Όταν ο άνθρωπος έχει πίστη… Χάρη στην αντίσταση μιας γυναίκας σώθηκε η μικρή εκκλησία… τόλμησε να τα βάλει με μια υπερδύναμη. Χαρίκλεια Πουρσανίδου – Γερόντισσα Βαρβάρα του Όλονετς

Συναξάριον.
Μὴν Φεβρουάριος, ἔχων ἡμέρας κη΄, εἰδέ ἐστι βίσεκτος, κθ΄.
Ἡ ἡμέρα ἔχει ὥρας ια΄, καὶ ἡ νὺξ ὥρας ιγ΄.

Τῇ Α'(1η) τοῦ μηνός Φεβρουαρίου, τὰ προεόρτια τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ
Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος καὶ Ἀναργύρου Τρύφωνος.(250)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Περπετούας, καὶ τῶν σὺν αὐτῇ· Φιλικητάτης, Σατύρου, Σεκούνδου, Σατορνίνου καὶ Ῥευκάτου.(202-203)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Πέτρου τοῦ ἐν Γαλατίᾳ.(429)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Βενδιμιανοῦ, μαθητοῦ τοῦ Ὁσίου Αὐξεντίου. (512)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ὅσιος Τιμόθεος ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ἅγιος Μάρτυς Θεΐων, μετὰ δύο παίδων, ξίφει τελειοῦται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ἅγιος Μάρτυς Καρίων, τὴν γλῶτταν ἐκτμηθείς, τελειοῦται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου Ἀντωνίου τοῦ ἐρημίτου τῆς Γεωργίας.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Ἠλιοῦ, τοῦ μαρτυρήσαντος ἐν Ἡλιουπόλει Λιβάνου ἐν ἔτει 799 μ.Χ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου ὁμολογητοῦ Βασιλείου, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης (862).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν Ὁσίων Ὁμολογητῶν Γεωργίου Ἀρχιεπισκόπου Μυτιλήνης, Συμεὼν νέου Στυλίτου καὶ Δαβὶδ μοναχοῦ, τῶν αὐταδέλφων τῶν ἐν Λέσβῳ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς Ἁγίας Bridgit τῆς Ἱρλανδῆς.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν Ἁγίων Τεσσάρων Μαρτύρων τῶν ἐν Μεγάροις· Ἀνδριανοῦ, Πολυεύκτου, Πλάτωνος καὶ Γεωργίου.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Τρύφωνος, Ἀρχιεπισκόπου Ροστωφ (1468)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Ἀναστάσιος ὁ ἐν Ναυπλίῳ μαρτυρήσας ἐν ἔτει 1654, εἰς λεπτὰ τμηθεὶς τελειοῦται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ἁγίου Νέου Ἱερομαρτυρος Πέτρου τοῦ πρεσβυτέρου τοῦ Ῥώσου, τοῦ μαρτυρήσαντος ἐν ἔτει 1918.
Κοίμησις τῆς δικαίας Χαρίκλειας Πουρσανίδου ἐν Πατρίδα Βεροίας.

«Τα ασθενή του κόσμου εξελέξατο ο Θεός ίνα καταισχύνη τα ισχυρά»

Η αγία Γερόντισσα Βαρβάρα του Όλονετς

Όταν άρχισε ο διωγμός των πιστών στην Ρωσία, ο κοιμητηριακος Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Κουνίλιτσα του Όλονετς έμεινε μακριά από τα «μάτια» των αρχών χάρη στη δυνατή πίστη και σθεναρή θέληση της Ναταλία Lobskaya και των ενοριτών μέχρι την δεκαετία του 60.
Η σοβιετική κυβέρνηση προσπαθούσε με όλες της τις δυνάμεις να καταργήσει τα τελευταία κέντρα πνευματικής ζωής.
Ήταν μια δύσκολη στιγμή για την ενορία του Ιερού Ναού της Κοιμήσεως. Η Ναταλία Lobskaya, αργότερα μοναχή Βαρβάρα, συγκέντρωσε υπογραφές από τους πιστούς κατοίκους της πόλης, κι έφτασε ως τη Μόσχα. Σχεδόν αμέσως άνοιξε ποινική υπόθεση εναντίον της και των «εκκλησιαστικών» του Olonets – ιερομοναχου Πετρωνίου Boguta και Μιχαήλ Πέτροβιτς Muliev.
Η δίκη διεξήχθη στο Σπίτι του Πολιτισμού Olonets με ηχητική αναμετάδοση με μεγάφωνα στους δρόμους της πόλης. Στη συνέχεια έγινε μια μεγάλη αναφορά για τα “μέλη της εκκλησίας” στην τοπική εφημερίδα “Olonetskaya Pravda”.
Η μοναχή Βαρβάρα καταδικάστηκε σε πρόστιμο 10 ρούβλια. Κι οι αρχές αφαίρεσαν τα κλειδιά του ναού. Έβαλαν μια νέα κλειδαριά, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τον κόσμο. Οι ενορίτες έκοψαν το λουκέτο και πάλι προσεύχονταν στο ναό.

***

Συνάντηση με την γερόντισσα Βαρβάρα του Όλονετς

Στην περιοχή της Καρέλιας πριν την επανάσταση υπήρχαν πάνω από 600 εκκλησίες.
Όλες γκρεμίστηκαν ή μετατράπηκαν από τους μπολσεβίκους σε θέατρα, αποθήκες, εργοστάσια κ.λπ. Στην πόλη Ολονέτς σώθηκε η μικρή εκκλησία του κοιμητηρίου.
Και αυτό χάρη στην αντίσταση μιας γυναίκας.
Θελήσαμε να τη γνωρίσουμε. Την επισκεφθήκαμε στο φτωχικό σπιτάκι της. Ηλικιωμένη πλέον, πλησίαζε τα 100 χρόνια της, μας διηγήθηκε την ιστορία της.

Το 1925, όταν οι μπολσεβίκοι θέλησαν να γκρεμίσουν την εκκλησία, το έμαθε και έτρεξε εκεί. Μπήκε μέσα στην εκκλησία και παρά τις απειλές δεν έβγαινε. Οι εχθροί της πί­στης είτε από φόβο είτε από σεβασμό, δεν τόλμησαν να την ενοχλήσουν. Περίμεναν ότι θα βγει μετά από λίγες μέρες. Η γυναίκα αυτή ήταν τότε περίπου 25 χρόνων. Έμεινε μέσα στην εκκλησία 15 ολόκληρα χρόνια. Την περιποιόταν, τη φρόντιζε κ.λπ. ενώ οι πιστοί κρυφά της προμήθευαν τα τρόφιμα. Το κρύο στην περιοχή φτάνει και 40 βαθμούς υπό το μηδέν. Όμως η γενναία ψυχή τα υπέμεινε όλα. Με την έναρξη του πολέμου, όταν χαλάρωσε ο διωγμός, έφυγε και πήγε σπίτι της. Το 1961 με τους διωγμούς του Χρουστσόφ οι αρχές της πόλης αποφάσισαν πάλι να γκρεμίσουν την εκκλησία. Η γυναίκα αυτή μόλις το πληροφορήθηκε, έτρεξε πάλι στην εκκλησία. Αυτή τη φορά έμεινε μέσα 10 χρόνια! Η εκκλησία, χάρη στην αυτοθυσία της, σώθηκε. Όταν κατάλαβε ότι η εκκλησία δεν κινδυνεύει πλέον, επέστρεψε σπίτι της. Θέλησε όμως να αφιερωθεί ολοκληρωτικά στον Κύριο. Έτσι ντύθηκε το μοναχικό σχήμα και πήρε το όνομα Βαρβάρα. Επειδή τα μοναστήρια είχαν κλείσει, μόναζε στο φτωχικό σπιτάκι της εκτελώντας τα μοναχικά καθήκοντα της. Το 1996 κοιμήθηκε, έχοντας περάσει συνολικά 25 χρόνια, δηλαδή το 1/4 της ζωής της μέσα σε ένα μικρό ναό. Στη περιοχή όλοι μιλούν με συγκίνηση για την απλή αυτή γυναίκα, που τόλμησε να τα βάλει με μια υπερδύναμη. Αντιστάθηκε και με τη χάρη του Θεού νίκησε.
«Τα ασθενή του κόσμου εξελέξατο ο Θεός ίνα καταισχύνη τα ισχυρά»
(Αρχ. Νεκτάριου Αντωνόπουλου, «Ρώσοι Νεομάρτυρες και Ομολογητές», εκδ. Ακρίτας, σ. 70-71

Άγιος Σεραφείμ Σάρωφ 1759-1833

«Πρέπει να προσευχόμαστε. Βλέπω να ‘ρχονται στον ορίζοντα της Ρωσίας βαριά μαύρα σύννεφα. Το σκάφος της ορθόδοξης Ρωσίας θα περάσει τρικυμίες.
Όμως με τη βοήθεια του Θεού τα κύματα θα ησυχάσουν και το σκάφος θα συνεχίσει απρόσκοπτα την πορεία του».

«Μετά από μερικά χρόνια θ’ αρχίσει μια περίοδος πολύ σκοτεινή. Ο ρωσικός λαός θα υποστεί πολλές συμφορές. Αμέτρητοι Ρώσοι θα διασκορπιστούν σ’ όλο τον κόσμο. Θα χυθούν ποταμοί αιμάτων.
Η ζωή θα ‘ναι σύντομη και οι Άγγελοι δεν θα προλαβαίνουν να μαζεύουν τις ψυχές. Όλα αυτά θα τα επιτρέψει ο Θεός για να καθαρίσει και να εξαγνίσει το ρωσικό λαό. Να προετοιμάζεστε με προσευχή και μετάνοια».
Πηγή: (Από το περιοδικό «Όσιος Φιλόθεος της Πάρου”, Τεύχος 1. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2001. Θεσ/νίκη Έκδοσις: «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ

***Χαρίκλεια Πουρσανίδου

Η Χαρίκλεια Πουρσανίδου γεννήθηκε στις 2-2-1912 στο χωριό Εϊράπ της πόλεως Τοκάτ του Νομού Σεβάστειας της Μικράς Ασίας.
Όταν η Χαρίκλεια ήταν έξι ετών, οι Τούρκοι σκότωσαν τον πατέρα της Ηλία Υφαντίδη, έναν αδελφό της και τον γαμπρό της, μαζί με 70 άλλους χωριανούς. Την ίδια, μαζί με την μητέρα της Ελένη και τα τέσσερα αδέλφια της, τους πήραν εξορία. Καθ’ οδόν πέθανε ο ένας αδελφός της και μέσα στο πλήθος η μικρή Χαρίκλεια με την αδελφή της Ευγενία έχασαν την μητέρα τους με τον αδελφό τους. Έμειναν περίπου δύο χρόνια εξόριστοι στο Κουρδιστάν και η Χαρίκλεια για δύο μήνες μόνη της με μία Κούρδισσα. Κάποια μέρα την έστειλε στην βρύση να ποτίση ένα μοσχαράκι και εκεί συνάντησε την μητέρα της.

Ήρθαν στην Ελλάδα το έτος 1922 και η μητέρα της με τον αδελφό της Πέτρο εγκαταστάθηκαν στην Ζουρνοβίτσα Δράμας. Η Χαρίκλεια και οι αδελφές της Μυροφόρα και Ευγενία εγκαταστάθηκαν στο χωριό Πατρίδα Βεροίας.
Η Χαρίκλεια παντρεύτηκε σε ηλικία 17 ετών και απέκτησε 11 παιδιά. Δύο από τα παιδιά της έγιναν ιερείς.

Το 1953 σε ηλικία 40 ετών, την παραμονή της εορτής του αγίου Νικολάου, είδε στον ύπνο της τον άγιο Νικόλαο και της είπε να κάνη Παράκληση. Την προειδοποίησε ότι θα γίνει σεισμός, όπως και έγινε.
Η Χαρίκλεια δεν είπε τίποτε σε κανέναν και μετά από λίγον καιρό είδε πάλι τον άγιο Νικόλαο στο όνειρό της και της είπε να σκάψη σε ένα σημείο να βρη μία Εκκλησία θαμμένη. Της είπε να ζητήση βοήθεια και από τον Μητροπολίτη και τον Στρατηγό για να ενισχύσουν το έργο, ώστε να έρθουν και άλλοι να βοηθήσουν.
Η Χαρίκλεια που ήταν μία απλή, ήσυχη και αγράμματη γυναίκα, πάλι δεν είπε τίποτε σε κανέναν. Την ημέρα όμως της εορτής των Τριών Ιεραρχών είδε πάλι τον άγιο Νικόλαο, ο οποίος την μάλωσε και την τράνταξε. Τότε η Χαρίκλεια συμμορφώθηκε και από εκείνη την στιγμή ένιωθε σαν να πετούσε στον ουρανό, σαν να μην πατούσε στην γη και μόνο εσκέπτετο να πραγματοποιήση την εντολή του αγίου Νικολάου. Διηγήθηκε στην Εκκλησία για τις εμφανίσεις του αγίου Νικολάου και την εντολή του να σκάψη να βρη την Εκκλησία, αλλά ο Στρατηγός δεν την πίστεψε γι’ αυτό δεν έστειλε στρατιώτες να βοηθήσουν. Αρκετοί άλλοι επίσης δυσπιστούσαν.

Το 1954 η Χαρίκλεια ξεκίνησε μόνη της το σκάψιμο. Είπε στην κόρη της που ήταν επτά ετών να προσέχη τον μικρό αδελφό της που δεν περπατούσε. Πήρε τα δύο μικρά παιδιά της μαζί της τα έστρωσε από κάτω ένα στρώμα πάνω στο χώμα. Για αρκετή ώρα προσευχήθηκε κατ’ Ανατολάς λέγοντας στο τέλος: «Γενηθήτω το θέλημά Σου», και ύστερα πήρε τον κασμά και άρχισε να σκάβη. Βλέποντας την προσπάθειά της άρχισαν να έρχωνται και άλλοι άνθρωποι από το χωριό και την γύρω περιοχή Γιαννιτσά, Έδεσσα, με εργαλεία για να την βοηθήσουν.

Πολλοί άνθρωποι πίστευαν στα όσα έλεγε η Χαρίκλεια και την βοηθούσαν στο έργο της, ενώ αρκετοί πίστευαν ότι κάτι έχει πάθει, ότι έπαθαν τα μυαλά της. Αλλά αυτή σημασία δεν έδινε στις γνώμες του κόσμου.

Η Χαρίκλεια αποφασισμένη παράτησε το σπίτι και την οικογένεια της και αφιερώθηκε στο έργο που της ανάθεσε ο άγιος Νικόλαος. Έμεινε για τρεις μήνες σ’ ένα τσαρδάκι δίπλα στον τόπο που εγίνοντο οι ανασκαφές.
Όπως ήταν επόμενο, ο σύζυγός της επηρεάστηκε από τον κόσμο που τον παρώτρυνε να την μαλώση για να γυρίση σπίτι. Κάθε φορά όμως που πήγαινε με άγριες διαθέσεις να την πάρη, ένιωθε μέσα του μια αλλαγή και δεν μπορούσε ούτε να την μαλώση ούτε να της πη τίποτε. Έτσι η Χαρίκλεια, έχοντας την βοήθεια του αγίου Νικολάου, συνέχισε το έργο της. Ο άγιος Νικόλαος της είχε πει στο όνειρο ότι σ’ αυτήν την αρχαία Εκκλησία –κατακόμβη-, κάποτε παλαιά σε ώρα θείας Λειτουργίας οι Τούρκοι σκότωσαν όλους τους Χριστιανούς.

Βρήκε η Χαρίκλεια, μετά από μερικούς μήνες που έσκαβε, κεριά, λιβάνι, κομμάτι από πετραχήλι, μάρμαρο σε σχήμα νεροχύτη, άλλο με σταυρό χαραχτό και ένα αστέρι ανάγλυφο. Επίσης η κυρία Τσαχαμίδου, από τα Λευκάδια Ναούσης μαζί με την αδελφή της Παρθένα Υφαντίδου, το 1954 στην ανασκαφή βρήκαν θυμιατό, μανουάλι και ένα Σταυρό. Τότε έκτισε ένα μικρό Εκκλησάκι 7χ3 μέτρα, το οποίο αργότερα κατεδαφίστηκε για να γίνη η Εκκλησία μεγαλύτερη, όπως είναι σήμερα.

Την ίδια περίοδο, που έσκαβε μαζί με άλλους Χριστιανούς, γύριζε στα κοντινά χωριά και έκανε έρανο. Συγκέντρωσε διάφορα είδη (σιτάρι, όσπρια, φρούτα), που πουλούσε και τα χρήματα τα διέθετε για την ανέγερση του ναού.
Στα χωριά που γύριζε για έρανο είχε λάβει πληροφορία από την Παναγία να πη σε κάποιον Μιχάλη τα χρήματα που πήρε από την Εκκλησία, ένα συγκεκριμένο ποσό, να τα επιστρέψη, γιατί αλλοιώς δεν θα δει προκοπή.

Για να την ενισχύση ο άγιος Νικόλαος της έδειχνε με πολλούς τρόπους την παρουσία του και την ευδοκία του για το έργο. Τρεις φορές ο χώρος που προσευχόταν καταλάμφθηκε από φως. Το είδαν και πολλές άλλες γυναίκες και άρχιζαν να λένε το «Κύριε ελέησον». Επίσης μια φορά τα καντήλια άναψαν μόνα τους. Κατά την διάρκεια των ανασκαφών ακούστηκαν κάποιες φορές καμπάνες και ψαλμωδίες. Η Χαρίκλεια είχε δει ζωντανά σαν αναπαράσταση την σφαγή των Χριστιανών από τους Τούρκους. Τέλος, ο άγιος Νικόλαος της είπε ότι θα βγει αγίασμα. Κανείς δεν το πίστευε, αλλά ανέβλυσε, πράγματι και όσοι ασθενείς έπιναν και επλένοντο, εθεραπεύοντο.
Έλεγε για τον χώρο που βρέθηκε η παλαιά Εκκλησία: «Εδώ είναι άγιος τόπος. Όποιος πατά εδώ παίρνει αγιασμό».

Μετά από τρεις μήνες άρχισε και πήγαινε να φροντίζη και το σπίτι της, αλλά και απ’ τον Άγιο Νικόλαο δεν έλειπε. Μαζί με την Εκκλησία, κτίστηκε και ξενώνας με κελλιά. Ο θαυματουργός άγιος Νικόλαος βοηθούσε τους πονεμένους και ασθενείς που κατέφευγαν στην χάρη του και εγίνοντο πολλά θαύματα. Η Χαρίκλεια ήταν εκεί στο προσκύνημα, παρηγορούσε τους ανθρώπους, τους συμβούλευε, τους έλεγε τι να κάνη ο καθένας με το πρόβλημά του, συγχρόνως υπηρετούσε στο ναό και άναβε τα καντήλια. Φρόντιζε να γίνωνται Λειτουργίες και η ίδια αγρυπνούσε τις νύχτες προσευχόμενη με τις λίγες προσευχές και τα τροπάρια που είχε μάθει απ’ έξω.

Ήταν ευλογημένη ψυχή. Προέλεγε μερικά πράγματα, τα οποία εκ’ των υστέρων επαληθεύοντο.
Μία νύχτα είδε στον ύπνο της την αγία Κυριακή, η οποία της είπε ότι στην Κόρινθο θα γίνει σεισμός. Σε λίγες μέρες έμαθε από τον γυιό της που υπηρετούσε στρατιώτης στην Κόρινθο, ότι έγινε σεισμός.

Παρ’ όλη την φτώχεια της ήταν πολύ ελεήμων. Από το λίγο που είχε στο χέρι της πάντα έδινε. Ήταν πολύ φιλόξενη. Το σπίτι της ήταν πάντα ανοιχτό για κάθε επισκέπτη.

Πάντα συμβούλευε με ωφέλιμες υποδείξεις, αυτούς που πήγαιναν να την δουν. Έλεγε στις γυναίκες να ντύνωνται ταπεινά, και προέτρεπε τους ανθρώπους σε μετάνοια.

Έλεγε η Χαρίκλεια: «Ο κόσμος ξέφυγε από τον δρόμο του Θεού και βλαστημούν. Η γη βουλιάζει από την πολλή αμαρτία. Γίναμε Σόδομα και Γόμορρα. Αλλοίμονο σε μας. Θα μας κάψει ο Θεός. Θα καίγονται τα δάση από την μία άκρη της Ελλάδος μέχρι την άλλη». (Ελέχθη πριν από το 1960).

Συνήθιζε η Χαρίκλεια να λέη: «Όταν ο άνθρωπος έχη πίστη δεν παθαίνει τίποτε. Και στην θάλασσα να τον ρίξουν θα βγη».

Είχε βαπτίσει 24 παιδιά. Σε όλα τ’ αγόρια έδινε το όνομα του αγίου Νικολάου και στα κορίτσια το όνομα Νικολέττα ή Μαρία….

Οι Πόντιοι κάτοικοι της Πατρίδας Βεροίας είχαν στο Κάρς της Ρωσσίας Εκκλησία που ετιμάτο στην Υπαπαντή. Έφεραν μαζί τους εικόνες, Ιερά σκεύη, Ευαγγέλια, Επιτάφιο και ήθελαν να κτίσουν και στην Πατρίδα Εκκλησία αφιερωμένη στην Υπαπαντή. Όμως πέρασαν πολλά χρόνια και η Εκκλησία δεν γινόταν. Ένα βράδυ η Χαρίκλεια είχε δει την Παναγία και της έδειξε το μέρος που θα κτιστή ο ναός. Μετά από καιρό είδε την πάλι παραπονεμένη να της λέγη: «Ακόμη η Υπαπαντή δεν κτίσθηκε». Η Χαρίκλεια παρακαλούσε συνέχεια την Παναγία να ξεσηκώση τον κόσμο να γίνη η Εκκλησία. Έλεγε με βεβαιότητα ότι θα γίνη η Εκκλησία και θα την δω. Πράγματι, το 1991 άρχισε να κτίζεται η Εκκλησία. Την είδε τελειωμένη και την παραμονή της Υπαπαντής, 1 Φεβρουαρίου 2005, εκοιμήθη ειρηνικά σαν πουλάκι, αφού προγνώρισε την κοίμησή της. Την παραμονή μαζί με την κόρη της έψαλαν διάφορα τροπάρια στην Παναγία, στον άγιο Νικόλαο και στην Αγία Παρασκευή…
Ασκητές μέσα στον κόσμο, τόμος Β΄“, έκδοση Ιερού Ησυχαστηρίου «Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος», Μεταμόρφωσης Χαλκιδικής, 2012

***

Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης 

Γιὰ νὰ ζήση ὅμως κανεὶς τὰ μυστήρια τοῦ Θεοῦ, πρέπει νὰ ἀπεκδυθῆ τὸν παλαιό του ἄνθρωπο, νὰ ἐπανέλθη κατὰ κάποιον τρόπο στὴν κατάσταση πρὸ τῆς πτώσεως. Νὰ ἔχη ἀθωότητα καὶ ἁπλότητα, γιὰ νὰ εἶναι ἡ πίστη του ἀκλόνητη καὶ νὰ πιστεύη ἀπόλυτα ὅτι δὲν ὑπάρχει τίποτε ποὺ νὰ μὴν μπορῆ νὰ τὸ κάνη ὁ Θεός. Τότε, ὅταν ἀκούη γιὰ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ δὲν πιστεύει ἢ ἀμφιβάλλει γιὰ μερικὰ πράγματα ποὺ ἔχουν σχέση μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ξέρετε πόσο ὑποφέρει;
Ἂν (κανείς) ἔχη μεγάλη πίστη, πολλὰ πράγματα μπορεῖ νὰ ἀλλάξη. Ἀκόμη καὶ μέσα σὲ χείμαρρο ἂν ἔχη χτίσει τὸ σπίτι του καὶ ὁ χείμαρρος κατεβάση πολὺ νερό, ἂν πιστεύη πολὺ καὶ παρακαλέση μὲ θέρμη τὸν Θεό, ὁ χείμαρρος θὰ γυρίση ἀνάποδα. Πρέπει ὅμως νὰ ἔχη τέτοια πίστη πού, ἂν ἀκούση, ἂς ὑποθέσουμε, ὅτι ἔγινε θαῦμα, ἄδειασε ἡ θάλασσα καὶ τὴν ὀργώνουν μὲ τρακτὲρ καὶ κουβαλοῦν τὰ ψάρια μὲ φορτηγά, νὰ τὸ πιστέψη. Οὔτε κἂν θὰ πάη νὰ δῆ. Ἀκόμη καὶ σὲ ἑκατὸ μέτρα ἀπόσταση νὰ μένη ἀπὸ τὴν θάλασσα καὶ νὰ μὴν τὴν βλέπη ἀπὸ ᾿κεῖ ποὺ βρίσκεται, δὲν πάει νὰ διαπιστώση ἂν εἶναι ἀλήθεια, γιατὶ δὲν ἀμφιβάλλει. Ξέρει ὅτι ὅλα εἶναι δυνατὰ γιὰ τὸν Θεό, ὅτι ἡ θεία δύναμη δὲν περιορίζεται, καὶ γι᾿ αὐτὸ δὲν ἐνδιαφέρεται παραπάνω. Τόση πίστη ἔχει. Μόνον ὁ ἀληθινὰ πιστὸς ζῆ ἀληθινὰ καὶ εἶναι πραγματικὰ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ.
(Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι, τ. Β’- Πνευματική αφύπνιση, Ι. Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή)

Η Αγία Περπέτουα συνέθλιψε με την φτέρνα της το κεφάλι του όφεως και με μιας έφθασε στην κορυφή της σκάλας του Παραδείσου, όπου πλήθος λευκοντυμένων μαρτύρων ήλθε να την υποδεχθεί.
https://iconandlight.wordpress.com/2022/01/31/η-αγία-περπέτουα-συνέθλιψε-με-την-φτέρ/

Η Περπέτουα είδε μπροστά της τον Παράδεισο και πλήθος λευκοντυμένων μαρτύρων που ήλθε να την υποδεχθεί.
https://iconandlight.wordpress.com/2020/01/31/%ce%b7-%cf%80%ce%b5%cf%81%cf%80%ce%ad%cf%84%ce%bf%cf%85%ce%b1-%ce%b5%ce%af%ce%b4%ce%b5-%ce%bc%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%cf%84%ce%ac-%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%84%ce%bf%ce%bd-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%ac/

Ἀπολυτίκιον Ἁγίου Τρύφωνος
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Τρυφὴν τὴν ἀκήρατον ἰχνηλατῶν ἐκ παιδός, βασάνους ὑπήνεγκας ὑπὲρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, καὶ ἤθλησας ἄριστα· ὅθεν τὴν τῶν θαυμάτων, κομισάμενος χάριν, λύτρωσαι πάσης βλάβης τοὺς τιμῶντάς σε πόθῳ, Τρύφων μεγαλομάρτυς, πιστῶν ἡ ἀντίληψις.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἁγίου Τρύφωνος
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Θείου Πνεύματος τῇ χορηγίᾳ, χάριν ἄφθονον τῇ Ἐκκλησίᾳ, ἀναβλύζεις ὥσπερ κρήνη ἀκένωτος, καὶ καταρδεύεις ἡμῶν τὴν διάνοιαν, ἐν τῇ τρυφῇ ἀθλοφόρε τῶν δώρων σου. Τρύφων ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἀπολυτίκιον τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Περπετούας, καὶ τῶν σὺν αὐτῇ (Χ.Μ. Μπούσια)
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Τὴν ἀγάπην Κυρίου Χριστοῦ προκρίνασα, στοργῆς θηλάζοντος βρέφους, τοῦ σοῦ, Μαρτύρων κρηπίς, Καρχηδόνα καθηγίασας, Περπέτουα, ῥείθροις αἱμάτων σου σεπτῶν, συναθλήτρια σεμνὴ, εὐψύχου Φιλικητάτης, καὶ δυσωπεῖν χάριν εὗρες, Χριστὸν ὑπὲρ τῶν εὐφημούντων σε.

Ἀπολυτίκιον.
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Τῶν Μαρτύρων χορείαν τὴν ἑξαστέλεχον, Περπετούαν Ῥευκᾶτον καὶ θεῖον Σάτυρον, Σατορνῖνον τὸν κλεινὸν Σεκοῦνδον ἔνδοξον, Φιλικητάτην τὴν σεμνήν, ὡς ἀστέρας φαεινούς, τῆς πίστεως τῆς ἁγίας, καὶ πρέσβεις πρὸς τὴν Τριάδα, ἡμῶν συμφώνως εὐφημήσωμεν.

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου ὁμολογητοῦ Βασιλείου, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης.(Γερασίμου Μικραγιαννανίτου)
Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ὡς σκεῦον ἐπάξιον τῶν ἱερῶν ἀρετῶν, θεράπων θερμότατος τοῦ Βασιλέως Χριστοῦ, ἐδείχθης Βασίλειε· ὅθεν Θεσσαλονίκη, ἡ περίβλεπτος πόλις, μέλπει σε Ἱεράρχα, ὡς σοφὸν ποιμενάρχην, ᾗ αἴτει οὐρανόθεν εἰρήνην καὶ ἔλεος.

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρος Ἀναστάσιού ἐν Ναυπλίῳ
Ἦχος γ΄. Μέγαν εὕρατο.

Μέγαν εὕρατο, πόλις Ναυπλίου, σὲ ὑπέρμαχον, καὶ πολιοῦχον, Ἀθλοφόρε Χριστοῦ Ἀναστάσιε, Ἀγαρηνῶν γὰρ καθεῖλες τὸ φρύαγμα, καὶ ἐν σταδίῳ Χριστὸν ὡμολόγησας· δι’ ὃ Ἅγιε, μὴ παύσῃ δεόμενος, τοῦ λυτρωθῆναι κινδύνων, τὰς ψυχὰς τῶν εὐφημούντων σε.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἀναστάσιου ἐν Ναυπλίῳ
Ἦχος α΄. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.

Τοῖς ξίφεσιν ἐτμήθη σοῦ τὸ σῶμα τὸ ἅγιον, ὑπ’ Ἀγαρηνῶν ἀλλοπίστων, ὦ στεῤῥὲ Ἀναστάσιε· καὶ πλήρης θείας χάριτος δειχθείς, θαυμάσιος ἐγένου τοῖς πιστοῖς· διὰ τοῦτο καὶ ἡμεῖς σοῦ τὴν μνήμην τὴν σεπτὴν ἐν ᾠδαῖς εὐφημοῦμεν· χαίροις οὖν Νεομάρτυς τοῦ Χριστοῦ, χαίροις τὸ ἡμέτερον καύχημα, καὶ χαίροις ὁ τῆς πόλεως Ναυπλίου φρουρός τε ὁ ἔνδοξος.

Ἀπολυτίκιον. Προεόρτιον.
Ἦχος α’. Χορός Ἀγγελικός 

Οὐράνιος χορός, οὐρανίων ἁψίδων, προκύψας ἐπὶ γῆς, καὶ φερόμενον βλέπων, ὡς βρέφος ὑπομάζιον, πρὸς ναὸν τὸν πρωτότοκον, πάσης κτίσεως, ὑπὸ Μητρὸς ἀπειράνδρου, προεόρτιον, νῦν σὺν ἡμῖν μελῳδοῦσι, φρικτῶς ἐξιστάμενοι.

Ἦχος πλ. α΄. Χαίροις, ἀσκητικῶν.

Χαίροις, ἡ ἐν καιρῷ διωγμῶν τῶν χριστωνύμων εὐσθενῶς μαρτυρήσασα, Περπέτουα ἀθληφόρε, καὶ σῶν αἱμάτων ῥοαῖς Καρχηδόνος χθόνα πορφυρώσασα τιμίοις σὺν χεύμασι τῶν αἱμάτων συνάθλων σου, Φιλικητάτης, τῆς λεχοῦς καλλιμάρτυρος, διδασκάλου σου τοῦ Σατύρου, θεόνυμφε, καὶ Σατορνίνου μάκαρος, Σεκούνδου ἀλκίφρονος καὶ στεῤῥοψύχου Ῥευκάτου, μεθ’ ὧν στεφάνους ἀπείληφας χειρῶν ἐξ ἀχράντων οὐρανίου σου Νυμφίου ἀϊδιότητος.

Παροιμιῶν τὸ Ἀνάγνωσμα. (Κεφ, λα’. 10-31)

Γυναῖκα ἀνδρείαν τίς εὑρήσει; τιμιωτέρα δὲ ἐστι λίθων πολυτελῶν ἡ τοιαύτη. Θαρσεῖ ἐπ’ αὐτῇ ἡ καρδία τοὺ ἀνδρὸς αὐτῆς, ἡ τοιαύτη καλῶν σκύλων οὐκ ἀπορήσει. Ἐνεργεῖ γὰρ τῷ ἀνδρὶ ἀγαθὰ πάντα τὸν βίον. Μηρυομένη ἔρια καὶ λίνον, ἐποίησεν εὔχρηστον ταῖς χερσὶν αὐτῆς. Ἐγένετο ὡσεὶ ναῦς ἐμπορευομένη μακρόθεν, συνάγει δὲ αὕτη τὸν βίον. Καὶ ἀνίσταται ἐκ νυκτῶν, καὶ ἔδωκε βρώματα τῷ οἴκῳ, καὶ ἔργα ταῖς θεραπαίναις. Θεωρήσασα γεώργιον ἐπρίατο, ἀπὸ δὲ καρπῶν χειρῶν αὐτῆς, κατεφύτευσε κτῆμα. Ἀναζωσαμένη ἰσχυρῶς τὴν ὀσφὺν αὐτῆς, ἤρεισε τοὺς βραχίονας αὐτῆς εἰς ἔργον. Ἐγεύσατο ὅτι καλόν ἐστι τὸ ἐργάζεσθαι, καὶ οὐκ ἀποσβέννυται ὅλην τὴν νύκτα ὁ λύχνος αὐτῆς. Τοὺς πήχεις αὐτῆς ἐκτείνει ἐπὶ τὰ συμφέροντα, τὰς δὲ χεῖρας αὐτῆς ἐρείδει εἰς ἄτρακτον. Χεῖρας δὲ αὐτῆς διήνοιξε πένητι, καρπὸν δὲ ἐξέτεινε πτωχῷ. Οὐ φροντίζει τῶν ἐν οἴκῳ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς, ὅταν ποὺ χρονίζῃ· πάντες γὰρ οἱ παρ’ αὐτῆς ἐνδεδυμένοι βύσσου καὶ πορφύρας ἑαυτῇ ἐνδύματα. Περίβλεπτος δὲ ἐγένετο ὁ ἀνὴρ αὐτῆς ἐν πύλαις, ἡνίκα ἂν καθίσῃ ἐν συνεδρίῳ μετὰ τῶν γερόντων κατοίκων τῆς γῆς. σινδόνας ἐποίησε καὶ ἀπέδοτο τοῖς Φοίνιξι, περιζώματα δὲ τοῖς Χαναναίοις. Ἰσχὺν καὶ εὐπρέπειαν ἐνεδύσατο, καὶ εὐφράνθη ἐν ἡμέραις ἐσχάταις. Στόμα αὐτῆς διήνοιξε προσεχόντως καὶ ἐννόμως καὶ τάξιν ἐστείλατο τῇ γλώσσῃ αὐτῆς. στεγναὶ διατριβαὶ οἴκων αὐτῆς, σῖτα καὶ νομοθέσμως, ἡ δὲ ἐλεημοσύνη αὐτῆς ἀνέστησε τὰ τέκνα αὐτῆς, καὶ ἐπλούτησας, καὶ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς ᾔνεσεν αὐτήν. Πολλαὶ θυγατέρες ἐκτήσαντο πλοῦτον, πολλαὶ ἐποίησαν δύναμιν, σὺ δὲ ὑπέρκεισαι καὶ ὑπερῆρας πάσας. Ψευδεῖς ἀρέσκειαι καὶ μάταιον κάλλος γυναικός· γυνὴ γὰρ συνετὴ εὐλογεῖται, φόβον δὲ Κυρίου αὕτη αἰνείτω. Δότε αὐτῇ ἀπὸ καρπῶν χειλέων αὐτῆς καὶ αἰνείσθω ἐν πύλαις ὁ ἀνὴρ αὐτῆς.

Ακούμε να κατηγορούν τον Θεό για όλους τους πολέμους και όλα τα προβλήματα που υπάρχουν στον κόσμο. Αντί να σταυρώνει ο άνθρωπος τον εαυτό του, μαζί με όλες τις αμαρτίες του, ξανασταυρώνει τον Χριστό. Ιδού η τραγωδία της εποχής μας. Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ

Συ­να­ξά­ρι­ον.
Τῇ ΛΑ´ τοῦ μη­νός Ἰανουαρίου, μνή­μη τῶν ἁ­γί­ων καὶ θαυ­μα­τουρ­γῶν ἀ­ναρ­γύ­ρων, Κύ­ρου καὶ Ἰ­ω­άν­νου· καὶ τῆς ἁ­γί­ας μάρ­τυ­ρος Ἀ­θα­να­σί­ας, καὶ τῶν τρι­ῶν αὐ­τῆς θυ­γα­τέ­ρων καὶ παρ­θέ­νων, Θε­ο­δό­της, Θε­ο­κτί­στης, καὶ Εὐ­δο­ξί­ας. (†311)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῶν ἁ­γί­ων μαρ­τύ­ρων, Οὐ­ϊ­κτω­ρί­νου, Οὐ­ΐ­κτω­ρος, Νι­κη­φό­ρου, Κλαυ­δί­ου, Δι­ο­δώ­ρου, Σα­ρα­πί­νου καὶ Πα­πί­α τῶν ἐν Κο­ρίν­θῳ μαρ­τυ­ρη­σάν­των. (†251)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῆς ἁ­γί­ας μάρ­τυ­ρος Τρυ­φαί­νης τῆς ἐκ Κυ­ζί­κου. (α´ αἰ.)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ὁ­σί­ου πα­τρὸς ἡ­μῶν Ἰ­ου­λί­ου, τοῦ ἐκ Πα­χεί­ας Ῥά­χης τῆς Αἰ­γί­νης καὶ ἱ­ε­ρα­πο­στό­λου ἐν βο­ρεί­ῳ Ἰ­τα­λί­ᾳ. (†401)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ μνή­μη τοῦ ἐν ἁ­γί­οις πα­τρὸς ἡ­μῶν Ἀ­θα­να­σί­ου, ἐ­πι­σκό­που Με­θώ­νης. (~†880)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ἁ­γί­ου Γε­μι­νι­α­νοῦ (Geminian), ἐ­πι­σκό­που Μο­δέ­νης (Modena) ἐν Ἰ­τα­λί­ᾳ. (†348)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῆς ὁ­σί­ας Μαρ­κέλ­λης τῆς Ῥω­μαί­ας, μα­θη­τρί­ας τοῦ ἁ­γί­ου Ἱ­ε­ρω­νύ­μου. (†410)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ἁ­γί­ου Μα­δι­α­νοῦ (Madoes, Madianus), τοῦ ἐν τῇ πε­δι­ά­δι Γο­βα­ράιδ (Gobharaidh, Gowrie) τῆς Σκο­τί­ας.
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ἁ­γί­ου Ἀ­ε­δά­νου (Áedan, Maedoc), α´ ἐ­πι­σκό­που Φέρ­νης (Ferns) ἐν Ἰρ­λαν­δί­ᾳ. (†626)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ὁ­σί­ου Ἀ­δα­μνά­νου (Adamnan), τοῦ ἐξ Ἰρ­λαν­δί­ας καὶ μο­να­χοῦ ἐν Κόλ­διν­χαμ (Coldingham) ἐν Σκο­τί­ᾳ. (†681)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ὁ­σί­ου Βιλ­γί­λου (Wilgils), πα­τρὸς τοῦ ἀ­γί­ου Βιλ­λι­βρόρ­δου (Willibrord), καὶ ἐ­ρη­μί­του πα­ρὰ Χούμ­βε­ρον (Humber) πο­τα­μὸν ἐν Ἀγ­γλί­ᾳ. (~†700)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ὁ­σί­ου Βο­βί­νου (Bobinus), ἐ­πι­σκό­που Τρι­κασ­σί­ου (Tricassi­um, Troyes) ἐν Γαλ­λί­ᾳ. (~†766)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῆς ὁ­σί­ας Οὑλ­φί­ας (Ulphia, Wulfia), ἐ­ρη­μί­τι­δος πλη­σί­ον τῆς Ἀ­μι­έ­νης (Amiens) ἐν Γαλ­λί­ᾳ. (η´ αἰ.)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ὁ­σί­ου Εὐ­σε­βί­ου, τὸ πρῶ­τον μο­να­χοῦ τῆς μο­νῆς Ἁ­γί­ου Γάλ­λου ἐν Ἐλ­βε­τί­ᾳ, καὶ εἶ­τα ἐ­ρη­μί­του ἐν τῷ ὄ­ρει Ἁ­γί­ου Βί­κτο­ρος ἐν Προ­πεύ­κῳ (Vorarlberg) τῆς Αὐ­στρί­ας. (†884)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ὁ­σί­ου Ἰ­ω­άν­νου Ἀγ­γέ­λου, Βε­νε­τοῦ μο­να­χοῦ ἐν τῇ μο­νῇ Πομ­πό­σης (Pomposa) ἐν Ἰ­τα­λί­ᾳ. (~†1050)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ὁ­σί­ου πα­τρὸς ἡ­μῶν Νι­κή­τα, ἐγ­κλεί­στου τῶν Σπη­λαί­ων τοῦ Κι­έ­βου καὶ εἶ­τα ἐ­πι­σκό­που Νόβ­γκο­ροντ. (†1108)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ὁ­σί­ου πα­τρὸς ἡ­μῶν Πα­χω­μί­ου, κτί­το­ρος τῆς μο­νῆς Κι­ένσκ, πα­ρὰ τὴν λί­μνην Κέ­νο ἐν Ῥω­σί­ᾳ. (†1525)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ἁ­γί­ου νέ­ου ὁ­σι­ο­μάρ­τυ­ρος Ἠ­λί­α (Ἀρ­δού­νη), ἐν Κα­λά­μαις τῆς Πε­λο­πον­νή­σου μαρ­τυ­ρή­σαν­τος καὶ πυ­ρὶ τε­λει­ω­θέν­τος. (†1686)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ὁ­σί­ου πα­τρὸς ἡ­μῶν Ἀρ­σε­νί­ου τοῦ νέ­ου, τοῦ ἐν νή­σῳ Πά­ρῳ ἀ­σκή­σαν­τος. (†1877)

Στίχ. Κύ­ρῳ συ­να­θλῶν Ἰ­ω­άν­νης πρὸς ξί­φος,
Συν­θαυ­μα­τουρ­γεῖ καὶ με­τὰ ξί­φος Κύ­ρῳ.
Μή­τηρ ἀ­ρί­στη, καὶ τρι­ὰς θυ­γα­τέ­ρων,
Πό­θῳ Πα­τρὸς θνή­σκου­σι τοῦ πάν­των ξί­φει.
Κῦ­ρον Ἰ­ω­άν­νην τε τά­μον πρώ­τῃ τρι­α­κο­στῇ.
Στίχ. Ἁ­γί­ων Ἀρ­σέ­νι­ε τὸν βί­ον ζή­σας
Σὺν Ἁ­γί­οις ἅ­γι­ος νῦν συ­να­γάλ­λη.

Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ

Συχνά ο Θεός δεν απαντά στις προσευχές μας. Σιωπά. Πολλοί εκλαμβάνουν τη σιωπή Του ως ένδειξη του ότι ο Θεός “δεν υπάρχει”, “πέθανε”.
Αν όμως σκεφτόμαστε σε ποιά θέση φέρνουμε το Θεό με τα πάθη μας, τότε θα βλέπαμε ότι Αυτός δεν έχει άλλη επιλογή, παρά μόνο να σιωπήσει. Ζητάμε από Αυτόν να υποστηρίξει στις αδικίες μας. Δεν μας ενοχοποιεί φανερά.
Μας αφήνει να πορευτούμε στους πονηρούς δρόμους μας και να θερίσουμε τους καρπούς των προσωπικών μας αμαρτιών.

Αν όμως στραφούμε προς Αυτόν με μετάνοια, τότε έρχεται γρήγορα, γρηγορότερα από όσο περιμέναμε. Γνωρίζοντας τις ανάγκες μας, πολύ συχνά τις προλαμβάνει. Μόλις προφέρουμε στην προσευχή τα αιτήματά μας, που δικαιολογούνται με την πραγματικότητα της ζωής μας μέσα στον κόσμο, Αυτός ήδη τα έχει εκπληρώσει.

Συνεπώς, η σιωπή του Θεού είναι απάντηση στις αδικίες μας η πιο εύγλωττη, η πιο ευγενική. Διώξαμε από τη ζωή μας το Θεό – Λόγο, τον λόγο του Θεού. Παραμελήσαμε το λόγο αυτό, και να! Θερίζουμε τις συνέπειες του έργου μας.

***

Όταν ακούμε να κατηγορούν τον Θεό για όλους τους πολέμους, τις αδικίες και όλα τα προβλήματα που υπάρχουν στον κόσμο, με ερωτήσεις του τύπου «πώς το επέτρεψε αυτό ο Θεός;», και πάλι ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει: αντί να σταυρώνει ο άνθρωπος τον εαυτό του, μαζί με όλες τις αμαρτίες του, ξανασταυρώνει τον Χριστό. Και όμως, χάρη στον πολυεύσπλαχνο Κύριο ο άνθρωπος μπορεί να ελευθερωθεί από το αίσθημα ενοχής που του δημιουργούν οι αμαρτίες του. Εδώ έγκειται η τραγωδία της εποχής μας· από τη μια μεριά η ανθρωπότητα καταλογίζει ευθύνες στο Θεό για τα κακά που μαστίζουν τον κόσμο και από την άλλη ο χριστιανός ξεκινά να γνωρίσει τον Θεό, θέλοντας να βγάλει ο ίδιος απόφαση για το αν τελικά το φταίξιμο ανήκει σ’ Εκείνον ή στην καρδιά των ανθρώπων.

***

Είδα ότι δεν υπήρχε τραγωδία στο Θεό. Η τραγωδία ήταν μόνο στο βίο των ανθρώπων, που το βλέμμα τους δεν ξεπέρασε ποτέ τα γήινα όρια. Ο Χριστός ο ίδιος αναμφίβολα δεν απετύπωσε την τραγωδία. Ούτε όλες οι ταλαιπωρίες του στον κόσμο ήταν τραγικής φύσεως. Και ο χριστιανός ο οποίος δέχτηκε το δώρο της αγάπης του Χριστού, παρ’ όλο που γνωρίζει ότι ακόμα δεν είναι ολοκληρωμένος, ξεφεύγει τον εφιάλτη του θανάτου που καταστρέφει τα πάντα. Η αγάπη του Χριστού, σε όλη τη διάρκεια της παραμονής του εδώ μεταξύ μας, ήταν μια φοβερή ταλαιπωρία. «Ώ γενεά άπιστος και διεστραμμένη», εκραύγασε, «έως πότε ανέξομαι υμών» (Ματθ. 17,17). Έκλαψε για τον Λάζαρο και τις αδελφές του (Ιωάν. 11,35). Πικράθηκε για τη σκληρότητα των Ιουδαίων που σκότωσαν τους προφήτες (Ματθ. 23,38) και «ο ιδρώς αυτού εγένετο ωσεί θρόμβοι αίματος καταβαίνοντες επί την γην» (Λουκ. 22,44). Ζούσε την τραγωδία όλου του ανθρώπινου γένους αλλά αυτός ο ίδιος δεν ήταν τραγωδία.

Εκτός του Χριστού, άνευ του Χριστού, δεν υπάρχει λύση στην τραγωδίαν της επιγείου ιστορίας της ανθρωπότητος. Η γηΐνη ατμόσφαιρα αποπνέει οσμήν αίματος. Άνευ της ολοκληρωτικής αλλαγής ημών δια της μετανοίας, δεν θα επέλθη η λύτρωσις του κόσμου· «λύτρωσις» εκ της φοβερωτέρας πασών των αρών, του πολέμου. Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ
https://iconandlight.wordpress.com/2022/03/06/74842/

Σε δύσκολες στιγμές, όταν αποτύγχαναν όλες οι προσπάθειες να συμμορφώσω τις εκδηλώσεις της ζωής μου προς την ευαγγελική διδασκαλία, συνέβαινε να προσεύχομαι με τον εξής τρόπο:

“Κύριε, Συ ο ίδιος δίδαξέ με τα πάντα …Έλα και κάνε Συ ο ίδιος μέσα μου το θέλημά Σου. Τα προστάγματά Σου δεν χωρούν στη στενή μου καρδιά, και ο πεπερασμένος νους μου δεν συλλαμβάνει το περιεχόμενό τους..Αν δεν ευδοκήσεις Εσύ να κατοικήσεις μέσα μου, τότε αναπόφευκτα θα οδηγηθώ στο σκοτάδι..Γνωρίζω πως δεν ενεργείς δια της βίας, αλλά Σε ικετεύω: Έλα με εξουσία στον οίκο μου, και αναγέννησέ με ολόκληρο. Μετάβαλε το καταχθόνιο σκοτάδι της υπερηφανείας μου στην ταπεινή Σου αγάπη. Μεταμόρφωσε με το Φως Σου τη διεφθαρμένη φύση μου, έτσι ώστε κανένα πάθος να μη μείνει μέσα μου ικανό να εμποδίσει την μετά Σου έλευση του Πατρός Σου (βλ. Ιωαν. ιδ’ 21-23). Κάνε με κατοικητήριο της αγίας εκείνης ζωής, την οποία Συ ο ίδιος επέτρεψες να γευθώ εν μέρει…Ναι Κύριε, Σε ικετεύω, μη μου στερήσεις το σημείο αυτό της αγαθότητός Σου”.

Η Οσία Πελαγία Ιβάνοβνα, η διά Χριστόν Σαλή του Ντιβέγιεβο μιλούσε στις καρδιές των ανθρώπων και τους οδηγούσε στο δρόμο της σωτηρίας, ήταν η ζωντανή συνείδηση της Μονής και της κοινωνίας.

Ὁ λαὸς ἵσταται διὰ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ Συναξαρίου.
Συναξάριον.
Τῇ Λ΄ (30ῃ) τοῦ μηνὸς Ἰανουαρίου, Μνήμη τῶν ἐν Ἁγίοις Πατέρων ἡμῶν καὶ Οἰκουμενικῶν Διδασκάλων Βασιλείου τοῦ Μεγάλου(†379), Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου(†390) καὶἸωάννου τοῦ Χρυσοστόμου (†407) .
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ Ἄθλησις τοῦ ἹερομάρτυροςἹππολύτου Πάπα Ῥώμης καὶ τῶν σὺν αὐτῷ Κενσουρίνου, Σαβίνου, Χρυσῆς (ἢ Ἄουρας), Φήλικος, Μαξίμου, Ἡρακλέους, Βενερίου, Στυρακίου, Μηνᾶ, Κομμόδου, Ἑρμοῦ, Μαύρου, Εὐσεβίου, Ῥουστικοῦ, Μοναγρέου, Ἀμανδίνου, Ὀλυμπίου, Κύπρου, Θεοδώρου τριβούνου, Μαξίμου πρεσβυτέρου, Ἀρχελάου διακόνου καὶ Κυριακοῦ Ἐπισκόπου.(†269)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῆς ἁ­γί­ας μάρ­τυ­ρος Μαρ­τί­νας ἐν Ῥώ­μῃ, ἐ­πὶ Ἀ­λε­ξάν­δρου Σε­βή­ρου. (†228)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῆς ἁ­γί­ας Σα­βί­νας, ἐν Με­δι­ο­λά­νοις δι­α­κο­νη­σά­σης τοὺς μάρ­τυ­ρας ἐ­πὶ Δι­ο­κλη­τι­α­νοῦ. (†311)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ἁ­γί­ου Ἀρ­μεν­τα­ρί­ου, α´ ἐ­πι­σκό­που Ἀν­τί­βης (Antibes) ἐν Προ­βηγ­γίᾳ τῆς Γαλ­λί­ας. (~†451)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῶν ἁ­γί­ων μαρ­τύ­ρων Φη­λι­κι­α­νοῦ, Φι­λιπ­πι­α­νοῦ καὶ τῶν σὺν αὐ­τοῖς, ἐν συ­νό­λῳ ρκϚ´ (126) μαρ­τύ­ρων ἐν βο­ρείῳ Ἀ­φρι­κῇ. (ε´ αἰ.)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῆς ὁ­σί­ας παρ­θέ­νου Τυδκλύ­δης (Tudclyd, Tybie) ἐν Οὑ­α­λίᾳ. (ε´ αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῆς Ὁσίας Ματθίλδης, βασιλίσσης τῶν Φράγ­κων (Γαλλίας), κοιμηθείσης ἐν εἰρήνῃ ἐν ἔτει 680ῷ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Ἄθλησις τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Μάρτυρος Θεοφίλου τοῦ νέου, ἐν Κύπρῳ. (†784)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Ἄθλησις τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ὁσιομάρτυρος Κυριακοῦ τῆς Λαύρας τοῦ Ὁσίου Σάββα, ἀναιρεθέντος ὑπὸ τῶν ἀράβων. (ζ´ αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Πέτρου,τοῦ εὐσεβεστάτου βασιλέως τῆς Βουλγαρίας. (†969)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ὅσιος Ζήνων ὁ νηστευτής, ὁ ἐν τῇ Λαύρᾳ τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου ἀσκήσας, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται. (ιδ´ αἰ.)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, ἀ­νά­μνη­σιν ἐ­πι­τε­λοῦ­μεν τοῦ γε­γο­νό­τος θαύ­μα­τος πα­ρὰ τοῦ ἁ­γί­ου Με­γα­λο­μάρ­τυ­ρος Γε­ωρ­γί­ου τοῦ Τρο­παι­ο­φό­ρου, ἐν τῇ νή­σῳ Ζακύνθου, ἐ­πὶ τῇ τῆς λοι­μι­κῆς ἀ­σθε­νεί­ας ἀ­παλλα­γῇ. (1688)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ἅγιος ἔνδοξος Νεομάρτυς Θεόδωρος ὁ Μυτιληναῖος, ἐν Μυτιλήνῃ μαρτυρήσας ἐν ἔτει ͵αψπδ´ (1784ῳ), ἀγχόνῃ τελειοῦται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῆς Ὁσίας Μητρὸς ἡμῶν Πελαγίας, τῆς διὰ Χριστὸν σαλῆς, ἀσκησάσης ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ τοῦ Ντιβέγιεβο ἐν Ῥωσσίᾳ ἐν ἔτει 1884ῳ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Ἀνάμνησιν εὐγνώμονα καὶ χαρμόσυνον ἐπιτελοῦμεν τῆς ἐν ἔτει 1823 εὑρέσεως ἐν τῇ νήσῳ τῆς Τήνου τῆς περιπύστου και θαυματουργοῦ ἱερᾶς εἰκόνος τῆς Θεομήτορος, τῆς ἐπονομαζομένης Εὐαγγελιστρίας.
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ἁ­γί­ου νε­ο­μάρ­τυ­ρος Δη­μη­τρί­ου τοῦ ἐν Σλι­βέ­νῃ τῆς Βουλ­γα­ρί­ας ἀ­θλή­σαν­τος. (†1841)

Στίχοι
Ὁ­μοῦ δί­και­ον τρεῖς σέ­βειν Ἑ­ω­σφό­ρους,
Φῶς τρισ­σο­λαμ­πὲς πη­γά­σαν­τας ἐν βί­ῳ.
Λάμ­ψει ἐ­νὶ τρι­α­κο­στῇ χρυ­σο­τρι­σή­λι­ος αἴ­γλη.
Στίχ. Θε­σπέ­σι­ος πάν­τη Γε­ώρ­γι­ος ἄρ­τι κα­θεῖ­λε,
Ἐ­ξώ­θων πα­νώλ᾿ αἰ­σχρῶς Ζα­κύν­θου ὅ­ρων.
Στίχοι Πέλαγος βίου ἡ ἔμφρων Πελαγία,
Ἐν Ντιβέγεβο διῆλθε ψευδομώρως.

Οσία Πελαγία Ιβάνοβνα, η διά Χριστόν Σαλή του Ντιβέγιεβο (+1884),
μαθήτρια του Αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ

Συνήθιζε να πηγαίνει συχνά στην ταβέρνα. Οι άνθρωποι την κορόιδευαν, την χλεύαζαν και με κάθε τρόπο την ειρωνεύονταν. Έλεγαν πως «είναι μέθυση» κι άλλα πολλά.
Εξακολουθούσε όμως να πηγαίνει εκεί.

Μια νύχτα είδα την Πελαγία μου να ’ρχεται μ’ ένα δερμάτινο σακάκι και μια χούφτα ζαχαρωτά.
– Πάρε να φας, μπάτιουσκα, μου είπε.

Έμεινα ξερή, φοβήθηκα σχεδόν. «Θεέ μου, σκέφτηκα, που τα βρήκε ολ’ αυτά μέσα στη νύχτα;» Ποιος μπορεί να δώσει εξήγηση σ’ αυτά που κάνουν οι σαλοί; Κι ήταν τόσο χαρούμενη κι ευτυχισμένη, που ξέσπασε σε γέλια και πρόσθεσε:
– Φάγε, φάγε.

Τι είχε γίνει; Πού να το φανταστείτε!
Πηγαίνοντας στην ταβέρνα, έσωσε δυο ανθρώπους.
Μου το είπε ο ίδιος ο ταβερνιάρης, ενώ ταυτόχρονα της ζητούσε συγγνώμη. Σκόπευε να σκοτώσει τη γυναίκα του κι αποφάσισε να το κάνει μια νύχτα. Την πήρε μέσα στο κελάρι που ’χε τα κρασιά και την ώρα που είχε σηκώσει το χέρι του για να την σκοτώσει, του το άρπαξε η Πελαγία Ιβάνοβνα που είχε κρυφτεί πίσω από τα βαρέλια.
– Τι πας να κάνεις; του φώναξε. Έλα στα συγκαλά σου, ανόητε.
Έτσι τους έσωσε και τους δυο.
Μετά απ’ αυτό σταμάτησε να πηγαίνει στην ταβέρνα. Κι όταν οι άνθρωποι έμαθαν το περιστατικό αυτό και κατάλαβαν πως είχε προορατικό χάρισμα, σταμάτησαν να την κατακρίνουν κι άρχισαν να την σέβονται.
Από το βιβλίο, «Οσία Πελαγία Ιβάνοβνα, Η διά Χριστόν σαλή», μετάφραση-επιμέλεια Πέτρου Μπότση, Αθήνα.

***

Ο δεσπότης και η σαλή

Η μακάρια Πελαγία ήταν μια δια Χριστόν σαλή, μια γυναίκα δηλαδή, που αντί για άλλη πνευματική άσκηση, διάλεξε το μαρτύριο να προσποιείται την ανόητη, την τρελλή. Με το μαρτύριο αυτό πολλοί δόξασαν τον Θεό. Εμπαίζοντας την ματαιότητα της σοφίας του υπερήφανου κόσμου απόκτησαν την χαριτόβρυτη ταπείνωση.

Πριν αρχίσει η Πελαγία το εκούσιο αυτό μαρτύριο, πήρε την ευλογία από τον όσιο Σεραφείμ του Σάρωφ. Ο στάρετς της χάρισε ένα κομποσχοίνι και την αποχαιρέτησε με μια βαθιά υπόκλιση.
Οι τρέλλες της και τα σκάνδαλα που προκαλούσε αναστάτωναν την κοινωνία. Ο σύζυγος της, απογοητευμένος, την έδιωξε. Την απαρνήθηκε ακόμα και η μητέρα της. Κάποτε, που τρομοκράτησε ένα νεωκόρο και τον έκανε να χτυπήσει με την καμπάνα συναγερμό, την συνέλαβαν και την μαστίγωσαν.

Παράλληλα όμως με την περιφρόνηση που αντιμετώπιζε, άρχισαν να προβάλλονται και τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος στην δια Χριστό σαλή. Από παντού έτρεχαν να την συμβουλευθούν. Έγινε ξακουστή για το διορατικό της χάρισμα.

Την εποχή εκείνη ήδη είχε κοιμηθεί ο όσιος Σεραφείμ και την θέση της ηγουμένης στο γυναικείο μοναστήρι του, στο Ντιβέγιεβο, την κατείχε η γερόντισσα Ελισάβετ (Μαρία) Ουσάκωβα, μια εξαιρετική μοναχή. Πλην όμως ένας δόλιος ιερομόναχος, φθονώντας την δόξα του οσίου, θέλησε να καταστρέψει το έργο του ανεβάζοντας στον ηγουμενικό θρόνο μια άλλη μοναχή, που θα την είχε υποχείριο του. Έπεισε λοιπόν τον τοπικό επίσκοπο Νεκτάριο να απομακρύνει την γερόντισσα Ελισάβετ, παρά την θέληση τετρακοσίων μοναζουσών.

Ο επίσκοπος Νεκτάριος ήρθε στο Ντιβέγιεβο για να αντικαταστήσει βίαια την Ελισάβετ με την Λουκερία .. Λίγο πριν έλθει, κατάλαβα πως κάτι ενοχλούσε πολύ την Πελαγία μου. Περπατούσε βιαστικά πάνω κάτω κι έλεγε:
– Πω, πω, τί στενοχώρια! Τί αγωνία, τί αγωνία!
– Τι στενοχώρια εννοείς; την ρώτησα. Εδώ όλοι περιμένουμε το σεβασμιότατο και συ μιλάς για στενοχώρια; Έλα να ζεστάνουμε το σαμοβάρι .
– Αχ, μάτιουσκα, είπε (ήταν η πρώτη φορά που με είπε μάτουσκα). Τί λες τώρα, “να ζεστάνουμε το σαμοβάρι “, με τέτοια στενοχώρια; Πω, πω τί καταιγίδα έρχεται! Πάμε στην πύλη…
– Τί κεραυνόςθα πέσει τώρα! είπε. Ίσως και να σκοτώσει κάποιον.
– Τί είν ‘ αυτά που λες; της είπα. Κύριε ελέησον!
Τρομοκρατήθηκα ,έτρεμα ολόκληρη…
Ξέσπασε μπόρα. Έπιασε δυνατή βροχή κι οι αστραπές φώτιζαν τον ουρανό…
Είχαμε μουσκέψει ως το κόκαλο…
Την πρώτη μέρα μετά την άφιξή του, είδα τον βλαντίκα να ‘ρχεται για επίσκεψη. Μπήκε μέσα και την βρήκε να κάθεται ακίνητη σ’ ένα σκαμνί. Πήρε κι αυτός ένα σκαμνί και κάθισε δίπλα της.
– Δούλη του Θεού, τι μπορώ να κάνω; την ρώτησε..
Εκείνη του έριξε ένα αυστηρό βλέμμα και του απάντησε κοφτά:
– Σεβασμιώτατε, ματαιοπονείς.
– Τι να κάνω; Δεν ξέρω τι να κάνω, μουρμούρισε ο δεσπότης.
Αυτό είναι, λοιπόν, σκέφτηκα. Μάζεψα όσο κουράγιο είχα και είπα απλά:
Σεβασμιώτατε, γιατί την αλλάζετε; Στο κάτω κάτω δεν ενοχλεί κανέναν…
Δεν πρόφτασα καλά καλά να τελειώσω τη φράση μου κι η Πελαγία Ιβάνοβνα πετάχτηκε πάνω ερεθισμένη, έτοιμη για πόλεμο. Ήταν φοβερό να την βλέπεις. Όλοι όσοι ήταν με τον βλαντίκα φοβήθηκαν και το ‘σκασαν από δω κι από κει, όπου μπορούσαν. Μόνο εγώ έμεινα μαζί του. Άρχισα να τρέμω. “Κύριε, βοήθησέ μας “, είπα. Κάποια στιγμή βρήκα μια ευκαιρία κι έβγαλα τον βλαντίκα έξω. Εκείνη έκανε καυγά. Άρπαξε ό,τι έφταναν τα χέρια της, το χτυπούσε και το ‘σπαζε . Τρόμαξαν όλοι. Κατά το βράδυ άκουσα πως ο δεσπότης είπε στο Βινογκράτωφ, έναν ευγενήπου είχε έλθει μαζί του:
– Η Πελαγία Ιβάνοβνα με φόβισε. Τώρα δεν ξέρω τι να κάνω.
– Το συνηθίζεται, σεβασμιώτατε, ν’ ακούτε τις ανόητες γριές; είπε εκείνος.
Το άλλο πρωί ο βλαντίκα πήγε αντίθετα στη θέληση όλων. Δεν έδωσε προσοχή στις εκκλήσεις και τα δάκρυα των αδελφών κι έβγαλε από προϊσταμένη την Ελισάβετ. Στη θέση της έβαλε τη Λουκερία. Τα νέα μας τά’φερε η Αγκράφενα Νικολάγεβνα Ναζάροβα…
Ο βλαντίκα έφυγε από την ακολουθία με την άμαξα. Η Πελαγία μου καθόταν στο δρόμο (πως πρόλαβε κι έφτασε εκεί;). Έπαιζε με αυγά, τα κυλούσε στο έδαφος. Όλα αυτά έγιναν μετά το Πάσχα. Ο δεσπότης άκουσε μεν τον ευγενή αλλά δεν είχε ειρήνη μέσα του, γιατί δεν είχε ενεργήσει κατά Θεόν. Είδε την Πελαγία Ιβάνοβνα κι έδειξε να χάρηκε. Νόμισε πως ίσως θα μπορούσε να ηρεμήσει τη συνείδησή του. Κατέβηκε από την άμαξα, πήρε ένα πρόσφορο και την πλησίασε.
-Ορίστε, δούλη του Θεού, της είπε. Πάρε ένα πρόσφορο από τη λειτουργία που έκανα.
Εκείνη γύρισε κι έφυγε ήρεμα. Εκείνος θα ‘ φευγε,αλλά σκέφτηκε πως δεν θά ‘ταν καλό ν’ αφήσει το πράγμα έτσι. Ποιός έφτιαξε νόμο γι’αυτούς τους διά Χριστόν σαλούς; Γι’ αυτό νομίζω πως είναι σαλοί. Ο δεσπότης πήγε από την άλλη μεριά και της έτεινε πάλι το πρόσφορο. Εκείνη τότε ορθώθηκε, νευρίασε μ’ αυτό και τον χτύπησε στο μάγουλο λέγοντας:
– Πού νομίζεις ότι πηγαίνεις ;
Φαίνεται πως ξεσκέπασε τον δεσπότη, γιατί εκείνος όχι μόνο δεν αγρίεψε, αλλά γύρισε ταπεινά και το άλλο του μάγουλο και είπε:
– Ωραία, χτυπά και το άλλο, για να εκπληρωθεί το ευαγγελικό.
– Το ένα σου φτάνει, απάντησε εκείνη.
Και σα να μην είχε κάνει τίποτα πραγματικά, σα να μην την αφορούσε καθόλου, σα να ‘ταν όλα κανονικά, συνέχισε να κυλάει τ’αυγά.
Ο δεσπότης έφυγε. …το συγκλονιστικό επεισόδιο δεν είχε καμμία συνέχεια. Αντίθετα ο επίσκοπος του Νίζνι-Νόβγκοροντ Νεκτάριος της έστελνε δώρα και ευλογίες, ζητώντας συγχρόνως τις προσευχές της.
Την ίδια μέρα που ο επίσκοπος άλλαξε την Ελισάβετ με την Λουκερία, η Πελαγία Ιβάνοβνα σκότωσε το γατάκι της Αθανασίας Ναζάροβα. Όσο καιρό η Λουκερία ήταν στην θέση της ηγουμένης ,η Πελαγία τα χτυπούσε και τά ‘σπαγε όλα….
Από το βιβλίο: Χαρίσματα και χαρισματούχοι. Ανθολογία χαρισματικών εκδηλώσεων. Τόμος πρώτος. Εκδόσεις Ιεράς Μονής Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής, εκδ. Δ΄ 1990 .
-«Οσία Πελαγία Ιβάνοβνα, Η διά Χριστόν σαλή», μετάφραση-επιμέλεια Πέτρου Μπότση, Αθήνα.

***

Άλλες που μας επισκέπτονταν και τιμούσαν την Πελαγία Ιβάνοβνα, ήταν οι επίσης σαλές Παρασκευή Σεμιόνοβνα, μοναχή που υποτασσόταν στο γέροντα Σεραφείμ και πάντα την έλεγε ‘’Πελαγία Ιβάνοβνα, ο δεύτερος Σεραφείμ’’, καθώς κι η μακαριστή μοναχή Παρασκευή Γιακόβλεβνα, που την έλεγε ‘’μαμά’’.

Έπρεπε νά ‘σασταν μπροστά να δείτε τι έγινε όταν μας επισκέφτηκε για τελευταία φορά, πριν πεθάνει η Πελαγία Ιβάνοβνα, κάποια σαλή, η Ευγενία Θεοφάνοβνα. Δε θα το ξεχάσω ποτέ. Αυτή δε ζούσε στο μοναστήρι μας. Μας επισκέπτονταν που και που. Αυτή τη φορά την είδα να ‘ρχεται κρατώντας δυο σάκκους μ’ όλων των ειδών τα κουρέλια.
– Εδώ, Γερασίμοβνα κουρελιασμένη, φώναζε. Δεν εμπιστεύομαι κανένα. Γι’ αυτό κουβαλάω όλα τα υπάρχοντά μου σε σένα.
– Αρκετά με τις ανοησίες σου, της είπε η Πελαγία Ιβάνοβνα. Καλύτερα να μιλήσουμε για το θάνατο.
Σαν άκουσε τα λόγια αυτά η Θεοφάνοβνα πετάχτηκε αμέσως, έτρεξε καταπάνω της, έπεσε στα πόδια της και τ’ αγκάλιασε.
– Καθοδήγησε με, της είπε.
Κι άρχισαν κι οι δυο τους να θρηνούν. Ήταν να τις λυπάσαι καθώς τις έβλεπες έτσι. Σε λίγες μέρες η Ευγενία Θεοφάνοβνα αρρώστησε. Ήταν 4 Φεβρουαρίου κι είχε μια φοβερή χιονοθύελλα. Πως κι από που μας ήρθε, δεν ξέρω. Χτύπησε το παράθυρο και ζήτησε να την αφήσουμε να μπει στο σπίτι του διάκου Ιβάν Νικητιτς Σαντοφσκυ, που ‘ταν στην ενορία του αδελφού της, του μπάτιουσκα Βασιλείου. Κανένας δε θα την άφηνε να μπει, επειδή ήξεραν τι αναστάτωση θα ‘φερνε ένας σαλός. Βλέπεις , γι’ αυτούς δεν υπάρχουν νόμος και τάξη. Δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα μαζί τους ο καθένας. Έτσι πάγωσε ολόκληρη…
Την μεταφέραμε στην Αγάθη Λαυρεντίεβνα. Την άλλη μέρα μου είπε η Πελαγία Ιβάνοβνα,
– Πήγαινε στην Ευγενία. Πήγαινε να την δεις όσο ζει ακόμα.
Πήγα και την είδα να κείτεται σα να μην έτρεχε τίποτα. Έλεγε τα δικά της και συμπεριφερόταν όπως πάντα.
– Ήρθαν να με συνοδεύσουν μαζί με τις καμπάνες, είπε.
Έτσι έγινε. Είχαν έρθει με καμπανάκια για τον μπάτιουσκα Βασίλειο, που θα έκανε ένα γάμο. Η Ευγενία πέθαινε. Κι ο μπάτιουσκα ήρθε με τ’ άλογα, που ‘χαν καμπανάκια, για να την κοινωνήσει. Και μετά πέθανε.

Σ‘ ένα κελί έμειναν η Ιουλιανή Γρηγορίεβνα, η Πελαγία Ιβάνοβνα και η Άννα Γερασίμοβνα. Η Άννα Γερασίμοβνα υπηρέτησε την Πελαγία ως το τέλος της στο Ντιβέγιεβο κι έγραψε με λεπτομέρειες για την ζωή και τους αγώνες της.

Κάποτε πέθανε μια από τις μοναχές μας στο αναρρωτήριο. Ήταν η Αγάθη Λαυρεντίεβνα. Όταν ζούσε ο μπάτιουσκα Σεραφείμ της είπε κάποτε, που ήταν νέα και υγιής.
–Ο απόστολος Πέτρος θα σε συνοδεύσει στον άλλο κόσμο, μάτιουσκα.
Και πέθανε πραγματικά την ίδια ώρα που πέθανε κι ο ιερέας μας Πέτρος.  Στην κηδεία της οι μοναχές έλεγαν: Η καημένη, η δούλη του Θεού, υπέφερε πολύ. Θα είναι καλά γι’ αυτήν εκεί τώρα.
Η Πελαγία που έτυχε να ‘ναι εκεί κοντά, έβαλε το χέρι στο μέτωπο της για να κάνει ίσκιο, κοίταξε τον ουρανό κι είπε:
-Είναι δούλη του Θεού, είναι δούλη του Θεού, η Ιουλιανή μου όμως είναι σε καλλίτερη θέση.

Η Ιουλιανή Γρηγορίεβνα κοιμήθηκε τη μέρα της ονομαστικής μου γιορτής, των αγίων Συμεών και Άννας. Εκείνη την ημέρα με κάλεσε για τσάι η Αθανασία Ναζάροβα. Φούρνιζε πιρόγκι (είδος πίτας)… Η Πελαγία Ιβάνοβνα μου είπε:” Πρόσεχε, μπάτιουσκα*, να μνημονεύεις πάντα τη γιαγιά μου (εννοούσε την Ιουλιανή Γρηγορίεβνα). Καμιά άλλη εκτός απ’αυτήν δε θα δεχόταν εμένα την τρελλή.
Πάντα την αγαπούσε και την εκτιμούσε πολύ, πάρα πολύ.

*Έτσι αποκαλούσε την Άννα Γερασίμοβνα που την διακονούσε, επίσης την αποκαλούσε Συμεών-μπάτιουσκα ή μπάτιουσκα κι όταν ήταν νευριασμένη την φώναζε ‘’Σνεμκα’’.

***

Το χάρισμα των δακρύων

Το χάρισμα των δακρύων της Πελαγίας Ιβάνοβνα ήταν εντυπωσιακό. Πάντα όμως συνήθιζε να κλαίει κρυφά πρώτα, για να μην την βλέπει κανείς. Θυμάμαι πως την ανακάλυψα μια φορά. Έλειπε, δεν την είδα πουθενά γι’ αρκετή ώρα. Ψάξαμε παντού, μα στάθηκε αδύνατο να την βρούμε. Τελικά την βρήκα στους αγρούς, μέσα σε μια καλύβα από τούβλα. Έκλαιγε τόσο πικρά, που τα δάκρυά της κυριολεκτικά έτρεχαν ποτάμι. Η καρδιά μου έγινε κομμάτια, καθώς την έβλεπα έτσι. ‘’Αχ, σκέφτηκα, γιατί να κλαίει έτσι; Ίσως κάποιος να την χτύπησε.’’Έτσι σκεφτόμουν με το φτωχό μου μυαλό, εγώ η ανόητη. Εκείνη όμως, αυτό το μικρο περιστεράκι, μου είπε:
– Όχι, μπάτιουσκα*, έτσι ειμ’ εγώ. Πρέπει να θρηνώ έτσι, μ’ αυτόν τον τρόπο. Κι αυτό κάνω εδώ.

Τέσσερα χρόνια πριν πεθάνει, τότε που ακούγαμε όσα συμβαίνουν εδώ, στην Ρωσία, τις προστυχιές και τις ανομίες, έκλαιγε γοερά. Δεν μπορούσε πια να κρυφτεί, σπάνια σταματούσε το κλάμα. Από τα δάκρυά της τα μάτια της βαθούλωσαν, έχασαν την ζωηράδα τους.
– Τι σημαίνουν αυτά, μάτουσκα; την ρώτησα. Γιατί δε σταματάς καθόλου να κλαις τόσο πολύ;
– Αχ, Συμεών*, απάντησε. Αν ήξερες μόνο τι γίνεται! Θα ‘πρεπε να κλαίει όλος ο κόσμος.

Προέβλεπε την εξάπλωση του ιακωβινισμού και της τρομοκρατίας στην αυτοκρατορία, που θα οδηγούσαν στο τέλος στη δολοφονία του τσάρου Αλέξανδρου Β ‘, γι’ αυτό διαρκώς έκλαιγε και προσευχόταν ασταμάτητα.

Δεν ευνοούσε ιδιαίτερα κανέναν η Πελαγία. Είτε την κατηγορούσε κανείς είτε την επαινούσε, γι’ αυτήν ήταν το ίδιο. Στον καθένα έλεγε, με το δικό της τρόπο, αυτά που της αποκάλυπτε ο Θεός, εκείνα που ήταν απαραίτητα για τη σωτηρία της ψυχής του. Με τον έναν ήταν ήπια, άλλον τον έψεγε, ς’ ένα τρίτο χαμογελούσε, από τον επόμενο απέστρεφε το πρόσωπό της. Με τον ένα έκλαιγε, με τον άλλον αναστέναζε, αλλού έδινε καταφύγιο κι άλλους τους έδιωχνε. Σε μερικούς δεν έλεγε κουβέντα, έστω κι αν περίμεναν όλη μέρα, ούτε καν τους έβλεπε. Δεν είχαμε ησυχία από το πρωί ως το βράδυ.
Την κούραζαν πολύ με τα προβλήματά τους…. Η φήμη του χαρίσματος της διόρασης της είχε εξαπλωθεί παντού και έρχονταν πολλοί άνθρωποι από όλες τις άκρες της Ρωσίας.
Στο παραμικρό πρόβλημα που είχαν οι μοναχές, έτρεχαν σε αυτήν. Πολλοί της έστελναν γράμματα.. Δεν της έμενε καθόλου χρόνος για ξεκούραση. Κι όλοι ομολογούσαν πως, ο,τι τους έλεγε, έβγαινε αληθινό. Είναι φανερό πως ο Θεός ο ίδιος την καθοδηγούσε να ζήσει, για να ωφελείται ο κόσμος….

Η Πελαγία μιλούσε στις καρδιές των ανθρώπων και τους οδηγούσε στο δρόμο της σωτηρίας.

Ο ζωγράφος Μιχαήλ Πέτροβιτς Πετρωφ, διηγείται:
Το 1881 αρρώστησα από διφθερίτιδα. Για πέντε μέρες ήμουν στο κρεββάτι αναίσθητος. Την έκτη μέρα συνήρθα κάπως. Κοίταξα το προτραιτο της Πελαγίας και είπα, ‘’Γιατί δε με επισκέπτεσαι; Εγώ , όταν ήσουν άρρωστη, σε επισκέφτηκα’’. Σε λίγο με πήρε ο ύπνος. Και τι λέτε να ‘γινε; Είδα στον ύπνο μου πως η Πελαγία στεκόταν κοντά μου και μου είπε, ‘’ Ορίστε, ήρθα να σε δω. Μη φοβάσαι, δε θα πεθάνεις.’’
Ο Μιχαήλ Πέτροβιτς τελικά έγινε καλά…

Κάποτε η Πελαγία έπινε τσάι. Της το σέρβιραν γλυκό. Ξαφνικά πετάχτηκε πάνω, άρπαξε το φλιτζάνι κι έτρεξε στο δρόμο. Κοίταξε προς την κατεύθυνση κάποιου χωριού και το άδειασε προς τα κει. Την άλλη μέρα ήρθε μια γυναίκα απ’ το χωριό κι έπεσε στα πόδια της. Την ευχαριστούσε. Διηγήθηκε μετά πως την προηγούμενη νύχτα στο χωριό της είχε ξεσπάσει πυρκαγιά. Ο σταύλος μου μαζί με το σιτάρι που’ταν μέσα είχε αρχίσει να καίγεται, έλεγε με δάκρυα. Έπεσα στα γόνατα και φώναξα: Μάτιουσκα Πελαγία Ιβάνοβνα, σώσε μας. Και ξαφνικά ο αέρας φύσηξε προς την αντίθετη κατεύθυνση κι η φωτιά άρχισε να σβήνει.” Κατά την αφήγηση της γυναίκας αυτής ο αέρας άλλαξε κατεύθυνση κι η φωτιά άρχισε να σβύνει, τη στιγμή ακριβώς που η Πελαγία Ιβάνοβνα έχυσε τα τσάι της προς το μέρος που βρισκόταν το χωριό.
‘’Ευχαριστώ το Θεό, συνεχίζει με καρδιακή συντριβή, που με αξίωσε να γνωρίσω τέτοια δούλη του Θεού. Κι όχι μόνο να την γνωρίσω, αλλά και να με ονομάζει πνευματικό τέκνο της’’.

π.Κάλλιστος Ware
Μητροπολίτης Διοκλείας

Εμπνευσμένος από το Πνεύμα, ο σαλός φτάνει τη μετάνοια ως το απώτερο σημείο· ριζικώτερ’ απ’ οποιονδήποτε άλλο αναποδογυρίζει το κατεστημένο. Αποτελεί ο ίδιος μια ζωντανή μαρτυρία της αλήθειας, ότι η βασιλεία του Χριστού δεν είναι «εκ του κόσμου τούτου»· επιβεβαιώνει την πραγματικότητα του «αντι-κόσμου», τη δυνατότητα του αδύνατου. Εξασκεί μιαν απόλυτη εκούσια πτωχεία, ταυτίζοντας τον εαυτό του με τον ταπεινωμένο Χριστό… γίνεται ένα κανάλι για την υψηλότερη σοφία του Πνεύματος.

Δε χρειάζεται να πούμε ότι ο διά Χριστόν σαλός είναι μια εξαιρετικά σπάνια κλήση· ούτε είναι εύκολο να ξεχωρίσουμε το κίβδηλο από το γνήσιο. Υπάρχει στο τέλος μόνο ένα πειστήριο: «Άρα γε από των καρπών αυτών επιγνώσεσθε αυτούς» (Ματθ. 7,20). Ο ψευτικός σαλός είναι ανωφελής και καταστρεπτικός και για τον εαυτό του και για τους άλλους. Ο πραγματικός δια Χριστόν σαλός, με την αγιότητα της καρδιάς, έχει στους γύρω του μια επίδραση που κάνει τη ζωή καλύτερη. Από πρακτικής πλευράς, δεν εξυπηρετείται καμιά χρήσιμη πρόθεση απ’ ότιδήποτε κάνει ο σαλός. Κι όμως, μεσ’ από μια εκπληκτική ενέργεια ή αινιγματική λέξη, συχνά εσκεμένα προκλητική και συγκλονιστική, ξυπνάει τους ανθρώπους από την αυταρέσκεια και τον φαρισαϊσμό. Παραμένοντας ο ίδιος αφηρημένος, εξαπολύει αντιδράσεις στους άλλους, κάνοντας το υποσυνείδητο ν’ ανέβει στην επιφάνεια, ώστε να μπορέσει να καθαρθεί και να εξαγιαστεί. Συνδυάζει το θράσος με την ταπείνωση. Όπως ο σαλός Nicolas του Pskov, που έβαλε στα χέρια του Ιβάν του Τρομερού ένα κομάτι κρέας που έσταζε αίμα, ο διά Χριστόν σαλός μπορεί να επιτιμήσει με δριμύτητα τους ισχυρούς αυτού του κόσμου με μια τόλμη που λείπει από τους άλλους. Αυτός είναι η ζωντανή συνείδηση της κοινωνίας.
Μητροπολίτης Διοκλείας Κάλλιστος Ware, Ο Ορθόδοξος Δρόμος, Ο θεός ως Πνεύμα, ε. Πνευματικοί πατέρες καί Σαλοί , σελ.54-6.

Η οσία Πελαγία του Ντιβέγιεβο η διά Χριστόν Σαλή, μαθήτρια του Αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ, θρηνούσε ασταμάτητα, έκλαιγε γοερά για τον κόσμο
https://iconandlight.wordpress.com/2021/01/29/%ce%b7-%ce%bf%cf%83%ce%af%ce%b1-%cf%80%ce%b5%ce%bb%ce%b1%ce%b3%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%b2%ce%ad%ce%b3%ce%b9%ce%b5%ce%b2%ce%bf-%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%ac-%cf%87%cf%81%ce%b9/

Ο άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος διώκει την επιδημία της πανούκλας από την Ζάκυνθο
https://iconandlight.wordpress.com/2020/01/30/%ce%bf-%ce%ac%ce%b3%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%b3%ce%b5%cf%8e%cf%81%ce%b3%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%bf-%cf%84%cf%81%ce%bf%cf%80%ce%b1%ce%b9%ce%bf%cf%86%cf%8c%cf%81%ce%bf%cf%82-%ce%b4%ce%b9%cf%8e%ce%ba%ce%b5/

Οσία Πελαγία Ιβάνοβνα του Ντιβέγιεβο, Πριν από λίγο ήταν μαζί μου ο μπάτιουσκα Σεραφείμ. Μου είπε να ησυχάσω..
https://iconandlight.wordpress.com/2019/01/29/27160/

Οι συναντήσεις της οσίας Πελαγίας του Ντιβέγιεβο με τον Μπάτουσκα Σεραφείμ του Σάρωφ
https://iconandlight.wordpress.com/2018/01/29/21610/

Οσία Πελαγία Ιβάνοβνα του Ντιβέγιεβο,”Πήγαινε, Μάτουσκα, στο Ντιβέγιεβο και προστάτεψε τα ορφανά μου. ….”.
https://iconandlight.wordpress.com/2016/01/30/%CE%BF%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CF%80%CE%B5%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CE%B2%CE%BD%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%B2%CE%AD%CE%B3%CE%B9%CE%B5%CE%B2%CE%BF/

Ἀπολυτίκιον τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν.
Ἦχος α´.

Τοὺς τρεῖς μεγίστους φωστῆρας τῆς Τρισηλίου Θεότητος, τοὺς τὴν οἰκουμένην ἀκτῖσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας, τοὺς μελιῤῥύτους ποταμοὺς τῆς σοφίας, τοὺς τὴν κτίσιν πᾶσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας, Βασίλειον τὸν μέγαν, καὶ τὸν Θεολόγον Γρηγόριον, σὺν τῷ κλεινῷ Ἰωάννῃ, τῷ τὴν γλῶτταν χρυσοῤῥήμονι, πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί, συνελθόντες ὕμνοις τιμήσωμεν, αὐτοὶ γὰρ τῇ Τριάδι, ὑπὲρ ὑμῶν ἀεὶ πρεσβεύουσι.

Ἦχος δ’

Ὡς τῶν Ἀποστόλων ὁμότροποι, καὶ τῆς οἰκουμένης Διδάσκαλοι, τῷ Δεσπότῃ τῶν ὅλων πρεσβεύσατε, εἰρήνην τῇ οἰκουμένῃ δωρήσασθαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἀπολυτίκιον τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου
Ἦχος δ’

Ὡς τῶν αἰχμαλώτων ἐλευθερωτής, καὶ τῶν πτωχῶν ὑπερασπιστής, ἀσθενούντων ἰατρός, βασιλέων ὑπέρμαχος, Τροπαιοφόρε Μεγαλομάρτυς Γεώργιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Τῆς Ζακύνθου τὴν νῆσον ἐκ πανώλους τῆς μάστιγος, σοῦ τῇ παναλκεῖ ἐπεμβάσει, Ἀθλοφόρε Γεώργιε, ἐῤῥύσω στρατηλάτα Ἰησοῦ, ἀεὶ τὴν μεγαλύνουσαν πιστῶς τοὺς γενναίους σου καμάτους, καὶ θείαν ἀρωγήν σου πρὸς τοὺς πάσχοντας· δόξα τῷ σὲ ἰσχύσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἰατῆρά σε ταχὺ ἡμῖν δωρήσαντι.

Ἀπολυτίκιον τῆς Ὁσίας Πελαγίας τοῦ Ντιβίγιεβο, τῆς διά Χριστόν Σαλή (+ 1884)
Ἦχος πλ. δ’

Ἐν σοὶ Μῆτερ ἀκριβῶς διεσώθη τὸ κατ’ εἰκόνα· λαβοῦσα γὰρ τὸν Σταυρόν, ἠκολούθησας τῷ Χριστῷ καὶ πράττουσα ἐδίδασκες, ὑπερορᾶν μὲν σαρκός παρέρχεται γάρ· ἐπιμελεῖσθαι δὲ ψυχῆς, πράγματος ἀθανάτου· διὸ καὶ μετὰ Ἀγγέλων συναγάλλεται, Ὁσία Πελαγία, τὸ πνεῦμά σου.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Οσίας Πελαγίας Ιβάνοβνα του Ντιβέγιεβο. (Ποίημα Δρος Χαραλάμπους Μ. Μπούσια)
Ήχος πλ. α’ Τον Συνάναρχον Λόγον

Διαπλεύσασα πέλαγος πολυκύμαντον του επιγείου σου βίου εν ηρεμία, σεμνή, ψυχική και γεννηθείσα κόσμω θέατρον είληφας χάριν δαψιλή, Πελαγία, εμπαιγμούς και ύβρεις καθυπομείναι ως θείαν δρόσον υψόθεν, θερμή αρτίως κόσμου πρέσβειρα.

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Θεοφίλου τοῦ Νέου .
Ἦχος γ´. Θείας πίστεως.

Τὴν φιλότητα, πρὸς τὸν Δεσπότην, καθυπέγραψας, τῷ αἵματί σου, καὶ τὴν πλάνην ἐναπέπνιξας, ἅγιε, ἡμισελήνου γενναίῳ φρονήματι, ἀνακηρύξας Χριστοῦ τὴν Θεότητα· ὅθεν εἴληφας, Θεόφιλε παμμακάριστε, τὸ στέφος τῶν μαρτύρων ἐκ Κυρίου σου.

Ἀπολυτίκιον τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Χατζῆ Θεοδώρου τοῦ ἀπό Μυτιλήνης
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Ὡς πανεύοσμον ἄνθος ὑψικόρμου βλαστήματος, ἐκ Πύργων Θερμῆς ἀνεφύης, Νεομάρτυς πανεύφημε, Θεόδωρε Χατζῆ παναληθῶς, πιστῶς ἐν Μυτιλήνῃ ζῆν λιπών, ἐκβοῶντες, ᾯ ἠρνήθης και ὑπὲρ οὗ μετανοῶν ἐνήθλησας· δόξα τῷ σὲ ἰσχύσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ ἁγιάσαντι, δόξα τῷ δεδωκότι σε ἡμῖν, πρέσβυν εὐπρόσδεκτον.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Νεομάρτυρος Ἁγίου Θεοδώρου Χατζῆ τοῦ Μυτιληναίου τοῦ έκ Πύργων Θερμῆς καταγομένου
Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ὡς ἄνθος ἐβλάστησας ἐκ κώμης Πύργων Θερμῆς, καὶ ἔλαβες θάνατον καθυπομείνας στεῤῥῶς, βασάνοις Θεόδωρε· ὅθεν σὴν θείαν μνήμην, ἑορτάζομεν πόθῳ, ὕμνοις τὸν στεφοδότην, ἱεροῖς ἀνυμνοῦντες, τὸν σὲ δοξάσαντα θαυμαστῶς, Μάρτυς πολύαθλε.

Ἀπολυτίκιον τῆς ἐν Τήνῳ εὑρέσεως τῆς Ἱεράς Eἰκόνος τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου τό 1823
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Τὴν θείαν Εἰκόνα σου, ἐκ τῶν λαγόνων τῆς γῆς, ἡμῖν ἐφανέρωσας, δι’ ἐμφανείας τῆς σῆς, Παρθένε Πανύμνητε· ὅθεν ἡ νῆσος Τῆνος, ἐν τῇ ταύτης εὑρέσει, χαίρει χαρὰν μεγάλην, καὶ πιστῶς σοι κραυγάζει· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ.

Έτερον Ἀπολυτίκιον τῆς Εὑρέσεως Εὐαγγελιστρίας Τήνου.
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.

Πληθὺς ἡ τῶν Τηνίων ἐν ᾠδαῖς, εὐφημήσωμεν, ἡμῶν τὴν πολιοῦχον καὶ τοῦ κόσμου Προστάτιδα· πηγὴ γὰρ ἰαμάτων ἐν ἡμῖν, ἡ πάνσεπτος ἀνεύρηται Εἰκὼν τῆς Ἀχράντου Θεοτόκου, δι όπερ ἃπαντες ταύτη ἀναβοήσωμεν, χαῖρε τῶν σὲ τιμώντων ἡ ἐλπίς. χαῖρε ἡμῶν τὸ καύχημα, χαῖρε ἡ ρυσαμένη τῆς κατάρας τὸ ἀνθρώπινον.

Τρεις Αρχιερείς, λαμπροφόροι και απαστράπτοντες, εισήλθαν στο Άγιο Βήμα, τρεις ήλιοι πού φώτιζαν όλο το Ιερό.

Ὁ λαὸς ἵσταται διὰ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ Συναξαρίου.
Συναξάριον.
Τῇ Λ΄ (30ῃ) τοῦ μηνὸς Ἰανουαρίου, Μνήμη τῶν ἐν Ἁγίοις Πατέρων ἡμῶν καὶ Οἰκουμενικῶν Διδασκάλων Βασιλείου τοῦ Μεγάλου(†379), Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου(†390) καὶ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου (†407) .
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ Ἄθλησις τοῦ Ἱερομάρτυρος Ἱππολύτου Πάπα Ῥώμης καὶ τῶν σὺν αὐτῷ Κενσουρίνου, Σαβίνου, Χρυσῆς (ἢ Ἄουρας), Φήλικος, Μαξίμου, Ἡρακλέους, Βενερίου, Στυρακίου, Μηνᾶ, Κομμόδου, Ἑρμοῦ, Μαύρου, Εὐσεβίου, Ῥουστικοῦ, Μοναγρέου, Ἀμανδίνου, Ὀλυμπίου, Κύπρου, Θεοδώρου τριβούνου, Μαξίμου πρεσβυτέρου, Ἀρχελάου διακόνου καὶ Κυριακοῦ Ἐπισκόπου.(†269)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῆς ἁ­γί­ας μάρ­τυ­ρος Μαρ­τί­νας ἐν Ῥώ­μῃ, ἐ­πὶ Ἀ­λε­ξάν­δρου Σε­βή­ρου. (†228)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῆς ἁ­γί­ας Σα­βί­νας, ἐν Με­δι­ο­λά­νοις δι­α­κο­νη­σά­σης τοὺς μάρ­τυ­ρας ἐ­πὶ Δι­ο­κλη­τι­α­νοῦ. (†311)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ἁ­γί­ου Ἀρ­μεν­τα­ρί­ου, α´ ἐ­πι­σκό­που Ἀν­τί­βης (Antibes) ἐν Προ­βηγ­γίᾳ τῆς Γαλ­λί­ας. (~†451)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῶν ἁ­γί­ων μαρ­τύ­ρων Φη­λι­κι­α­νοῦ, Φι­λιπ­πι­α­νοῦ καὶ τῶν σὺν αὐ­τοῖς, ἐν συ­νό­λῳ ρκϚ´ (126) μαρ­τύ­ρων ἐν βο­ρείῳ Ἀ­φρι­κῇ. (ε´ αἰ.)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τῆς ὁ­σί­ας παρ­θέ­νου Τυδ­κλύ­δης (Tudclyd, Tybie) ἐν Οὑ­α­λίᾳ. (ε´ αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῆς Ὁσίας Ματθίλδης, βασιλίσσης τῶν Φράγ­κων (Γαλλίας), κοιμηθείσης ἐν εἰρήνῃ ἐν ἔτει 680ῷ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Ἄθλησις τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Μάρτυρος Θεοφίλου τοῦ νέου, ἐν Κύπρῳ. (†784)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Ἄθλησις τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ὁσιομάρτυρος Κυριακοῦ τῆς Λαύρας τοῦ Ὁσίου Σάββα, ἀναιρεθέντος ὑπὸ τῶν ἀράβων. (ζ´ αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Πέτρου, τοῦ εὐσεβεστάτου βασιλέως τῆς Βουλγαρίας. (†969)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ὅσιος Ζήνων ὁ νηστευτής, ὁ ἐν τῇ Λαύρᾳ τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου ἀσκήσας, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται. (ιδ´ αἰ.)
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, ἀ­νά­μνη­σιν ἐ­πι­τε­λοῦ­μεν τοῦ γε­γο­νό­τος θαύ­μα­τος πα­ρὰ τοῦ ἁ­γί­ου Με­γα­λο­μάρ­τυ­ρος Γε­ωρ­γί­ου τοῦ Τρο­παι­ο­φό­ρου, ἐν τῇ νή­σῳ Ζα­κύν­θου, ἐ­πὶ τῇ τῆς λοι­μι­κῆς ἀ­σθε­νεί­ας ἀ­παλ­λα­γῇ. (1688)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ἅγιος ἔνδοξος Νεομάρτυς Θεόδωρος ὁ Μυτιληναῖος, ἐν Μυτιλήνῃ μαρτυρήσας ἐν ἔτει ͵αψπδ´ (1784ῳ), ἀγχόνῃ τελειοῦται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῆς Ὁσίας Μητρὸς ἡμῶν Πελαγίας, τῆς διὰ Χριστὸν σαλῆς, ἀσκησάσης ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ τοῦ Ντιβέγιεβο ἐν Ῥωσσίᾳ ἐν ἔτει 1884ῳ.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Ἀνάμνησιν εὐγνώμονα καὶ χαρμόσυνον ἐπιτελοῦμεν τῆς ἐν ἔτει 1823 εὑρέσεως ἐν τῇ νήσῳ τῆς Τήνου τῆς περιπύστου και θαυματουργοῦ ἱερᾶς εἰκόνος τῆς Θεομήτορος, τῆς ἐπονομαζομένης Εὐαγγελιστρίας.
Τῇ αὐ­τῇ ἡ­μέ­ρᾳ, μνή­μη τοῦ ἁ­γί­ου νε­ο­μάρ­τυ­ρος Δη­μη­τρί­ου τοῦ ἐν Σλι­βέ­νῃ τῆς Βουλ­γα­ρί­ας ἀ­θλή­σαν­τος. (†1841)

Στίχοι
Ὁ­μοῦ δί­και­ον τρεῖς σέ­βειν Ἑ­ω­σφό­ρους,
Φῶς τρισ­σο­λαμ­πὲς πη­γά­σαν­τας ἐν βί­ῳ.
Λάμ­ψει ἐ­νὶ τρι­α­κο­στῇ χρυ­σο­τρι­σή­λι­ος αἴ­γλη.
Στίχ. Θε­σπέ­σι­ος πάν­τη Γε­ώρ­γι­ος ἄρ­τι κα­θεῖ­λε,
Ἐ­ξώ­θων πα­νώλ᾿ αἰ­σχρῶς Ζα­κύν­θου ὅ­ρων.
Στίχοι Πέλαγος βίου ἡ ἔμφρων Πελαγία,
Ἐν Ντιβέγεβο διῆλθε ψευδομώρως.

Ἔαρ χελιδὼν οὐ καθίστησι μία·
Αἱ τρεῖς ἀηδόνες δὲ τῶν ψυχῶν ἔαρ.
( Δηλαδή ένα χελιδόνι δεν φέρνει την άνοιξη, τα τρία, όμως, αηδόνια του Πνεύματος, δηλαδή οι τρεις Ιεράρχες φέρνουν το έαρ των ψυχών, την Άνοιξη στις ψυχές. )

Τρεις Αρχιερείς, λαμπροφόροι
και απαστράπτοντες, εισήλθαν στο Άγιο Βήμα

Πριν πολλά χρόνια, μου διηγείτο ένας ιερεύς ότι έναν βαρύ χειμώνα δεν ήθελε να λειτουργήσει κάποιο Σάββατο. Η θερμοκρασία ήταν 10 βαθμούς υπό το μηδέν. Θα ήταν αυτός μόνο και ο ψάλτης. Δεν ήξερε τίποτε από τη διδασκαλία της Εκκλησίας μας για την παρουσία της Θριαμβεύουσας Εκκλησίας, ούτε και για την ωφέλεια των μυριάδων κεκοιμημένων και ζώντων από την Θεία Λειτουργία. Με δυσκολία και πολλή βία πήγε στην εκκλησία, παρακαλώντας μέσα του να μην έλθει ο ψάλτης, για να μη λειτουργήσει… Αλλά ο ψάλτης ήλθε.

Έκαμε βιαστικά την Πρόθεση και άρχισε τη Θεία Λειτουργία.

Σε λίγο είδε να καταφθάνουν στον ναό Επίσκοποι, Ιερείς, Μοναχοί, Μοναχές και άλλοι πιστοί. Οι περισσότεροι πήραν θέσεις δεξιά και αριστερά στα ψαλτήρια και άρχισαν να ψάλλουν τόσο ωραία και ουράνια, ώστε ξέχασε και το κρύο και την μοναξιά του. Θερμάνθηκε ολόκληρος… έγινε όλος φλόγα!!!

Έκανε τη Μικρά Είσοδο και είδε τον ναό γεμάτο κόσμο. Οι περισσότεροι του φάνηκαν γνωστοί… Δεν έδωσε προσοχή και συνέχισε τη Θεία Λειτουργία.

Έφθασε στον Καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων. Τότε είδε τρεις Αρχιερείς, λαμπροφόρους και απαστράπτοντας, να εισέρχονται στο Άγιο Βήμα. Γονάτισαν μαζί του και προσηύχοντο. Σιγά – σιγά και με φόβο σηκώθηκε, πήρε το θυμιατό και εκφώνησε: «τῆς Παναγίας, Ἀχράντου, Ὑπερευλογημένης, Ἐνδόξου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου…». Η ψυχή του έκπληκτου Ιερέως γέμισε από θεία ευφροσύνη. Ειρήνη και ησυχία ουράνιος κυριάρχησαν μέσα του.

Και ήλθε η στιγμή της Υψώσεως και του Μελισμού του Αμνού του Θεού. Όλος ο ναός πλημμύρισε από γλυκύτατες μελωδίες… Έψαλλε όλο το παρευρισκόμενο πλήθος, μαζί με τους Μοναχούς, Ιερείς και Επισκόπους το «Εἷς Ἅγιος, Εἷς Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, εἰς δόξαν Πατρός. Ἀμήν»… Όχι μια φορά, αλλά πολλές. Στη συνέχεια έψαλλαν και το Κοινωνικό : «Γεύσασθε καὶ ἴδετε ὅτι χρηστὸς ὁ Κύριος• Ἀλληλούια».

Ο Ιερεύς μέσα του διελογίζετο τί να κάμει; Να κοινωνήσει πρώτος ή να παραμερίσει για τους τρεις παρευρισκομένους Αρχιερείς; Ο ένας εξ αυτών του έκαμε νόημα να κοινωνήσει και στη συνέχεια με άλλο νόημα να κάμει Ένωση και Συστολή των Παναγίων Δώρων. Τέλος, άνοιξε την Ωραία Πύλη… και δεν είδε κανέναν… γύρισε δεξιά – αριστερά τη ματιά του, μέσα στο Άγιο Βήμα… οι Αρχιερείς είχαν εξαφανισθεί… Για λίγες στιγμές παρέμεινε τελείως ακίνητος και εκστατικός.

– «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε…», είπε, και προσήλθε ο ιεροψάλτης.

Ακόμα θαυμάζει! Ακόμα απορεί! Ολόκληρη η Θριαμβεύουσα Εκκλησία ήταν παρούσα. Οι κεκοιμημένοι αδελφοί του Αρχιερείς, Ιερείς, Μοναχοί, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, ήσαν εκείνοι που κατά καιρούς μνημόνευε, γι’ αυτό και του φάνηκαν μερικοί γνωστοί.

Οι Αρχιερείς μέσα στο Ιερό Βήμα ήσαν οι τρεις Ιεράρχες: ο Ιερός Χρυσόστομος, ο Μέγας Βασίλειος και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος.

Οι σπουδές για χρόνια στα πανεπιστήμια, οι μελέτες και τα ξενύχτια πάνω στα βιβλία, δεν μπόρεσαν να του δώσουν ούτε μια σταγόνα γλυκύτητας και θεογνωσίας, από όσο του έδωσε μία και μόνη Θεία Λειτουργία…

Αναγνωστόπουλος, π.Στέφανος, Εμπειρίες κατά την Θεία Λειτουργία, 2η έκδ., σελ.456-7, Πειραιάς.

***

Η εμφάνιση των αγίων τριών Ιεραρχών
στον άγιο Γεώργιο Καρσλίδη

Μετά από πολλά χρόνια διηγείτο ο όσιος Γεώργιος σε πνευματικά του τέκνα για τη δύσκολη αυτή περίοδο της ζωής του: Βρισκόμουν στο σπίτι μόνος μου, στο σπίτι του αδελφού μου, οι γονείς μου είχαν πεθάνει.
Ήρθε εκείνη την ημέρα κάποιος ζητιάνος, πήρα ένα πιάτο, πήγα στο αμπάρι, πήρα λίγο αλεύρι και του το έδωσα.
Μετά, την άλλη ημέρα, χρειάσθηκε να πάει να πάρει αλεύρι και άρχισε να με μαλώνει λέγοντάς μου· ξεσήκωσες όλο το αμπάρι και το έδωσες στον ζητιάνο. Τα έβαλε μαζί μου, μια φασαρία, να κακό, και αυτό έγινε αιτία να σηκωθώ να φύγω από το σπίτι.
Βρέθηκα σε κάποιον Τούρκο και με έκανε τσομπάνο στα ζώα του. Έπαιρνα τα ζώα, τα πήγαινα σε μία ρεματιά και εκεί τα φύλαγα. Μία ημέρα, που φύλαγα τα ζώα, βλέπω τρεις ιερωμένους, οι οποίοι άρχισαν μία ψαλμωδία τόσο ωραία, που εγκατέλειψα τα ζώα και τους ακολούθησα.
Ξαφνικά όμως τους έχασα. Ήταν δε τόσο ωραία η ψαλμωδία, που επειδή έγιναν άφαντοι, έβαλα τα κλάματα. Με τα κλάματα γύρισα στο σπίτι και όταν με είδε ο Τούρκος έτσι, με ρωτούσε: “Τι έπαθες; τι συμβαίνει;” αλλά εγώ δεν μπορούσα να μιλήσω.
Μετά από ώρες συνήλθα και του εξήγησα τι έπαθα. Τότε μου είπε “Αν τους δεις, τους γνωρίζεις;”. Δεν ξέρω, αποκρίθηκα. Με πήρε μετά από το χέρι και με πήγαινε από το ένα δωμάτιο στο άλλο και σε κάποιο μέρος σήκωσε μία καταπακτή και κατεβήκαμε μία σκάλα. Τότε ανοίχθηκε ολόκληρη εκκλησία μπροστά μας. Ο Τούρκος ήταν κρυπτοχριστιανός. Αμέσως έτρεξα μπροστά στην εικόνα των Τριών Ιεραρχών:
Να· αυτοί ήταν!
Τότε, μου είπε: ”Έλα, παιδί μου, εσύ τώρα δέν είσαι για εδώ. Είσαι, για μοναστήρι”.

Μία ημέρα, που ο όσιος προσευχόταν μόνος του, του παρουσιάσθηκε ένας καβαλλάρης, και τον πήρε μαζί του. Του μίλησε με αγάπη και του ανέφερε πού θα τον πήγαινε και τι θα έκανε εκεί που θα τον άφηνε. Η απόσταση που διήνυσαν ήταν μεγάλη, αλλά τη διέβησαν σε σύντομο χρόνο. Ο νέος αυτός συνοδός του ήταν ο Μεγαλομάρτυς άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος, του οποίου το όνομα θα λάμβανε και θα του ήταν προστάτης και φύλακας για όλη την κατοπινή του ζωή.
Από το βιβλίο του Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, “Ο όσιος Γεώργιος της Δράμας, (1901-1959)”. Έκδοση της Ιεράς Μονής Αναλήψεως του Σωτήρος, Ταξιάρχες (Σίψα), Δράμα.

***

Ο κοσμοκαλόγηρος Δημήτριος Γραμ­μέ­νος ο καλυβίτης από το χω­ριό Κου­ρα­μά­δες Κερ­κύ­ρας (1995)

Ἀ­ξι­ώ­θη­κε νά δῆ (στόν ὕ­πνο του) τούς Τρεῖς Ἱ­ε­ράρ­χες νά συλ­λει­τουρ­γοῦν ἐ­κεῖ στήν Ἐκ­κλη­σί­α τοῦ χω­ριοῦ του καί μά­λι­στα τόν κά­λε­σαν μέ­σα στό Ἱ­ε­ρό νά τούς δι­α­κο­νή­ση. Τούς πε­ρι­έ­γρα­φε ὡς τρεῖς ἥ­λιους πού φώ­τι­ζαν ὅ­λο τό Ἅγιο Βῆ­μα. Μά­λι­στα τοῦ εἶ­παν νά πῆ στόν ψάλ­τη νά δι­ορ­θώ­ση τήν πα­ρα­τυ­πία­ πού ἔ­κα­νε, ὅ­ταν ἔ­ψα­λε πρίν ἀπό τό ἐ­ξα­πο­στει­λά­ριο τό «Ἅ­γιος Κύ­ριος, ὁ Θε­ός ἡμῶν», για­τί ἦ­ταν κα­θη­με­ρι­νή ἡ­μέ­ρα˙ αὐ­τό ψέλ­νε­ται μό­νο πρίν ἀπό τό Ἀ­να­στά­σι­μο Ἐ­ξα­πο­στει­λά­ριο τῆς Κυ­ρια­κῆς. Ἡ ἡ­μέ­ρα ἐ­κεί­νη πού εἶ­δε τό ὄ­νει­ρο δέν ἦ­ταν Κυ­ρια­κή για­τί, ἂν ἦ­ταν Κυ­ρια­κή, ὅ­πως ἔ­λε­γε, δέν θά ἔ­κα­νε ὁ Μέ­γας Βα­σί­λει­ος τήν προ­σκο­μι­δή γο­να­τι­στός.
Ασκητές μέσα στον κόσμο: Ο κοσμοκαλόγηρος Δημήτριος ο καλυβίτης

***

Μόνον ο Άγιος είναι ο αληθινός Παιδαγωγός και Διδάσκαλος.
Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς

Μόνον ο άγιος είναι ο αληθινός διδάσκαλος και παιδαγωγός, αληθινός «διαφωτιστής», και μόνον η αγιότης είναι ο αληθινός φωτισμός.

Η παιδεία είναι προβολή της αγιότητος. Μόνον ο αγιασθείς άνθρωπος δύναται να αγιάζη και άλλους· μόνον γενόμενος αυτός φως δύναται να φωτίζη τους άλλους. Το Ευαγγέλιον του Θεανθρώπου συγκεντρώνει τα πάντα εις τον προσωπικόν αγώνα και την άσκησιν τα πάντα αρχίζουν από το ίδιον το πρόσωπον του ανθρώπου: σωζόμενος ο άνθρω­πος σώζει απαραιτήτως και τους άλλους γύρω του· φωτιζόμενος φωτίζει και τους άλλους.

Αυτή είναι η ευαγγελική οδός, η εφαρμοζομένη πιστώς εις την Ορθοδοξίαν, φυλασσομένη και διαφυλαχθείσα εις αυτή. Ιδού πως την χαράσει, ως άλλος υιός της βροντής, ο μέγας άγιος και διδάσκαλος της Εκκλησίας, ο φωστήρ της οικουμένης, ο αγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Καθαρθήναι δει πρώτον, είτα καθάραι· σοφισθήναι, και είτα σοφίσαι· γενέσθαι φως, και φωτίσαι· εγγίσαι Θεώ, και προσαγαγείν άλλους· αγιασθήναι, και αγιάσθαι»… Ναί, η προσευχή αγιάζη και φωτίζη.

‘Ανευ των Αγίων δεν υπάρχουν αληθινοί διδάσκαλοι και παιδαγωγοί, ούτε αληθινή παιδεία άνευ της Αγιότητος. Μόνον ο ΄Αγιος είναι ο αληθινός Παιδαγωγός και Διδάσκαλος. Μόνον η Αγιότης είναι το Αληθινόν Φώς. Η αληθινή Παιδεία, ο αληθινός Φωτισμός, δεν είναι άλλο παρά η ακτινοβολία της Αγιότητος. Μόνον οι ΄Αγιοι είναι οι αληθώς φωτισμένοι.
Η Αγιότης ζη και αναπνέει δια του Φωτός, ακτινοβολεί και ενεργεί εν τω Φωτί. Αγιάζουσα η Αγιότης, ταυτόχρονα φωτίζει και διδάσκει. Υπάρχει κάποια ταυτότης μεταξύ Αγιότητος και Φωτισμού. Η παιδεία εις την πραγματικότητα σημαίνει Φωτισμόν, τον Φωτισμόν δια του αγιασμού εν Αγίω Πνεύματι, το Οποίον είναι φορεύς και δημιουργός της Αγιότητος και του Φωτός και της Γνώσεως.
Και οι ΄Αγιοι, επειδή είναι αγιασμένοι και φωτισμένοι δια του Αγίου Πνεύματος, δια τούτο είναι και αληθινοί Διδάσκαλοι και Παιδαγωγοί.

Ο άνθρωπος ο οποίος έχει την διαρκή προσευχητικήν διάθεσιν συμπεριφέρεται πάντοτε κατά τρόπο ευαγγελικόν προς τους αδερφούς του, προς όλους τους ανθρώπους, προς όλην την κτίσιν.

Η καρδιά αποκτά την καθαρότητα με πολλές θλίψεις και στερήσεις και δάκρυα και με την απονέκρωση όλων των «κατά κόσμον κοσμικών». Το σημείο της καθαρότητας είναι: το να ευφραίνεται κανείς μαζί με κείνους που ευφραίνονται και να κλαίει μαζί με κείνους που κλαίνε, να ασθενεί με τους ασθενείς και να πενθεί μαζί με τους αμαρτωλούς, να χαίρεται μαζί με κείνους που μετανοούν και να μετέχει στα παθήματα εκείνων που πάσχουν, να μην ελέγχει κανένα και μέσα στη καθαρότητα της διάνοίας του να θεωρεί όλους τους ανθρώπους αγίους και καλούς.

Ο χρόνος της ζωής μας μας έχει δοθεί για να κερδίσουμε την αθανασία και την αιώνια ζωή, για να τον μεταβάλλουμε σε αιωνιότητα ζώντας «εν σοφία» δηλ. εν Χριστώ και διά του Χριστού.

Σοφός είναι αυτός που οικοδομεί την οικοδομή της ψυχής του πάνω στο Ευαγγέλιο.

Η από τον Χριστόν δοσμένη και από τους Αγίους Πατέρας πραγματοποιημένη αποστολή της Εκκλησίας είναι: να φυτεύεται και να καλλιεργήται μέσα εις την ψυχήν του λαού μας η αίσθησις και η επίγνωσις ότι κάθε μέλος της Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι πρόσωπον καθολικόν, πρόσωπον αιώνιον και θεανθρώπινον · ότι είναι του Χριστού και δια τούτο αδελφοί όλων των ανθρώπων, και διάκονος όλων των ανθρώπων και των κτισμάτων. Αυτός είναι ο από Χριστού δεδομένος σκοπός της Εκκλησίας· κάθε άλλος σκοπός δεν είναι από τον Χριστόν αλλ’ από τον αντίχριστον. Δια να είναι η τοπική μας Εκκλησία Εκκλησία του Χριστού, Εκκλησία καθολική, πρέπει να πραγματοποιή συνεχώς αυτόν τον σκοπόν της εις τον λαόν μας…

Η αποστολή της Εκκλησίας μας είναι: να κάμη τας θεανδρικάς αυτάς αρετάς ασκήσεις, μεθόδους της ζωής του λαού· να υφάνη την ψυχήν και ζωήν του λαού με τας χριστοειδείς θεανθρωπίνας αρετάς. Εις αυτό έγκειται η σωτηρία της ψυχής από τον κόσμον, και από όλας τας ψυχοφθόρους, ανθρωποκτόνους, αθέους κινήσεις και οργανώσεις του κόσμου. Απέναντι εις τον « μορφωμένον » αθεϊσμόν και την ευγενικήν ανθρωποφαγίαν του συγχρόνου πολιτισμού πρέπει να αντιτάξωμεν τας χριστοφόρους προσωπικότητας, αι οποίαι με την πραότητα του προβάτου θα νικούν τα εξημμένα πάθη των λύκων, και με την ακεραιότητα των περιστερών θα σώζουν την ψυχήν του λαού από την πολιτιστικήν και πολιτικήν δυσωδίαν. Την άσκησιν εις το όνομα του Χριστού πρέπει να αντιτάξωμεν «εις τον πολιτιστικόν ασκητισμόν, ο οποίος γίνεται εις το όνομα του σαπισμένου και παραμορφωμένου ευρωπαϊκού ανθρώπου, εις το όνομα του αθεϊσμού, του πολιτισμού, του αντίχριστου. Δια τούτο το κύριον χρέος της Εκκλησίας μας είναι να δημιουργή τους χριστοφόρους ασκητάς. Η φωνή που πρέπει να ακούεται μέσα της σήμερα είναι: οπίσω προς τους χριστοφόρους ασκητάς, προς τους Αγίους Πατέρας! Οπίσω προς τας ασκήσεις και αρετάς των Αγίων Πατέρων! Οπίσω προς τας αρετας του αγίου Αντωνίου και Αθανασίου, του αγίου Βασιλείου και Γρηγορίου, των αγίων Χρυσοστόμου και Δαμασκηνού, των αγίων Σεργίου και Σεραφείμ (των Ρώσσων ), των αγίων Σάββα, Προχάρου και Γαβριήλ (των Σέρβων) και άλλων! Διότι αύται αι θεανθρώπιναι ασκήσεις αρεταί εδημιούργησαν τον άγιον Αντώνιον, τον άγιον Γρηγόριον, τον άγιον Σάββαν. Και σήμερον , μόνον αι ορθόδοξοι ασκήσεις αρεταί ημπορούν να κάνουν αγίαν την κάθε ψυχήν και την ψυχήν ολοκλήρου του λαού μας.

Η Ορθοδοξία ως ο μοναδικός φορεύς και φύλαξ του τελείου και παμφώτου Προσώπου του θεανθρώπου Χριστού πραγματοποιείται αποκλειστικώς με τα θεανθρώπινα ορθόδοξα μέσα, τας ασκητικάς εν χάριτι αρετάς, όχι με μέσα δανεισμένα από τον Ρωμαιοκαθολικισμόν ή τον Προτεσταντισμόν, διότι αυτοί είναι χριστιανισμοί κατά την έκδοσιν του υπερήφανου ευρωπαίου ανθρώπου, και όχι του ταπεινού θεανθρώπου…

***

Κατά το θέλημα της Θείας Πρόνοιας ημείς ζώμεν επί της γεωγραφικής και θρησκευτικής διασταυρώσεως της Ανατολής και της Δύσεως. Δια τούτο, ίσως ευρισκόμεθα συχνά εις βασανιστικόν αδιέξοδον. Έχετε παρατηρήσει πως εις την ορθόδοξον ψυχήν μας δεν ανταποκρίνεται η ορθολογιστικο-σχολαστική παιδεία της ρωμαιοκαθολικής και προτεσταντικής Ευρώπης;
Τούτο κατοπτρίζεται σαφώς εις την ιδεολογικήν και ηθικήν περιπλάνησιν του μεγαλυτέρου μέρους των διανοουμένων μας. Αυτοί έχουν αποξενωθή από τον ορθόδοξον λαόν μας, από το σώμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας, και δια τούτο έχουν χάσει την ορθόδοξον αίσθησιν και τον ορθόδοξον προσανατολισμόν εις τα βασι­κά προβλήματα της ζωής και του θανάτου. Η παιδεία κατά το πρότυπον του ευρωπαϊκού Aufklarung (Διαφωτισμού) ποτέ δεν δύναται να είναι παιδεία δι’ ημάς.

Η ορθόδο­ξος αίσθησις και η ορθόδοξος συνείδησις παραδέχεται και αναγνωρίζει μόνον τους αγί­ους ως παιδαγωγούς και διδασκάλους και μόνον την αγιότητα ως φωτισμόν και ως αληθινήν παιδεία. Είναι πολύ βαθειά η πείνα και η δίψα της ψυχής μας, βαθυτέρα από ότι νομίζουν πολλοί από τους διανοουμένους μας, και κανείς δεν δύναται να την ικανοποιήση εκτός του Χριστού και των αγίων Του.
Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς, «Άνθρωπος και Θεάνθρωπος», εκδ. οίκος «Αστήρ», Αθήναι 1987 .

Η οσία Πελαγία του Ντιβέγιεβο η διά Χριστόν Σαλή, μαθήτρια του Αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ, θρηνούσε ασταμάτητα, έκλαιγε γοερά για τον κόσμο
https://iconandlight.wordpress.com/2021/01/29/%ce%b7-%ce%bf%cf%83%ce%af%ce%b1-%cf%80%ce%b5%ce%bb%ce%b1%ce%b3%ce%af%ce%b1-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%b2%ce%ad%ce%b3%ce%b9%ce%b5%ce%b2%ce%bf-%ce%b7-%ce%b4%ce%b9%ce%ac-%cf%87%cf%81%ce%b9/

Ο άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος διώκει την επιδημία της πανούκλας από την Ζάκυνθο
https://iconandlight.wordpress.com/2020/01/30/%ce%bf-%ce%ac%ce%b3%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%b3%ce%b5%cf%8e%cf%81%ce%b3%ce%b9%ce%bf%cf%82-%ce%bf-%cf%84%cf%81%ce%bf%cf%80%ce%b1%ce%b9%ce%bf%cf%86%cf%8c%cf%81%ce%bf%cf%82-%ce%b4%ce%b9%cf%8e%ce%ba%ce%b5/

Οσία Πελαγία Ιβάνοβνα του Ντιβέγιεβο, Πριν από λίγο ήταν μαζί μου ο μπάτιουσκα Σεραφείμ. Μου είπε να ησυχάσω..
https://iconandlight.wordpress.com/2019/01/29/27160/

Οι συναντήσεις της οσίας Πελαγίας του Ντιβέγιεβο με τον Μπάτουσκα Σεραφείμ του Σάρωφ
https://iconandlight.wordpress.com/2018/01/29/21610/

Οσία Πελαγία Ιβάνοβνα του Ντιβέγιεβο,”Πήγαινε, Μάτουσκα, στο Ντιβέγιεβο και προστάτεψε τα ορφανά μου. ….”.
https://iconandlight.wordpress.com/2016/01/30/%CE%BF%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CF%80%CE%B5%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CE%B2%CE%BD%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%B2%CE%AD%CE%B3%CE%B9%CE%B5%CE%B2%CE%BF/

Ἀπολυτίκιον τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν.
Ἦχος α´.

Τοὺς τρεῖς μεγίστους φωστῆρας τῆς Τρισηλίου Θεότητος, τοὺς τὴν οἰκουμένην ἀκτῖσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας, τοὺς μελιῤῥύτους ποταμοὺς τῆς σοφίας, τοὺς τὴν κτίσιν πᾶσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας, Βασίλειον τὸν μέγαν, καὶ τὸν Θεολόγον Γρηγόριον, σὺν τῷ κλεινῷ Ἰωάννῃ, τῷ τὴν γλῶτταν χρυσοῤῥήμονι, πάντες οἱ τῶν λόγων αὐτῶν ἐρασταί, συνελθόντες ὕμνοις τιμήσωμεν, αὐτοὶ γὰρ τῇ Τριάδι, ὑπὲρ ὑμῶν ἀεὶ πρεσβεύουσι.

Ἦχος δ’

Ὡς τῶν Ἀποστόλων ὁμότροποι, καὶ τῆς οἰκουμένης Διδάσκαλοι, τῷ Δεσπότῃ τῶν ὅλων πρεσβεύσατε, εἰρήνην τῇ οἰκουμένῃ δωρήσασθαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἀπολυτίκιον τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου
Ἦχος δ’

Ὡς τῶν αἰχμαλώτων ἐλευθερωτής, καὶ τῶν πτωχῶν ὑπερασπιστής, ἀσθενούντων ἰατρός, βασιλέων ὑπέρμαχος, Τροπαιοφόρε Μεγαλομάρτυς Γεώργιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Τῆς Ζακύνθου τὴν νῆσον ἐκ πανώλους τῆς μάστιγος, σοῦ τῇ παναλκεῖ ἐπεμβάσει, Ἀθλοφόρε Γεώργιε, ἐῤῥύσω στρατηλάτα Ἰησοῦ, ἀεὶ τὴν μεγαλύνουσαν πιστῶς τοὺς γενναίους σου καμάτους, καὶ θείαν ἀρωγήν σου πρὸς τοὺς πάσχοντας· δόξα τῷ σὲ ἰσχύσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἰατῆρά σε ταχὺ ἡμῖν δωρήσαντι.

Ἀπολυτίκιον τῆς Ὁσίας Πελαγίας τοῦ Ντιβίγιεβο, τῆς διά Χριστόν Σαλή (+ 1884)
Ἦχος πλ. δ’

Ἐν σοὶ Μῆτερ ἀκριβῶς διεσώθη τὸ κατ’ εἰκόνα· λαβοῦσα γὰρ τὸν Σταυρόν, ἠκολούθησας τῷ Χριστῷ καὶ πράττουσα ἐδίδασκες, ὑπερορᾶν μὲν σαρκός παρέρχεται γάρ· ἐπιμελεῖσθαι δὲ ψυχῆς, πράγματος ἀθανάτου· διὸ καὶ μετὰ Ἀγγέλων συναγάλλεται, Ὁσία Πελαγία, τὸ πνεῦμά σου.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Οσίας Πελαγίας Ιβάνοβνα του Ντιβέγιεβο. (Ποίημα Δρος Χαραλάμπους Μ. Μπούσια)
Ήχος πλ. α’ Τον Συνάναρχον Λόγον

Διαπλεύσασα πέλαγος πολυκύμαντον του επιγείου σου βίου εν ηρεμία, σεμνή, ψυχική και γεννηθείσα κόσμω θέατρον είληφας χάριν δαψιλή, Πελαγία, εμπαιγμούς και ύβρεις καθυπομείναι ως θείαν δρόσον υψόθεν, θερμή αρτίως κόσμου πρέσβειρα.

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Θεοφίλου τοῦ Νέου .
Ἦχος γ´. Θείας πίστεως.

Τὴν φιλότητα, πρὸς τὸν Δεσπότην, καθυπέγραψας, τῷ αἵματί σου, καὶ τὴν πλάνην ἐναπέπνιξας, ἅγιε, ἡμισελήνου γενναίῳ φρονήματι, ἀνακηρύξας Χριστοῦ τὴν Θεότητα· ὅθεν εἴληφας, Θεόφιλε παμμακάριστε, τὸ στέφος τῶν μαρτύρων ἐκ Κυρίου σου.

Ἀπολυτίκιον τοῦ ἁγίου νεομάρτυρος Χατζῆ Θεοδώρου τοῦ ἀπό Μυτιλήνης
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Ὡς πανεύοσμον ἄνθος ὑψικόρμου βλαστήματος, ἐκ Πύργων Θερμῆς ἀνεφύης, Νεομάρτυς πανεύφημε, Θεόδωρε Χατζῆ παναληθῶς, πιστῶς ἐν Μυτιλήνῃ ζῆν λιπών, ἐκβοῶντες, ᾯ ἠρνήθης και ὑπὲρ οὗ μετανοῶν ἐνήθλησας· δόξα τῷ σὲ ἰσχύσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ ἁγιάσαντι, δόξα τῷ δεδωκότι σε ἡμῖν, πρέσβυν εὐπρόσδεκτον.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Νεομάρτυρος Ἁγίου Θεοδώρου Χατζῆ τοῦ Μυτιληναίου τοῦ έκ Πύργων Θερμῆς καταγομένου
Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ὡς ἄνθος ἐβλάστησας ἐκ κώμης Πύργων Θερμῆς, καὶ ἔλαβες θάνατον καθυπομείνας στεῤῥῶς, βασάνοις Θεόδωρε· ὅθεν σὴν θείαν μνήμην, ἑορτάζομεν πόθῳ, ὕμνοις τὸν στεφοδότην, ἱεροῖς ἀνυμνοῦντες, τὸν σὲ δοξάσαντα θαυμαστῶς, Μάρτυς πολύαθλε.

Ἀπολυτίκιον τῆς ἐν Τήνῳ εὑρέσεως τῆς Ἱεράς Eἰκόνος τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου τό 1823
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Τὴν θείαν Εἰκόνα σου, ἐκ τῶν λαγόνων τῆς γῆς, ἡμῖν ἐφανέρωσας, δι’ ἐμφανείας τῆς σῆς, Παρθένε Πανύμνητε· ὅθεν ἡ νῆσος Τῆνος, ἐν τῇ ταύτης εὑρέσει, χαίρει χαρὰν μεγάλην, καὶ πιστῶς σοι κραυγάζει· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ.

Έτερον Ἀπολυτίκιον τῆς Εὑρέσεως Εὐαγγελιστρίας Τήνου.
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.

Πληθὺς ἡ τῶν Τηνίων ἐν ᾠδαῖς, εὐφημήσωμεν, ἡμῶν τὴν πολιοῦχον καὶ τοῦ κόσμου Προστάτιδα· πηγὴ γὰρ ἰαμάτων ἐν ἡμῖν, ἡ πάνσεπτος ἀνεύρηται Εἰκὼν τῆς Ἀχράντου Θεοτόκου, δι όπερ ἃπαντες ταύτη ἀναβοήσωμεν, χαῖρε τῶν σὲ τιμώντων ἡ ἐλπίς. χαῖρε ἡμῶν τὸ καύχημα, χαῖρε ἡ ρυσαμένη τῆς κατάρας τὸ ἀνθρώπινον.

Εἰς τὸν Στίχον, Στιχηρὰ Προσόμοια.
Νείλου τοῦ Ξανθοπούλου
Ἦχος πλ. α’ Χαίροις ἀσκητικῶν

Χαίροις Ἱεραρχῶν ἡ Τριάς, τῆς Ἐκκλησίας τὰ μεγάλα προπύργια, οἱ στῦλοι τῆς εὐσεβείας, ὁ τῶν πιστῶν ἑδρασμός, τῶν αἱρετιζόντων ἡ κατάπτωσις∙ Χριστοῦ οἱ ποιμάναντες, τὸν λαὸν θείοις δόγμασι, καὶ ταῖς ποικίλαις, ἀρεταῖς οἱ ἐκθρέψαντες∙ οἱ τῆς χάριτος, διαπρύσιοι κήρυκες, νόμους οἱ προεκθέμενοι, Χριστοῦ τῷ πληρώματι∙ οἱ ὁδηγοὶ πρὸς τὰ ἄνω, τοῦ Παραδείσου αἱ εἴσοδοι∙ Χριστὸν καταπέμψαι, ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν αἰτεῖτε, τὸ μέγα ἔλεος.

Στίχ. Καυχήσονται Ὅσιοι ἐν δόξῃ, καὶ ἀγαλλιάσονται ἐπὶ τῶν κοιτῶν αὐτῶν.

Χαίροις Ἱεραρχῶν ἡ Τριάς, οὐρανοβάμονες ἐπίγειοι Ἄγγελοι, τοῦ κόσμου ἡ σωτηρία∙ ἡ τῶν ἀνθρώπων χαρά, καὶ τῆς οἰκουμένης οἱ διδάσκαλοι∙ τοῦ Λόγου οἱ πρόμαχοι∙ ἰατροὶ ἐπιστήμονες, τῶν νοσημάτων, τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος∙ οἱ ἀείροοι, ποταμοὶ οἱ τοῦ Πνεύματος, λόγοις οἱ καταρδεύσαντες, τῆς γῆς ἄπαν πρόσωπον∙ οἱ Θεολόγοι, αἱ Βάσεις, οἱ χρυσολόγοι οἱ ἔνθεοι, Χριστὸν καταπέμψαι, ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν αἰτεῖτε, τὸ μέγα ἔλεος.

Στίχ. Οἱ Ἱερεῖς σου Κύριε ἐνδύσονται, δικαιοσύνην καὶ οἱ ὅσιοί σου ἀγαλλιάσονται.

Χαίροις Ἱεραρχῶν ἡ Τριάς, τοῦ ἐπιγείου στερεώματος Ἥλιος∙ ἀκτῖνες καὶ δᾳδουχίαι, ἐκ τρισηλίου αὐγῆς, τῶν ἐσκοτισμένων ἡ ἀνάβλεψις∙ τὰ ἄνθη τὰ εὔοσμα, Παραδείσου τὰ κάλλιστα, ὁ Θεολόγος ὁ σοφός τε Βασίλειος, ὁ Χρυσόστομος, τὰ πυξία τοῦ Πνεύματος. Πλάκες αἱ θεοχάρακτοι∙ μαζοὶ οἱ ἐκβλύζοντες, τῆς σωτηρίας τὸ γάλα, τὸ τῆς σοφίας ἀγλάϊσμα, Χριστὸν δυσωπεῖτε, ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν δοθῆναι, τὸ μέγα ἔλεος.

Τῶν τριῶν τούτων πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν καὶ πάντων τῶν ἁγίων, τὰς τῶν αἱρέσεων ἐπαναστάσεις κατάβαλε καὶ ἡμᾶς ἐν ὁμονοίᾳ καὶ εἰρηνικῇ καταστάσει διαφύλαξον καὶ τῆς οὐρανίου σου βασιλείας ἀξίωσον. Ὅτι εὐλογητὸς εἶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Κήρυγμα Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στὴ Θεία Λειτουργία τῆς ἑορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, ποὺ τελέσθηκε στὴν ἱερὰ μονὴ Ἁγίου Νικολάου παρὰ τὴν Ὀροῦντα, τῆς μητροπολιτικῆς περιφέρειας Μόρφου (30.1.2022).
https://www.youtube.com/watch?v=OIoijEYRebk&ab_channel=%CE%9F%CE%9C%CE%99%CE%9B%CE%99%CE%95%CE%A3%CE%9C%CE%97%CE%A4%CE%A1%CE%9F%CE%A0%CE%9F%CE%9B%CE%99%CE%A4%CE%9F%CE%A5%CE%9C%CE%9F%CE%A1%CE%A6%CE%9F%CE%A5

Our Holy Mother Pelagia (Ivanovna Serebrenikova) Fool for Christ of Diveyevo, “a second Seraphim,”

Stand for the reading of the Synaxarion.
Synaxarion
On January 30, we commemorate our fathers among the saints and Ecumenical Teachers, Basil the Great, Gregory the Theologian, and John Chrysostom.
On this day was the contest of the holy Hieromartyr Hippolytus, Pope of Rome, and those with him: Censurinus, Sabainus, Chryse, and the rest.
Holy Martyr Chryse
Venerable Zeno the Hermit of Antioch the Disciple of St Basil the Great (414)
Venerable Kyriakos, ascetic of the Great Lavra of St. Sabbas the Sanctified (7th-8th centuries)
Saint Bathild, Queen of France and Nun of Chelles (+ 680)
Saint Peter I, Tsar of Bulgaria
Saint Zeno the Faster of the Kiev Caves (+ 14th cent.)
Commemoration of the Miracle of the Great Martyr George in Zakynthos in 1688
The holy Neomartyr Theodore the Hatzis , who was from Mytilene and also witnessed there in the year 1784, died by hanging.
On this day was the contest of the holy Martyr Theophilos the New in Cyprus.
Holy New Martyr Dimiter of Sliven, Bulgaria (+ 1841)
Venerable Pelagia Ivanovna of Diveyevo, fool for Christ’s and the disciple of St. Seraphim of Sarov (1884)
Commemoration of the Finding in Tinos of the Sacred Icon of Panagia Evangelistria (1823)

The three greatest beacons of the Three-sunned Godhead,
who illumined the whole inhabited world 
with the beams of their divine doctrines.

..we are made a spectacle unto the world, and to angels,
and to men. We are fools for Christ’s sake. (I Cor. 4:9-10)

Our Holy Mother Pelagia (Ivanovna Serebrenikova) Fool for Christ

“Go, go, Matushka, to Diveyevo, keep my orphans in your care.” With these words, St. Seraphim of Sarov sent Pelagia to the Convent of Diveyevo and said about her, “This woman will become a glorious luminary!”
Upon her return from her visit to St. Seraphim, Pelagia Ivanovna began the life of a fool-for-Christ. She spent her nights without sleep, praying before the closed doors of the church. As she would say, “Father Seraphim spoiled me”. In 1837, nuns of the Diveyevo monastery saw Pelagia Ivanovna, took pity on her, and brought her with them.
She used to walk all night long in the convent and keep her vigil standing someplace in the monastery yard, facing east and in complete disregard of rain or bitterly cold weather without becoming ill. Three years before her death, she fell down during a winter blizzard and her dress with shirt froze to the ground. From then on she remained in her cell
Her prayers protected the nuns of the Convent of Diveyevo whom she used to call her daughters. She was truly like a mother to the monastery, as her blessed advice was sought in everything – either at giving out obediences, or receiving and expelling anyone in the monastery.
Various people flocked to Diveyevo to hear her words of wisdom, consolation, advice, or rebuke, each according to their needs. She had the gift of prophecy her words would spiritually benefit each visitor. She was affectionate with some, and stern with others, while she wouldn’t even accept to speak with some.
She lived in Diveyevo Convent for 47 years and fell asleep in the Lord on January 30, 1884.

***

Pelagia Ivanovna was taken to Diveyevo in 1837. The Diveyevo sisters endured a period of great turmoil at the time: Ivan Tolstosheyev, a novice from Sarov, a self-proclaimed disciple of Batiushka Seraphim, found his way to become a part of the monastic life of Diveyevo community and disrupted its peaceful existence.

She spent forty-six years in the Seraphim-Diveyevo monastery carrying a heavy cross of her deed for Christ protecting the holy community. Anna Gerasimovna, Pelagia Ivanovna’s cell attendant, would reminisce about the last days of her earthly life: “Twelve days before her death, I was lying on the stove bench at night, and she was sitting on her woolen rug on the floor; all of a sudden – and we never had anything like that happen before – I heard her singing. I couldn’t recall it all, but these words stood out: “The angels … wondered how the Virgin ascended from earth to heaven.” Why, I wonder, what’s the matter with her? We never had anything like this happen before; God forbid something bad comes of it!

Then, another time, despite her suffering and extreme weakness, – it was on the eve of her death, – she suddenly raised herself up in bed, stretched out her hands raising them on high and exclaimed in delight: “Mother of God!” Her face was glowing alight with joy and she was filled with trembling awe. Upon saying these words, she lowered her head back onto her pillow in exhaustion. It seems that the Mother of God did not leave her without Her Divine help during the last moments of her life.”

Blessed Pelagia Ivanovna’s relics rest in the Kazan Church of the Seraphim-Diveyevo monastery along with the Blessed saints Parascevi Ivanovna and Maria Ivanovna. In October 2004, the Council of Bishops issued a blessing for their universal glorification.

***

Before her repose she was granted to receive the Holy Mysteries from angels, as witnessed by Mother Anna. After her repose she was seen in a vision, kneeling before the Most Holy Mother of God together with St. Seraphim. Blessed Parasceva Semyonovna called her “a second Seraphim,” and she became known as “Seraphim’s Seraphim.”

***

To everyone’s consternation, Pelagia Ivanovna began running every day to the local tavern. Through her God-given gift of discernment she knew that the owner of the tavern was diabolically inspired to murder his innocent wife. But she told no one about this. And so, late one night, thinking he was alone with his wife, the tavern owner raised his knife to kill her. At that very moment the blessed one, having hidden behind some kegs, jumped out in front of him. “You fool, what are you doing?!!” . she shouted. The fear of God seized the guilty man. He dropped the knife, and the blessed one, having accomplished her mission, ran off. The next day the tavern owner came with his wife to the convent and, with a contrite heart, related all that had happened. From then on, peace and concord established themselves in his home, and the blessed one ceased going to the tavern. At the same time, the sisters’ attitude towards her changed: they understood that among them was a genuine ascetic.

Gradually, Pelagia Ivanovna began to manifest other spiritual gifts, especially the gift of directing souls. All the sisters came under her spiritual guidance, and she had quite a number of spiritual children among the laity as well. As for the abbess, she did nothing without consulting the blessed one, and only with the abbess did the blessed one converse normally, without acting the fool.

The painter, M. P. Petrov, was a living example of that grace-filled action through which she directed people’s hearts to the way of salvation.

“When I entered,” related Petrov, “she got up and, drawing herself to her full height, began running about the room laughing; then she ran up to me and hit me on the shoulder: ‘Well?’ That arm had long pained me as a result of palsy, but after that hit the pain instantly subsided and disappeared altogether. I was overcome by a kind of panic and stood speechless, shaking with fright. She then proceeded to tell me all about my past life, including amazing details which no one but I knew about. She even related the contents of a letter which I’d sent that day to Petersburg.”
Astounded, Petrov fell to his knees and kissed her hand. From then on he became her earnest visitor and admirer.
“She pulled me from the depths of hell,” he said later.

***

Four years before her death Blessed Pelagia foresaw the spread of Jacobinism and terrorism in the Empire. They would lead in the end to the murder of Tsar Alexander II, over which she constantly wept and prayed.

During this time there lived in Diveyevo yet another fool for Christ, Natalia Dmitrievna – “Natashenka”. Little is known of her background, other than that she came from a peasant family of the Orenburg province. At first, she too sorely tried the nuns’ patience — she would stand by the choir, her head uncovered, and make faces– and she would have been evicted had not Blessed Pelagia appeared in a vision to one of the senior nuns with a paper on which was written in large letters: “Do not touch Natalia; she is assigned to live here!”

***

Saint George Karslides and
his Wondrous Meeting With the Three Hierarchs

When Saint George Karslides was a young child, he met in a wondrous vision the Three Hierarchs – Basil the Great, Gregory the Theologian and John Chrysostom. This is how he described it to his spiritual children many years later:

I was home alone, in my brother’s house, after my parents died.
A beggar came that day, I took a plate, I went to the barn, I took some flour and I gave it to him.
Then, the next day, my brother had to go and get some flour and he started arguing with me, telling me: “You overturned the whole barn and gave it to the beggar.” He held it against me, it was a mess, it was horrible, and that caused me to get up and leave the house.
I found myself taken in by a Turk and he made me a shepherd of his animals. I would take the animals up to a ravine and guard them there. One day, while guarding the animals, I saw three priests, who began chanting so beautifully that I abandoned the animals and followed them.
But suddenly I lost them. The chanting was so beautiful, that because they became invisible, I cried. I came home crying and when the Turk saw me like that, he asked me: “What happened to you? What’s going on?” But I could not speak.

After some time I gathered myself together and explained to him what I was suffering from. Then he said to me:
“If you see them, will you recognize them?”
“I don’t know,” I answered.
He took me by the hand and brought me from one room to another and somewhere he raised up a trapdoor and we went down a ladder. Then an entire church opened in front of us. The Turk was a Cryptochristian! I immediately ran to the icon of the Three Hierarchs:
“It was them!”
Then he said to me: “Come, my child, you are not for this place. You are for a monastery.”
Source: From the book Ο όσιος Γεώργιος της Δράμας, (1901-1959). Translation by John Sanidopoulos.

Saint Justin Popovich of Chelije

Education (enlightenment) is simply the projection of sanctity, the radiation of light; the saint shines and, thereby, enlightens and sanctifies. Education is entirely conditioned by sanctity; only a saint can be a true educator and enlightener.

Education without God has drawn Europe into such darkness as no other continent has ever experienced. No one can recognize anyone in that darkness; no one recognizes anyone else as a brother.

Man is a being that can be perfected and completed in the most ideal and realistic way by the God-Man;The perfection of man by the God-Man is achieved by means of the evangelical virtues;

An enlightened man sees in every other man his immortal and eternal brother;

True enlightenment is achieved by a holy life according to Christ’s Gospel;

The saints are the most perfect educators; the more holy a man’s life, the better an educator and enlightener he is;
(Saint Justin Popovich of Chelije ,Orthodox Faith and Life in Christ pp. 62-64)

Saint John Chrysostom, O man of lofty desires, O new Daniel, in whom the Holy Spirit has deigned to make His abode, on account of your purity of heart.
https://iconandlight.wordpress.com/2022/01/29/73182/

Commemoration of the Miracle of the Great Martyr George in Zakynthos in 1689
https://iconandlight.wordpress.com/2018/01/30/commemoration-of-the-miracle-of-the-great-martyr-george-in-zakynthos-in-1689/

St. Seraphim of Sarov said, “this woman whom you see will be a great luminary for the whole world…. She is Pelagia Ivanovna, from Arzamas.”
https://iconandlight.wordpress.com/2020/01/29/st-seraphim-of-sarov-said-this-woman-whom-you-see-will-be-a-great-luminary-for-the-whole-world-she-is-pelagia-ivanovna-from-arzamas/

Apolytikion in the First Tone

The three greatest beacons of the Three-sunned Godhead, who lighted the whole inhabited world with the beams of their divine doctrines, the rivers of wisdom flowing with honey, who watered all creation with streams of the knowledge of God, Basil the Great and Gregory the Theologian with famous John whose tongue spoke golden words, let all we lovers of their words now assembled honour them in hymns. For they ever intercede with the Trinity on our behalf.

Apolytikion of the Holy Three Great Hierarchs. Mode 1.

Those three magnificent luminaries of the trisolar Godhead, who lit up the whole world with rays of divine doctrines; those mellifluent rivers of wisdom, who irrigated all creation with the waters of the knowledge of God; Basil the Great, and Gregory the Theologian, and the illustrious John, whose tongue produced golden words! Let all of us who are enamored of their words come together and sing hymns to honor them. For they are ever interceding with the Trinity on our behalf.

The Troparion, In Tone I:

Having heard the voice of Thine Apostle Paul, saying: * We are foolish for Christ’s sake, * Thy servant Pelagia, O Christ God, * did love the life of the foolish for Thy sake on earth. * Wherefore in venerating her memory * we entreat Thee, O Lord, to save our souls.

In Tone VIII:
Spec. Mel.: O most glorious wonder.

O blessed Divinely-wise Pelagia, * Thy pure soul shining with an Orthodox understanding, * and resplendent with the radiance of virtues, * illumines the hearts of the faithful, * driving away the darkness of the demons; * wherefore as a participant of uncreated grace * we all reverently praise thee, O wonder-worthy one.

Strengthened by divine teaching, * thou hast driven away the passions of the body * and showed thyself a spotless habitation of the Holy Trinity; * for which thou hast departed unto a life divine, * and thy sanctified body is now preserved incorrupt by God, * Who in His divine judgment, * as He Himself knoweth, * revealed and glorified thee, O Pelagia.

Glory …, In Tone IV:

Thou hast appeared, O most blessed Pelagia, /as an earthly Angel and a heavenly dweller, * a fountain of compassion, a current of mercy, * an abyss of wonders, a stream of healings, * a divine olive-tree truly fruitful, * with the oil of thy labors enlightening those who faithfully honor thee, * O truly wonder-worthy one, * entreat the Lover of mankind to deliver from afflictions * those who lovingly celebrate thine all-honorable memory.

Blessed Pelagia Ivanovna of Diveyevo, pray to God for us! Pray that we labor in the fast with joy, and let God’s light illumine our hearts. Pray that our days are filled with humility, and that we learn to love others in charity, just as God loves us. Pray that we can learn to live out our Christian vocation in all times and places, and in all circumstances. Pray that we can learn to be “Fools for Christ” in our own lives…

Ο Ζακχαίος στη μεγάλη του επιθυμία για να δει τον Κύριο, έγινε μέγας. Ας ανεβούμε ψηλά κι εμείς για να δούμε τον Κύριο. Σ’ όλους αυτούς που μετανοούν κι αγωνίζονται να δουν τον Κύριο, φανερώνεται. Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

Κυριακὴ ιε’ Λουκᾶ
Κυριακὴ τοῦ Ζακχαίου (Λουκ.19, 1—10)

Στίχοι
Οὐχὶ κατάβα ἀλλ’ ἀνάβα σοι λέγει,
Ζακχαῖε Χριστός, προσκαλῶν σε εἰς πόλον.

Ομιλία
για την καλή τύχη του ‘’μικρού το δέμας’’ Ζακχαίου
Αγίου Νικολάου Βελιμιροβιτς

“Σήμερον σωτηρία τω οίκω τούτω εγένετο”. (Λουκά 19: 9)

Αυτό, ειπώθηκε από Εκείνον του οποίου ο λόγος είναι ζωή και χαρά και αποκατάσταση των δικαίων. Ακριβώς όπως το γυμνό δάσος περιβάλλεται την πράσινη βλάστηση και τα λουλούδια, χάρις στην ζωογόνο ανάσα της άνοιξης, έτσι και κάθε άνθρωπος, ανεξάρτητα από το πόσο άγονος έγινε και σκοτείνιασε από την αμαρτία, αναζωογονείται ​​και ανανεώνεται από την εγγύτητα με τον Χριστό. Γιατί η εγγύτητα με τον Χριστό είναι σαν την εγγύτητα ενός ζωογόνου και αρωματικού βάλσαμου, το οποίο αποκαθιστά την υγεία, αυξάνει την ζωή, και δίνει άρωμα στην ψυχή, στις σκέψεις και στα λόγια ενός ανθρώπου. Με άλλα λόγια, η απόσταση από τον Χριστό, σημαίνει φθορά και θάνατο, ενώ η εγγύτητα σ’ Αυτόν σημαίνει ζωή και σωτηρία.

“Σήμερον σωτηρία τω οίκω τούτω εγένετο,” είπε ο Κύριος εισερχόμενος στο σπίτι του αμαρτωλού Ζακχαίου. Ο Χριστός ήταν η σωτηρία που ήλθε, και ο Ζακχαίος ήταν το σπίτι στο οποίο Εκείνος εισήλθε.
Αδελφοί μου, ο καθένας από εμάς είναι ένα σπίτι στο οποίο κατοικεί η αμαρτία, όσο ο Χριστός είναι μακριά, και στο οποίο έρχεται η σωτηρία, όταν ο Χριστός πλησιάζει. Παρ ‘όλα αυτά, ο Χριστός θα προσεγγίσει το σπίτι μου και το σπίτι σου; Αυτό εξαρτάται από εμάς. Δείτε, ο Χριστός δεν εισήλθε αυθαίρετα στο σπίτι του αμαρτωλού Ζακχαίου, αλλά εισήλθε ως ο πιο επιθυμητός επισκέπτης.

Ο ‘’μικρός το δέμας’’ Ζακχαίος ανέβηκε στο δέντρο για να δει τον Κύριο Ιησού με τα ίδια του τα μάτια. Δηλαδη, ο Ζακχαίος τον αναζητούσε! ο Ζακχαίος Τον επιθυμούσε. Θα πρέπει επίσης κι εμείς να Τον αναζητήσουμε, για να Τον βρούμε και να Τον επιθυμήσουμε για να Τον φέρουμε κοντά μας. Και με το πνεύμα μας, να ανέβουμε ψηλά, για να συναντηθούμε με το βλέμμα Του. Τότε Εκείνος θα επισκεφθεί το σπίτι μας, όπως ακριβώς επισκέφθηκε το σπίτι του Ζακχαίου και τότε μαζί Του θα έρθει η σωτηρία.

Έγγισον ημάς, Κύριε! Προσέγγισε και φέρε μας την αιώνια σωτηρία Σου.

Ότι Σοι πρέπει πάσα δόξα, τιμή και προσκύνηση εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.
Ο Πρόλογος της Αχριδος, Αγίου Νικολάου Βελιμιροβιτς, ( Φεβρουαριος)
http://prologue.orthodox.cn/February4.htm

***

Η μετάνοια του Ζακχαίου
Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

Όποιος θέλει να δει το Χριστό, πρέπει να σκαρφαλώσει πνευματικά, να υπερβεί τη φύση, γιατί ο Χριστός είναι ανώτερος απ’ αυτήν. Εκείνος που θέλει να πλησιάσει το Χριστό πρέπει να εξαγνιστεί, γιατί θα συναντήσει τον Άγιο των αγίων, τον Ιερό των ιερών.
Πώς όμως μπορεί να μετανοήσει ένας αμαρτωλός αν η καρδιά του δε συναντήσει το Χριστό και δεν αναγνωρίσει την αμαρτωλότητά του; Προτού ο κοντόσωμος Ζακχαίος δει τον Κύριο με τα σωματικά μάτια του, τον συνάντησε εσωτερικά, με την καρδιά του, και μετανόησε για όλες τις πράξεις του.

Μετάνοια είναι η ξαφνική διαπίστωση της λέπρας του ανθρώπου, μια κραυγή στον Θεραπευτή για θεραπεία… Πώς θα μπορούσε να δει τη λέπρα της ψυχής του αν δεν είχε κοιταχτεί σ’ έναν καθρέφτη; Καθρέφτης είναι ο Χριστός. Σ’ Αυτόν βλέπει ο καθένας μας καθαρά πως είναι. Ο μοναδικός αυτός καθρέφτης δόθηκε στους ανθρώπους για να βλέπουν μέσα του και να διαπιστώνουν την πνευματική τους κατάσταση. Μπροστά στο Χριστό βλέπει κάθε άνθρωπος, σαν σε πεντακάθαρο καθρέφτη, τον εαυτό του άρρωστο και άσχημο. Βλέπει όμως και την πρωταρχική εικόνα του – πώς ήταν κάποτε και πώς πρέπει να ξαναγίνει. Ο αμαρτωλός Ζακχαίος εξωτερικά ήταν υγιής, όμορφος. Όταν πήγε να γνωρίσει τον Κύριο Ιησού είδε τη φοβερή λέπρα του κι ένιωσε τον τρομερό πόνο, που δεν μπορεί να γιατρέψει κανένας επίγειος γιατρός, παρά μόνο ο Χριστός.
Το παράδειγμα του Ζακχαίου δείχνει τη λέπρα της πλεονεξίας και τη θεραπεία της…

«Και ως ήλθεν επί τον τόπον, αναβλέψας ο Ιησούς είδεν αυτόν και είπε προς αυτόν• Ζακχαίε, σπεύσας κατάβηθι• σήμερον γαρ εν τω οίκω σου δει με μείναι» (Λουκ. ιθ’ 5). Από τα λόγια αυτά φαίνεται πως ως τη στιγμή εκείνη ο Ζακχαίος δεν είχε δει τον Κύριο. Ο Κύριος τον είδε πρώτος.
Πόσο διακριτικός είναι ο Κύριος και Θεός μας! Εκείνος μας βλέπει, ενώ εμείς δεν καταλαβαίνουμε τίποτα. Όταν τον αναζητούμε και κάνουμε πολλές προσπάθειες για να τον βρούμε και να τον δούμε, Εκείνος μας έχει ήδη δει. Όταν κατευθύνουμε την πνευματική μας ματιά προς Αυτόν αναζητώντας Τον, τότε θα εμφανιστεί και θα μας καλέσει με τ’ όνομά μας, να κατεβούμε από τα υψηλά και επικίνδυνα βράχια της λογικής και να διεισδύσουμε με την προσευχή στις καρδιές μας, στον αληθινό μας τόπο. Και τότε θα μας πει ο Κύριος: σήμερον εν τω οίκω σου δει με μείναι. Όταν ο νους του ανθρώπου κατεβεί στην καρδιά του κι εκεί βαπτιστεί στα δάκρυά του, προσπαθώντας να προσεγγίσει το Θεό, τότε η καρδιά γίνεται τόπος συνάντησης του Θεού με τον άνθρωπο. Αυτό είναι το πνευματικό νόημα της διήγησης του Ζακχαίου…

«Και σπεύσας κατέβη, και υπεδέξατο αυτόν χαίρων» (Λουκ. ιθ’ 6). Πώς να μη βιαστεί ο Ζακχαίος και να τρέξει προς τη φωνή που ανάσταινε νεκρούς, ηρεμούσε τους ανέμους, θεράπευε τους δαιμονισμένους και λύτρωνε τις καρδιές των αμαρτωλών που δάκρυζαν; Πώς να μην υποδεχτεί Εκείνον που επιθυμούσε έστω να τον δει λίγο από μακριά;
Έτσι αγαπάει ο Κύριος. Έτσι δίνει τα δώρα Του. Γέμισε ασφυχτικά τα δίχτυα των απογοητευμένων ψαράδων με ψάρια. Έθρεψε χιλιάδες πεινασμένους ανθρώπους στην έρημο, ώστε περίσσεψαν και πολλά κοφίνια με ψωμιά. Δεν έδινε μόνο τη σωματική υγεία, αλλά και την πνευματική, στους αρρώστους που του ζητούσαν να τους βοηθήσει. Δε συγχωρούσε κάποιες από τις αμαρτίες των αμαρτωλών, αλλά όλες. Έκανε από κάθε άποψη έργα βασιλικά, χορηγούσε βασιλική ευσπλαχνία, τά ‘δινε όλα με βασιλική αφθονία.

Το ίδιο έκανε και στην περίπτωση του Ζακχαίου. Ο αρχιτελώνης ήθελε μόνο να τον δει. Ο Κύριος όμως δεν τον περιόρισε εκεί. Τον κάλεσε πρώτος και μετά τον επισκέφτηκε στο σπίτι του. Έτσι συμπεριφερόταν ο Κύριος.

Προσέξτε τώρα τη συμπεριφορά των συνηθισμένων αμαρτωλών ανθρώπων, εκείνων που κομπάζουν με αυτοθαυμασμό και αυτοεκτίμηση: «Και ιδόντες πάντες διεγόγγυζον λέγοντες ότι παρά αμαρτωλώ ανδρί εισήλθε καταλύσαι» (Λουκ. ιθ’ 7). Είναι ανυπολόγιστη δυστυχία το γεγονός ότι η γλώσσα του ανθρώπου «προτρέχει της διανοίας του». Οι άνθρωποι αυτοί, που η ψυχή τους είχε κλίση προς την κακία κι ο νους τους ήταν αδύναμος, διαμαρτύρονταν, γόγγυζαν και παραπονούνταν, χωρίς να γνωρίζουν τις διαθέσεις του Κυρίου Ιησού, ούτε και την πιθανότητα να είχε αλλάξει ο αμαρτωλός Ζακχαίος, να είχε μετανοήσει.

Έτσι έκριναν τότε, έτσι κρίνουν και σήμερα όσοι έχουν σαρκική αντίληψη, αυτοί που κρίνουν από τα εξωτερικά σημεία και δε γνωρίζουν τα βάθη της ευσπλαχνίας του Θεού ή της καρδιάς του ανθρώπου. Ο Χριστός είπε αρκετές φορές πως στον κόσμο ήρθε για χάρη των αμαρτωλών, ιδιαίτερα μάλιστα των μεγάλων αμαρτωλών. Όπως ο γιατρός δεν επισκέπτεται τους υγιείς αλλά τους αρρώστους, έτσι κι ο Κύριος επισκέπτεται εκείνους που έχουν προσβληθεί από την αμαρτία, όχι τους δίκαιους…

***

Ο κόσμος ολόκληρος αντιπροσωπεύει ένα μεγάλο νοσοκομείο, όπου νοσηλεύονται άρρωστοι άντρες και γυναίκες που τους έχει μολύνει η αμαρτία. Σε σύγκριση τώρα με το Χριστό, όλοι οι άνθρωποι είναι άρρωστοι. Είναι αδύναμοι σε σχέση με τη δύναμή Του· άσχημοι σε σύγκριση με το κάλλος Του. Ανάμεσα στους ανθρώπους όμως υπάρχουν οι άρρωστοι κι οι βαριά άρρωστοι, οι αδύνατοι κι οι πιο αδύνατοι, οι άσχημοι κι οι πιο άσχημοι. Οι πρώτοι λογαριάζονται υγιείς, οι τελευταίοι, αμαρτωλοί. Ο ουράνιος Ιατρός δεν ήρθε στον κόσμο για δική Του ικανοποίηση, αλλά για τη θεραπεία και τη σωτηρία των αρρώστων. Έτσι έτρεξε αμέσως σ’ εκείνον που είχε μολυνθεί περισσότερο. Γι’ αυτό το λόγο συνέτρωγε και συνέπινε με αμαρτωλούς, άφησε τους αμαρτωλούς να δακρύζουν στα πόδια Του και μπήκε στο σπίτι του Ζακχαίου.

Ο Ζακχαίος, τη στιγμή που ο Χριστός μπήκε στο σπίτι του, Η καρδιά του είχε αλλάξει σε μια στιγμή.
Είχε μετανοήσει για όλες τις αμαρτίες του κι η καρδιά του είχε αλλοιωθεί. Κι η αλλοίωση αυτή της καρδιάς του φαίνεται από τα παρακάτω λόγια του:

«Σταθείς δε Ζακχαίος είπε προς τον Κύριον· ιδού τα ήμιση των υπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοις πτωχοίς, και εί τινος εσυκοφάντησα, αποδίδωμι τετραπλούν» (Λουκ. ιθ’ 8). Του το ζήτησε αυτό κανείς; Όχι, κανένας. Ποιoς τoν κατηγόρησε πως είχε αδικήσει άλλους; Κανένας. Μπροστά στην παρουσία του πάναγνου κι αναμάρτητου Κυρίου, ο Ζακχαίος ένιωσε μόνος του την αμαρτία του. Η παρουσία αυτή τον διέγειρε και χωρίς λόγια κι εξηγήσεις προχώρησε σ’ αυτό το βήμα. Η καρδιά που μετανόησε δεν έχει ανάγκη από λόγια για να προσεγγίσει το Θεό. Ο Θεός αποκαλύπτει άμεσα στο μετανοημένο αμαρτωλό αυτό που πρέπει να κάνει. Φτάνει ο άνθρωπος να μετανοήσει για τις αμαρτίες του με την καρδιά του. Κι αμέσως τότε ο Θεός θα τον σηκώσει με τη δύναμή Του για να παρουσιάσει καρπούς μετανοίας. Ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος έδειξε στους ανθρώπους ολόκληρο το δρόμο της αληθινής μετάνοιας: «Μετανοείτε!» Κι αμέσως συνέχισε: «ποιήσατε ουν καρπόν άξιον μετανοίας» (Ματθ. γ΄ 2,8). Μπροστά μας τώρα έχουμε έναν αμαρτωλό που βαδίζει γρήγορα το δρόμο αυτό κι εφαρμόζει την εντολή.

Ο άνθρωπος δεν μπορεί να σωθεί από το πάθος αυτό από μόνος του, με τις δικές του προσπάθειες. Μόνο η παρουσία του Θεού, που προκαλεί ντροπή και φόβο στην καρδιά του ανθρώπου, και μαζί της η γνώση κάποιας αξίας μεγαλύτερης από το ασήμι και το χρυσό, μπορεί να το ξεπεράσει. Χωρίς την παρουσία του Χριστού ο Ζακχαίος θα είχε περάσει όλη τη ζωή του με τον ίδιο τρόπο, όπως όλοι οι τελώνες. Και θα είχε πεθάνει περιφρονημένος, καταραμένος και ξεχασμένος. Το όνομά του δε θα το βρίσκαμε γραμμένο στο ευαγγέλιο στη γη, ούτε και στη Βίβλο της Ζωής στον ουρανό. Η παρουσία του Κυρίου όμως διέγειρε την ψυχή του, που ως τότε την είχε νεκρώσει το πάθος της φιλαργυρίας, και τον έκανε καινούργιο άνθρωπο, αναγεννημένο κι αναστημένο. Αυτό είναι ένα αθάνατο μάθημα για όλους τους ανθρώπους, πως κανένας θνητός δεν μπορεί να σωθεί από την αμαρτία χωρίς τη βοήθεια του Κυρίου Ιησού.

Προσέξτε με ποιο τρόπο εξομολογήθηκε την αμαρτία του ο Ζακχαίος. Δεν είπε, «Κύριε, είμαι αμαρτωλός!» ή «αμαρτία μου είναι η φιλαργυρία!». Έδειξε πρώτα τους καρπούς της μετάνοιάς του κι έπειτα ομολόγησε την αμαρτία του: ιδού τα ήμιση των υπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοις πτωχοίς. Δεν είναι μια καθαρή ομολογία αυτή πως τα πλούτη ήταν το πάθος του; και εί τινος εσυκοφάντησα, αποδίδωμι τετραπλούν. Δεν είναι μια καθαρή ομολογία αυτή πως είχε αποκτήσει τα πλούτη του με άδικο τρόπο; Δεν είπε πριν απ’ αυτό πως «είμαι αμαρτωλός, Κύριε, μετανοώ». Αυτό το ομολόγησε στον Κύριο μυστικά, με την καρδιά του. Κι ο Κύριος δέχτηκε μυστικά την εξομολόγηση και τη μετάνοιά του. Για τον Κύριο αξίζει περισσότερο ν’ αναγνωρίσει ο άνθρωπος και να εξομολογηθεί την αμαρτία του και να ζητήσει βοήθεια με την καρδιά του, παρά να το πει αυτό με τη γλώσσα του. Η γλώσσα μπορεί και να ξεγελάσει, ν’ απατήσει, η καρδιά όμως όχι.

***

Μοίρασε αμέσως τη μισή περιουσία του στους φτωχούς. . Κατέβαλε κάθε προσπάθεια για ν’ αποδώσει δικαιοσύνη, να κάνει καλό στους άλλους και προσφέρθηκε ν’ αποζημιώσει στο τετραπλάσιο όλους εκείνους που αδίκησε. Έτσι είναι όλοι όσοι μετανοούν. Εύσπλαχνοι προς τους άλλους κι αυστηροί με τον εαυτό τους.
«Είπε δε προς αυτόν ο Ιησούς ότι σήμερον σωτηρία τω οίκω τούτω εγένετο, καθότι και αυτός υιός Αβραάμ εστιν» (Λουκ. ιθ’ 9). Αυτή ήταν η απάντηση του Κυρίου Ιησού στο Ζακχαίο, σε ανταπόκριση της καρδιακής μετάνοιάς του, ως ανταπόδοση στην πνευματική χαρά και τους καρπούς μετανοίας που επέδειξε. Τα τελευταία λόγια,«ήλθε γαρ ο υιός του ανθρώπου ζητήσαι και σώσαι το απολωλός» (Λουκ. ιθ’ 10), ήταν η απάντηση του Χριστού στους σοφούς επικριτές που οργίστηκαν μαζί Του επειδή πήγε στο σπίτι του αμαρτωλού. Ενώ βάδιζαν το δρόμο προς το σπίτι του Ζακχαίου, ενώ γόγγυζαν και θρηνούσαν για την ακαταλληλότητα της επίσκεψης αυτής, ο Κύριος κρατούσε σιωπή, δε μιλούσε, απλά περίμενε. Τι περίμενε; Να δει τις καρδιές των ανθρώπων που γόγγιζαν και μεμψιμοιρούσαν με μίσος για τους ανθρώπους, καθώς και κείνην του μετανιωμένου Ζακχαίου, να εκτεθούν πλήρως στο φως της μέρας. Έδωσε τα ηνία στους δαίμονες της κακίας να φτάσουν στα όριά τους, ώστε η απώλειά τους να είναι καθαρή και προφανής.

Αυτός είναι ο δρόμος της νίκης του Θεού. Ο Θεός δε βιάζεται να δείξει την αδυναμία του πονηρού και τη δική Του δύναμη στην πρώτη αντίθεσή Του με τον πονηρό. Περιμένει να δει τον πονηρό να επαίρεται στους ουρανούς κι έπειτα να σκορπίζεται η δύναμή του στη στιγμή…

Την ίδια μέθοδο χρησιμοποίησε και στην περίπτωση του Ζακχαίου ο Κύριος. Αρχικά πήγε στο σπίτι του. Οι θορυβοποιοί ξέσπασαν σε φωνές, οι γογγυστές γόγγυζαν, οι εμπαίζοντες ενέπαιξαν. Εκείνος όμως έμεινε ήρεμος κι ατάραχος κι ακολούθησε το δρόμο Του. Μπήκε στο σπίτι του Ζακχαίου. Οι αυτοθεωρούμενοι δίκαιοι έμειναν έξω από το κατώφλι του σπιτιού του αμαρτωλού, από φόβο μη μιανθούν. Οι θορυβοποιοί εξακολούθησαν να θορυβούν όλο και πιο δυνατά, οι γογγυστές να γογγύζουν κι οι περιπαίζοντες να περιπαίζουν. Ο θρίαμβος της κακίας έφτασε στο απόγαιό του. Όλοι οι εναντίοι είχαν πειστεί πως είχαν απόλυτα δικαιωθεί, πως ο Χριστός είχε νικηθεί. Εκείνοι γνώριζαν το Ζακχαίο, ενώ ο Χριστός δεν τον ήξερε. Εκείνοι τηρούσαν πιστά το Νόμο, ενώ ο Χριστός τον αθετούσε, αφού πέρασε το κατώφλι του σπιτιού του αμαρτωλού. Εκείνοι δεν μπορούσαν ν’ απατηθούν, ενώ ο Χριστός μπορούσε. Και απατήθηκε.

Οι εχθροί Του έφτασαν έτσι αβίαστα και λογικά στο συμπέρασμα, πως ο Χριστός ούτε αληθινός διδάσκαλος ήταν, ούτε προφήτης, ούτε Μεσσίας… Αυτό που πέτυχαν οι εχθροί Του ήταν ν’ ανυψώσουν την κακία τους στον ουρανό. Ο Χριστός πρόσεχε λιγότερο αυτή την ετερογενή και μοχθηρή μάζα και περισσότερο την ανανεωμένη καρδιά του Ζακχαίου. Περίμενε να τελειώσουν όλ’ αυτά και μετά θα μιλούσε. Όταν η μοχθηρία είχε φτάσει στον ουρανό κι η σκληρή κρούστα της μούχλας είχε ξεφύγει από τις φθαρμένες καρδιές των αμαρτωλών, τότε ο Ζακχαίος άνοιξε το στόμα του κι είπε λόγια, που μόνο από το Χριστό θα περίμενε κανείς ν’ ακούσει: ιδού τα ημίση των υπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοις πτωχοίς. Αυτός ήταν ένας ξαφνικός κεραυνός που ξέσκισε τα σύννεφα. 

Πόσο ταπεινός και πράος είναι ο Κύριος! Όπως σε προηγούμενες περιπτώσεις, έτσι και τώρα στέκεται σαν το άκακο αρνί μπροστά σε ανθρώπους που αόρατοι λύκοι τους έχουν κάνει πονηρούς. Πόσο σίγουρος, πόσο ήρεμος είναι στη νίκη Του, τώρα όπως και πάντα. Περιμένει πολύ ειρηνικά την κατάλληλη στιγμή. Κι όταν αυτή έρθει, στρέφεται στον άρρωστο άνθρωπο, που για χάρη του άλλαξε δρόμο και πήγε στο σπίτι του. Σήμερον σωτηρία τω οίκω τούτω εγένετο.
Με τα λόγια αυτά ο ουράνιος Θεραπευτής βεβαιώνει τον άρρωστο πως η υγεία του αποκαταστάθηκε.

***

…Πρόσθεσε ο Κύριος: ήλθε γαρ ο υιός του ανθρώπου ζητήσαι και σώσαι το απολωλός. Ήρθε για ν’ αναζητήσει τους αμαρτωλούς εκείνους που δεν τους αναζητεί κανένας, που όλοι τους απορρίπτουν. Ήρθε να σώσει αυτούς που τόσο ο κόσμος όσο κι οι ίδιοι λογαριάζουν χαμένους. Ο Μεγάλος Ήρωας δεν κατέβηκε από τον ουρανό για να θεραπεύσει εκείνους που υποφέρουν από κάποιο κρυοματάκι, αλλά για να σώσει τους λεπρούς και τους τυφλούς, τους δαιμονισμένους και τους παράλυτους, ν’ αναστήσει νεκρούς από τους τάφους τους. Είχε πει σε μια άλλη περίπτωση ο Κύριος: «Ου γαρ ήλθον καλέσαι δικαίους, αλλά αμαρτωλούς εις μετάνοιαν» (Ματθ. θ’ 13).

Αδελφοί μου! Συνειδητοποιείτε ότι τα παραπάνω λόγια εφαρμόζονται σε μας; Προσέξτε τον κοντόσωμο Ζακχαίο. Στη μεγάλη του επιθυμία για να δει τον Κύριο, έγινε μέγας. Ο Χριστός προσεγγίζει κι εμάς τώρα όπως τότε το Ζακχαίο, περιτριγυρισμένος από πλήθη λαού, εν’ αμέτρητο πλήθος από δίκαιους και κατήγορους. Ολόκληρη η ιστορία του ανθρώπου τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια ορύεται εναντίον Του, γύρω Του, μας κατακλύζει. Δεν ακούτε το μούγκρισμα, το βρυχηθμό της; Σέρνει πάνω της ολόκληρο το παρελθόν και το ακουμπάει δίπλα σου. Κι ανάμεσα στο πλήθος των πολλών εκατομμυρίων, βαδίζει ο ταπεινός Κύριος και Σωτήρας μας. Ας σπεύσουμε λοιπόν, ας ανεβούμε ψηλά για να δούμε τον Κύριο. Τίποτ’ άλλο απ’ όσα έχουν υπάρξει ή υπάρχουν, δεν είναι άξια προσοχής. Ας σηκωθούμε από τη λάσπη του δρόμου που βαδίζαμε ως τώρα. Ας σκαρφαλώσουμε σ’ ένα ψηλό δέντρο. Εκείνος θα έρθει να μας συναντήσει. Μακάριος είναι αυτός που θα τον καλέσει η γλυκύτατη φωνή Του. Η φωνή που τη γλυκύτητά της απολαμβάνουν οι άγγελοι μέχρι πλησμονής.

Η μετάνοια είναι πραγματικά το πρώτο σκαλί της κλίμακας που μας οδηγεί στη βασιλεία, του Θεού, είναι ο πρώτος και μοναδικός τρόπος για να κρούσει κανείς την πόρτα του ουρανού. Χτύπα την πόρτα όμως και θα σου ανοίξει. Σ’ όλους αυτούς που μετανοούν κι αγωνίζονται να δουν τον Κύριο, φανερώνεται. Και σ’ εκείνους που φανερώνεται, αποκαλύπτει όλα τα μυστήρια του ουρανού και της γης, όλες τις αμέτρητες και σταθερές ευλογίες που παρέχει ο Θεός, αυτές που έχει προετοιμάσει από καταβολής κόσμου γι’ αυτούς που τον αγαπούν.
(Αποσπάσματα από το βιβλίο «ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟ Γ’ – ΟΜΙΛΙΕΣ ΣΤ’ Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς», Επιμέλεια – Μετάφραση: Πέτρος Μπότσης, Αθήνα 2014)

Ο Ζακχαίος μας δείχνει έναν τρόπο ν’ απαλλαγούμε από την ματαιοδοξία, την ταπείνωση, να μην νοιαζόμαστε για την κρίση των ανθρώπων, Anthony Bloom Metropolitan of Sourozh
https://iconandlight.wordpress.com/2019/01/27/%ce%bf-%ce%b6%ce%b1%ce%ba%cf%87%ce%b1%ce%af%ce%bf%cf%82-%ce%bc%ce%b1%cf%82-%ce%b4%ce%b5%ce%af%cf%87%ce%bd%ce%b5%ce%b9-%ce%ad%ce%bd%ce%b1%ce%bd-%cf%84%cf%81%cf%8c%cf%80%ce%bf-%ce%bd-%ce%b1/

Το Ήθος της Εξομολογήσεως, η αισχύνη του Ζακχαίου για να δει τον Χριστό, τον οδήγησε στο περισσόν της ζωής και στην ανύψωση μαζί με τον Μονογενή, μέχρι του Ουρανού των Ουρανών, στους κόλπους του Θεού και Πατρός. π. Ζαχαρίας Ζαχάρου
https://iconandlight.wordpress.com/2019/01/26/%cf%84%ce%bf-%ce%ae%ce%b8%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b5%ce%be%ce%bf%ce%bc%ce%bf%ce%bb%ce%bf%ce%b3%ce%ae%cf%83%ce%b5%cf%89%cf%82-%ce%b7-%ce%b1%ce%b9%cf%83%cf%87%cf%8d%ce%bd%ce%b7-%cf%84%ce%bf/

Ἦχος δ΄. Ὁ ἐξ ὑψίστου κληθείς

Συκομορέας εἰς δένδρον ὡς ἀνῆλθες, ἐνθέῳ φρονήματι, ἰδεῖν τὸν Κύριον, σάρκα θνητὴν περικείμενον, δι’ εὐσπλαγχνίαν, τῆς μακαρίας φωνῆς ἀκήκοας, Ζακχαῖε κατάβηθι ὅτι τῷ οἴκῳ σου, φιλοξενήσεις με σήμερον, καὶ ἐκπληρώσης, τὴν τῆς καρδίας σου θείαν ἔφεσιν· ὅθεν ἐδέξω ὡς ἐπόθησας, παρ’ Αὐτοῦ τοῦ Σωτῆρος μακάριε, ἀγαθῶν πᾶσαν δόσιν, καὶ σοφίας τὴν λαμπρότητα.

Δόξα. Ἦχος α΄.

Τῇ τοῦ Σωτῆρος θέας ἀξιωθείς, τῆς σωτηρίας ἐδέξω τὸν λόγον, καὶ ἀπὸ τελώνου Ἀπόστολος ὤφθης, ἁλλοιωθεὶς τῷ Πνεύματι, Ζακχαῖε μακάριε. Καὶ ἀποστολικὴν ἀνύσας πορείαν, τῆς πλάνης ἐξέτεμες τὴν ἄκανθαν, τῷ θείῳ κηρύγματι. Καὶ νῦν τὰ ἄνω οἰκῶν Βασίλεια, ἱκέτευε δεόμεθα, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Το Ευαγγέλιο της Κυριακής,
Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον (Κεφ.19, 1—10)

Tῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ­διήρχετο ὁ ᾿Ιησοῦς τὴν ῾Ιεριχώ· καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ ὀνόματι καλού­μενος Ζακχαῖος, καὶ αὐτὸς ἦν ἀρχιτε­λώνης, καὶ οὗτος ἦν ­πλούσιος, καὶ ἐζήτει ἰδεῖν τὸν ᾿Ιησοῦν τίς ἐστι, καὶ οὐκ ἠδύνατο ἀπὸ τοῦ ὄχλου, ὅτι τῇ ἡλικίᾳ μικρὸς ἦν. καὶ προδραμὼν ἔμπροσθεν ἀ­­­νέβη ἐπὶ συκομορέαν, ἵνα ἴ­­­­­δῃ αὐτόν, ὅτι ἐκείνης ­ἤμελλε διέρχεσθαι. καὶ ὡς ἦλθεν ἐπὶ τὸν τό­πον, ἀναβλέψας ὁ ᾿Ιησοῦς εἶδεν αὐτὸν καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· ­Ζα­κ­χαῖε, σπεύσας ­κατάβηθι· σήμερον γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι. καὶ σπεύσας κατέβη, καὶ ὑπεδέξατο αὐτὸν χαίρων. καὶ ἰδόντες πάντες διεγόγγυζον λέ­γοντες ὅτι παρὰ ἁμαρτω­λῷ ἀν­δρὶ εἰσῆλθε καταλῦσαι. ­σταθεὶς δὲ Ζακχαῖος εἶπε πρὸς τὸν Κύ­­ριον· ἰδοὺ τὰ ἡμίση τῶν ὑ­παρ­χόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοῖς πτωχοῖς, καὶ εἴ τινός τι ἐσυκο­φάντησα, ἀποδίδωμι τετραπλοῦν. εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ ᾿­Ιησοῦς ὅτι σήμερον ­σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο, καθότι καὶ αὐτὸς υἱὸς Ἀβραάμ ἐστιν. ἦλθε γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ζητῆσαι καὶ σῶσαι τὸ ­ἀπολωλός.

Zacchaeus was consumed with the desire to know God the Saviour in person and to see His kind. This is the seed of salvation…

Fifteenth Sunday of Luke

Sunday of Zacchaeus (Luke 19:1-10 )

Homily
About the providence of Zacchaeus of little stature
Saint Nikolai Velimirovich of Ohrid

“Today, salvation has come to this house” (St. Luke 19:9).

Thus it was spoken by the One Whose word is life and joy and restoration of the righteous. Just as the bleak forest clothes itself into greenery and flowers from the breath of spring, so does every man, regardless of how arid and darkened by sin, becomes fresh and youthful from the nearness of Christ. For the nearness of Christ is as the nearness of some life-giving and fragrant balsam which restores health, increases life, give fragrance to the soul, to the thoughts and to the words of man. In other words, distance from Christ means decay and death and His nearness means salvation and life.

“Today, salvation has come to this house” said the Lord upon entering the house of Zacchaeus the sinner. Christ was the salvation that came and Zacchaeus was the house into which He entered. Brethren, each one of us is a house in which sin dwells as long as Christ is distant and to which salvation comes when Christ approaches it. Nevertheless, will Christ approach my house and your house? That depends on us. Behold, He did not arbitrarily enter the house of the sinner Zacchaeus, rather He entered as a most desired guest. Zacchaeus of little stature climbed into a tree in order to see the Lord Jesus with his own eyes. Zacchaeus, therefore, sought him; Zacchaeus desired Him. We must also seek Him in order to find Him and desire Him in order that He would draw nearer to us and, with our spirit, to climb high in order to encounter His glance. Then He will visit our house as He visited the house of Zacchaeus* and with Him salvation will come.

Draw near to us O Lord, draw near and bring to us Your eternal salvation.
To You be glory and thanks always. Amen.
The Prologue from Ohrid: Lives of Saints by Saint Nikolai Velimirovič
http://livingorthodoxfaith.blogspot.gr/2009/12/prologue-february-4-february-17.html

*Later on, Zacchaeus followed the Apostle Peter who appointed him bishop of Caesarea in Palestine where he faithfully served the Gospel and died peacefully.

***

Becoming Zacchaeus
Archimandrite Zacharias Zacharou

According to Cyril of Alexandria, Zacchaeus was consumed with the desire to know God the Saviour in person and to see His kind. This is the seed of salvation and when this seed falls into the heart of man, he has a great longing to see Who the Lord is. Once he is possessed by this longing he will do certain things which will seem mad in the eyes of the world, but which will in fact prepare the way for his first meeting with the Saviour. Such was the case of Zacchaeus when he began to seek the Lord.

And this was the Lord’s desire, for the Son of God came to save sinners. It is hardly astonishing that He should want to save a chief publican: in every time and place, the Lord seeks out His own. Zacchaeus’ desire made him run ahead and climb a sycamore tree so that he could see the Lord, But what was happening in his heart was visible only to Him Who is both God and Man. The crowd could not see the transformation of his heart, nor could they understand the nature of his desire. But even before Zacchaeus had seen Him, the Lord had perceived the movement of Zacchaeus’ heart in a supernatural way, with the eyes of His divinity. He saw that the wild and greedy heart of the chief publican had now begun to soften and, melting with desire, had become transfigured so that he was ready to bear within himself the image of Christ.

Zacchaeus has ignored his reputation and esteem, which hinder man’s approach to God, and he now attracts public scorn. In his shame he becomes kin to the Lord Jesus Who, at this point in the Gospel, is on His way to be crucified on the Cross of shame in order to deliver the world from the shame of sin. In our desire to see the Lord we too will make fools of ourselves, bearing as much shame as possible in order to achieve our goal: to find our Lord and Saviour. We are indifferent to the opinion of men and any fear of becoming a laughing-stock fades away.

For we know that the Lord will grant us the honor of seeing His Face – which is far more beautiful that we can ever imagine – and our souls will be truly satisfied with His glory. On account on his burning desire, then, Zacchaeus despised all his worldly honors and was pleased to look ridiculous in the eyes of the people, if he could only gain a different kind of honor: that of finding favor with the Lord and being visited by Him.” (Archimandrite Zacharias Zacharou, Remember Thy First Love, pp 70-72)

***

Luke 19:1-10

At that time, Jesus was passing through Jericho. And there was a man named Zacchaeus; he was a chief collector, and rich. And he sought to see who Jesus was, but could not, on account of the crowd, because he was small of stature. So he ran on ahead and climbed up into a sycamore tree to see him, for he was to pass that way. And when Jesus came to the place, he looked up and said to him, “Zacchaeus, make haste and come down; for I must stay at your house today.” So he made haste and came down, and received him joyfully. And when they saw it they all murmured, “He has gone in to be the guest of a man who is a sinner.” And Zacchaeus stood and said to the Lord, “Behold, Lord, the half of my goods I give to the poor; and if I have defrauded any one of anything, I restore it fourfold.” And Jesus said to him, “Today salvation has come to this house, since he also is a son of Abraham. For the Son of man came to seek and to save the lost.”

Apolytikion in the Third Tone

Thou didst treasure the wealth of salvation, and hate unjust gains, O blessed Zacchaeus. When the Savior came to thy house thou didst bring forth the fruits of repentance: the righting of wrongs, protection of the poor, and a new God-pleasing life.

Τον Ισαάκ τον Σύρον Γέροντά μου τον έχω, να τον έχεις και συ! Η ολίγη μελέτη στον Αββά Ισαάκ αλλοιώνει την ψυχή με τις πολλές της βιταμίνες. Να διαβάζετε έστω ένα φύλλο την ημέρα. Εκεί θα βλέπεστε σαν σε καθρέφτη… Είναι θησαυρός… Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης – Άγιος Ιερώνυμος της Αιγίνης

Ὁ λαὸς ἵσταται διὰ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ Συναξαρίου.
Συναξάριον.
Τῇ ΚΗ΄ (28ῃ) τοῦ μηνὸς Ἰανουαρίου, Μνήμη τῶν Ὁσίων Πατέρων ἡμῶν Ἐφραὶμ τοῦ Σύρου (373) καί Ἰσαὰκ ἐπισκόπου Νινευῒ τοῦ μεγάλου Ἡσυχαστοῦ τοῦ Σύρου.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη πάντων τῶν Ἐρημιτῶν
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Παλλαδίου Ἑλενουπόλεως, τοῦ Ἀναχωρητοῦ, τοῦ ἐν τῷ ὄρει ῎Ιμμαι ἀσκήσας τῆς Συρίας
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ἰακώβου τοῦ Ἀσκητοῦ τοῦ ἐν Πορφυρεώνη Παλαιστίνης
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ Ἁγία Μάρτυς Χάρις, τοὺς πόδας ἐκκοπεῖσα, τελειοῦται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, αἱ Ἅγιαι Δύο Μάρτυρες, Μήτηρ καὶ Θυγάτηρ, ξίφει τελειοῦνται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Γεωργίου τοῦ Ῥώσσου (1015), ἀδελφοῦ τοῦ Ὁσίου Ἐφραὶμ τοῦ Νοβοτόρζσκϊυ
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Ἐφραὶμ τοῦ Οὔγγρου τοῦ ἐν Νοβοτόρζσκϊυ Ῥωσίας (1053)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ἐφραὶμ τοῦ Εὐνούχου, μοναχοῦ τῆς Λαύρας τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου καὶ εἶτα ἐπισκόπου γενομένου Περεσλάβ. (1098)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Θεοδοσίου τῆς Τότμα (1568)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν Ἰωάννης τοῦ ἐν Ῥεομὲ τῆς Βουργουνδίας ἐν Γαλλία ( 545 )
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ὅσιος Ξενοφῶν, Κτίτωρ τῆς ἐν Ῥομπέικα τοῦ Νόβγκοροντ Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῆς Ὁσίας Ἀνθούσης τῆς μητρὸς τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ οἱ Ἅγιοι νεο-ἱερομάρτυρες: Βενιαμίν ἐπισκόπου τοῦ Romanov (1930), Μιχαὴλ (Samsonov) (1942) ἐν πολλαῖς βασάνοις, φυλακαῖς καὶ διωγμοῖς ὑπὸ τῶν ἀθέων μπολσεβίκων ὑπωπιασθέντες καὶ τελειωθέντες ἐν Ῥωσίᾳ .

Στίχοι·
Ἰσαὰκ τὸν Ὅσιον χρεὼν γεραίρειν,
ὥσπερ δι’ αὐτοῦ μυούμενοι τὰ κρείττω.
Εἰκάδι ὀγδοάτῃ Ἰσαὰκ ἄφθιτον κλέος ὕδω.

Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης έλεγε ότι το βιβλίο του Αββά Ισαάκ αξίζει όσο ολόκληρη πατερική βιβλιοθήκη. Στο βιβλίο (των ασκητικών του Αγίου Ισαάκ) που διάβαζε, κάτω από την εικόνα του Αγίου, που κρατά στο χέρι του ένα φτερό και γράφει, σημείωσε: «Αββά μου, δος μου την πέννα σου να υπογραμμίσω ολόκληρο το βιβλίο σου». (Αξίζει δηλαδή να υπογραμμισθή ολόκληρο το κείμενο». (Ιερομονάχου Ισαάκ, βίος Γέροντος Παϊσίου του Αγιορείτου σελ. 248).

Στο µηναίο του Ιανουαρίου στις 28, που εορτάζεται ο Άγιος Εφραίµ ο Σύρος πρόσθεσε τα εξής: «…και Ισαάκ του µεγάλου ησυχαστού και πολύ αδικηµένου».

Ο Γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης προτρέπει όχι μόνο τους προχωρημένους ησυχαστές να μελετούν τον αββά Ισαάκ αλλά και τους αρχάριους. Γράφει σχετικά: «Πολύ θα σε βοηθήσει ο Αββάς Ισαάκ διότι και το βαθύτερο νόημα της ζωής δίνει να καταλάβει κανείς και κάθε είδους μικρό ή μεγάλο κόμπλεξ και εάν έχει ο άνθρωπος που πιστεύει στον Θεό, τον βοηθάει για να τα διώξει. Η ολίγη μελέτη στον Αββά Ισαάκ αλλοιώνει την ψυχή με τις πολλές της βιταμίνες». Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Επιστολές, εκδ. Ιερ.Ησυχαστηρίου «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή 1994, σελ. 69.

Κάθε πρόταση των πατερικών κειμένων δεν κρύβει ένα αλλά πολλά νοήματα, και καθένας τα καταλαβαίνει ανάλογα με την πνευματική του κατάσταση. Καλό είναι να διαβάζη κανείς κείμενο και όχι μετάφραση, επειδή ο μεταφραστής ερμηνεύει το πρωτότυπο ανάλογα με την δική του πνευματικότητα. Πάντως, για να κατανοήση κανείς τους Πατέρες, πρέπει να σφίξη τον εαυτό του, να συγκεντρώση τον νού του και να ζη πνευματικά, γιατί το πνεύμα των Πατέρων γίνεται αντιληπτό μόνο με το πνεύμα. Ειδικά οι Ασκητικοί Λόγοι του Αββά Ισαάκ του Σύρου πολύ βοηθούν, αλλά χρειάζεται να τους μελετάη λίγο – λίγο, για να αφομοιώνη την τροφή. Από το βιβλίο Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου – Πνευματική αφύπνιση, Λόγοι Β’

«Αν πήγαινε κανείς στο Ψυχιατρείο και διάβαζε στους ασθενείς τον Αββά Ισαάκ, θα γίνονταν καλά όσοι πιστεύουν στον Θεό, γιατί θα γνώριζαν το βαθύτερο νόημα της ζωής».

***

Μια άλλη φορά ένας θεολόγος, που είχε σπουδάσει στην Γαλλία, επέμενε ότι ο Αββάς Ισαάκ δεν ήταν Ορθόδοξος, επειδή είχε διατελέσει Επίσκοπος σε περιβάλλον νεστοριανών (6). Ο Πατήρ Παΐσιος προσπαθούσε να του δώση να καταλάβη ότι ο Αββάς Ισαάκ βρίσκεται στην καρδιά της Ορθοδοξίας, αλλά δεν τον έπειθε, και γι’ αυτό στενοχωρήθηκε πολύ. «Τόσο πολύ πόνεσα, είπε, που αν με χτυπούσε ένας με τσεκούρι στο κεφάλι, δεν θα πονούσα τόσο. Μετά είδα και ένα γεγονός. Γι’ αυτό λέω ότι, όταν πονάη κανείς για κάτι, ο Θεός μετά τον πληροφορεί· όλη η βάση εκεί είναι. Αν δεν πονάη η καρδιά δεν πληροφορεί ο Θεός για την ακρίβεια».
Ο Θεός λοιπόν τον πληροφόρησε με ακρίβεια για το συγκεκριμένο ζήτημα. Είδε σε όραμα να περνούν από μπροστά του Ιεράρχες· ανάμεσά τους ήταν και ο Αββάς Ισαάκ, ο οποίος στράφηκε προς το μέρος του και του είπε: «Ναι, έζησα σε νεστοριανό περιβάλλον, υπήρχαν στην επαρχία μου αιρετικοί, αλλά εγώ ήμουν Ορθόδοξος και τους πολέμησα». Ύστερα από αυτό ο Όσιος διακήρυττε με έμφαση: «Ο Αββάς Ισαάκ ήταν Ορθοδοξότατος». Εξηγούσε μάλιστα ότι οι Δυτικοί τον συκοφάντησαν ως μη Ορθόδοξο, επειδή καλλιέργησε τον ησυχασμό. Γι’ αυτό τον ονόμαζε «αδικημένο Άγιο». Και στο Μηναίο, στο Συναξάρι της 28ης Ιανουαρίου, που είναι η μνήμη του Αγίου Εφραίμ του Σύρου, είχε προσθέσει: «Και Ισαάκ του μεγάλου Ησυχαστού και πολύ αδικημένου».

«Τους Ασκητικούς Λόγους του αββά Ισαάκ τους είχε στο προσκέφαλό του και τους μελετούσε πάντοτε. Για μια περίοδο έξι ετών ήταν η μοναδική του πνευματική ανάγνωση. Έπαιρνε ένα στίχο και όλη την ημέρα τον επανέφερε συχνά στον νου του, τον μελετούσε βαθειά και πρακτικά, “όπως τα ζώα αναμηρυκάζουν την τροφή τους”, κατά την έκφρασή του. Μοίραζε ευλογία ένα απάνθισμα από τους λόγους του, για να παρακινήσει στη μελέτη τους. Πίστευε ότι «πολύ βοηθά η μελέτη στα Ασκητικά του αββά Ισαάκ, διότι και το βαθύτερο νόημα της ζωής δίνει να καταλάβει κανείς και κάθε είδους μικρό η μεγάλο κόμπλεξ και εάν έχει ο άνθρωπος που πιστεύει στον θεό, τον βοηθάει για να το διώξει. Η ολίγη μελέτη στον αββά Ισαάκ αλλοιώνει την ψυχή με τις πολλές της βιταμίνες».
Συνιστούσε και στους λαϊκούς να τον διαβάζουν, αλλά λίγο-λίγο, για να τον αφομοιώνουν. Έλεγε ότι το βιβλίο του αββά Ισαάκ αξίζει ολόκληρη πατερική βιβλιοθήκη. Στο βιβλίο που διάβαζε, κάτω από την εικόνα του Αγίου που κρατά στο χέρι του ένα φτερό και γράφει, σημείωσε: «Αββά μου , δος μου την πένα σου, για να υπογραμμίσω ολόκληρο το βιβλίο σου». Αξίζει δηλαδή να υπογραμμιστεί ολόκληρο το κείμενο.
Όχι μόνο τον μελετούσε ο Γέροντας, αλλά και πολύ τον ευλαβείτο και ιδιαιτέρως τον τιμούσε ως άγιο. Πάνω στη μικρή Αγία Τράπεζα της “Παναγούδας” η μία από τις πέντε-έξι εικόνες που είχε ήταν του οσίου Ισαάκ. Από αγάπη και ευλάβεια προς αυτόν έδωσε το όνομά του σε κάποιον, όταν τον έκανε μεγαλόσχημο…».
Ο Άγιος Παΐσιος, ο Αγιορείτης, Ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Βασιλικά Θεσσαλονίκης, 2015, σελ. 369-372

***

Η αγάπη του Οσίου Γέροντος Ιερωνύμου της Αιγίνης για τον Αββά Ισαάκ

Τον Ισαάκ τον Σύρον Γέροντά μου τον έχω, να τον έχεις και συ! Να διαβάζεις την μία σελίδα και δίπλα να’χεις ένα χαρτί και να γράφεις: “απ’ ό,τι λέγει ο Ισαάκ, τί κάνω εγώ και τι δεν κανω”.

Εις ό,τι διαβάζεις, πρόσθεσε και ένα ακόμη: Τους λόγους του Αββά Ισαάκ του Σύρου. Μία σελίδα κάθε ημέραν. Και όταν το τελειώσεις, πάλι και πάλιν εις όλην σου την ζωήν. Θα σε είναι, μετά το Ευαγγέλιον, οδηγός και Γέρων. Εγώ πολύ τον ηγάπησα.

Αν σε ρωτούν, διαβάζεις τους λόγους του Αββά Ισαάκ του Σύρου; Να λέγεις: αν διάβαζα, θα ήμουν καλύτερη. Μη δίνεις στον καθένα να καταλαβαίνει την εσωτερική σου ζωή ή τους αγώνες, τις προσπάθειες σου, τις λύπες σου κλπ. Όταν διαβάζεις Ισαάκ, την μια σελίδα θα διαβάζεις και την άλλην θα έχεις ένα
χαρτί και θα γράφεις: τί γράφει απέναντι και τί δεν κάνω. Τα περασμένα μη τα θυμάσαι καθόλου, διά τα μέλλοντα μη ανησυχείς. Ό,τι θέλει ο Θεός θέλει γίνεται.

Άλλοτε:” Διαβάζετε θρησκευτικά βιβλία; Για πες μου ένα.
– Λόγοι του Αββά Ισαάκ Σύρου.
– Αυτό το αγαπώ πολύ. Όταν το διαβάζεις, και χαίρεσαι και ελέγχεσαι . Άλλοτε δεν έχεις όρεξη και δεν θέλεις να διαβάσεις καθόλου, ή διαβάζεις και δεν καταλαβαίνεις. Και άλλοτε διαβάζεις και δεν θέλεις να το σταματήσεις. Ναι, να διαβάζεις και όταν δεν θέλεις. Δηλ. να πιέζεις τον εαυτό σου να διαβάζεις έστω ένα φύλλο την ημέρα. Απαραιτήτως ένα φύλλο την ημέρα.

Να παρακαλείτε τον Θεό δι’ όλα. “Γνώρισόν μοι, Κύριε, ὁδὸν ἐν ᾗ πορεύσομαι “. Να διαβάζετε από το βιβλίο του Ισαάκ του Σύρου, να διαβάζετε ένα φύλλο την ημέραν, να βλέπεσθε σαν σε καθρέφτη. Είναι καθρέφτης ο Ισαάκ. Να βλέπετε δηλ. πού βρίσκεσθε. Είναι το θερμόμετρο ο Ισαάκ. Και τα άλλα βιβλία, βέβαια, καλά είναι, αλλά ο Ισαάκ, μετά βεβαίως το Ευαγγέλιον, είναι ανώτερος απ’ τα άλλα.

Μελέτησε Ισαάκ Σύρο. Απορώ πώς δεν σε αιχμαλώτισε ακόμη η μελέτη του Ισαάκ. Δεν κατάλαβες ακόμη την αξία του.

Μια φορά σε ένα σπίτι που ήμουν, μου λέγει κάποιος: Γέροντα, έλα να δεις. Πήγα Και μου άνοιξε ένα μεγάλο ντουλάπι και βλέπω, ήταν γεμάτο χρυσές λίρες. Άσε με, του λέγω, τί είναι αυτά;Τι με ενδιαφέρουν εμένα; Ούτε να τα βλέπω δεν θέλω, και έφυγα.
Ο Ισαάκ ο Σύρος κρύβει ένα τέτοιο μεγάλο θησαυρό. Ανοίξετε τον , διαβάσετε τον, πλουτίσατε πνευματικά. Βέβαια, δεν μπορούμε αυτά που γράφει να τα κάνουμε όλα εμείς. Εκείνοι ήσαν άλλοι άνθρωποι. Εμείς να τα διαβάζουμε και μόνον για μετάνοια είμαστε.

***

Να διαβάζετε από το βιβλίο « Ασκητικοί Λόγοι του Ισαάκ του Σύρου» έστω ένα φύλλο την ημέρα. Εκεί θα βλέπετε σαν σε καθρέφτη. Είναι καθρέφτης ο Ισαάκ. Να βλέπετε δηλ. που βρίσκεσθε. Επίσης, είναι το θερμόμετρο ο Ισαάκ. Εκεί μέσα θα βλέπεις τον εαυτόν σου, εις τον Ισαάκ θα βλέπεις τους λογισμούς σου: τι μελετούν; Τα πόδια σου που βαδίζουν; Φως τα μάτια σου αν βλέπουν. Στον Ισαάκ, θα βρεις πολλούς και σωστούς τρόπους, απλανείς, δια να βοηθηθείς πνευματικά. Του Ισαάκ του Σύρου τους Λόγους, μετά τις δέκα φορές που θα τους διάβασης, τότε θα καταλάβεις την αξία τους! Τον Ισαάκ τον Σύρον Γέροντά μου τον έχω, να τον έχεις και συ! Το Πνεύμα δεν αγαπά ούτε πολλές συναναστροφές, ούτε φιλίες! Όλα αυτά να τα αποφεύγεις. Θέλεις να αγαπάς πολύ τους ανθρώπους; Αγάπησε πολύ τον Χριστό μας και θα δης πόσο θα αγαπάς και τους ανθρώπους και ας μη τους βλέπεις…. Αγάπησε την ησυχία και την σιωπή. Ν’ αποφεύγεις κατά το δυνατόν τους ανθρώπους. Όλους ν’ αγαπάς, αλλά και κανένα μη αγαπάς, δηλαδή με κανένα μη δένεται ο νους σου εκτός του Χριστού μας. 

***

[…] Έπειτα ο Γέροντας στράφηκε προς τον άλλο επισκέπτη του:
– Πώς είσαι; Πώς πηγαίνει η πνευματική Ζωή;
– Δόξα τω Θεώ, Γέροντα, προσπαθώ. Τελευταία μου ανέθεσαν να κηρύττω και δεν ξέρω τι να κάνω. Εσείς τι με συμβουλεύετε;
– Να σε πω. Εάν η ζωή σου είναι τέτοια, ώστε να συμφωνεί με όσα διδάσκεις και να είσαι παράδειγμα, ν’ αναλάβεις. Οι άγιοι τα βίωναν αυτά που έγραφαν και εδίδασκαν. Κι όσοι γράφουν ή ομιλούν διά τους αγίους πατέρας, πρέπει να έχουν ανάλογη ζωή. Το κήρυγμα είναι καλό. Δεν φοβάται τόσο την βροντή του ουρανού ο λαγός, όσο φοβάται ο διάβολος το κήρυγμα των αποστόλων.
Να διδάσκεις όμως μόνο ό,τι πράττεις ο ίδιος.
Εάν δεν δοκιμάσεις την ζάχαρη, μπορείς να πεις πόσο γλυκιά είναι; Ασφαλώς όχι. Φρόντισε να μελετάς πολύ. Κι οποιοδήποτε πνευματικό βιβλίο διαβάζεις, να σκέπτεσαι: «Εγώ το πράττω αυτό;»
Εάν δεν το πράττεις, τίποτε δεν σε ωφελεί η γνώσις. Η θεολογία δεν σπουδάζεται, βιούται. Είσαι Θεολόγος; Γράμματα ξεύρεις. Φόβον Θεού δεν έχεις; Μόνον τέχνην έμαθες. Υπάρχουν θεολόγοι που έχουν μεν λόγον αλλά δεν έχουν Θεόν. Να διαβάζεις οπωσδήποτε, έστω και μία σελίδα την ημέρα, τους λόγους του αββά Ισαάκ του Σύρου. Μετά το Ευαγγέλιον θα σου είναι οδηγός. Και όταν τελειώσεις το βιβλίο ολόκληρο, να το αρχίσεις πάλι από την αρχή.
– Άλλο πνευματικό βιβλίο, τι να διαβάζω, Γέροντα;
– Αββά Ισαάκ.
– Εντάξει, μου είπατε για τον αββά Ισαάκ. Άλλο βιβλίο έχετε να μου συστήσετε;
– Αββά Ισαάκ. Εγώ δεν τον χορταίνω τον ευλογημένο. Αν μπορούσα να εφαρμόσω έστω και το δέκα τα εκατό απ’ όσα γράφει, θα ήμουν ευχαριστημένος. Τις άλλες ήλθεν ένας ιεροκήρυξ από την Αθήνα κι’ όταν είδε το βιβλίο που έχω (ο Γέροντας είχε τους λόγους του αββά Ισαάκ σε μετάφραση, που είχε κάνει ο μοναχός Καλλίνικος Παντοκρατορινός) μου είπε: «Αυτό δεν είναι καλό, είναι μετάφραση, δεν αποδίδει όπως το πρωτότυπο».
Και του απάντησα: «Ας καταλάβω καλά κι ας εφαρμόσω αυτά που αποδίδει αυτό και δεν θέλω περισσότερα».
Απόσπασμα από το βιβλίο του Πέτρου Μπότση, «Γέροντας Ιερώνυμος, ο Ησυχαστής της Αίγινας», Αθήνα 1999.

***

Ο Όσιος Ιερώνυμος είχε γίνει η ενσάρκωση των λόγων του Αββά Ισαάκ! Διότι, αν και δεν έζησε στις ερήμους της Παλαιστίνης και της Καππαδοκίας, ζούσε ως ερημίτης και ασκητής στην ευλογημένην από τον Θεόν Αίγινα, προσπαθώντας να εφαρμόσει σε όλα τους λόγους του μεγάλου Αββά Ισαάκ.
-Είναι καθρέφτης ο Αββάς Ισαάκ, έλεγε. Βλέπεις στους λόγους του τον εαυτό σου, σε ποιο μέτρο έχεις φτάσει…
–Αν δεν έχεις χρήματα να αγοράσεις το βιβλίο του, να υπάγεις εις την Ομόνοιαν και να ζητιανέψεις, διά να το αγοράσεις!
Άλλοτε τον ρωτούσαν:
-Γέροντα, τι βιβλία να διαβάζουμε;
Και εκείνος ο ευλογημένος απαντούσε:
–Αββά Ισαάκ!
-Καλά, γέροντα, αυτό το διαβάζουμε. Ποιο άλλο να διαβάσουμε;
–Αββά Ισαάκ! τόνιζε πάλι ο Όσιος. Είναι θησαυρός ο Αββάς Ισαάκ. Κάθε μέρα να διαβάζεις ένα φύλλο από τον Αββά Ισαάκ και να προσπαθείς να εφαρμόσεις αυτά που διαβάζεις!
Όπως ο Αββάς Ισαάκ ήταν ο κατ’ εξοχήν μυστικός Πατέρας του μοναχισμού, έτσι και ο Όσιος Ιερώνυμος ήταν μυστικός άνθρωπος! Έκρυβε με επιμέλεια την αρετή του και τις καλές αλλοιώσεις που εδέχετο από το Πανάγιο Πνεύμα!

«Ο Ισαάκ ο Σύρος κρύβει ένα µεγάλο θησαυρό. Ανοίξετέ τον, διαβάσετέ τον πλουτίσατε πνευµατικά… Αν δεν έχεις Ισαάκ Σύρο, και αν δεν έχεις λεφτά να τον αγοράσης, να πάρης µια τσάντα και να βγης να ζητήσης χρηµατα και να τον πάρης… Όταν το διαβάζης και χαίρεσαι και ελέγχεσαι… Να διαβάζετε ένα φύλλο την ηµέραν, να βλέπεσθε σαν σε καθρέφτη».

***

Γέρων Αρσένιος ο Σπηλαιώτης

Αλλά και την ανάγνωσιν ο παππούς [ο Γέροντας Αρσένιος Σπηλαιώτης], την θεωρούσε απαραίτητην κι έλεγε: «Η ανάγνωσις είναι και αυτή ένα είδος προσευχής. Εμείς κάθε μέρα διαβάζαμε ένα – δυό κεφάλαια Αγ. Γραφή και μετά διαβάζαμε πατερικά βιβλία.
Όσο για τον άγιον Ισαάκ τον Σύρον, τον κρατούσαμε πάντα στη μασχάλη μας.
Άλλο βιβλίο να μην έχης, ο Ισαάκ ο Σύρος φθάνει· τα λέει όλα.
Όμως διαβάζαμε και Κλίμακα, Αββά Δωρόθεον, Ευεργετινόν, άγιο Μακάριον κλπ. αλλά και τους βίους των αγίων μας.
Όταν διαβάζουμε βίους αγίων κερδίζουμε δύο πράγματα. Πρώτον, το παράδειγμα των αγώνων τους, μας ξυπνά από την νάρκην της αμελείας, και δεύτερον οι άγιοι, όταν διαβάζουμε τον βίον τους με ευλάβειαν, πρεσβεύουν στον Χριστόν για μας.
Πάντοτε όμως πρέπει να προσευχόμαστε προτού αρχίσουμε το διάβασμα. Μετά την προσευχή διαβάζουμε τον βίον κάποιου αγίου και τόσο μας συγκινεί, όπου δεν μπορούμε να σταματήσουμε τα δάκρυα. Αυτό συμβαίνει διότι η προσευχή φωτίζει το μυαλό».
Από το βιβλίο του Ιωσήφ Μ.Δ., ο «Γέρων Αρσένιος ο Σπηλαιώτης, (1883-1986), Συνασκητής Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού».

***

Γράφει ο μακαριστός κυρ Φώτης Κόντογλους για τον αββά Ισαάκ τον Σύρο:
“…Aς μη σιμώση κανένας σε τούτη την ατίμητη κιβωτό μ’ ελαφρύν λογισμό, αλλά με φόβο και με τρόμο. Γιατί αλλοιώς, άδικα θα θελήση να δροσιστή απ’ αυτή την αγιασμένη βρύση όποιος έχει τη γέψη του χαλασμένη από τα θολά και φαρμακερά πιοτά του κόσμου.
“Για τον άγιο Iσαάκ μπορεί να πη κανένας πως η Σοφία κάθισε σαν μέλισσα χρυσή απάνω στο στόμα του. Όχι η σοφία των σοφών, η μάταια κ’ η σαστισμένη, αλλ’ η αμάραντη, η πηγή της αφθαρσίας, που ελευθερώνει αληθινά όποιον την κατέχει…
“K’ επειδή το Πνεύμα το Άγιο μιλά με το στόμα του, τα λόγια του είναι εξαίσια στο κάλλος, από θείον οίστρον πυρπολημένα. Για τούτο, μ’ όλο που γράφει τόσα πολλά ο τρισμακάριος, απομένει μέσα στο πνεύμα μας μια ιερή σιωπή, σαν να μη μίλησε κανένας, παρά σαν να ακούμε ένα μακρινό αντιλάλημα κάποιας θάλασσας που δεν τη βλέπουμε…
“Tο μάτι του βλέπει τον ήλιο χωρίς να θαμπώση. Σαν αητός εξαίσιος βγαίνει μέσ’ από τα σύννεφα και πετά ατάραχος απάνω από τα μελανά βουνά, αγναντεύοντας το βαθύ πέλαγος, σε καιρό που εμείς καθόμαστε μέσα σ’ ένα στενοπήγαδο, και κράζουμε να μας ελεήση…

***

ΑΒΒΑ ΙΣΑΑΚ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ

Πῆρα χαρτὶ καὶ μολύβι,
ἄνοιξα βιβλία,
βίους ἀσκητῶν μαρτύρων!
Ἤθελα νὰ πῶ ἕνα λόγο γιὰ Σένα.
Ἤθελα νὰ γράψω ἕνα ποίημα
«Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου»!
Γύρισα, εἶδα τὴν ἁγία μορφή σου,
τὸ αὐστηρὸ βλέμμα σου
ὡς τὸ ἱστόρησε αὐτὸ τὸ καλοκαίρι
ἐν προσευχῇ «Φώτιος ὁ ἁγιογράφος».
Στήλωσα πάνω σου τὰ μάτια,
εἶδα τὸ τυλιχτάρι ποὺ κρατοῦσες
στὸ ἅγιο χέρι σου, διάβασα.
«Ὑπὲρ πάντα, τὴν σιωπὴν ἀγάπησον».
Καὶ δὲν ἔγραψα τίποτα!
Καὶ δὲν εἶπα τίποτα!
Νίκος Καμβύσης (+), Ἰσάγγελοι, ποιήματα, β´ ἔκδ. ἐκδ. «ΤΗΝΟΣ», Ἀθῆναι 2007

Ασκητικά Ισαάκ Σύρου
https://isaakosyros.blogspot.com/2009/06/blog-post_19.html
https://greekdownloads.wordpress.com/2013/06/01/%CF%8C%CF%83%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%B9%CF%83%CE%B1%CE%AC%CE%BA-%CE%BF-%CF%83%CF%8D%CF%81%CE%BF%CF%82-%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85/

Ήθελα να γράψω ένα ποίημα «Ισαάκ του Σύρου»!… διάβασα. «Υπέρ πάντα, την σιωπήν αγάπησον». Και δεν έγραψα τίποτα! Και δεν είπα τίποτα!
https://iconandlight.wordpress.com/2023/01/27/%ce%ae%ce%b8%ce%b5%ce%bb%ce%b1-%ce%bd%ce%b1-%ce%b3%cf%81%ce%ac%cf%88%cf%89-%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%cf%80%ce%bf%ce%af%ce%b7%ce%bc%ce%b1-%ce%b9%cf%83%ce%b1%ce%ac%ce%ba-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%83%cf%8d/

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου.
(Γερασίμου Μικραγιαννανίτου)
Ἦχος πλ. α´. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Ἀρετῶν ταῖς ἀκτίσι καταλαμπόμενος, τῆς ἐν Χριστῷ πολιτείας φωστὴρ πολύφωτος, θεοφόρε Ἰσαὰκ ὤφθης ἐν Πνεύματι. Καὶ κατευθύνεις ἀσφαλῶς σωτηρίας πρὸς ὁδόν, διδάγμασι θεοπνεύ‐ στοις, τοὺς εὐφημοῦντάς σε πάτερ, ὡς τοῦ Χριστοῦ θεῖον θεράποντα.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἀββᾶ Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου .
(Ἀθανασίου Σιμωνοπετρίτου)
Ἦχος πλ.α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Τῷ πυρὶ τῆς ἀγάπης ὁλοκαυτούμενος, ἀντὶ σώματος πνεῦμά σου ὥσπερ σφάγιον, ἀνενενέγκας τῷ Θεῷ φιλοσοφώτατε, τὰ βαθέα παρ’ Αὐτοῦ, ἐμυήθης Ἰσαάκ, καὶ ὥσπερ στόμα τι θεῖον, ἐκληροδότησας Πάτερ, ἡμῖν τὴν βίβλον σου.

Ἀπολυτίκιον Ὁσίου Ἰσαὰκ Σύρου
Ἦχος γ’ Θείας πίστεως

Καταγώγιον θεογνωσίας ἁγιότητος καὶ θεωρίας τῶν μοναστῶν ὁδηγὸς ἀκριβέστατος, κατευθύνεις ἡδύνῃς ἑκάστοτε, τοὺς σπουδαστὰς τῶν σῶν λόγων θεόσοφε, Ἰσαὰκ Σύρε Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, φωτίσαι ἁγιάσαι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου Ἐφραίμ.
Ἦχος πλ. δ´.

Ταῖς τῶν δακρύων σου ῥοαῖς, τῆς ἐρήμου τὸ ἄγονον ἐγεώργησας, καὶ τοῖς ἐκ βάθους στεναγμοῖς, εἰς ἑκατὸν τοὺς πόνους ἐκαρποφόρησας· καὶ γέγονας φωστήρ, τῇ οἰκουμένῃ, λάμπων τοῖς θαύ‐ μασιν, Ἐφραὶμ Πατὴρ ἡμῶν Ὅσιε. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου Ἐφραίμ.
Ἦχος γ´. Θείας πίστεως.

Ῥεῖθρον ἄϋλον, ἐν τῇ ψυχῇ σου, τὸν ζωήῤῥυτον, πλουτήσας φόβον, κατανύξεως κρατὴρ ἀναδέδειξαι· ὅθεν ἡμᾶς πρὸς ἠθῶν τελειότητα, τοῖς ἱεροῖς σου ῥυθμίζεις διδάγμασιν. Ἐφραὶμ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ὁσίου Παλλαδίου.
Ἦχος πλ. α´. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Τῶν Γραφῶν τῶν Ἁγίων χειμάῤῥουν γνώσεως, τὸν ἀσκητὴν τὸν θεόπνουν καὶ συνεργὸν ἀκλινῆ Ἰωάννου Χρυσοῤῥήμονος τιμήσωμεν ὕμνοις Παλλάδιον σεπτόν, ταπεινώσεως φανὸν καὶ κάλαμον εὐσεβείας, Ἑλενουπόλεως εὖχος ἡμῖν Χριστὸν τὸν ἱλεούμενον.

Holy Abba Isaac the Syrian. Let us extol this humble wildflower of Syria, this gold-spangled fountain of immortality, this salt of the earth, this honeybee of virtue, this gold-stringed lute which ravishes the heart, this divinely-fashioned intellect, this glory of the Orient, this tremendous ocean, this enchanted light shining to unfathomed depths, this blessed child of God… Photios Kontoglou

Stand for the reading of the Synaxarion.Synaxarion.
On January 28 we commemorate our righteous and God-bearing father Ephraim the Syrian.
On this day we also commemorate our righteous and God-bearing father Isaac the Syrian.
On this day we also commemorate our righteous father Palladius of Antioch.
On this day we also commemorate our righteous and God-bearing father Iakovos the ascetic.
On this day two martyrs, a mother and daughter, died by the sword.
On this day the holy martyr Grace died when her feet were cut off.
On this day the holy Confessor Valerius, Bishop of Saragossa.
On this day we also commemorate our righteous Father Ephraim, Wonderworker of Novotorzhok.
On this day we also commemorate our righteous Father Ephraim of the Kiev Caves, Bishop of Pereyaslavl.
On this day we also commemorate our righteous Father Theodosius of Totma.

Verses
Isaac the venerable we proclaim with veneration,
Through him we are initiated into mysteries most excellent.
On the twenty-eighth we celebrate Isaac our imperishable boast.
Verses
Ephraim, the Syrian by tongue, once heard in psalms
A tongue he knew not calling him on high.
On the twent-eighth Ephraim’s soul was taken.

Blessed Elder Ieronymos of Aegina wrote the following about the insight we can gain from Saint Isaac: “Isaac is the mirror. There you will behold yourself.”

“If anyone went to a psychiatric hospital and read to the patients Abba Isaac, all those who believed in God would get well, because they would recognize the deeper meaning of life.” St. Paisios of Mount Athos

St. Paisios of Mount Athos and Abba Isaac the Syrian, the Great Hesychast

One day, sitting at the bench outside of Stavronikita, the Elder was visiting with pilgrims, among whom was a high school teacher of theology. The theology teacher, repeating a popular Western error, claimed that Abba Isaac the Syrian was a Nestorian. Father Paisios tried to persuade him that Abba Isaac was not only Orthodox but also a saint, and that his Ascetical Homilies possess great grace and strength. But the Elder’s words were in vain: the theology teacher stubbornly insisted on his views. The Elder left for his hermitage, praying and so sad that he was in tears.
When he had come to a spot on the path near a large plane tree, something happened to him. These words, “something happened”, were the only description he gave us of the incident, not wanting to reveal the exact details. According to one testimony, he saw in a vision the choir of the holy fathers passing before him, and one of them, stopping, said to him, “I am Isaac the Syrian. I am completely Orthodox. The Nestorian heresy was indeed present in my region, but I fought against it.” We are not in a position to endorse or to reject the reliability of this witness. We know for certain only that the Elder experienced a supranatural occurence that confirmed with perfect clarity the holiness and total Orthodoxy of Abba Isaac.
Originally appeared in Elder Paisios of Mount Athos by Hieromonk Isaac p. 226, The Holy Monastery of Saint Arsenios the Cappadocian (2012).

Through divine revelation it was revealed to him that in fact St. Isaac was Orthodox and he wrote in his Menaion for January 28th the following words after the description of the feast of St. Ephraim the Syrian: “…and Isaac the Great Hesychast and much unjustly accused.”

In his book Ἐπιστολές (Letters) Saint Païsios writes: ‘Abba Isaac will help you greatly because he makes people understand the deeper meaning of life and if people believe in God, he helps them to dispel any complex, great or small, that they may have. Studying Abba Isaac even just a little alters the soul through the vitamins it provides’.
Writing about Papa-Tikhon in his book Αγιορείται Πατέρες και αγιορείτικα (Athonite Fathers and Athonite Matters), Saint Païsios says: ‘One day he asked me what books I read and I answered “Abba Isaac”. “Goodness gracious me, there’s a great saint. Abba Isaac wouldn’t hurt a fly”. He said this in order to point out the great spiritual sensitivity of the Saint’.

***

Then the Elder [Ieronymos] turned to his other visitor:
“How are you? How is the spiritual life going?”

“Thank God, Elder, I’m trying. I was recently assigned to preach and I do not know what to do. What do you advise me?”

“Let me tell you. If your life is such that it is in agreement with what you teach and you are an example, then take the assignment. The saints experienced what they wrote and taught. And those who write or speak for the Holy Fathers, must have a similar life. Preaching is good. The hare is not as afraid of the thunder of heaven as the devil is of the preaching of the apostles. However, you should only teach what you yourself do.
If you do not try sugar, can you say how sweet it is? Certainly not. Make sure you study a lot. And whatever spiritual book you read, think, ‘Am I doing this?’ If you do not do it, knowledge is of no use to you. Theology is not studied, it is experienced. Are you a theologian? Then you know letters. You do not have the fear of God? You only learned an art. There are theologians who have words but do not have God. Be sure to read daily, even one page, from the discourses of Abba Isaac the Syrian. After the Gospel he will be your guide. And when you have finished the whole book, start all over again.”

“What other spiritual book should I read, Elder?”
“Abba Isaac.”
“Okay, you told me about Abba Isaac. Do you have another book to recommend to me?”
“Abba Isaac. I am never satiated with the blessed one. If I could apply even ten percent of what he writes, I would be pleased. The other day a preacher came from Athens and when he saw the book I have [the Elder had the works of Abba Isaac in modern Greek translation, made by the monk Kallinikos Pantokratorinos] he said to me: ‘This is not good, it is a translation, it does not offer like the original.’ And I replied: ‘Let me understand well and let me apply what is offered by this and it will be enough for me.'”
Source: Πέτρου Μπότση, Γέροντας Ιερώνυμος, ο Ησυχαστής της Αίγινας, Αθήνα 1999. Translation by John Sanidopoulos. https://www.johnsanidopoulos.com/2021/09/elder-ieronymos-of-aegina-on-empirical.html

***

Elder Arsenios the Cave-Dweller, fellow ascetic of Saint Joseph the Hesychast, said:
“Reading is also a kind of prayer. Every day we would read one or two chapters from Holy Scripture and then we would read patristic books.
As for Saint Isaac the Syrian, we always held him in our arms. If you do not have another book, Isaac the Syrian is enough; he says it all.
But we also read the Ladder, Abba Dorotheos, the Evergetinos, Saint Makarios, etc., and also the lives of our Saints.
When we read the lives of the Saints we gain two things: first, the example of their struggles awakens us from the slumber of negligence, and second, the Saints, when we read their lives reverently, represent Christ for us.
But we must always pray before we start reading. After the prayer when we read the life of a Saint it will move us so much where we will not be able to stop the tears. This is because prayer enlightens the mind.”
Source: Ιωσήφ Μ.Δ., O Γέρων Αρσένιος ο Σπηλαιώτης, (1883-1986), Συνασκητής Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού. Translation by John Sanidopoulos.

***

ENCOMIUM

An Offering of Praise to Holy Abba Isaac the Syrian,
Inadequate for the Sublimity of Its Subject,
but Written With Much Love

Photios Kontoglou
Athens, 1944

‘The man to whom wisdom has been given knows
the inward essences of immaterial things and what
is the origin and consummation of the world.’
– Thalassios the Lybian
(Century 1:47)

He who wishes to praise the holy Isaac should hold an Archangel’s trumpet, and not this sinful pen I have here in my hand.

Who will weave an unfading garland for his head? With what melodious praise could any human being laud this man who is hymned by the very angels? With the harmonious art of the tongue, come now, let us extol this humble wildflower of Syria, this gold-spangled fountain of immortality, this salt of the earth, this honeybee of virtue, this gold-stringed lute which ravishes the heart, this divinely-fashioned intellect, this glory of the Orient, this tremendous ocean, this enchanted light shining to unfathomed depths, this blessed child of God, and whatever else our tongue may call him, accustomed as it is to speak of trivialities.

But better yet by far, let us approach with reverence and ardour, and let us come together, like some spiritual troupe, around this precious gift which the Lord has sent us.

And the muse who will inspire us is gratefulness, that we are able to take delight in that which is really true, and not in shadows and illusions, ‘mockeries of magic art’, as Solomon calls them.

Let us weep with joy, and let us call all those who would slake their thirst at this exquisite spring. Then our inner being will burst into flower, soaked with vivifying water, while before we lay all fallow, full of burrs and thorns.

Like a four-leafed clover in a pasture, that is what Saint Isaac is among men, and harder yet to find.

He is truly so hard to find because he arrayed himself in the splendour of humility, and wrote his holy words not to be glorified himself, but so that his Lord might be glorified. Some blessed men found them where they were written down, and they joyfully gathered them up like pearls from some unheard-of, unearthly sea; and God preserved them till our own evil days. Let no one, however, off-handedly approach this priceless ark, but with fear and trembling, because it would not be right for anyone who has ruined his palate with the foul and poisonous liquors of this world to refresh himself here.

Saint Isaac, you might say, had wisdom sit like a golden bee on his mouth. Not the futile and bewildered wisdom of the clever, but the unfading wisdom, the source of incorruption, which truly liberates the man who possesses it. This is the wisdom which Solomon preferred to a sceptre and to royal thrones. He likens it to a priceless jewel, because all the gold on earth is like a handful of dust before it, like mire compared to silver. Solomon says that he loved it more than health and beauty, and he chose it as a lamp to light his paths, because its radiance is never quenched. Through it he was made worthy of possessing all goods at once, of receiving countless riches, and of enjoying all things, because all things come from wisdom, and she gives birth to all; she was standing next to God even when God formed the world.

Now because the Holy Spirit speaks through Isaac’s mouth, the words of this thrice-blessed saint are matchless in their beauty and are fired with a divine spark. That is why, even though he writes so much, he makes a holy silence come to rest within our spirit, just as if there were no one speaking, but we only heard the distant echoing of a sea hidden from our sight.

Peace covers him like a bishop’s mantle; in his hand, for a staff, he carries the wand of humility, which is a token of the great authority whereof those who love the truth are deemed worthy.

Could it be that he is the formidable Enoch – Adam’s grandson, who is found with his body in eternity – and that he has appeared on the ancient soil of the East to instruct us in awesome mysteries?

His eye scans the sun and remains undazzled. He is like some incomparable eagle who rises up above the clouds and soars untroubled over the dark mountains, viewing the great gulf from afar, while we, who are sitting inside a narrow well-shaft, cry out to him to have mercy on us.

The sun comes up from the East; from that region too this saint arose, from there this dove has flown, holding the olive branch in his beak, and bringing it to all who are shut up in the narrow ark. He dwelt like a lone tree, far away from mankind, in the desert regions of the blessed land of Mesopotamia. Eventually his holiness and his purity of life become known; and they ordained him, against his will, bishop of Nineveh. But he did not sit very long on the throne of the Christian Babylon, because the evils of the world, its impure spirits and its passions, embittered him, and he turned right around, back to the desert, to his beloved refuge.

Bewinged with love for God, he lived for many years in solitude. The Lord blessed him and held him by the hand, so that he could climb up Jacob’s ladder. He made him a chalice and paten of wisdom, the mentor of ascetics, the initiator into the lofty mysteries of Christianity. This hallowed live-oak spreads out its branches and covers all who long to relax in its shade. How fortunate the man who has turned to this true seer and heard the oracles of salvation!

Most people would say that those hermits and ascetics who used to torment their bodies were just a bunch of simple, ignorant, bigoted fellows who lived in their caves out of superstitiousness, or went up on pillars out of vanity. For most people the wisdom of God is foolishness, as Paul says, whose tongue was golden. Such proud persons, and the experts who have taught them, cannot even imagine what the soul of those holy men held inside, and what they were judged worthy of understanding and seeing. ‘Many are the children of the desolate’, as Scripture says, ‘more than of her who has a husband.’ The children, then, of the desert are not only more numerous than those of the cities, but they are more marvellous too, and they are more worthy of our reverence.

The God-inspired sayings which this non-fleshly hand has chiselled out were written in the Syriac language. From this alone I would suppose that this language reached great perfection, because it could express such unattainable thoughts, as subtle and as hard to grasp as light.

Nevertheless, most of the educated are only going to admire from the outside the masterful way these sayings are turned, the odd glints they give off, a few of the soaring high points and paradoxes; they will not be able, however, to see the inner riches and the mother-of-pearl depths of this entrancing abyss; they will remain strangers, unable to taste that blissful delight. The key to this prolific mind and his deep soul is given to the humble man, and to the man who searches by the light of faith, but not to the expert. To all but these this spiritual paradise is locked, and all who are confident of entering by their knowledge remain sitting outside the gate, like Adam.

It is obvious that the ascetical homilies which Saint Isaac wrote must, in the Syriac language, be something out of this world. You would say that this marvellous Elder did not dip his quill in ink, but in something immortal.

I have not come across anything written about Saint Isaac in any book from Europe. We have left him to be forgotten like a light hidden under a bushel. But there was an Orthodox fellow, a Russian, Dostoyevsky, who wrote about him in one of his books; I thought of it the other day when this book was being printed. No theologians remembered him, just this sinful fellow, a no-gooder, a gambler, a soul curried like leather from agony, the prodigal son. But for him they killed the fatted calf: ‘The publicans and the harlots go before you into the Kingdom of the Heavens.’

Come, then, quench your thirst at an immortal spring. All have been invited to this radiant drinking-assembly. The table is set with bread from Heaven. Let us put the light on the lampstand and scatter the darkness around us.

On the boards of this book someone should write: ακος ψυχης, the words written over the ancient library of Ozymandias, the king of Egypt, and which mean, The Soul’s Cure. Come, then, all who are ill, and receive healing. Do not, however, come loaded down with the heavy chains of sophisticatedness and pride. Come, rather, with compunction and with a pure heart, because these will show you the path that brings a man to the mystical garden.

Just as a woman gives birth with labour pains, so every man suffers pains who wishes to strip himself of the old man. But after this his eyes will be opened to a new kind of light, and like a man who has been raised from the dead, he will rejoice and be continually astonished. He will see another world, and he will hear another harmony which heretofore his calloused heart did not even suspect.

Then the words which the golden-tongued Paul wrote to the Galatians, ‘The fruit of the Spirit is love, joy, peace’, will not be a mere saying, like any saying, but cool, brimming fountains. Then, together with Sirach, he will say, ‘There are yet hid greater things than these, for we have seen but a few of His works.”

Even the earth and the creatures of this world, which all of us see, will then take on an indescribable appearance and an unfading beauty, made resplendent by a joyous ray. His tormented soul, worn out by barren systems of knowledge will skip with delight, and will make sail like a clipper, whose canvas swells with a sweet fresh breeze, who keeps her course, exulting on that see which is beyond the oceans and beyond the isles of this earth.

O Lord, merciful Father, with these writings of mine make someone, even just one lone man, turn to Thy holy will. Grant that he may see the unwaning light, even if he is one of those souls which wallow in sin with no hope, which are voluntarily condemned by their own selves. According to Thy word, there is great joy in Heaven over one sinner who repents. Open the doors that are shut, and make us worthy to see Thy mysteries. Give our spirit wings so that we can fly up to Thy majesty.

A drop looks like more before the ocean, and a speck of sand is bigger in front of the Himalayas, than man is before Thee. But even so, Thine own love raises him up and makes him grow, so that he can become a partaker of Thy glory, and become the honoured child of Thy greatness.
Blessed is he alone who has loved Thee! For Thou art the untrackable Source of life, the great River, the unwinking Eye, and everything else our feeble tongue can say, and everything which cannot be uttered, either by angels or by men. Thy name is not a word for our mouth.
From The Ascetical Homilies of Saint Isaac the Syrian, translated from the Greek and Syriac by the Holy Transfiguration Monastery, Boston, Massachusetts, 1984, pp. lvii-lxi.

Apolytikion of Saint Ephraim the Syrian in the Plagal of the Fourth Tone

With the rivers of your tears, you have made the barren desert fertile. Through sighs of sorrow from deep within you, your labors have borne fruit a hundred-fold. By your miracles you have become a light, shining upon the world. O Ephraim, our Holy Father, pray to Christ our God, to save our souls.

Apolytikion Saint Isaac the Syrian in the First Tone

Thou didst prove to be a citizen of the desert, an angel in the flesh, and a wonderworker, O Isaac , our God-bearing Father. By fasting, vigil, and prayer thou didst obtain heavenly gifts, and thou healest the sick and the souls of them that have recourse to thee with faith. Glory to Him that hath given thee strength. Glory to Him that hath crowned thee. Glory to Him that worketh healings for all through thee.

Apolytikion of ST ISAAC the Syrian ― Plagal Tone 1

Shining with the splendor of the virtues, and the all-illumined luminary by your citizenship in Christ, which you beheld in the Spirit, God-bearing Isaac, you lead without error, on the path of salvation, teaching by the inspiration of God, those who praise you Father, as Christ’s divine healer.

Troparion of St Isaac the Syrian in Tone V

Illumined by rays of the virtues, O God-bearer Isaac, in spirit thou wast shown to be an all-radiant beacon of the life which is in Christ; and by thine divinely inspired teachings, O father, thou dost guide safely to the way of salvation those who bless thee as a godly servant of Christ.

Apolytikion of Isaac the Syrian. Plagal of the First Tone

He that thundered on Sinai with saving laws for man hath also given thy writings as guides in prayer unto monks, O revealer of unfathomable mysteries; for having gone up in the mount of the vision of the Lord, thou wast shown the many mansions. Wherefore, O God-bearing Isaac, entreat the Saviour for all praising thee.

Apolytikion. Tone pl. 1. The co-beginningless Word.

Seen in the Spirit to be shining with the rays of virtue, by your conduct in Christ, multi-lighted luminary, God-bearing Isaac, you secure a straight path, on the road to salvation, by your divinely-inspired teachings, those who praise you Father, as a divine servant of Christ.

Apolytikion St. Theodosius of Totma in the First Tone

O Venerable Theodosius, having inculcated from youth the desire for Christ God, whom for city and country you forsook vain glory, considering it as dust, you followed Saint Demetrius and and were a co-inhabitant of his monastery. Having emigrated to the city of Totma and having settled between two rivers, you exhausted your body with fasting, vigils, hair clothing and chains. Therefore for the sake of God, who having seen your labors, enriched you with wonders after your repose: Expelling of evil spirits and enlightening the blind. Deliver from every infirmity and misfortune all coming to you in faith singing: Glory to Him, who gave you strength, Glory to the One who crowned you, Glory to Him who with you is the healing of all.

Aposticha stichera, in Tone V:
Spec. Mel.: “Rejoice …”:

Rejoice, O sacred Isaac, emulator of the angels in thy manner of life! For, undertaking their way of life, with understanding thou didst please God in righteousness. Wherefore, thou didst suppress the uprisings of the passions and didst acquire the radiance of dispassion, wherewith thou didst shine forth as a heavenly luminary. For this cause we bless thee as a divine teacher of the way of Christ and a most excellent judge of the contest, who asketh for all cleansing, salvation and mercy divine.

Stichos: Precious in the sight of the Lord is the death of His saints.

Rejoice, O sacred Isaac, divinely wise preacher of hesychia! For, exercising thyself in asceticism, thou didst cleanse thyself of all dross; wherefore, thou didst avoid all earthly stumbling-blocks, and wast shown to be most exalted in heart, ineffably receiving the immaterial light, for in body thou didst pass through the darkness which surpasseth light, and in purity didst with a perfect mind hold converse with the Creator. Intercede with Him, O father, that we also may be given the light of grace divine.

Stichos: Blessed is the man that feareth the Lord; in His commandments
shall he greatly delight.

Rejoice, O sacred Isaac, instructor and paragon of monastics, model of abstinence and noetic prayer, and of every form of life sublime! For having done as our Savior hath said, O venerable one, thou didst instruct men well in purity, in modesty and perfection of life. Wherefore, do thou ever send down upon us strength from on high, O father, that we may be well-pleasing unto our God, that we may at last inherit the kingdom of Christ.

Kontakion, in Tone VIII: Spec. Mel.: “To thee, the champion leader …”

By thine angelic way of life thou wast shown to be a divine instrument of
the Comforter, and a model for monastics in all things, O blessed Isaac. As the habitation of grace divine, ask grace and heavenly light for us who cry out to thee: Rejoice, O divinely wise father!

Ikos: An angel in ascetic labor wast thou shown to be in the flesh, O Godbearing Isaac, and by thine angelic voice hast thou set before us the words of salvation, whereby guided to a higher life, we cry out to thee: Rejoice, star out of Syria; rejoice, lamp of stillness! Rejoice, thou who art more sublime than earthly thoughts; rejoice, partaker of heavenly enlightenment! Rejoice, divinely inscribed pillar of hesychasts; rejoice, mouth flowing with the honey of spiritual teachings! Rejoice, for thou wast filled with God-given wisdom; rejoice, for thou deliverest from the evil of the passions! Rejoice, most fervent of the servants of Christ; rejoice, our godly teacher! Rejoice, wise God-bearer Isaac; rejoice, our instructor, guided by God! Rejoice, O divinely wise father!

Tone VIII:
Spec. Mel.: “O all-glorious wonder …”:

O divinely eloquent father Isaac, denying thyself, by great inner stillness
thou didst furnish thy mind with wings to soar aloft toward heavenly love, and by divine visions and deeds thou dost lead us toward perfection; wherefore, we honor thee as a wise teacher and guide, celebrating thy holy memory.

A Prayer to Our Lord Jesus Christ

Lord Christ our God, Who hast healed my passions through Thy Passion, and hast cured my wounds through Thy wounds, grant me who have sinned greatly against Thee tears of compunction. Transform my body with the fragrance of Thy life-giving Body, and sweeten my soul with Thy Holy Blood from the bitterness with which the foe has fed me.

Lift up my downward looking mind to Thee, and take it out of the pit of perdition, for I have no repentance, I have no compunction, I have no consoling tears, which uplift children to their heritage. My mind has been darkened through earthly passions, I cannot look up to Thee in pain. I cannot warm myself with tears of love for Thee.

But, O Lord Jesus Christ, Treasury of good gifts, give me thorough repentance and a diligent heart to seek Thee; grant me Thy grace, and renew in me the lineaments of Thy image. I have forsaken Thee – do not forsake me! Come out to seek me; lead me up to Thy pasturage and number me among the lambs of Thy chosen flock. Nourish me with them on the grass of Thy Holy Mysteries, by the prayers of Thy Most Pure Mother and all Thy saints. Amen.

Through the prayers of St Isaac the Syrian, of all the ascetic Fathers and all the saints, O Lord of compassion and hope, have mercy on us and save us!

Επιτρέπει ο Θεός να τραντάζεται η γη, αλλά δεν την καταστρέφει, σείει δυνατά τα πάντα με το σεισμό, αλλά δεν τα κατεδαφίζει, για να μας οδηγήσει στην μετάνοια. Τόσο μεγάλο είναι το πέλαγος της ευσπλαχνίας Του. Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Ὁ λαὸς ἵσταται διὰ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ Συναξαρίου.
Συναξάριον
Τῇ ΚΖ’ (27ῃ) τοῦ μηνὸς Ἰανουαρίου, ἡ ἀνακομιδὴ (438) τοῦ λειψάνου τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Ἰωάννου, ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, τοῦ Χρυσοστόμου. (†407)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Δημητριανοῦ, ἐπισκόπου Ταμασσοῦ τῆς ἐν Κύπρῳ. (α´ αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ὅσιος Πέτρος ὁ Αἰγύπτιος, εἰς βαθὺ γῆρας ἐλθών, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται. (ε´ αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Νεονίλλας ἐκ Παμφυλίας
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ Ἁγία Μαρκιανὴ Βασίλισσα, ἡ ἐν τοῖς Ἁγίοις Ἀποστόλοις, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται. (518-527)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ὅσιος Κλαυδῖνος ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Ἠλιοὺ β´, πατριάρχου Ἱεροσολύμων. (†797)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου μάρτυρος Ἀσιὸτ Α΄ τοῦ κουροπαλάτου καὶ εἶτα βασιλέως τῆς Γεωργίας. (830)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου μάρτυρος Ἰουλιανοῦ, ἐν Σόρᾳ (Sora) τῆς Ἰταλίας μαρτυρήσαντος ἐπὶ Ἀντωνίνου Πίου. (~†150)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς ἁγίας παρθενομάρτυρος Δεβότης (Devota), τελευτησάσης ἐν Κορσικῇ ἐπὶ Διοκλητιανοῦ. (†303)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Ἀβίτου, ἀποστόλου καὶ ἐπισκόπου τῶν Καναρίων νήσων.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν ἐν βορείῳ Ἀφρικῇ ἁγίων μαρτύρων Δατίου, Ῥεάτρου, καὶ τῶν σὺν αὐτοῖς· ἔτι δὲ Δατίου, Ἰουλιανοῦ, Βικεντίου καὶ ἑτέρων κζ´ ὑπὸ τῶν Ἀρειανῶν Βανδάλων τελειωθέντων. (~†500)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου Μαύρου (Μάριου), κτίτορος μονῆς ἐν Βοβάκῳ (Bobacum, Bodon) ἐν Γαλλίᾳ. (~†555)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου Ναταλίου, κτίτορος μονῶν ἐν τῇ βορείῳ Ἰρλανδίᾳ, συνεργάτου τοῦ ὁσίου Κολουμβανοῦ. (†564)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Λούπου, ἐπισκόπου Καβυλλόνης (Cabyllona, Châlons-sur-Saone), ἀρωγοῦ ἐμπεριστάτων. (~†610)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Βιταλιανοῦ, πάπα Ῥώμης. (†672)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ἁγίου Ἐμερίου, κτήτορος τῆς μονῆς Ἁγίου Στεφάνου ἐν Βανυόλες (Bañoles) τῆς Καταλονίας. (η´ αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῆς ὁσίας Κανδίδης (Candida), μητρὸς τοῦ ἁγίου Ἐμερίου, ἀναχωρητρίας ἐν Banoles Ἱσπανίας (798)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τοῦ ὁσίου Τίτου, τοῦ ἀπὸ στρατιωτῶν, μοναχοῦ ἐν τῇ Λαύρᾳ τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου. (ια´ αἰ.)
 Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Δημήτριος, ὁ οἰνοπώλης, ὁ ἐν Γαλατά Κωνσταντινουπόλει μαρτυρήσας, ἐν ἔτει͵αψπδ´(1784ῳ), ξίφει τελειοῦται.
 Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, κοίμησις τῆς Ὁσίας Νεονίλλας τῆς Μονῆς τοῦ Νταβίντωφ τῆς Ῥωσίας (1875)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ  πατρὸς Κοσμᾶ Ἀσλανίδη τοῦ  Γρηγοριάτη τοῦ ἱεραποστόλου ἐν Κονγκό (πρώην Ζαΐρ)(1989)

Στίχοι
Νεκρὸς καθίζῃ, ὢ Ἰωάννη, θρόνῳ,
Ἀλλ’ ἐν Θεῷ ζῶν, πᾶσιν Εἰρήνη, λέγεις.
Ἄπνουν ἑβδομάτῃ κόμισαν δέμας εἰκάδι χρυσοῦν.

27 Ιανουαρίου
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
π.Ἀνανίας Κουστένης,

Πάμε, τώρα, 27 του μηνός Ιανουαρίου. Έχομε την ανακομιδή του ιερού λειψάνου του εν αγίοις πατρός ημών Ιωάννου αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του Χρυσοστόμου. Μέγα ύψος κι εκείνος. Χρυσό στόμα. Χρυσή καρδιά. Χρυσός βίος. Αγώνες για τον Χριστό και την πίστη και τόσα άλλα και σπουδαία και τρανά! είχε, όμως, τη λεβεντιά και την παρρησία να ελέγχει τους άρχοντες, όταν αδικούσαν τον λαό και στην εποχή του, ο Αρκάδιος ήτο αυτοκράτωρ και η Ευδοξία, η γυναίκα του, έκανε πολλές αδικίες. Κι ο Άγιος Ιωάννης και με ευγένεια άλλά και με παρρησία και με τον καλό του τον τρόπο την ήλεγχε. Εκείνη δεν άντεξε. Τον έστειλε δυο φορές εξορία και τον ανεκάλεσε. Γιατί ο λαός ξεσηκώθηκε, έγινε και σεισμός, και φάνηκε πώς αυτό που έκαναν ήταν πολύ κακό και δεν το άντεξε η καημένη και έστειλε και τον έφεραν την τρίτη, όμως, φορά, τον εξόρισε στην Πιτυούντα του Πόντου. Πολύ μακριά. Αφού πρώτα πήγε στην Κουκουσό, στην Αραβισσό, στα Κόμανα. Αλλά, βέβαια, η οδηγία ήταν να φτάσει στην Πιτυούντα. Δεν πρόλαβε. Εκοιμήθη εκεί. Στα Κόμανα του Πόντου. 14 Σεπτεμβρίου, 407 μ.Χ και τον έθαψαν εκεί στον ναό του Αγίου Βασιλίσκου και Αγίου Λουκιανού, αφού τον κάλεσαν στη Θεία Βασιλεία οι μεγάλοι απόστολοι Πέτρος και Ιωάννης, κατά το Συναξάριον και έμεινε εκεί. Στα 408, ένα έτος αργότερα, πέθανε κι ο Αρκάδιος και η Ευδοξία. Πού ν’ αντέξουν την αδικία! Πού ν’ αντέξουν το κακό! Γι’ αυτό ας προσέχομε, να μην αδικούμε, να μην κάνουμε κακό στην ψυχή μας, να μην κάνουμε κακό στους άλλους. Δεν αντέχει η ψυχή μας όλα αυτά. Δεν είναι γι’ αυτά η ψυχή μας. Η ψυχή μας είναι για τον Θεό, για τον Παράδεισο είναι για την αγάπη, είναι για την καλοσύνη, είναι για την ομορφιά δεν της ανήκουν δεν της αντιστοιχούν. Και στα 434 έγινε πατριάρχης, αρχιεπίσκοπος, καλύτερα, Κωνσταντινουπόλεως ο Πρόκλος. Ο μαθητής και υπηρέτης του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Και Στα 438, τέσσερα χρόνια αργότερα, έπεισε τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο τον Β’, τον μικρό, τον γυιό του Αρκαδίου, και την Πουλχερία, να στείλουν και να φέρουν από τα Κόμανα το ιερό λείψανο του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, αφού κάνουν και ανακομιδή. Πήγαν εκείνοι, έγινε η ανακομιδή, μετά θέλησαν να σηκώσουν τη λάρνακα, το κιβώτιο μέσα στο οποίο έβαλαν τα ιερά και άγια λείψανα, αλλά εκείνο ήτο τόσο βαρύ, που δεν εσηκώνετο δεν έδινε ο Άγιος τον εαυτό του, να τον παραλάβουν και να τον μεταφέρουν οι άνθρωποι στη Βασιλεύουσα. Ήλθαν πίσω στον αυτοκράτορα και του το είπαν. Κι εκείνος κατάλαβε. Κι έγραψε μια επιστολή στον Άγιο Ιωάννη, τον οικουμενικό πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως τον Χρυσόστομο και του ζητούσε συγγνώμη και εκ μέρους του και εκ μέρους των γονέων του και εκ μέρους των εχθρών του. «Εμείς λέγαμε πώς είσαι πεθαμένος και μπορούμε να πάρομε τα ιερά σου λείψανα και να τα μεταφέρουμε. Αλλά εσύ είσαι, όμως, ζωντανός και δεν μας έδωσες τα λείψανα σου.» Τι ωραία είν’ αυτά! «Επειδή, όμως, εσύ εκήρυξες τη μετάνοια και επειδή βλέπεις πώς όντως σε αγαπάμε και σε θέλομε και σε ποθούμε, σε παρακαλούμε πολύ να μάς παραδώσεις τα ιερά σου λείψανα, να τα φέρουμε στη Βασιλεύουσα και να σε αποκαταστήσομε,» το άδικο πονάει και τους Αγίους. Μην το ξεχνάμε αυτό και πράγματι, όταν πήγαν την επιστολή στα Κόμανα και την ακούμπησαν στη λάρνακα, εκείνη έγινε πανάλαφρη και την σήκωσαν αμέσως κι όχι μόνο την σήκωσαν αμέσως, αλλά εκείνοι που δήθεν σήκωναν τους κρατούσε ο Άγιος και περπατούσαν τόσο ανάλαφρα, που λες πώς τους σήκωνε και αυτούς. Και σίγουρα τους εσήκωνε! Κι έφθασαν, λοιπόν, στην Κωνσταντινούπολη, αγαλλομένω ποδί και βγήκε ο αυτοκράτορας στο απέναντι μέρος εκεί της Κωνσταντινουπόλεως, με το βασιλικό του καράβι και οι υπόλοιποι, και βγήκαν στη ξηρά, δια ξηράς ήρχοντο, και προϋπάντησαν το σκήνωμα του Αγίου Ιωάννου και μάλιστα, αφού το προσκύνησαν και λοιπά, και δόξασαν τον Θεό και τίμησαν τον Άγιο, το πήραν στο βασιλικό καράβι. Και καθώς μπήκαν όλοι, για να ‘ρθουν στο άλλο μέρος στην Κωνσταντινούπολη, είχαν πάει στο Πέραν, όπως ξέρετε, όσοι έχετε πάει, λοιπόν. Ξεσηκώθηκε μεγάλη τρικυμία. Ήσαν κι άλλα καράβια συνοδεία του βασιλικού. Και σκορπίστηκαν όλα και το καράβι εκείνο, ακυβέρνητο, που ‘χε τη λάρνακα, πήγε και σταμάτησε στο χωράφι της χήρας Καλλιτρόπης, το οποιο είχε πάρει η μητέρα του Θεοδοσίου, η Ευδοξία, αδίκως και τότε ο Θεοδόσιος κατάλαβε και έκλαψε. Και γονάτισε μπροστά στη λάρνακα και λέει: «”Άγιε μου, εγώ το δίνω πάλι το χωράφι στη χήρα.» Κι ήταν κι εκεί η χήρα, μάλιστα, και της το έδωσε μπροστά σε όλους επισήμως. Τότε σταμάτησε η τρικυμία, ησύχασαν τα πάντα, τι ωραία που είναι η αποκατάσταση! Η έμπρακτη μετάνοια! Τι σπουδαία πράγματα έχει η Εκκλησία και η ψυχή μας. Και τότε προχώρησαν, έφτασαν στον ναό του Αγίου αποστόλου Θωμά, κατέβασαν το ιερό λείψανο, εκεί, εν τοις Αμαντίου, στην περιοχή του Αμαντίου, το έβαλαν στον ναό, δοξολόγησαν, ευχαρίστησαν, και στη συνέχεια, με βασιλική πομπή και συνοδεία, το πήγαν στον ναό της αγίας Ειρήνης. Εκείνη ήταν η πρώτη εκκλησία κι από ‘κείνη τον έδιωξαν τον Άγιο. Και τον έβαλαν στο σύνθρονο, που ‘ναι μέσα, πίσω απ’ την Αγία Τράπεζα, εκεί ήταν τότε, και τώρα είναι, άλλά έχομε και δεσποτικό θρόνο, που ‘ναι ένα κάθισμα, που κάθεται ο επίσκοπος, δίπλα στους ψάλτες, για να χοροστατεί. Λοιπόν. Και του ‘παν: «Απόλαυε τον θρόνον σου, άγιε». Κι εχάρησαν και στη συνέχεια τον πήγαν στον ναό των Αγίων Αποστόλων. Κι εκεί, αφού τον ανέβασαν στο σύνθρονο, εκείνος τότε μίλησε στα πλήθη τα παραληρούντα και τι είπε; «Ειρήνη πάσι.» Ειρήνη σε όλους. Γιατί ήταν ζωντανός και είναι και είπε: «Ειρήνη σε όλους». Επήλθε πια η συμφιλίωση και τον έθαψαν στον ναό των Αγίων Αποστόλων, στο Ιερό Βήμα, κάτω από την Αγία Τράπεζα. Κι έκαμε θαύματα ο Άγιος Ιωάννης. Πολλά και μεγάλα. Γιατί είναι από τους πολύ μεγάλους Αγίους μας. Τα λείψανα του πήγαν μετά στη Δύση, και τώρα μάς τα ‘δωσαν οι Δυτικοί και τα έχομε στην Κωνσταντινούπολη, στο Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, εκεί όπου άνηκαν. Ο,τι να πούμε για τον Άγιο Ιωάννη είναι πάρα πολύ λίγα. Πάρα πολύ λίγα. Ας έχομε την ευχή του. Ας μάς οδηγεί στην μετάνοια. Αφού είναι αμαρτωλών εγγυητής. Ας μάς γλυτώνει απ’ της φιλαργυρίας το πικρόν Χειμώνα, που λεν οι ύμνοι του. Και ας μάς φροντίζει, όπως εκείνος γνωρίζει. Κι ας μάς φωτίζει, να διαβάζομε και τα ιερά του έργα και τα συγγράμματα, που ‘ναι πολλά, να μπορέσομε κι εμείς να σώσομε τις ψυχές μας, τουλάχιστον. Το σπουδαιότερο.
Ἀρχιμανδρίτης Ἀνανίας Κουστένης,, Χειμερινὸ Συναξάρι, Τόμος Β΄.

Οταν εφέρθη τό άγιο λείψανο στόν Ναό του Αποστόλου Θωμά, τόν ονομαζόμενο του Αμαντίου, όπου ο βασιλεύς ήταν παρών καί σκέπαζε με την βασιλική του χλαμύδα την θεία σορό του λειψάνου και μαζί παρεκάλει τόν Άγιο νά παύσει τόν κλονισμό του τάφου της μητρός του, ο οποίος έτρεμε ήδη τριάντα τρία έτη’ καί δή επέτυχε της αιτήσεως διότι στάθηκε, παραδόξως, ο κινούμενος τάφος εκείνης.

***Λόγος εγκωμιαστικός στην ανακομιδή του λειψάνου του Αγίου Πατρός ημών Ιωάννου του Χρυσοστόμου που συνέγραψε ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης
(Μεταφέρεται εδώ αποσπασματικά και σε απλούστερη απόδοση)

...Ας χαρούμε και εμείς πνευματικώς σήμερα. Ας ευφημήσουμε με ύμνους και ωδές πνευματικές τον μέγα Χρυσόστομο! Ας προσκυνήσουμε νοερά το πάνσεπτό του λείψανο για να λάβουμε και την χάρη του Αγίου Πνεύματος, η οποία δίδεται και αόρατα ως αόρατη και απεριόριστη….
Με ποιο όνομα ιερό και άγιο να ονομάσουμε τον Χρυσόστομο και να μη αρμόζη σε αυτόν;

Να τον ο­νομάσουμε άγγελο; Και του πρέπει, διότι αυτός έζη­σε στα αλήθεια μια ζωή ισάγγελη, με χαυμενίες, α­γρυπνίες, προσευχές και ασκήσεις υπερφυσικές…
Προ του θανάτου του τρεις ολόκληρους μήνες δεν έφαγε ολότελα ανθρώπινο φαγητό, ως άσαρκος και άυλος μέχρις ότου ετελεύτησε. Βάστασε με μό­νην εκείνη την άφθαρτη τροφή, που του έδωσαν και έφαγε οι ιεροί Απόστολοι, καθώς μαρτυρούν όλοι οι συγγραφείς του βίου του.…

Να τον ονομάσουμε Απόστολον; Και μάλιστα, διότι αυτός με την πάγχρυση διδασκαλία του εσαγηνευσε πολλά έθνη και τα έφερε στην πίστη του Χρι­στού. Δι’ αυτό και οι θείοι Απόστολοι εφάνησαν οφθαλμοφανώς εις αυτόν, ως ισαπόστολο, τόσες και τόσες φορές, ο Πέτρος και Ιωάννης δύο φορές…. Ο Παύλος στην Κων/πολι, όταν του ομιλούσε μυστικά στα αυτιά, ερμηνεύοντας τις επιστολές του, και όταν αισθητά τον εφίλησε, ευχαριστώντας αυ­τόν, αφού τα ερμήνευσε….

Να τον ονομάσουμε Προφήτην; Ναι, και αυτό το όνομα το απέκτησε διά των έργων… Επροφήτευσε στον άγιο Επιφάνιο πως δεν θέλει φθάσει να πάη στον θρόνο του…, αλλά και όταν εξωρίζονταν, περνώντας από την Νίκαια προφήτευσε στον πατέρα του βασιλιά Μαυρίκιου, που ήταν άτεκνος, ότι έχει να γέννηση γιο που μέλλει να γίνη βασιλιάς, πως έχει να αμαρτήση, πλήν θέλει πάλιν μετανοήσει και θέλει αξιωθεί της σωτηρίας, καθώς έτσι και τα πράγματα ακολούθησαν.

Να τον ονομάσουμε μάρτυρα; Ναι και του αρμόζει, επειδή εκτός από τις ασθένειες της υδρωπικίας, των πυρετών και της παντοτινής στομαχαλγίας, που έπασχε ο Τρισμακάριστος, έλαβε και πολλά βάσανα και μαρτύρια στις εξορίες του….
Διά αυτό και στον καιρό του θανάτου του, ήλθαν οι άγιοι μάρτυρες Βασιλίσκος ο ιερομάρτυς και Λουκιανός και τον προσκάλεσαν, για να έλθη στα ουράνια να συγκατοική με αυτούς ως συναθλητής.

Να τον ονομάσουμε Ιεράρχη και διδάσκαλο της Εκκλησίας; Ναι, βεβαιότατα! Θέλετε να το καταλά­βετε; Ακούσατε την φοβερή οπτασία που είδε ο επίσκοπος της Αραβισσού Αδελφειός.
Αυτός έχοντας πολλή αγάπη να μάθη για τον ά­γιο Χρυσόστομο ποια δόξα αξιώθηκε να λάβη από τον Θεό στους ουρανούς, και παρακαλώντας συχνά γι’ αυτό τον Κύριο ήλθε σε έκσταση και είδε ένα ωραιότατο άνδρα που του έδειξε σε τόπο λαμπρό όλους τους πατέρες και διδασκάλους· αλλά δεν είδε ανάμεσά τους τον Ιωάννη! Και λυπήθηκε κατάκαρδα. Τότε άκουσε φωνή αγγέλου που του είπε: «Ιωάννην τον της μετανοίας λέγεις; Άνθρωπος, που εί­ναι με σώμα, εκείνον να δει δεν μπορεί! διότι παρί­σταται εκεί, όπου ο θρόνος ο Δεσποτικός». Την ί­δια οπτασία είδε και ο άγιος Μάρκος ο ασκητής, και άκουσε τα ίδια λόγια, σαν από τον Άγιο Επιφάνιο, που του φανερώθηκε στην οπτασία του, διότι και ο θείος Μάρκος παρακαλούσε να μάθει για τον Χρυσόστομο.

Να τον ονομάσουμε ρήτορα και εξηγητή των Θείων Γραφών;… Ο ρήτορας Λιβάνιος μπροστά στον Ιουλιανό τον παραβάτη, καίτοι εχθρός της πί­στεως, εκήρυξε ότι ο Ιωάννης υπερβαίνει στην ρητορική και την σοφία και τον Δημοσθένη, και τον Πλάτωνα.
Στην εξήγηση πάλι των θείων Γραφών υπερέβαινε και αυτόν τον μέγα Θεολόγον Γρηγόριον. Ο βασιλεύς Θεοδόσιος ο μέγας, παρεκάλεσε τον Γρηγόριο τον Θεολόγο να εξηγήση το ιερό Ευαγγέλιο, και το επεχείρησε. Παρακαλώντας τον Θεό να τον πληροφορήση αν η εξήγηση του είναι ορθή, άκουσε από τον Θεό την εξής φωνή: «Ούτε σε σένα, ούτε σε κάποιον άλλο το χάρισμα αυτό έχει δοθεί παρά στον Ιωάννη της Αντιοχείας». Ο δε άγιος Πρόκλος ο Πατριάρχης, έλεγε: «Έτσι είμαι εγώ προς τον μακάριο Ιωάννη, όπως ακριβώς πηγή προς θάλασσα και ρυάκι προς ποταμό».
Γι’ αυτό και σε κάθε διδαχή που έκαμνε ο Άγιος, οι άνθρωποι που άκουγαν, μη υποφέροντας την χαρά, κτυπούσαν πολλές φορές, κάτω από τον άμβωνα, όλοι με συμφωνία τα χέρια τους.
Σε ένα μόνο καιρό, που γινόταν λιτανεία στην Κων/πολη, εκ του προχείρου έκαμε 18 λόγους στο δρόμο το πάγχρυσο εκείνο στόμα! Τόση ευκολία είχε στο να ομιλή.

Να ονομάσουμε τον Χρυσόστομο φίλο γνήσιο της Θεοτόκου; Ναι, και αυτό το αξιώθηκε! Ευρισκόμενος ο Άγιος για την ασθένειά του έξω από την Κων/λη, στο καλούμενο ζεύγμα,  εκεί που προσευχόταν κατά το μεσονύκτιο, είδε ξύπνιος την Κυρία Θεοτόκο, η οποία ήλθε προς αυτόν με άπειρο φως και έχοντας τριγύρω της πλήθος από άνδρες και γυναίκες του είπε αυτά με φωνή χαριέστατη: «Ιωάννη, του εμού θεράπων Υιού και Θεού, καλώς αγωνίστηκες τον αγώνα της α­σκήσεως, καλώς εποίμανες το λογικόν ποίμνιον, αλλά ανδρίζου ακόμη και κραταιού. Διότι ιδού και μαρτυρικός σε αναμένει δρόμος και αθλητικό σε περιμένει στάδιο διά ποικίλων πόνων και πειρασμών, για να καταστή φανερή η δοκιμασία σου και στη γη και τον ουρανό…. Ας αγαλλιασθή λοιπόν και ας χαρή το πνεύμα σου, διότι σε έχει αποταμιευθεί και χαρά στους ουρανούς, ανάλογα με τις θλίψεις σου». Αυτά καθώς άκουσε ο άγιος έπεσε καταγής και με δάκρυα και χαρά όπως η Ελισάβετ:” Πόθεν μοι τούτο, ίνα η μήτηρ του Κυρίου μου έλθει προς με;” Και ο τόπος εκείνος όπου στάθηκε η Θεοτόκος έγινε κήπος και τα χορταρικά του θεράπευαν…

Επίσης και η θαυμαστή οπτασία που είδε ο άγιος Κύριλλος ο Αλεξανδρείας.
Ο θείος του πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόφιλος είχε εχθρόν τον άγιο Χρυσόστομο…
Βλέπει μία φορά σε όραμα την Κυρία Θεοτόκο, μαζί και τον άγιο Χρυσόστομο, να συνομιλούν μεταξύ τους σε ένα πάμφωτο και ωραιότατο τόπο. Βλέποντας τους, όμως, επιθυμούσε και εζητούσε να πάη κοντά και αυτός αλλά ο θείος Χρυσόστομος τον επιτιμούσε και τον εμπόδιζε. Τότε, ακούει φωνή από την Θεοτόκο, που έλεγε προς τον Χρυσόστομο αυτά: Συγχώρησέ τον χάριν εμού (για χάρι δική μου), διότι πολλά επάσχισε, εκοπίασε για εμένα, καταντροπιάσας τον υβριστή Νεστόριο, και εμένα Θεοτόκο με ανακήρυξε. Από άγνοια την άσχημη για σένα υπόληψη – γνώμη εσχημάτισε και θα φανέρωση αυτήν, που απέκτησε με επίγνωση.
Μετά από αυτό το όραμα ο άγιος Κύριλλος, έ­γινε μεγάλος φίλος του Χρυσοστόμου, επαινώντας αυτόν και συνέγραψε και τον βίον Του.

Τι άλλο θέλετε να ονομάσουμε τον Χρυσόστομο; Θαυματουργόν; Ναι διότι τόσο πλούσια του εδόθη το χάρισμα των θαυμάτων, ώστε όλοι τον επωνόμιζαν «Ιωάννην τον θαυματουργόν».

Να τον ονομάσουμε ελεήμονα; Και βέβαια, για την υπερβολική του ευσπλαγχνία προς τους πτωχούς τον ωνόμαζαν όλοι «Ιωάννης ο της ελεημοσύνης».

Να τον ονομάσουμε κήρυκα της μετανοίας; Και ποιος μπορεί να το αρνηθή! Τέτοια δύναμη είχε ο λόγος του στο να τραβά τους αμαρτωλούς σε μετά­νοια, ώστε έφθανε μόνο να ακούση κάποιος την διδαχή του για να μετανοήση και αλλάξη ζωή!…. Δί­καια λοιπόν από όλους ωνομαζόταν «Ιωάννης ο της μετανοίας».…

Αδελφοί, μας λέγει ο άγιος Νικόδημος, οι εορ­τές των αγίων δεν γίνονται για άλλο λόγο παρά για να συναχθούν σε αυτές οι Χριστιανοί, να ακούσουν τα κατορθώματα των Αγίων που εορτάζουν και να τα μιμηθούν και αυτοί, όσο τους είναι δυνατόν, και έτσι να λάβουν στην ψυχή τους ευλάβεια και στην ζωή τους διόρθωση και ακρίβεια. Έτσι μάς διδά­σκει η πάγχρυση γλώσσα του Χρυσοστόμου: «Ε­ορτή είναι επίδειξις έργων αγαθών, ψυχής ευλά­βεια, πολιτείας ακρίβεια».

…Ας έχουμε υπομονή σε όλες τις θλίψεις που μάς έρχονται είτε από τους δαίμονες, είτε από τους ανθρώπους είτε και από φυσική ασθένεια του σώματος, και ας ευχαριστούμε πάντοτε τον Θεό σε όσα μάς ακολουθούν είτε καλά, είτε κακά. Διότι και ο άγιος Χρυσόστομος υπέμεινε μετά χαράς τις εξορίες, τις οποίες του έκαμαν, και σε όλα ευχαριστούσε τον Θεό, συνηθίζοντας να λέγη πάντοτε αυτό το αξιομνημόνευτο λόγιο: «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν” ου γαρ παύσομαι τούτο επιλέγων αεί επί πάσί μοι τοις συμβαίνουσιν». Και αυτόν τον λόγο αφού είπε τελευταίο, παρέδωσε την αγία του ψυχή….
Ακολουθία Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Εκδόσεις “Ορθόδοξος Κυψέλη”

***

Γιατί δεν έχουμε Ηγέτες
άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

«Επιτρέπει ο Θεός να τραντάζεται η γη, αλλά δεν την καταστρέφει, σείει δυνατά τα πάντα με το σεισμό, αλλά δεν τα κατεδαφίζει, για να μας οδηγήσει στην μετάνοια. Τόσο μεγάλο είναι το πέλαγος της ευσπλαχνίας Του.
Γιατί είδε να παραβαίνουμε τις εντολές Του και να Τον πικραίνουμε υπερβολικά… Είδε να ζούμε μέσα στην κακία και να κινούμαστε από φθόνο. Είδε να προσθέτουμε στο φθόνο και την πονηρία. Είδε τις καταιγίδες της υποκρισίας να βυθίζουν σαν βάρκες τους απονήρευτους. Είδε ότι αδικούσαμε όσο μπορούσαμε περισσότερο. Είδε να ναυαγεί η αγάπη και να προκόβει η απάτη στο πέλαγος της ζωής. 
«Αλίμονο σε κείνους που λένε το κακό καλό και το καλό κακό. Σε κείνους που παρουσιάζουν το φως ως σκοτάδι και το σκοτάδι ως φως. Σε κείνους που προβάλλουν το γλυκό ως πικρό και το πικρό ως γλυκό.
Θα αφαιρέσω λοιπόν, λέει ο Θεός, για την ανομία σας από ανάμεσά σας κάθε ισχυρό άνδρα και δυνατή γυναίκα και κάθε άνθρωπο πολεμιστή και δικαστή και κάθε προφήτη και άνθρωπο συνετό.
Δεν είναι δε μικρό είδος οργής να στερηθούν και τις προφητείες. Μαζί δε με τον προφήτη, λέγει, θα αφαιρέσει και κάθε στοχαστή… Και θα αφαιρέσω ακόμη και κάθε έμπειρο πρεσβύτερο και πεντηκόνταρχο.
Πρεσβύτερο δεν ονομάζει απλά αυτόν που έχει γεράσει, αλλά αυτόν που μαζί με τα άσπρα μαλλιά του διατηρεί και την πρέπουσα σύνεση. Και όταν λέει πεντηκόνταρχο εννοεί όλους τους άρχοντες. Και άρχοντας είναι αυτός που είναι εμπειρογνώμων και γνώστης πολλών και που γνωρίζει να διευθετεί με σύνεση όλες τις υποθέσεις της πόλεως. Και μαζί μ’ αυτούς θα αφαιρέσει και κάθε συνετό ακροατή.
Και θα τοποθετήσω σ’ αυτούς νεαρούς άρχοντες, λέει ο Θεός.
Αυτό είναι χειρότερο και φοβερότερο από την αναρχία. Γιατί εκείνος που δεν έχει άρχοντα, έχει στερηθεί εκείνον που θα τον οδηγήσει, ενώ εκείνος που έχει κακό άρχοντα, έχει εκείνον που τον σπρώχνει στους γκρεμούς. Και θα επιτρέψω σε απατεώνες να τους εξουσιάσουν, λέει ο Θεός.
Απατεώνες ονομάζει τους είρωνες, τους κόλακες, εκείνους που με τα γλυκά τους λόγια παραδίδουν τους ανθρώπους στο κακό και τον διάβολο. Και θα συμπλακεί ο λαός και ο ένας άνθρωπος θα ορμήσει εναντίον του άλλου και ο άλλος θα ορμήσει εναντίον του πλησίον του, λέει ο Θεός.
Όπως ακριβώς δηλαδή αν τα ξύλα που συγκρατούν τις οικοδομές σαπίσουν ή αφαιρεθούν, κατ’ ανάγκην οι τοίχοι γκρεμίζονται, αφού τίποτε δεν υπάρχει που να τους συγκρατεί, έτσι και αυτοί για τους οποίους προηγουμένως μιλήσαμε, αφού αφαιρέθηκαν άρχοντες, σύμβουλοι, δικαστές και προφήτες, δεν υπήρχε τίποτε που να εμπόδιζε το λαό να διασπασθεί και να δημιουργηθεί μεγάλη σύγχυση.
Θα αυθαδιάσει το παιδί προς το γέροντα και ο ανέντιμος προς τον έντιμο, λέει και πάλι ο Θεός. Γιατί όταν περιφρονούνται τα γηρατειά από τους νέους, οι δε ανάξιοι και αποδοκιμασμένοι περιφρονούν εκείνους, που προηγουμένως ήταν αξιοσέβαστοι, η πόλη αυτή δεν είναι δυνατόν να βρίσκεται σε καθόλου καλύτερη κατάσταση από εκείνη που καταφεύγει σε μάντεις» (Εις Ησαΐαν, κεφ. Γ’, 1,2,3,4, ΕΠΕ 8, 304-306-308-310-314-316-MG 56, 40-44).

Άγιε Ιωάννη χρυσορρήμων, Δάσκαλε του ελέους του Θεού, ..σύ όπου δίδαξες σε όλους την μετάνοια, δος τον εαυτόν σου, ως Πατήρ φιλόπαις, εις ημάς τους φιλοπάτορας υιούς σου και τους σε ποθούντας εύφρανε διά της παρουσίας σου.
https://iconandlight.wordpress.com/2022/01/26/%ce%ac%ce%b3%ce%b9%ce%b5-%ce%b9%cf%89%ce%ac%ce%bd%ce%bd%ce%b7-%cf%87%cf%81%cf%85%cf%83%ce%bf%cf%81%cf%81%ce%ae%ce%bc%cf%89%ce%bd-%ce%b4%ce%ac%cf%83%ce%ba%ce%b1%ce%bb%ce%b5-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b5/

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος υπέμεινε μετά χαράς τις εξορίες, και σε όλα ευχαριστούσε τον Θεό, λέγοντας: «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν”
https://iconandlight.wordpress.com/2018/01/26/21561/

Ουδείς άνθρωπος ενδεδυμένος ακόμη τη σάρκα μπορεί να δει τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, διότι είναι στον Θρόνο του Θεού με τα Χερουβείμ και τα Σεραφείμ. Ποθητέ Πάτερ Χρυσόστομε, κάθε σκέψη προς εσένα είναι για μένα γιορτή και χαρά, πνευματική αγαλλίαση, αρωγός, υγεία και ανάσταση.
https://iconandlight.wordpress.com/2021/11/12/71013/

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἱεράρχου.
Ἦχος πλ. δ´.

Ἡ τοῦ στόματός σου, καθάπερ πυρσὸς ἐκλάμψασα χάρις, τὴν οἰκουμένην ἐφώτισεν· ἀφιλαργυρίας τῷ κόσμῳ θησαυροὺς ἐναπέθετο· τὸ ὕψος ἡμῖν, τῆς ταπεινοφροσύνης ὑπέδειξεν. Ἀλλὰ σοῖς λόγοις παιδεύων, Πάτερ Ἰωάννη Χρυσόστομε, πρέσβευε τῷ Λόγῳ Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἀπολυτίκιον τῆς Ἀνακομιδῆς.
Ἦχος α´. Τὸν τάφον σου Σωτήρ.

Εὐφράνθη μυστικῶς ἡ σεπτὴ Ἐκκλησία, τῇ Ἀνακομιδῇ ἱεροῦ σου Λειψάνου· καὶ τοῦτο κατακρύψασα ὡς χρυσίον πολύτιμον τοῖς ὑμνοῦσί σε ἀδιαλείπτως παρέχει ταῖς πρεσβείαις σου τῶν ἰαμάτων τὴν χάριν, Ἰωάννη Χρυσόστομε

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Δημητριανοῦ, ἐπισκόπου Ταμασοῦ τῆς Κύπρου.
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Τῶν Κυπρίων τὸ κλέος, Ταμασέων ὁ πρόεδρος, φύλαξ καὶ φρουρὸς τῶν Περάτων, Δημητριανὲ πατὴρ ἡμῶν ἀνεδείχθης· διὸ τυφλὸν ἐφώτισάς ποτε, τὸ φῶς ἐνεδίδους τηλαυγῶς, ἀνέκραζε δὲ οὗτος, τῷ διὰ σοῦ μὲ φωτίσαντι δόξα σοι. Δόξα τῷ οὕτως εὐδοκήσαντι Θεῷ· δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ τοιαῦτα τέρατα.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. (Χαραλάμπους Μπούσια)
Ἦχος πλ. α´. Τὸν Συνάναρχον Λόγον.

Τὴν ἁγίαν σου κάραν ὡς ὄλβον ἄσυλον κατέχει Βατοπαιδίου ἡ ἐν τῷ Ἄθῳ Μονή, Ἰωάννη χαριτώνυμε, Χρυσόστομε, σάλπιγξ μεγάφωνε σεπτῶν ἐν Χριστῷ νουθεσιῶν καὶ μάστιγξ παρα- νομούντων, ἣν εὐλαβῶς προσκυνοῦντες σῆς θείας χάριτος πληρούμεθα.

Ἀπολυτίκιον των αγίων Νεομαρτύρων των μετά την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως μαρτυρησάντων
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως

Νέοι Μάρτυρες, παλαιάν πλάνην, καταστρέψαντες, ὕψωσαν πίστιν, τῶν ᾽Ορθοδόξων, καί στερρῶς ἠγωνίσθησαν τήν γάρ ἀνόμων θρησκείαν ἐλέγξαντες, ἐν παρρησίᾳ Χριστόν ἀνεκήρυξαν, Θεόν τέλειον. Καί νῦν ἀπαύστως πρεσβεύουσι, δωρήσασθαι ἡμῖν τό μέγα ἔλεος.

Προσευχή προς τον Ύψιστον Θεόν:
Αγίου Σωφρονίου του Έσσεξ

«Αποκάλυψον εις την καρδίαν μου τα μυστήρια Σου· φανέρωσον εις εμέ τον αμαρτωλόν την κεκρυμμένην από του αιώνος Σοφίαν Σου· φώτισον δια του Αγίου Σου Πνεύματος τους νοερούς οφθαλμούς της καρδίας μου, όπως δυνηθώ να ίδω την αγαθήν Πρόνοιαν Σου περί παντός του γένους των ανθρώπων, έτι και εις τα φοβερά γεγονότα του καιρού ημών. Δώρησαι εις την ψυχήν μου δυνάμεις υπομονητικής αγάπης, διότι αποκάμνω εν τη φθαρτή σαρκί μου εκ της θέας, και έτι πλέον, εκ της ακοής περί των αφορήτων βασάνων εις τας οποίας υποβάλλονται αιχμάλωτοι αδελφοί εφ’ όλου του προσώπου της γης … Συ πολλάκις έδωκας εις εμέ την βεβαίωσιν δια την τελικήν νίκην του Φωτός Σου, και όμως βλέπεις, είμαι εξησθενημένος εν τη διακονία μου».

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος (27 Ιανουαρίου)
Ομιλία του Πανοσιολογιοτάτου Αρχιμανδρίτη π. Ανανία Κουστένη
https://www.youtube.com/watch?v=3GpdHJhTfSk

Ο Άγιος Νεομάρτυς Δημήτριος, ο εν Κωνσταντινουπόλει (27 Ιανουαρίου)
https://www.youtube.com/watch?v=_cwIflUFkU8