Συναξάριον τοῦ Τριωδίου
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Κυριακῇ τῶν Βαΐων, τὴν λαμπρὰν καὶ ἔνδοξον πανήγυριν τῆς εἰς Ἱερουσαλὴμ εἰσόδου τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἑορτάζομεν.
Στίχοι
Πώλῳ καθίσας, ὁ λόγῳ τείνας πόλον,
Βροτοὺς ἐκζητεῖ λῦσαι τῆς ἀλογίας.
Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης
Μια βλαμμένη όμως ή πειραγμένη ψυχή που νομίζει ότι αδικείται και γι᾿ αυτό είναι λίγο πικραμένη ή αγανακτισμένη και με μια αφορμή εκδηλώνει την αγανάκτησή της, μπορεί να κάνη τέτοια ζημιά στις άλλες ψυχές, που ούτε διάβολος δεν μπορεί να κάνη. Ο Ιούδας αγανάκτησε για την σπατάλη του μύρου που έχυσε η Μυροφόρος και είπε ότι το μύρο μπορούσε να πουληθή και τα χρήματα να δοθούν στους φτωχούς. Από τον Ιούδα επηρεάσθηκαν και οι άλλοι Απόστολοι που είχαν Χάρη. Είδαν εξωτερικά σωστό αυτό που είπε εκείνος και επηρεάσθηκαν, γιατί δεν γνώριζαν την φιλάργυρη καρδιά του. Και βλέπεις, ο Χριστός είχε δώσει στον Ιούδα ακόμη και το ταμείο, για να χορτάση το πάθος του, και εκείνος «τά βαλλόμενα εβάσταζεν»1.
1) Βλ. Ἰω. 12, 6.
Βιβλίο Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτου Λόγοι Β΄«Πνευματική αφύπνιση»
Αν ο άνθρωπος δεν έχει καλό λογισμό και δεν βγάζει τον εαυτό του από τις ενέργειές του – αν ενεργεί δηλαδή με ιδιοτέλεια -, δεν βοηθιέται, ούτε και από έναν Άγιο. Όχι άγιο Γέροντα ή άγια Γερόντισσα να έχει, όχι τον Άγιο Αντώνιο να είχε Γέροντα, αλλά και όλους τους Αγίους, δεν μπορεί να βοηθηθεί. Ούτε ο ίδιος ο Θεός δεν μπορεί να βοηθήση έναν τέτοιον άνθρωπο, αν και το θέλει πολύ. Όταν κανείς αγαπάει τον εαυτό του, έχει δηλαδή φιλαυτία, όλα τα ερμηνεύει όπως τα αγαπάει ο εαυτός του. Και βλέπεις, άλλοι τα ερμηνεύουν αμαρτωλά, άλλοι όπως τους αναπαύει και σιγά-σιγά γίνονται φυσιολογικές αυτές οι παράλογες ερμηνείες τους. Όπως και αν φερθείς, σκανδαλίζονται.
Ο βλαμμένος άνθρωπος βλαμμένα σκέφτεται, όλα τα παίρνει αριστερά, όλα τα βλέπει ανάποδα. Ενώ, όποιος έχει καλούς λογισμούς, ό,τι και να δει, ό,τι και να του πεις, θα βάλει καλό λογισμό.
Εσύ μερικές φορές δεν έχεις εγρήγορση, δεν λες την ευχή και δεν μπορείς να αμυνθείς. Έρχεται το τηλεγράφημα του διαβόλου απ’ έξω, το παίρνεις, το διαβάζεις, το ξαναδιαβάζεις, το πιστεύεις και το περνάς στο αρχείο. Αυτούς τους φακέλλους θα τους παρουσίασει το ταγκαλάκι την ημέρα της Κρίσεως, για να σε κατηγορήσει.
Ο άνθρωπος, όταν τα βλέπη όλα με καλούς λογισμούς, εξαγνίζεται και χαριτώνεται από τον Θεό. Με τους αριστερούς λογισμούς κατακρίνει και αδικεί τους άλλους, εμποδίζει την θεία Χάρη να ερθη, και έρχεται έπειτα ο διάβολος και τον αλωνίζει.
Τέτοιους Χριστιανούς θέλει ο Θεός, που φεύγουν από τον κακό λογισμό, όπως αποφεύγει η μέλισσα την ακαθαρσία.
***
Άγιος Σωφρόνιος ο Αθωνίτης του Έσσεξ
Όταν διαβάζουμε το Ευαγγέλιο, οφείλουμε να σκεφτόμαστε τα ίδια και με τον ίδιο τρόπο, όπως σκεφτόταν και ζούσε ο Ίδιος ο Χριστός.3 Και πώς ζούσε Εκείνος; Ας πάρουμε ένα τυχαίο παράδειγμα. Όταν ήταν στη Βηθανία, στο σπίτι της Μαρίας, της Μάρθας και του Λαζάρου, η Μαρία άλειψε με πολύτιμο μύρο τα πόδια του Χριστού, που ανέστησε τον Λάζαρο 4. Ο Ιούδας είχε σκανδαλισθεί ήδη από τότε, όταν στο σπίτι του Σίμωνος του Φαρισαίου άφησε ο Χριστός τη γυναίκα να φιλήσει τα πόδια Του5. Εκείνη ήταν φοβερή στιγμή για τον Χριστό. Και τη δεύτερη φορά, όταν συνέβη παρόμοια εκδήλωση αγάπης προς Αυτόν εκ μέρους γυναικείας ψυχής και καρδιάς, οι μαθητές σκανδαλίστηκαν και ο Ιούδας πήγε να Τον παραδώσει 6. Τί σκεφτόταν όμως ο Κύριος, όταν η Μαρία έχυνε επάνω Του το πολύτιμο αυτό μύρο; Πού ήταν ο νους Του; Αυτός είπε στους Αποστόλους: “Προέλαβε μυρίσαι μου το σώμα εις τον ενταφιασμόν”7. Κρίνοντας από την απάντηση αυτή, ο Χριστός σκεφτόταν τα παθήματα και τον θάνατο που Τον περίμεναν.
Όταν μας προσβάλλουν μικροπρεπεις, εμπαθείς λογισμοί, οφείλουμε να μάθουμε πως να μεταφερόμαστε με τον νου στον θείο κόσμο, που μας αποκαλύφθηκε με τον Ιησού Χριστό και το Άγιο Πνεύμα. Να διατηρούμε τον νου μας διαρκώς στον Θεό.
3. βλ.Φιλιπ. 2,5. 4. Ιωαν. 12,1-9. 5.Λουκ. 7,37-50. 6. Ιωαν. 12,4′ 13,2. 7. Μαρκ. 14, 8.
(Οικοδομώντας τον ναό του Θεού μέσα μας, τομ. Β’, σελ. 330).
***
Για να εννοήσει κάποιος, έστω και εν μέρει, “Τίς έστιν Ούτος;”(Ματθ. κα’ 10), πρέπει απαραιτήτως να ομοιώθει μαζί Του μένοντας στο πνεύμα των εντολών Του. Όποιος δεν Τον ακολούθησε με ολοκληρωτική πίστη, όποιος δεν Τον αγάπησε εξ όλης της καρδίας και εξ όλης της διανοίας, και επομένως δεν τήρησε τον λόγο Του, ας μην τολμά να Τον κρίνει επιπόλαια ή να εκφέρει γνώμη γι’ Αυτόν (βλ.Α’ Κορ. β’ 14). Ας τηρήσει σιωπή, διότι δεν είναι κατάλληλος να κρίνει τον Υιό του Θεού και Λόγο του Πατρός. Για να εκτιμήσει κανείς επάξια στον χώρο της επιστήμης ή της τέχνης την ιδιοφυΐα του επιστήμονα ή του καλλιτέχνη, πρέπει ο ίδιος να μην απέχει πολύ από αυτόν. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και στη σφαίρα του πνεύματος. Όποιος όμως οικοδόμησε τη ζωή του πάνω στην πέτρα της διδασκαλίας Του (βλ. Ματθ. ζ’ 24-29), αυτός θα φθάσει βαθμιαία στην κατανόηση του “Τις έστιν Ούτος “.
(Οψόμεθα τον Θεό, σελ.116)
Τῇ ἀφάτῳ σου εὐσπλαγχνίᾳ, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, νικητὰς ἡμᾶς τῶν παραλόγων παθῶν ποίησον, καὶ τὴν σὴν ἐναργῆ κατὰ θανάτου νίκην, τὴν φαιδράν σου καὶ ζωηφόρον Ἀνάστασιν ἰδεῖν καταξίωσον, καὶ ἐλέησον ἡμᾶς.
Αχ, πότε θ’ απομακρύνουμε και μείς το νου μας από τους υπερήφανους και ισχυρούς μηχανισμούς αυτού του κόσμου και θα τον στρέψουμε προς το ουράνιο Όρος, προς το Βασιλιά Χριστό; Η ψυχή μας πεινάει και διψάει για το Βασιλιά που είναι φίλος του καθενός από μας, που η αγάπη Του για τον άνθρωπο είναι απροσμέτρητη. Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς
https://iconandlight.wordpress.com/2023/04/08/%ce%b1%cf%87-%cf%80%cf%8c%cf%84%ce%b5-%ce%b8-%ce%b1%cf%80%ce%bf%ce%bc%ce%b1%ce%ba%cf%81%cf%8d%ce%bd%ce%bf%cf%85%ce%bc%ce%b5-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%bc%ce%b5%ce%af%cf%82-%cf%84%ce%bf-%ce%bd/
Ευλογημένος ο Ερχόμενος, Φώτη Κόντογλου
https://iconandlight.wordpress.com/2017/04/08/17280/
Ας μπούμε στην Μ. Εβδομάδα όχι σαν θεατές αλλά σαν να είμαστε μέτοχοι των γεγονότων, και σε κάθε βήμα ας ρωτάμε τον εαυτό μας: ποιος είμαι μέσα σ’ αυτό το πλήθος; Είμαι η Μητέρα; Είμαι ο μαθητής; Είμαι ένας από τους σταυρωτές; Και θα μπορέσουμε να φθάσουμε στην ημέρα της Ανάστασης μαζί μ’ αυτούς για τους οποίους ήταν πραγματικά η ζωή και η ανάσταση· Μητρ. Αντώνιος Bloom του Σουρόζ
https://iconandlight.wordpress.com/2022/04/16/%ce%b1%cf%82-%ce%bc%cf%80%ce%bf%cf%8d%ce%bc%ce%b5-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%bc-%ce%b5%ce%b2%ce%b4%ce%bf%ce%bc%ce%ac%ce%b4%ce%b1-%ce%bc%ce%b5-%cf%83%ce%ba%ce%bf%cf%80%cf%8c-%cf%8c%cf%87%ce%b9/
Η Είσοδος του Κυρίου στο μονοπάτι της οδύνης Του αλλά και της μοναξιάς… Μητρ. Αντωνίου (Bloom) του Σουρόζ
https://iconandlight.wordpress.com/2019/04/20/28369/
Προσπαθήστε, όσο μπορείτε, πριν προλάβει ο πειρασμός να σας φυτέψει κακούς λογισμούς, να φυτεύετε εσείς καλούς λογισμούς, για να γίνει η καρδιά σας ανθόκηπος και να συνοδεύεται η προσευχή σας από την Θεία ευωδία της καρδιάς σας. Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης
https://iconandlight.wordpress.com/2020/03/26/%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%cf%80%ce%b1%ce%b8%ce%ae%cf%83%cf%84%ce%b5-%cf%8c%cf%83%ce%bf-%ce%bc%cf%80%ce%bf%cf%81%ce%b5%ce%af%cf%84%ce%b5-%cf%80%cf%81%ce%b9%ce%bd-%cf%80%cf%81%ce%bf%ce%bb%ce%ac%ce%b2/
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’
Τὴν κοινὴν Ἀνάστασιν, πρὸ τοῦ σοῦ Πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἢγειρας τὸν Λάζαρον Χριστὲ ὁ Θεός, ὅθεν καὶ ἡμεῖς ὡς οἱ Παῖδες, τὰ τῆς νίκης σύμβολα φέροντες, σοὶ τῷ Νικητῇ τοῦ θανάτου βοῶμεν, Ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ἐν ὀνόματι Κυρίου.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’
Συνταφέντες σοι διὰ τοῦ Βαπτίσματος, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, τῆς ἀθανάτου ζωῆς ἠξιώθημεν τῇ Ἀναστάσει σου, καὶ ἀνυμνοῦντες κράζομεν· Ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ἐν ὀνόματι Κυρίου.
Ἦχος πλ. Β’
Πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ Πάσχα, ἦλθεν Ἰησοῦς εἰς Βηθανίαν, καὶ προσῆλθον αὐτῷ οἱ Μαθηταὶ αὐτοῦ, λέγοντες αὐτῷ· Κύριε, ποῦ θέλεις, ἑτοιμάσωμέν σοι φαγεῖν τὸ Πάσχα; ὁ δὲ ἀπέστειλεν αὐτούς· Ἀπέλθετε εἰς τὴν ἀπέναντι κώμην, καὶ εὑρήσετε ἄνθρωπον, κεράμιον ὕδατος βαστάζοντα· ἀκολουθήσατε αὐτῷ, καὶ τῷ οἰκοδεσπότῃ εἴπατε· ὁ Διδάσκαλος λέγει· Πρὸς σὲ ποιῶ τὸ Πάσχα, μετὰ τῶν Μαθητῶν μου.
Μετὰ δὲ τὴν α’ Στιχολογίαν, Κάθισμα
Ἦχος δ’ Κατεπλάγη Ἰωσὴφ
Μετὰ κλάδων νοητῶς, κεκαθαρμένοι τὰς ψυχάς, ὡς οἱ Παῖδες τὸν Χριστόν, ἀνευφημήσωμεν πιστῶς, μεγαλοφώνως κραυγάζοντες τῷ Δεσπότῃ· Εὐλογημένος εἶ Σωτήρ, ὁ εἰς τὸν Κόσμον ἐλθών, τοῦ σῶσαι τὸν Ἀδάμ, ἐκ τῆς ἀρχαίας ἀρᾶς, πνευματικῶς γενόμενος φιλάνθρωπε, νέος Ἀδὰμ ὡς εὐδόκησας, ὁ πάντα Λόγε, πρὸς τὸ συμφέρον, οἰκονομήσας δόξα σοι.
Δόξα… Ἦχος β’
Σήμερον ὁ Χριστός, εἰσέρχεται ἐν πόλει Βηθανίᾳ ἐν πώλῳ καθήμενος, τὴν ἀλογίαν λύων, τῶν ἐθνῶν τὴν κάκιστον, πάλαι κεχερσωμένην.
Τὸ Εὐαγγέλιον Τῇ Κυριακῇ τῶν Βαΐων, Ὄρθρος
Ὁ λαὸς ἵσταται διὰ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ Εὐαγγελίου.
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον ἁγίου Εὐαγγελίου τὸ ἀνάγνωσμα .
Μτ καʹ 1–11, 15–17
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ὅτε ἤγγισαν εἰς ῾Ιεροσόλυμα καὶ ἦλθον εἰς Βηθσφαγῆ πρὸς τὸ ὄρος τῶν ἐλαιῶν, τότε ὁ ᾿Ιησοῦς ἀπέστειλε δύο μαθητὰςλέγων αὐτοῖς· πορεύθητε εἰς τὴν κώμην τὴν ἀπέναντι ὑμῶν, καὶ εὐθέως εὑρήσετε ὄνον δεδεμένην καὶ πῶλον μετ᾿ αὐτῆς· λύσαντες ἀγάγετέ μοι. καὶ ἐάν τις ὑμῖν εἴπῃ τι, ἐρεῖτε ὅτι ὁ Κύριος αὐτῶν χρείαν ἔχει· εὐθέως δὲ ἀποστέλλει αὐτούς. τοῦτο δὲ ὅλον γέγονεν ἵνα πληρωθῇ τὸ ῥηθὲν διὰ τοῦ προφήτου λέγοντος· εἴπατε τῇ θυγατρὶ Σιών, ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεταί σοιπραῢς καὶ ἐπιβεβηκὼς ἐπὶ ὄνονκαὶ πῶλον υἱὸν ὑποζυγίου. πορευθέντες δὲ οἱ μαθηταὶ καὶ ποιήσαντες καθὼς προσέταξεν αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς, ἤγαγον τὴν ὄνον καὶ τὸν πῶλον, καὶ ἐπέθηκαν ἐπάνω αὐτῶν τὰ ἱμάτια αὐτῶν, καὶ ἐπεκάθισεν ἐπάνω αὐτῶν. ὁ δὲ πλεῖστος ὄχλος ἔστρωσαν ἑαυτῶν τὰ ἱμάτια ἐν τῇ ὁδῷ, ἄλλοι δὲ ἔκοπτον κλάδους ἀπὸ τῶν δένδρων καὶ ἐστρώννυον ἐν τῇ ὁδῷ. οἱ δὲ ὄχλοι οἱ προάγοντες καὶ οἱ ἀκολουθοῦντες ἔκραζον λέγοντες· ὡσαννὰ τῷ υἱῷ Δαυΐδ· εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου· ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις. καὶ εἰσελθόντος αὐτοῦ εἰς ῾Ιεροσόλυμα ἐσείσθη πᾶσα ἡ πόλις λέγουσα· τίς ἐστιν οὗτος; οἱ δὲ ὄχλοι ἔλεγον· οὗτός ἔστιν ᾿Ιησοῦς ὁ προφήτης ὁ ἀπὸ Ναζαρὲτ τῆς Γαλιλαίας. ἰδόντες δὲ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ γραμματεῖς τὰ θαυμάσια ἃ ἐποίησε καὶ τοὺς παῖδας κράζοντας ἐν τῷ ἱερῷ καὶ λέγοντας, ὡσαννὰ τῷ υἱῷ Δαυΐδ, ἠγανάκτησανκαὶ εἶπον αὐτῷ· ἀκούεις τί οὗτοι λέγουσιν; ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς λέγει αὐτοῖς· ναί· οὐδέποτε ἀνέγνωτε ὅτι ἐκ στόματος νηπίων καὶ θηλαζόντων κατηρτίσω αἶνον; καὶ καταλιπὼν αὐτοὺς ἐξῆλθεν ἔξω τῆς πόλεως εἰς Βηθανίαν καὶ ηὐλίσθη ἐκεῖ.
Τὸ Εὐαγγέλιον Τῇ Κυριακῇ τῶν Βαΐων Θεία Λειτουργία
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην ἁγίου Εὐαγγελίου τὸ ἀνάγνωσμα.
Πρὸ ἓξ ἡμερῶν τοῦ πάσχα ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς Βηθανίαν, ὅπου ἦν Λάζαρος ὁ τεθνηκώς, ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. ἐποίησαν οὖν αὐτῷ δεῖπνον ἐκεῖ, καὶ ἡ Μάρθα διηκόνει· ὁ δὲ Λάζαρος εἷς ἦν τῶν ἀνακειμένων σὺν αὐτῷ. ἡ οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ ᾿Ιησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου. λέγει οὖν εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, ᾿Ιούδας Σίμωνος ᾿Ισκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· διατί τοῦτο τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; εἶπε δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλ᾽ ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν. εἶπεν οὖν ὁ ᾿Ιησοῦς· ἄφες αὐτήν, εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό. τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ᾽ ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε.
῎Εγνω οὖν ὄχλος πολὺς ἐκ τῶν ᾿Ιουδαίων ὅτι ἐκεῖ ἐστι, καὶ ἦλθον οὐ διὰ τὸν ᾿Ιησοῦν μόνον, ἀλλ᾽ ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἴδωσιν ὃν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν. ἐβουλεύσαντο δὲ οἱ ἀρχιερεῖς ἵνα καὶ τὸν Λάζαρον ἀποκτείνωσιν, ὅτι πολλοὶ δι᾽ αὐτὸν ὑπῆγον τῶν ᾿Ιουδαίων καὶ ἐπίστευον εἰς τὸν ᾿Ιησοῦν.
Τῇ ἐπαύριον ὄχλος πολὺς ὁ ἐλθὼν εἰς τὴν ἑορτήν, ἀκούσαντες ὅτι ἔρχεται ᾿Ιησοῦς εἰς ῾Ιεροσόλυμα, ἔλαβον τὰ βαΐα τῶν φοινίκων καὶ ἐξῆλθον εἰς ὑπάντησιν αὐτῷ, καὶ ἔκραζον· ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου, ὁ βασιλεὺς τοῦ ᾿Ισραήλ. εὑρὼν δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ὀνάριον ἐκάθισεν ἐπ᾽ αὐτό, καθώς ἐστι γεγραμμένον· μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου.
Ταῦτα δὲ οὐκ ἔγνωσαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ τὸ πρῶτον, ἀλλ᾽ ὅτε ἐδοξάσθη ὁ ᾿Ιησοῦς, τότε ἐμνήσθησαν ὅτι ταῦτα ἦν ἐπ᾽ αὐτῷ γεγραμμένα, καὶ ταῦτα ἐποίησαν αὐτῷ. ᾿Εμαρτύρει οὖν ὁ ὄχλος ὁ ὢν μετ᾽ αὐτοῦ ὅτε τὸν Λάζαρον ἐφώνησεν ἐκ τοῦ μνημείου καὶ ἤγειρεν αὐτὸν ἐκ νεκρῶν. διὰ τοῦτο καὶ ὑπήντησεν αὐτῷ ὁ ὄχλος, ὅτι ἤκουσαν τοῦτο αὐτὸν πεποιηκέναι τὸ σημεῖον.