Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο Θαυματουργός Θεολόγος και υπέρμαχος του Ησυχασμού
Εορτάζει στις 14 Νοεμβρίου και την Β΄ Κυριακή των Νηστειών
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς προσευχόταν αδιάλειπτα, έκραζε:
“Κύριε Ιησού Χριστέ, φώτισόν μου το σκότος,φώτισόν μου το σκότος.
Υπεραγία Θεοτόκε, φώτισόν μου το σκότος”.
«Λάμψον ημίν Κύριε το της σης θεογνωσίας ακήρατον φως»
Οι λόγοι σου πάνσοφε και τα σεπτά συγγράμματα, δρόσος ουρανία, μέλι πέτρας, άρτος Αγγέλων τοις εντυγχάνουσι, νέκταρ αμβροσία γλυκασμός, ήδυσμα Γρηγόριε και πηγή ζώντος ύδατος. (εκ της ακολουθίας)
Από ομιλια του π. Γεωργίου Δ. Μεταλληνού
”Η μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά εις την Β΄ Κυριακή των Νηστειών…τιμάται από τους Ορθοδόξους όλου του κόσμου ως επέκταση και προέκταση της Κυριακής της Ορθοδοξίας. Είναι συνέχεια της νίκης της Εκκλησίας ως σώματος Χριστού και εν Χριστώ κοινωνίας εναντίον της πλάνης. Δεν είναι νίκη προσώπων εναντίον άλλων προσώπων, δεν είναι νίκη παρατάξεων εναντίον άλλης παρατάξεως η άλλων παρατάξεων, αλλά είναι η νίκη της Πίστεως. Ο θρίαμβος της Πίστεως ως τρόπου σκέψεως, ως τρόπου ζωής και εμπειρίας αγιοπνευματικής, που μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο εις την θέωση. ..
Ο Άγιος Γρηγόριος αναδείχθηκε σε μέγα Θεολόγο της Εκκλησίας. Ήταν ο Θεολόγος της ασκήσεως, της μετανοίας, και όχι ο Θεολόγος των πτυχίων και των πανεπιστημιακών τίτλων.
Η θεολογική ταυτότητα του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, είναι ο ησυχασμός..Ο ησυχασμός με την κάθαρση της καρδιάς, τον φωτισμό της καρδιάς από την Χάρη του Θεού, την άκτιστη, και με την θέωση, ανατρέπει την πλάνη, την αμαρτία μας, ανατρέπει την τραγικότητά μας. ..Ο σκοπός, ο απόλυτος σκοπός και προορισμός κάθε ανθρώπου, όχι μόνο των χριστιανών, είναι η θέωση. Κάθε άνθρωπος να φτάσει στη θέωση. «Ο Θεός πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Α΄ Τιμ. 2, 4). Η «επίγνωση της αληθείας» είναι η θέωση. Να ενωθούμε με την άκτιστη Χάρη τού Θεού, είτε ξέρουμε γράμματα, είτε δεν ξέρουμε. Έχουμε μια άλλη παιδεία μέσα στην καρδιά μας, την παιδεία και την νουθεσίαν του Θεού. Και δεν στηριζόμαστε στα ανθρώπινα γράμματα.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς στη συνέχεια γίνεται υπερασπιστής του μοναχισμού, του μοναχισμού της πατερικής παραδόσεως, τον οποίον πολεμούσε ο Βαρλαάμ…Η αληθινή θεολόγηση περνάει μέσα από την ασκητική πραγματικότητα και πράξη, δηλαδή η Θεολογία είναι καρπός ασκήσεως, ανοίγματος του ανθρώπου στην Χάρη του Θεού.Η Θεολογία γεννιέται μέσα στην καρδιά του ανθρώπου, με τον φωτισμό του ανθρώπου από την Χάρη του Θεού. ..Οι θεούμενοι είναι οι αυθεντίες και όχι τα κείμενα,.. ο άγιος. Αυτός είναι αυθεντία. Ο προφήτης, ο Απόστολος, ο Πατέρας και η Μητέρα όλων των αιώνων. Αυτός που φτάνει στην θέωση. Οι θεολόγοι της Εκκλησίας, λοιπόν, είναι οι θεόπτες, είναι οι προφήτες…από το εβραϊκό ρήμα «ραά» … που σημαίνει βλέπω. Προφήτες είναι οι βλέποντες. Τι βλέπουν; Την Χάρη του Θεού, την άκτιστη.Οι Θεολόγοι είναι οι θεόπτες. Οι Θεολόγοι είναι αυτοί που βλέπουν το άκτιστο φως, αυτοί που φθάνουν εις την θεοπτίαν.
Η Αποκάλυψις του Θεού είναι ο Αληθινός Λόγος του Θεού. Εμείς λέμε συνήθως η Βίβλος, η Αγία Γραφή περιέχει το Λόγο του Θεού. Δεν είναι η Βίβλος ο Λόγος του Θεού, αλλά είναι καταγραφή της Αποκαλύψεως του Θεού στην καρδιά των Αγίων, των Προφητών και των Αποστόλων. Ο Θεός δεν επικοινωνεί με γλώσσα ανθρώπινη. Ο Θεός δεν επικοινωνεί με κείμενα. Ο Θεός επικοινωνεί, εισερχόμενος δια του Ακτίστου Φωτός Του μέσα στην καρδιά του ανθρώπου, ο οποίος φθάνει να γίνει δεκτικός της Χάριτος του Θεού. Επομένως η Βίβλος δεν είναι ο Λόγος του Θεού καθεαυτόν, είναι «λόγος περί του Λόγου του Θεού». Προηγείται η Αποκάλυψη της καταγραφής της, του γράμματος, της Βίβλου. Πιστεύω να έγινα κατανοητός. Εκεί μας οδηγεί ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς…Ο Λόγος του Θεού είναι η φανέρωση της Χάριτος του Θεού μέσα στην καρδιά των Προφητών, των Αποστόλων και όλων των Αγίων.
Ο Θεός της Ορθοδοξίας, των Αγίων Πατέρων, είναι ένας ήλιος που στέλνει τις ακτίνες του και ζωογονεί τη γη, και όλη την κτίση, αγιοπνευματικά.”
Γράφει στον πρόλογό του ο άγιος Νικόδημος στα μεταφρασμένα από αυτόν Παλαμικά συγγράμματα, τα οποία όμως αποτεφρώθησαν από πυρκαϊά στο τυπογραφείο της Βενετίας.
”Αλλοίμονο στον καιρόν εκείνο που δεν σε αγαπούσα, λέγει κάπου προς τον Θεό, φλεγόμενος από έρωτα, ο άγιος Αυγουστίνος. Εγώ δε μεταβάλλοντας ελαφρώς τον λόγο, θα έλεγα αναλόγως: αλλοίμονο στον καιρόν εκείνο που δεν είχαν εκδοθή διά του τύπου τα πάνσοφα και θαυμαστά και θεόβροντα συγγράμματα του μεγάλου φωστήρος της Θεσσαλονίκης Γρηγορίου.”
Τέλος όταν η μακάρια του ψυχή βγήκε από το σώμα η παντουργός Χάρις του Αγίου Πνεύματος φανέρωσε κατά θαυμάσιο τρόπο σε όλους την εσωτερική λαμπρότητα της ψυχής του, επειδή φώς πολύ και παράδοξο γέμισε το κελί εκείνο, στο οποίο εκείτο το ιερό Λείψανο του Αγίου. Συγχρόνως έλαμψε και το πρόσωπο του, με μια θεϊκή λάμψη. Την υπερούσια αυτή λαμπρότητα του προσώπου του Αγίου την είδαν σχεδόν όλοι οι άνθρωποι της πόλεως, οι οποίο έτρεξαν τότε κατά τον ενταφιασμό του ιερού εκείνου Λειψάνου. Έμεινε δε αχώριστη η Χάρις του Παναγίου Πνεύματος, από τον Άγιο και από το ιερό αυτού Λείψανο, και ανέδειξε από εκεί και έπειτα τον ιερό τάφο, κατοικητήριο του θείου φωτός, πηγή θαυμάτων, βρύση ιερών χαρισμάτων και αδάπανο κοινό ιατρείο.
iconandlight 