Όσιος Δανιήλ της Σκήτεως (+5ος αἰ.)
Εορτάζει στις 7 Ιουνίου
Δύο όσιοι είναι γνωστοί με το όνομα αυτό. Ο πρώτος ήταν μαθητής του αγίου Αρσενίου του Μεγάλου [8 Μαΐου] και έγινε ο ίδιος διδάσκαλος για πολλούς μοναχούς. Όταν οι Μαζικές επιτέθηκαν στην Σκήτη το 407, οι αδελφοί τον κάλεσαν να φύγει μαζί τους. Και λέγει ο αββάς Δανιήλ: «Εάν δεν φροντίζει για μένα ο Θεός, γιατί να ζω;» Και πέρασε ανάμεσα στους βαρβάρους και δεν τον είδαν. Λέγει τότε μέσα του: «Ιδού ο Θεός εφρόντισε για σένα και δεν απέθανες. Κάνε λοιπόν και συ το ανθρώπινο και φύγε όπως οι Πατέρες». Μεταξύ άλλων έλεγε: «Όσο ακμάζει το σώμα τόσο αδυνατίζει ή ψυχή και όσο αδυνατίζει το σώμα τόσο ακμάζει ή ψυχή». Αφού έζησε σαράντα χρόνια στην έρημο της Σκήτης, εκοιμήθη εν ειρήνη περί το 420.
Ο δεύτερος αββάς Δανιήλ έζησε τον 6° αιώνα. Έγινε μοναχός στην Σκήτη από μικρό παιδί. Σε μία επιδρομή συνελήφθη από τους βαρβάρους και παρέμεινε δύο χρόνια αιχμάλωτος. Εξαγοράστηκε από έναν ευσεβή χριστιανό, αλλά αιχμαλωτίσθηκε πάλι για έξι μήνες, τούτη την φορά όμως μπόρεσε να διαφύγει. Τον ξανάπιασαν γιά τρίτη φορά και πάλι διέφυγε…
Έγινε τόσο ονομαστός για τις αρετές του, ώστε ονομάσθηκε Πατέρας της Σκήτης και τον τιμούσαν σε όλη την Αίγυπτο ως «νέο Αβραάμ και ξενιστή του Χριστού». Αυτός οδήγησε στην οδό της τελειώσεως την αγία Αναστασία την Πατρικία [10 Μάρτ.] πού ζούσε μεταμφιεσμένη σε ευνούχο σε κοντινή απόσταση από την Σκήτη, τον άγιο Ευλόγιο τον Ξενοδόχο [27 Απρ.], όπως και τους αγίους Ανδρόνικο και Αθανασία [9 Όκτ.]. Διέπρεπε στην ανακάλυψη κρυφών άγιων, όπως του Μάρκου του σαλού της Αλεξανδρείας ή της μοναχής της Μονής Ερμουπόλεως, η οποία υποκρινόταν την μέθυση για να επισύρει επάνω της την περιφρόνηση, της αγίας Θωμαΐδος, της μάρτυρος της αγνείας [14 Απρ.], και του αββά Δουλά.
Πηγή: Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας
Κάποτε περπατούσαν μαζί ο Αββάς Δανιήλ και ο Αββάς Αμμώης. Λέγει ο Αββάς Αμμώης: Πότε θα καθήσουμε και μεις στο κελλί μας πάτερ; Και απάντησε ο Αββάς Δανιήλ: Ποιος μπορεί να μας αφαιρέσει τον Κύριο; Ο Θεός είναι στο κελλί και πάλι έξω ο Θεός είναι.
***
Ανέβηκε ο αββάς Δανιήλ από τη Σκήτη, μαζί με τον μαθητή του, στην άνω Θηβαΐδα, όταν γιόρταζαν τη μνήμη του αββά Απολλώ….
Όταν έφτασε στην Ερμόπολη λέγει στον μαθητή του• «Πήγαινε και χτύπα την πόρτα σ’ εκείνο το γυναικείο μοναστήρι». Υπήρχε εκεί ένα γυναικείο μοναστήρι, που ονομαζόταν του αββά Ιερεμία, και κατοικούσαν εκεί περίπου τριακόσιες μοναχές. Πήγε ο μαθητής του και χτύπησε την θύρα. Του λέγει η θυρωρός ευγενικά• «Καλώς ήλθες. Τί προστάζεις;». Απαντά• «Φώναξέ μου την μητέρα, την ηγουμένη, γιατί θέλω μ’ αυτή να μιλήσω». Αυτή απάντησε• «Δεν συναντά ποτέ κανέναν, όμως πες μου τι θέλεις και θα το διαβιβάσω». Αυτός είπε• «Πες της• “Κάποιος μοναχός θέλει να σου μιλήσει”. Η θυρωρός πήγε και το είπε αυτό και αφού ήλθε η ηγουμένη ευγενικά λέει στον αδελφό• «Η αμμάς μ’ έστειλε να σε ρωτήσω• “Τί ζητάς;”». Λέει ο αδελφός• «Να δείξετε αγάπη και να επιτρέψτε να κοιμηθούμε εδώ εγώ κι ένας γέροντας, γιατί είναι βράδυ και έξω θα μας φάνε τα θηρία». Του λέγει η αμμάς• «Ποτέ άνδρας δεν μπαίνει εδώ• συμφέρει να φαγωθείτε από τα έξω θηρία κι όχι από αυτά που βρίσκονται μέσα στην ψυχή». Της απαντά ο αδελφός• «Ο αββάς Δανιήλ είναι από τη Σκήτη». Αυτή μόλις τ’ άκουσε αυτό, άνοιξε και τις δύο θύρες και βγήκε τρέχοντας καθώς κι όλες οι άλλες μοναχές, και αφού έστρωναν τα μαφόριά τους από την είσοδο μέχρι το σημείο που βρισκόταν ο γέροντας έπεφταν στα πόδια του και φιλούσαν τα ίχνη των ποδιών του.
Όταν μπήκαμε μέσα στο μοναστήρι, έφερε η προϊσταμένη μια λεκάνη και τη γέμισε με χλιαρό νερό και βότανα και χώρισε σε δύο ομάδες τις αδελφές και έπλυναν τα πόδια του γέροντα και του μαθητή του. Αφού πήρε ένα ποτήρι έφερε τις αδελφές και έπαιρνε νερό από τη λεκάνη και το έριχνε πάνω από τα κεφάλια τους και ύστερα το έριχνε πάνω της και στο κεφάλι της. Όλες αυτές φαίνονταν σαν ακίνητες πέτρες, αμίλητες, και κάθε απάντησή τους δινόταν μ’ ένα χτύπημα κι αυτή η κίνησή τους ήταν αγγελική. Λέγει λοιπόν ο γέροντας στην ηγουμένη• «Εμάς σέβονται οι αδελφές ή έτσι είναι πάντοτε;». Αυτή είπε• «Πάντοτε έτσι είναι οι δούλες σου δέσποτα, όμως προσευχήσου γι’ αυτές». Λέει ο γέροντας• «Πες στο μαθητή μου ότι αυτή τη στιγμή αισθάνομαι άσχημα».
Μία απ’ αυτές κείτονταν κοιμισμένη στην εσωτερική αυλή, φορώντας σχισμένα παλαιά ρούχα. Λέει ο γέροντας• «Ποιά είναι αυτή που κοιμάται:». Του απαντά μία από τις αδελφές• «Είναι μέθυση και δεν ξέρουμε τι να την κάνουμε. Να την πετάξουμε έξω από το μοναστήρι φοβόμαστε το κρίμα• αν την αφήσουμε όμως σκανδαλίζει τις αδελφές». Λέει ο γέροντας στον μαθητή του• «Πάρε τη λεκάνη και άδειασέ την πάνω της». Όταν τόκανε, αμέσως αυτή σηκώθηκε σαν από μεθύσι. Του λέει η αμμάς• «Δέσποτα έτσι είναι πάντοτε».
Αφού πήρε η ηγουμένη τον γέροντα τον έφερε στην τραπεζαρία, όπου παρέθεσε δείπνο στις αδελφές λέγοντας• «Ευλόγησε τις δούλες σου, ώστε μπροστά σου να γευματίσουν». Αυτός τις ευλόγησε και η ηγουμένη μαζί με τη δεύτερη μετά απ’ αυτήν κάθησαν μαζί του. Παρέθεσαν στον γέροντα ένα πιάτο με βρεγμένα και ωμά χορταρικά, χουρμάδες και νερό, στον μαθητή του πρόσφεραν βρασμένη φακή και λίγο ψωμί και εύκρατο, ενώ στις αδελφές παρέθεσαν πολλά φαγητά, ψάρια και κρασί άφθονο. Έφαγαν πολύ καλά και κανείς δεν μίλησε. Όταν σηκώθηκαν λέει ο γέροντας στην ηγουμένη• «Τί είναι αυτό που έκανες; Εμείς έπρεπε να φάμε καλά, αλλά τελικά εσείς φάγατε τα καλά φαγητά». Του λέει η αμμάς• «Εσύ είσαι μοναχός, γι’ αυτό τροφή μοναχού σου πρόσφερα, ο μαθητής σου είναι μαθητής μοναχού και τροφή μαθητή του πρόσφερα. Εμείς είμαστε αρχάριες και τροφή αρχαρίων φάγαμε». Της λέει ο γέροντας• «Είναι αξιομνημόνευτη η αγάπη, πράγματι ωφεληθήκαμε».
Ενώ πήγαιναν να αναπαυθούν, λέει ο αββάς Δανιήλ στον μαθητή του• «Πήγαινε και δες πού κοιμάται η μέθυση• κάπου στην εσωτερική αυλή βρισκόταν». Αυτός πηγαίνει, βλέπει και του λέει•«Είναι κοντά στα αφοδευτήρια». Λέει ο γέροντας στον μαθητή του• «Μείνε άγρυπνος αυτή τη νύχτα μαζί μου». Όταν αναπαύθηκαν όλες οι αδελφές, παίρνει ο γέροντας τον μαθητή του και πηγαίνει πίσω από ένα χώρισμα. Τότε βλέπουν τη μέθυση να σηκώνεται και να υψώνει τα χέρια της στον ουρανό, και τα δάκρυά της να τρέχουν σαν ποτάμι, να κινούνται τα χείλη της, να κάνει μετάνοιες και όταν αντιλαμβανόταν καμμιά αδελφή να πηγαίνει στα αφοδευτήρια, έπεφτε στο έδαφος ροχαλίζοντας.
Έτσι περνούσε όλες τις μέρες της. Λέει λοιπόν ο γέροντας στον μαθητή του• «Φώναξέ μου την ηγουμένη διακριτικά». Πήγε και τη φώναξε καθώς και τη δεύτερη στη σειρά και ολόκληρη τη νύχτα έβλεπαν αυτά που έκανε. Η ηγουμένη άρχισε να λέει κλαίγοντας• «Αχ, για πόσα κακά δεν την κατηγόρησα». Κι όταν ακούστηκε το εγερτήριο, διαδόθηκε γι’ αυτήν στην αδελφότητα. Αυτή κατάλαβε τι έγινε και φεύγει κρυφά και πηγαίνει εκεί που κοιμόταν ο γέροντας και κλέβει το ραβδί του και την κάπα του και ανοίγει με προσοχή τη θύρα του μοναστηριού και γράφει ένα σημείωμα, το οποίο τοποθετεί στην κλειδαριά της θύρας, λέγοντας• «Να προσεύχεσθε για μένα και να μου συγχωρήσετε για όσα σας έφταιξα» και εξαφανίστηκε.
Όταν ξημέρωσε, την αναζήτησαν, αλλά δεν την βρήκαν. Πηγαίνουν στην πύλη και βρίσκουν ανοιχτή τη θύρα και το σημείωμα εκεί και γίνεται μεγάλος θρήνος στο μοναστήρι. Και λέει ο γέροντας• «Εγώ γι’ αυτήν ήλθα εδώ, γιατί τέτοιους μεθύστακες αγαπά ο Θεός». Όλες οι μοναχές εξομολογούνταν στον γέροντα τι είχαν κάνει σε βάρος της. Και αφού ευλόγησε ο γέροντας τις αδελφές, αναχώρησε μαζί με τον μαθητή του για το κελλί τους, δοξάζοντας και ευχαριστώντας τον Θεό, ο οποίος μόνον αυτός γνωρίζει πόσους κρυφούς δούλους έχει.
(Δημ. Γ. Τσάμη, «Μητερικόν», εκδ. Αδελφ. Η Αγία Μακρίνα, Θεσ/νίκη, σ. 55-61)
iconandlight 