Τῇ ΚΖ´(27ῃ) τοῦ μηνὸς Ἀπριλίου, κοίμησις τοῦ Ἰωάννου Μακρυγιάννη «ἀγνοτάτου καὶ εὐλαβεστάτου» Στρατηγοῦ ἐν Ἀθήνησι εἰρηνικῶς τελειωθέντος (†1864)
Εις μνημόσυνον…. ευγνωμοσύνης
Τί έλεγε ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης για τον αγνότατο πατριώτη και ευλαβέστατο ήρωα στρατηγό Ι. Μακρυγιάννη
Έτσι από μερικά παλληκάρια κρατήθηκε το Έθνος!
Όσοι πεθαίνουν παλληκαρίσια, δεν πεθαίνουν. Αν δεν υπάρχει ηρωισμός, δεν γίνεται τίποτα. Και να ξέρετε ο πιστός είναι και γενναίος. Ο Μακρυγιάννης ο καημένος τι τράβηξε! Και σε τι χρόνια!
– «Κάπνισαν τα μάτια μου», λέει κάπου Γέροντα.
– Ναί κάπνισαν τα μάτια του. Από την ένταση και την αγωνία που είχε, ήταν σαν να έβγαζαν υδρατμούς τα μάτια του. Βρέθηκε σ’ εκείνη την κατάσταση και από πόνο και αγάπη θυσιαζόταν συνέχεια. Δεν σκέφθηκε, δεν υπολόγισε ποτέ τον εαυτό του. Δεν φοβήθηκε μην τον σκοτώσουν, όταν αγωνιζόταν για την Πατρίδα.
Ο Μακρυγιάννης ζούσε πνευματικές καταστάσεις. Αν γινόταν καλόγερος, πιστεύω ότι από τον Άγιο Αντώνιο δε θα είχε μεγάλη διαφορά. Τρεις χιλιάδες μετάνοιες έκανε και είχε και τραύματα και πληγές. Άνοιγαν οι πληγές του, έβγαιναν τα έντερά του, όταν έκανε μετάνοιες, και τα έβαζε μέσα. Τρεις δικές μου μετάνοιες κάνουν μία δική του. Έβρεχε το πάτωμα με τα δάκρυά του.
Εμείς, αν ήμασταν στη θέση του, θα πηγαίναμε στο νοσοκομείο να μας υπηρετούν…
(Απόσπασμα από το βιβλίο: Γέροντος Παϊσίου Λόγοι Β, «Πνευματική Αφύπνιση» σ. 205-206, εκδ. Ι. Η. Ιω. Θεολόγου, Σουρωτή Θεσσαλονίκης)
***
Επιστολὴ του Γέροντα Παϊσίου του Αγιορείτου για τον Μακρυγιάννη
Μα γιατί να μας φαίνεται παράξενο το να βλέπει θεϊκά οράματα ένας τόσο καλός άνθρωπος όπως ο Μακρυγιάννης με ψυχική καθαρότητα, ειλικρίνεια, θεϊκή δικαιοσύνη, αρχοντιά πνευματική, φιλότιμο, θυσία κ.α;
Από μικρό παιδάκι έκανε εδαφιαίες μετάνοιες αντί γυμναστική, προσκυνούσε τον Θεό με ευλάβεια, μέχρι τα γεράματα του μετάνοιες με τις ώρες, παρόλο που είχε και τραύματα, που άνοιγαν οι πληγές του προσκυνώντας τον Θεό και ζητώντας την βοήθεια για την σωτηρία του για την σωτηρία του κόσμου και την σωτηρία του Έθνους, με πολύ ταπείνωση έβρεχε το πάτωμα με τα πολλά του δάκρυα. Επόμενον ήταν να αναπαυθεί το Πνεύμα του Θεού στον Στρατηγό Μακρυγιάννη και να τον χρησιμοποιήσει ο Θεός σαν νέο μωυσή να οδηγήσει τον νέο Ισραήλ (τον ελληνικό λαό) στην ορθόδοξη πάλι πορεία του μετά την τουρκική σκλαβιά. Επέτρεψε δε ο καλός Θεός να δεί πολλά οράματα: τον Χριστό, την Παναγία και πολλούς Αγίους για να καταλάβουμε εμείς οι μεταγενέστεροι τον μεγάλο κίνδυνο που διέτρεχε το Έθνος μας, και την μεγάλη προστασία του Χριστού, της Παναγίας και των αγίων σαν να έκαναν «παγκοινιά» για να μη μας φραγκέψουν.
Βλέπει κανείς μέσα σ’όλον τον αγώνα του Μακρυγιάννη την ορθοδοξη ευαισθησία του μαζί με την αγιοπατερική του ακρίβεια σε όλα. Παράλληλα δε και την ανεξικακία του ήρωα, που δεν τους καταδικάζει ο ίδιος τους αλλόθρησκους γιατί αυτό είναι θέμα του Θεού. Αλλά «αφήστε μας ήσυχους με την Ορθοδοξία μας, σαν να τους λέει, και ας σωθεί και ο καθένας σας με τη θρησκεία του».
Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης το γνήσιο τέκνο της Εκκλησίας μας, ήταν από μικρός αναθρεμμένος, μεγαλωμένος και καπνισμένος με το λιβάνι στην Εκκλησία. Και στην συνέχεια σαν γνήσιος πιά Πατέρας του Έθνους, μπαρουτοκαπνισμένος και τραυματισμένος, χύνοντας δάκρυα με πόνο στον Θεό και αίμα για την λευτεριά μας. Και αν θέλουμε να τον γνωρίσουμε θα πρέπει να ξεκαπνίσουμε την καρδιά και τους λογισμούς μας.
1 Αυγούστου
Μνήμη των Αγίων Μακκαβαίων
1984 ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ
Μοναχός Παΐσιος
(περιοδικὸ Πολύτεκνη Οικογένεια, τεύχ.36, Μάρτιος 1986)
***
Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης για τον ήρωα στρατηγό Μακρυγιάννη
Ο Όσιος Παΐσιος λυπόταν που η Ελλάδα δεν είχε ηγέτες «Μακκαβαίους»* με ιδανικά, ανιδιοτέλεια, παλληκαριά και θυσία. Αυτός ήταν και ο κύριος λόγους που την 1η Αυγούστου του 1984 (π.η.), μνήμη των Αγίων Επτά Παίδων, των Μακκαβαίων, έγραψε ένα κείμενο για τον ήρωα στρατηγό Μακρυγιάννη, τον οποίο, ύστερα από την έκδοση του βιβλίου του «Οράματα και θάματα», άλλοι τον έλεγαν άγιο, άλλοι θρησκόληπτο και άλλοι πλανεμένο.
Με το κείμενο αυτό ο Όσιος Παΐσιος εξέφραζε την μεγάλη του λύπη, διότι σε αυτήν την τόσο δύσκολη εποχή ορισμένοι πετούσαν «λεκέδες στον λευκό χιτώνα του Μακρυγιάννη», αντί να προσπαθούν να ωφεληθούν από τα λόγια αυτού του ήρωα που «αγωνίστηκε περισσότερο από κάθε άλλον για την απελευθέρωση της Πατρίδος μας από τον βάρβαρο τουρκικό ζυγό, και στην συνέχεια αγωνίσθηκε με θείον ζήλο, για να μην υποδουλωθούμε πνευματικά στους Φράγκους».
Για κάποιες μικρές «αδυναμίες» του μεγάλου αυτού ήρωα ο όσιος Γέροντας έγραψε: «Μέσα σ’ έναν τόνο γερά καρύδια, που μας δίνει “ευλογία” ο καλός Μακρυγιάννης, επόμενον είναι να βρεθούν και ένα κιλό κούφια. Γιατί λοιπόν να σχολιάσουμε τα ελάχιστα κούφια, αφού σαν άνθρωποι δεν μπορύμε να έχουμε την θεϊκή τελειότητα, αλλά την ανάλογη ανθρώπινη τελειότητα, που μέσα σ’ αυτήν θα υπάρχουν και οι ανθρώπινες ατέλειες;»
Όσον αφορά δε τα οράματα που ο Μακρυγιάννης έβλεπε, ο Όσιος με την φωτισμένη του διάκριση είπε: «Φυσικά δεν μπορούμε να πούμε ότι όλα τα οράματα του Μακρυγιάννη ήταν θεϊκά, γιατί πολλά από αυτά ήταν και της αγωνίας του, τα οποία γεννούσε η μεγάλη του αγωνία. Αυτά όμως πρέπει να μας συγκινούν περισσότερο από τα θεϊκά, διότι σ’ αυτά βλέπει κανείς την μεγάλη αγωνία του αγνού ήρωα, που δεν έκλεινε μάτι και σε κατάσταση μεταξύ ύπνου και εγρηγόρσεως τα έβλεπε αυτά…
Επέτρεψε ο Καλός Θεός να ιδή πολλά οράματα· τον Χριστό, την Παναγία και πολλούς Αγίους, για να καταλάβουμε εμείς οι μεταγενέστεροι τον μεγάλο κίνδυνο που διέτρεχε το Έθνος μας και την μεγάλη προστασία του Χριστού, της Παναγίας και των Αγίων, σαν να έκαναν “παγκοινιά”, για να μη μας φραγκέψουν (εννοείται: οι Ευρωπαίοι)».
Και κατέληγε: «Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης, το γνήσιο τέκνο της Εκκλησίας μας, ήταν από μικρός αναθρεμμένος, μεγαλωμένος και καπνισμένος με το λιβάνι στην Εκκλησία. Και στην συνέχεια σαν γνήσιος πιά Πατέρας του Έθνους, μπαρουτοκαπνισμένος και τραυματισμένος, έχυνε δάκρυα με πόνο στον Θεό και αίμα για την λευτεριά μας. Και, αν θέλουμε να τον γνωρίσουμε καλά, θα πρέπει να ξεκαπνίσουμε την καρδιά και τους λογισμούς μας».
Και ο Όσιος Παΐσιος, ως «γνήσιο τέκνο της Εκκλησίας, με ορθόδοξη ευαισθησία και αγιοπατερική ακρίβεια»**, θεωρούσε ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τους Ορθόδοξους Έλληνες ήταν η πνευματική υποδούλωσή τους. Ανησυχούσε πολύ βλέποντας την όλο και μεγαλύτερη επίδραση του κοσμικού δυτικοευρωπαϊκού πνεύματος ακόμη και σε πνευματικούς ανθρώπους. Πονούσε για τις διάφορες οικουμενιστικές κινήσεις, για τις οποίες έλεγε ότι είναι «κουρελούδες του διαβόλου». Και με πόνο προσευχόταν να φωτίσει ο Θεός τους εκκλησιαστικούς άρχοντες, ώστε να μην θαμπώνονται από το ψεύτικο φως της Δύσεως, αλλά να βλέπουν καθαρά, με πνευματική διαύγεια, για να μην πέφτουν στην μεγάλη αυτή παγίδα του διαβόλου.
Έγραψε σε επιστολή του: «Δυστυχώς ο Δυτικός Ορθολογισμός έχει επιδράσει και σε Ανατολικούς Ορθόδοξους Άρχοντας, και έτσι βρίσκονται σωματικά μόνον στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού, ενώ όλο το είναι τους βρίσκεται στην Δύση που την βλέπουν να βασιλεύη κοσμικά. Εάν έβλεπαν την Δύση πνευματικά, με το φως της Ανατολής, το φως του Χριστού, τότε θα έβλεπαν το πνευματικό ηλιοβασίλεμα της Δύσης, που χάνει σιγά-σιγά το φως του νοητού Ηλίου, του Χριστού, και προχωρούν για το βαθύ σκοτάδι. Μαζεύονται και συνεδριάζουν, και γίνονται συζητήσεις ατέλειωτες για πράγματα που δεν χωράει συζήτηση, που ούτε οι Άγιοι Πατέρες συζητήσανε εδώ και 2.000 χρόνια. Όλες αυτές οι ενέργειες είναι του πονηρού, για να ζαλίζουν και να σκανδαλίζουν τους πιστούς, και να τους σπρώχνουν, άλλους στην αίρεση και άλλους σε σχίσματα, και να κερδίζει έτσι έδαφος ο διάβολος».
* Η προσωνυμία «Μακκαβαίος» δόθηκε στον Ιούδα, τον ηγέτη της Ιουδαϊκής επαναστάσεως, η οποία έγινε το 166 π.Χ. κατά του Αντιόχου του Δ΄ του Επιφανούς, αλλά και στους διαδόχους του. Οι Μακκαβαίοι διακρίθηκαν για τους αγώνες υπέρ της πατρώας πίστεως και της ελευθερίας. (Β΄. Α΄, Β΄, Γ, Δ΄ Μακκαβαίων)
** Για το κείμενο του Οσίου «Ο αγνός ήρωας Στρατηγός Μακρυγιάννης», βλ. Πρεσβυτέρου Διονυσίου Τάτση, Υπαίθριο Αρχονταρίκι, Καταγραφή διδαχών του π. Παϊσίου, 3η εκδ. Κόνιτσα 1994, σελ. 55-62.
Απόσπασμα από το βιβλίο: «Ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης», έκδοση Ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Βασιλικά Θεσσαλονίκης 2015
***
Αν σήμερα έχουμε λιγάκι ειρήνη, ξέρεις τι έχουν τραβήξει οι παλιοί; Ξέρεις πόσοι θυσιάσθηκαν; Τώρα τίποτε δεν θα είχαμε, αν δεν θυσιάζονταν εκείνοι. Και κάνω μια σύγκριση• πώς τότε, ενώ κινδύνευε η ζωή τους, κρατούσαν την πίστη τους, και πώς τώρα, χωρίς καμμιά πίεση, όλα τα ισοπεδώνουν! Όσοι δεν έχουν χάσει την εθνική τους ελευθερία, δεν καταλαβαίνουν.
Τους λέω: «Ο Θεός να φυλάξη να μην έρθουν οι βάρβαροι και μας ατιμάσουν!» και μου λένε: «Και τι θα πάθουμε;» Ακούς κουβέντα; Άντε να λείψετε, χαμένοι άνθρωποι! Τέτοιοι είναι οι άνθρωποι σήμερα. Δωσ’ τους χρήματα, αυτοκίνητα, και δεν νοιάζονται ούτε για την πίστη ούτε για την τιμή ούτε για την ελευθερία.
Την Ορθοδοξία μας σαν Έλληνες την οφείλουμε στον Χριστό και τους αγίους Μάρτυρες και Πατέρες της Εκκλησίας μας• και την ελευθερία μας την οφείλουμε στους ήρωες της Πατρίδας μας, που έχυσαν το αίμα τους για μας.
Αυτήν την αγία κληρονομιά οφείλουμε να την τιμήσουμε και να την διατηρήσουμε και όχι να την εξαφανίσουμε στις μέρες μας. Είναι κρίμα να χαθή ένα τέτοιο έθνος! Και βλέπουμε τώρα, όπως πριν αρχίση ένας πόλεμος στέλνουν ατομικές προσκλήσεις, έτσι και ο Θεός με ατομικές προσκλήσεις μαζεύει ανθρώπους, για να κρατηθή κάτι και να σωθή το πλάσμα Του.
Δεν θα αφήση ο Θεός, αλλά πρέπει και εμείς να κάνουμε ό,τι μπορούμε ανθρωπίνως και για ό,τι δεν μπορούμε να κάνουμε ανθρωπίνως, να κάνουμε προσευχή να βοηθήση ο Θεός.
(Όσιος Παΐσιος: ΛΟΓΟΙ Α’ – (Ησυχαστήριον – Σουρωτή Θεσσαλονίκης, σελ. 360-362)
***
Γράφει στα γραμμένα μέ αίμα απομνημονεύματά του ο ήρωας Στρατηγός Μακρυγιάννης:
Όταν μου πειράξουν την πατρίδα και τη θρησκεία μου, θα μιλήσω, θα’ νεργήσω κι’ ό,τι θέλουν ας μου κάνουν…
Πονώντας από τις πληγές, όπου έλαβα εις τον αγώνα… Μισός άνθρωπος καταστάθηκα από το ντουφέκι του Τούρκου… ήλθαν (μια μέρα) δύο επιτήδειοι, άνθρωποι των γραμμάτων, μισομαθείς και άθρησκοι, και μου ξηγώνται έτσι: «Πουλάς Ελλάδα, Μακρυγιάννη;». Εγώ, στην άθλιαν κατάστασίν μου, τους λέγω: «Αδελφοί… Ελλάδα δεν πουλάω». Έφυγαν αυτοί. Κι’ έκατσα σε μίαν πέτραν μόνος και έκλαιγα.
Θεέ, συχώρεσε τους παντίδους, που θέλουν να μας πάρουν τον αγέρα που αναπνέομεν και την τιμήν, που με ντουφέκι και γιαταγάνι πήραμε. Εμείς το χρέος επράξαμεν. Και αυτοί βγήκαν σήμερον να προκόψουν την Πατρίδα… Αυτοί είναι οι ανθρώπινοι λύκοι, που φέραν δυστυχήματα και κίντυνον εις τον τόπον…
Και βγήκαν τώρα κάτι δικοί μας κυβερνήτες, Έλληνες, σπορά της εβραιουργιάς, που είπαν να μας σβήσουν την Αγία Πίστη, την Ορθοδοξία, διότι η Φραγκιά δεν μας θέλει με τέτοιο ντύμα Ορθόδοξον. Και εκάθησα και έκλαιγα δια τα νέα παθήματα. Και επήγα πάλιν εις τους φίλους μου τους Αγίους. Άναψα τα καντήλια και ελιβάνισα λιβάνιν καλόν αγιορείτικον.
Και σκουπίζοντας τα δάκρυά μου τους είπα: «Δεν βλέπετε που θέλουν να κάμουν την Ελλάδα παλιόψαθα; Βοηθείστε, διότι μας παίρνουν, αυτοί οι μισοέλληνες και άθρησκοι, ό,τι πολυτίμητον τζιβαϊρικόν έχομεν.
Φραγκεμένους μας θέλουν τα… παλιόπαιδα (άλλη λέξη χρησιμοποιεί ο Μακρυγιάννης – τσογλάνια) του τρισκατάρατου του Πάπα. Μην αφήσετε, Άγιοί… να μασκαρέψουν και να αφανίσουν τους Έλληνες, κάνοντας περισσότερα κακά από αυτά που καταδέχθηκεν ο Τούρκος ως τίμιος εχθρός μας…
Ένας δικός μου αγωνιστής μου έφερε και μου διάβασεν ένα παλαιόν χαρτί, που έγραψεν ο κοντομερίτης μου Άγιος παπάς, ο Κοσμάς ο Αιτωλός. Τον εκρέμασαν εις ένα δέντρον Τούρκοι και Εβραίοι, διότι έτρεχεν ο ευλογημένος παντού και εδίδασκεν Ελλάδα, Ορθοδοξία και Γράμματα.
Έγραφεν ο μακάριος εκείνος ότι: «Ένας άνθρωπος να με υβρίσει, να φονεύσει τον πατέρα μου, την μητέρα μου, τον αδελφόν μου και ύστερα το μάτι να μου βγάλει, έχω χρέος σαν χριστιανός να τον συγχωρήσω. Το να υβρίσει τον Χριστόν μου και την Παναγία μου, δεν θέλω να τον βλέπω».
Το χαρτί του πατέρα Κοσμά έβαλα και μου το εκαθαρόγραψαν. Και το εκράτησα ως Άγιον Φυλαχτόν, που λέγει μεγάλην αλήθειαν. Θα πω να μου γράψουν καλλιγραφικά και τον άλλον αθάνατον λόγον του, «τον Πάπαν να καταράσθε ως αίτιον». Θέλω να το βλέπω κοντά στα’ κονίσματά μου, διότι τελευταίως κάποιοι δικοί μας ανάξιοι λέγουν ότι αν τα φτιάξουμε με τον δικέρατον Πάπαν, θα ολιγοστέψουν οι κίντυνοι, τα βάσανα και η φτώχεια μας, τρομάρα τους.
Και είπαν οι άθρησκοι που εβάλαμεν εις τον σβέρκο μας να μη μανθάνουν τα παιδιά μας Χριστόν και Παναγίαν, διότι θα μας παρεξηγήσουν οι ισχυροί. Και βγήκαν ακόμη να’ ποτάξουν την Εκκλησίαν, διότι έχει πολλήν δύναμη και την φοβούνται. Και είπαν λόγια άπρεπα δια τους παπάδες.
Εμείς, με σκιάν μας τον Τίμιον Σταυρόν, επολεμήσαμεν ολούθε, σε κάστρα, σε ντερβένια, σε μπογάζια και σε ταμπούργια. Και αυτός ο Σταυρός μας έσωσε. Μας έδωσε την νίκη και έχασε (οδήγησε σε ήττα) τον άπιστον Τούρκον…
Και βρίζουν οι πουλημένοι… και τους παπάδες… Εμείς τους παπάδες τους είχαμε μαζί εις κάθε μετερίζι, εις κάθε πόνον και δυστυχίαν. Όχι μόνον δια να βλογάνε τα όπλα τα ιερά, αλλά και αυτοί με ντουφέκι και γιαταγάνι, πολεμώντας σαν λεοντάρια. Έλληνες ντροπή!»
***
Αγιασμένες πνοές της Ρωμιοσύνης...
Το ηρωικότερο επεισόδιο του Αγώνα, από την Έξοδο του Μεσολογγίου
«Ήταν πρωί, Σάββατο του Λαζάρου, 10 Απριλίου του 1826, όταν συγκροτήθηκε το νεκροδόξαστο εκείνο συμβούλιο αποφάσεως. Ήταν ένα συμβούλιο θανάτου. Οι καπεταναίοι είχαν αναλάβει να διερευνήσουν, με ανιχνευτές την ύπαρξη μυστικού δρόμου-διόδων για ακίνδυνο πέρασμα των Ελεύθερων Πολιορκημένων στην ελευθερία. Κανένας όμως δεν έφερε ελπιδοφόρα πληροφορία. Οι λόγχες και οι στενωποί φυλάγονταν άγρυπνα από τους πολιορκητές σε βάθος χώρου και τόπου. Γενική ήταν η κατήφεια και η σιωπηλή θλίψη. Την σιωπή της στιγμής έσπασε η βροντώδης και σταθερή έκρηξη του τρανοδύναμου αρχηγού της Φρουράς, του Θανάση Ραζη-Κότσικα.
– Υπάρχει δρόμος ωρέ!
– Ποιος είναι, στρατηγέ, και δεν τον λες τόση ώρα; Διαμαρτυρήθηκαν όλοι οι παριστάμενοι.
– Είναι ο δρόμος του Θεού, φωνάζει».,
από το βιβλίο του Ν. Βούλγαρη Το Μεσολόγγι των Ιδεών, ερμηνεία της απόφασης της Εξόδου)
Ο παπάς στις ντάπιες
Όταν πήγε ο Όθων το 1837 στο Μεσολόγγι, γνώρισε και τον παπα-Παναγιώτη Μπουγάτσα [εφημέριο του Αγίου Παντελεήμονος εκ Μποχωρίου]. Ο παριστάμενος καπετάνιος Δ. Μακρής, όταν ο βασιλιάς ζήτησε πληροφορίες για τον ιερέα, του είπε: «Αυτόν να τον προσκυνούμε ως άγιο, μεγαλειότατε, για τις υπηρεσίες του στην πατρίδα. Από την αρχή του αποκλεισμού στο Μεσολόγγι, η μόνη δουλεία που έκανε ο παπάς αυτός, άμα άρχιζε το ντουφέκι-και αυτό ήταν καθημερινό, νύχτα και μέρα- να τρέχει στην εκκλησιά. Έπαιρνε το δισκοπότηρο στα χέρια και ξεσκούφωτος με το φαναράκι του, επήγαινεν από τάπια σε τάπια και μεταλάβαινε τους βαριά πληγωμένους και τους παρηγορούσε με καλά λόγια. Και εγκαρδίωνε τους άλλους να πολεμούν με όρεξη και με ψυχή, για να έχουν την βοήθεια του Θεού. Σου ορκίζομαι στην πίστη μου βασιλιά ότι δεν πέρασε μέρα ή νύχτα, που να μην τον δω γύρω σε όλες τις πολεμίστρες και μέσα στην χώρα από σπίτι σε σπίτι. Και στο γιουρoύσι της εξόδου ήταν μαζί μας και βόλι δεν τον πείραξε. Λοιπόν, δεν είναι άγιος ο παπάς αυτός;…». (Από Αναγνωστικό Έκτης Δημοτικού του 1952, “Ο Αληθινός Κληρικός” Του Ν.Δ. Μακρή).
Ο Άγιος Πορφύριος είχε δει τους Αγωνιστάς του 1821 με τον Κολοκοτρώνη πρώτο, όλους στον Παράδεισο..!
Κι όταν του είπαν τί να κάνουμε κι εμείς, για να πάμε κοντά τους είπε ο Άγιος να κάνετε ό,τι κάνανε κι αυτοί.. ν΄αγωνισθείτε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος, να ‘στε φιλόθεοι, φιλοπάτριδες και φιλάνθρωποι, με την έννοια της αγάπης στον Θεό…
π. Ανανίας Κουστένης
Το να σκέφτεσαι συνέχεια την δυσκολία που περνάει η Ελλάδα σημαίνει ότι πονάς την πατρίδα και ζητάς την επέμβαση του Θεού, ο Οποίος είναι ο μόνος που…. μπορεί να βοηθήσει. Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης
https://iconandlight.wordpress.com/2019/05/23/%CE%B7-%CE%B5%CE%BF%CE%BA-%CE%B8%CE%B1-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BB%CF%85%CE%B8%CE%B5%CE%AF-%CE%B5%CE%BC%CE%B5%CE%AF%CF%82-%CE%AD%CF%87%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%84%CF%81%CE%B9/
Θα δώσουμε εξετάσεις… θα φανή πόσων καρατίων χρυσάφι είναι ο καθένας. Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης
https://iconandlight.wordpress.com/2019/01/04/26855/
Η Ελλάδα είναι μία ωραία πριγκίπισσα, και όλοι θέλουν να την πάρουν, ευτυχώς που κάνει κουμάντο ο Χριστός. Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης
https://iconandlight.wordpress.com/2018/09/11/%CE%B7-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%BC%CE%AF%CE%B1-%CF%89%CF%81%CE%B1%CE%AF%CE%B1-%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%B3%CE%BA%CE%AF%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1-%CE%BA-2/
iconandlight 