
Οσία Πελαγία του Ντιβίγιεβο, η διά Χριστόν Σαλή, μαθήτρια του Αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ
Εορτάζει στις 30 Ιανουαρίου
Ευλογώντας την ο άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ ,είπε στην Πελαγία : “Πήγαινε, Μάτουσκα, στο Ντιβέγιεβο και να προστατέψεις τα ορφανά μου. ….”. Είπε δε στον συμοναστή του:
“Η γυναίκα αυτή θα γίνει ένα αστέρι που θα φωτίζει τη Ρωσία κι όλο τον κόσμο… “
Η κατά κόσμον Πελαγία Ιβάνοβνα Σερεμπρενίκοβα, γεννήθηκε το 1809 στο Αρζαμάς, πόλη της κεντρικής Ρωσίας, στην οικογένεια του εμπόρου Ιβάν Ιβάνοβιτς Σουρίν. Σε μικρή ηλικία η Πελαγία έμεινε ορφανή από πατέρα και η μητέρα της αναγκάσθηκε να παντρευτεί για δεύτερη φορά έναν άνθρωπο άξεστο και σκληρό, τον Αλέξιο Νικήτητς Κορόλεφ, ο οποίος είχε και δικά του παιδιά από προηγούμενο γάμο. Από τότε η διαβίωση της Πελαγίας στο πατρικό της σπίτι έγινε μαρτυρική.
Σε μικρή επίσης ηλικία η Πελαγία αρρώστησε σοβαρά και έμεινε στο κρεββάτι για μεγάλο διάστημα. Όταν συνήλθε ήταν ένας διαφορετικός άνθρωπος, με διαταραγμένη ψυχολογική συμπεριφορά. Άρχισε να κάνει διάφορες ανοησίες, με αποτέλεσμα να δέχεται τιμωρίες και ξυλιές. Στην πραγματικότητα από τότε είχε αρχίσει την άσκηση της διά Χριστόν σαλότητος, αλλά αυτό τότε δεν το αντιλήφθηκε κανείς.
Όταν η Πελαγία ήρθε σε ηλικία γάμου, παρά τις αντιρήσεις της, σε ηλικία 19 ετών παντρεύθηκε τον Σέργιο Βασίλιεβιτς Σερεμπένικωφ. Ο νεαρός σύζυγος, θέλοντας ενδεχομένως να την βοηθήσει στην παράξενη συμπεριφορά της, την πήγε μαζί με την μητέρα της να προσκυνήσουν στο Σάρωφ και να πάρουν την ευλογία του μεγάλου Στάρετς οσίου Σεραφείμ. Εκεί ο Άγιος, μόλις αντίκρυσε την Πελαγία, της έκανε μία εδαφιαία μετάνοια και της έδωσε ένα κομποσχοίνι, αποκαλώντας την Μάτουσκα (Μητέρα). Όταν έφυγαν, ο Άγιος πλησίασε τον συμμοναστή του Ιβάν Ταμπάρτσεφ και του είπε ότι η Πελαγία θα γίνοταν ένα αστέρι που θα φώτιζε όλη την Ρωσία κι όλο τον κόσμο …. !
Από την επίσκεψη αυτή και μετά η συμπεριφορά της Πελαγίας έγινε ακόμη πιο ασύμβατη με τα κοινωνικά πρότυπα. Αργυπνούσε τις νύχτες προσευχομένη, κοιμόταν σ’ ένα φέρετρο, ζητιάνευε μισόγυμνη στους δρόμους, μοίραζε τα χρήματα της οικογένειας στους φτωχούς. Έτσι ο άνδρας της την έδιωξε από το σπίτι και υποχρεώθηκε να επιστρέψει στο πατρικό της, όπου όμως την περίμεναν νέες περιπέτειες. Τα παιδιά του πατριού της την μισούσαν, ο ίδιος την έδερνε και η μικρή του κόρη έβαλε κάποιον να την πυροβολήσει και όταν αυτός αστόχησε άκουσε την Πελαγία να του λέει, ότι πυροβόλησε τον εαυτό του! (Πράγματι μετά από λίγο ο παρ’ ολίγον δράστης αυτοκτόνησε!).
Μετά από όλα αυτά η ταλαιπωρημένη μητέρα της Πελαγίας επισκέφθηκε και πάλι τον όσιο Σεραφείμ και του περιέγραψε την κατάσταση. Φωτιζόμενος από το Άγιο Πνεύμα ο Στάρετς διείδε την διά Χριστόν σαλότητα της μακαρίας και συνέστησε στη μητέρα της να την αφήσουν ελεύθερη (διότι μέχρι τότε την έδεναν), να ακολουθήσει τον δρόμο που της είχε ορίσει ο Θεός. Από τότε η μακαρία περνούσε τις παγωμένες νύχτες στο προαύλιο της εκκλησίας, με θερμές προσευχές και αστήρευτα δάκρυα, ντυμένη με κουρέλια, καλώντας με απεγνωσμένες κραυγές τους πιστούς σε μετάνοια.
Μ’ αυτό τον τρόπο ζωής πέρασαν 4 χρόνια. Όταν το 1833 κοιμήθηκε ο όσιος Σεραφείμ, η προορατική αδελφή της Μονής Ντιβίγιεβο Γερόντισσα Ιουλιανή Γρηγορίεβνα, συνάντησε την Σαλή Πελαγία στον δρόμο και ζήτησε από την μητέρα της να της επιτρέψει να την πάρει στο μοναστήρι. Πριν φύγει από το πατρικό της η Πελαγία, απόλυτα λογική, έκανε σ’ όλους μία μεγάλη μετάνοια λέγοντας: «Για την αγάπη του Χριστού συγχωρέστε με, δεν θα ξαναγυρίσω κοντά σας ώσπου να πεθάνω»!
Στο Ντιβίγιεβο η Πελαγία συνέχισε τις σαλότητες με αποτέλεσμα άλλες μοναχές να την σέβονται, άλλες να την φοβούνται, άλλες να την κοροιδεύουν και άλλες να την χτυπούν! Σαν αποτέλεσμα αυτής της υπέρτατης ταπείνωσης η μακαρία ελεήθηκε από τον Θεό με αγιοπνευματικά χαρίσματα. Θεράπευσε λ.χ. τον καλλιτέχνη Μ. Π. Πετρώφ του οποίου το χέρι είχε παραλύσει, έσβησε από μακρυά μία πυρκαγιά, άρχισε να εμφανίζεται «καθ’ ύπνον» σε ασθενείς και να τους θεραπεύει! Προφήτευσε ακόμη την επανάσταση που θα κατέστρεφε την Αγία Ρωσία και την δολοφονία του Τσάρου Αλεξάνδρου Β’, για τον οποίο έκλαιγε συνεχώς.
Μετά από 20 χρόνια τέτοιας μαρτυρικής βιοτής (το 1853), εμφανίσθηκε στον ύπνο της ο όσιος Σεραφείμ και της έδωσε εντολή να μείνει έγκλειστη στο κελλί της. Εκεί η μακαρία έζησε άλλα 31 χρόνια, προσευχομένη αδιαλείπτως, αποφεύγοντας τους ανθρώπους και τρεφομένη μόνο με μαύρο ψωμί! Προείδε τον θάνατό της επτά χρόνια πριν και τον υποδέχθηκε προετοιμασμένη με τα Άχραντα Μυστήρια. Κοιμήθηκε την 30η Ιανουαρίου 1884 και ενταφιάσθηκε πίσω από το ιερό του Ναού της Αγίας Τριάδος, μέσα σε ένα φέρετρο από κυπαρρίσι, ντυμένη με τα ενδύματα που συνήθιζε (μία λευκή μπλούζα, ένα σαραφάν, ένα μάλλινο σάλι και ένα λευκό μαντήλι). Το Λείψανό της έμεινε άταφο 9 ημέρες, χωρίς να παρουσιάσει σημεία φθοράς και καθημερινά αναπέμπονταν τριάντα έως σαράντα τρισάγια, υπέρ αναπαύσεως της μακαρίας της ψυχής!
Κατά την ανακομιδή της το Λείψανό της βρέθηκε αδιάφθορο και σήμερα φυλάσσεται στη Μονή του Ντιβίγιεβο.
Η μνήμη της τιμάται την 30η Ιανουαρίου.
Τα τελευταία της λόγια προς την γερόντισσα Άννα ήταν “θα πεθάνω μαμά. Κι όποιος θα με θυμηθεί, θα τον θυμηθώ και εγώ. Αν έχω παρρησία,θα εύχομαι για όλους. ” Πριν από το κοίμηση της υποσχέθηκε ότι : «όλους που ζητάνε βοήθεια από μένα και με παρακαλάνε να προσεύχομαι γι᾿ αυτούς όλους θα τους βοηθώ…»

Οι Άγιοι διά Χριστόν Σαλοί παίζουν ένα ιερό παιχνίδι. Εμπαίζουν τον κόσμο και τα του κόσμου τούτου, του ματαίου και φιλοδόξου. Εμπαίζουν τα κοσμικά σχήματα, την δήθεν αξιοπρέπεια και κοσμική ευγένεια, την διπλωματία και την υποκρισία, την επίδειξη και τον φαρισαϊσμό. Εμπαίζουν αυτό το γελοίο κοσμικό δόγμα ωρισμένων, που εκφράζεται με το «τι θα πεί ο κόσμος», με το «πως θα φανώ στον κόσμο» («Άγιος Ανδρέας…”, σελ. 17).Το «ιερό παιχνίδι» της διά Χριστόν Σαλότητος, αποτελεί βίωμα του Αποστολικού «τα μωρά του κόσμου εξελέξατο (ο Θεός), ίνα καταιχνύνη τους σοφούς» (Α’ Κορ. 1, 27). ..
Οι διά Χριστόν Σαλοί Άγιοι είναι διαφοροποιημένοι από τον κόσμο σχεδόν σε όλα. Με τον τρόπο αυτό καταθέτουν καθημερινά ενώπιον του αμαρτωλού κόσμου την «μωρία», την απλότητα, δηλαδή, του κηρύγματος, της αποκαλύψεως του Θεού, με το οποίο μπορεί να σωθεί ο κόσμος. Διαφοροποιούνται από τον κόσμο, για να δείξουν την απόσταση που χωρίζει τον πνευματικό κόσμο (που είναι το διαρκές μέλλον του ανθρώπου), από τον υλικό κόσμο της ρευστής καθημερινότητας… (καθ. Αντωνίου Μάρκου)
Απολυτίκιον Οσίας Πελαγίας Ιβάνοβνα του Ντιβέγιεβο. (Ποίημα Δρος Χαραλάμπους Μ. Μπούσια)Ήχος πλ. α’ Τον Συνάναρχον Λόγον
Διαπλεύσασα πέλαγος πολυκύμαντον του επιγείου σου βίου εν ηρεμία , σεμνή ,ψυχική και γεννηθείσα κόσμω θέατρον είληφας χάριν δαψιλή ,Πελαγία ,εμπαιγμούς και ύβρεις καθυπομείναι ως θείαν δρόσον υψόθεν ,θερμή αρτίως κόσμου πρέσβειρα.
