χρόνια! Πόσα προβλήματα του δημιουργούσαν οι Εβραίοι και δεν μιλούσε καθόλου!
Η υπομονή έχει βάση την αγάπη. «Η αγάπη πάντα υπομένει», λέει ο Απόστολος. Για να υπομείνεις τον άλλον, πρέπει να τον αγαπήσεις, να τον πονέσεις. Αν δεν τον πονέσης, τον βαριέσαι.
Ο Χριστός είπε: «Εν τη υπομονή υμών κτήσασθε τας ψυχάς υμών». Βλέπετε, ο Θεός δεν ευχαριστήθηκε τόσο από τις ελεημοσύνες του Ιώβ, όταν είχε όλα τα αγαθά, όσο από την υπομονή του τον καιρό της δοκιμασίας.
Αν θέλης να αλλάξη ο καιρός, να γίνη γλυκός, να ανθίσης και να καρπίσης, να παράγης καρπούς αρετής, πρέπει να χαίρεσαι και την παγωνιά και τις λιακάδες, γιατί όλα βοηθούν για το καλό. Τον πνευματικό χειμώνα τον περνάμε με υπομονή και την υπομονή την δίνει η ελπίδα της πνευματικής ανοίξεως. Ύστερα, το καλοκαίρι αναγνωρίζουμε το καλό του χειμώνα που γέμισε τις δεξαμενές με νερό και εξαφάνισε με τις παγωνιές όλα τα μικρόβια.
Ο Καλός Θεός όλα τα οικονόμησε σοφά για την σωτηρία μας και μας βοηθάει σαν Καλός Πατέρας· από μας χρειάζεται μόνο λίγη υπομονή.
Κάθε θλίψη να την υπομένετε με χαρά. Οι θλίψεις που μας προκαλούν οι άνθρωποι είναι πιο γλυκές από όλα τα σιρόπια που μας προσφέρουν όσοι μας αγαπούν. Βλέπεις, στους μακαρισμούς ο Χριστός δεν λέει: «μακάριοί εστε, όταν επαινέσωσιν υμάς», αλλά «μακάριοί εστε, όταν ονειδίσωσιν υμάς» , και μάλιστα «ψευδόμενοι». Όταν ο ονειδισμός δεν είναι δίκαιος, αποταμιεύει κανείς. Ενώ, όταν είναι δίκαιος, ξοφλάει. Γι᾿ αυτό, όχι μόνον πρέπει να υπομένουμε αγόγγυστα αυτόν που μας πειράζει, αλλά και να νιώθουμε ευγνωμοσύνη, γιατί μας δίνει την ευκαιρία να αγωνισθούμε στην αγάπη, στην ταπείνωση, στην υπομονή.
Τον δίκαιο άνθρωπο συνήθως οι άλλοι τον σπρώχνουν στην τελευταία θέση ή ακόμη του παίρνουν και την θέση. Τον αδικούν, τον πατούν –”πατούν επί πτωμάτων”, έτσι δεν λέγεται; Αλλά, όσο οι άνθρωποι τον σπρώχνουν προς τα κάτω, τόσο ο Θεός τον ανεβάζει προς τα άνω σαν τον φελλό. Θέλει όμως πάρα πολλή υπομονή. Η υπομονή ξεκαθαρίζει πολλά πράγματα.»
Όταν μας βρίσκη μια αρρώστια, καλά είναι να αφηνώμαστε στον Χριστό εν λευκώ. Να σκεφτώμαστε ότι η ψυχή μας έχει μεγαλύτερη ανάγκη από υπομονή και δοξολογία στους πόνους παρά από ατσαλένιο σώμα με το οποίο μπορούμε να κάνουμε μεγάλους σωματικούς αγώνες, οι οποίοι όμως ίσως μας κάνουν να καυχηθούμε, χωρίς να το καταλάβουμε, γιατί θα νομίσουμε ότι με το σπαθί μας θα κερδίσουμε τον Παράδεισο.
Ξέρετε πόσα χρόνια έχω άλλοτε υποφερτό πόνο και άλλοτε ανυπόφορο; Ο υποφερτός είναι μια μόνιμη κατάσταση… Εγώ χαίρομαι που με τίμησε ο Θεός και μου έδωσε αυτό το δώρο και δεν θέλω να μου το στερήση. Δόξα τω Θεώ· ο Θεός το επιτρέπει, για να βοηθηθώ κατ᾿ αυτόν τον τρόπο. Έτσι δίνουμε εξετάσεις στην υπομονή. Τώρα αυτό, ύστερα το άλλο… «Υπομονής χρείαν έχομεν» . Γιατί, αν εμείς που έχουμε λίγο φόβο Θεού, δεν κάνουμε υπομονή, τί θα κάνουν οι κοσμικοί; Αν και βλέπω ότι πολλοί λαϊκοί μας ξεπερνούν στην αρετή…
Απολυτίκιον του πολυάθλου Ιώβ. Ήχος β’.
Του δικαίου σου Ιώβ την μνήμην, Κύριε, εορτάζοντες, δι᾽ αυτού σε δυσωπούμεν· Σώσον τας ψυχάς ημών.
Ήχος δ’. Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Ως της ανδρείας ακαθαίρετος πύργος, τας του Βελίαρ απεκρούσω εφόδους, και ακλινής διέμεινας σοφέ εν πειρασμοίς, όθεν χαρακτήρα σε, αρραγούς καρτερίας, και λαμπρόν υπόδειγμα, αρετών ουρανίων, η Εκκλησία μέλπει σε Ιώβ, λαμπρυνομένη, τοις σοίς προτερήμασι.
Ήχος δ’, Κατεπλάγη Ιωσήφ
Κατεπλάγη αληθώς, άπας αγγέλων ο χορός, και ανθρώπων ο εσμός, έφριξε δίκαιε ιδών, την υπεράνθρωπον όντως υπομονήν σου. Όθεν και ημίν τύπος δέδοσαι, τοις θλίψεσι του βίου εκάστοτε, χειμαζομένοις κρίμασι Κυρίου, και πειρασμοίς περιπίπτουσιν· Αυτός γαρ είπεν, ο υπομείνας, μέχρι τέλους σωθήσεται.