Να σκεπάζετε, να σας σκεπάζει ο Θεός. Άπλωσε τον χιτώνα σου πάνω σ’ αυτόν που έφταιξε, και σκέπασε τον.

Συναξαριον
Τῇ Ιʹ(10ῃ) τοῦ μηνὸς Ἰουλίου, Μνήμην ποιούμεθα τῆς καταθέσεως τοῦ τιμίου Ἀῤῥάφου Χιτῶνος τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐν Μοσχοβίᾳ· ἀνακομισθέντος ἐκ Γεωργίας ἐπὶ τσάρου Μιχαὴλ Α’ Φιοντόροβιτς Ρομάνοφ καὶ Πατριάρχου Φιλαρέτου τῷ ἔτει 1625· καὶ μνήμη τῆς ἁγίας ἐνδόξου ἰσαποστόλου Νίνας, εὐαγγελιστρίας καὶ φωτιστρίας τῆς ᾽Ιβηρίας Γεωργίας τῆς εὑρούσης τὸν Ἄῤῥαφον Χιτῶνα τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν ἐν Μτσχέτα τῆς ᾽Ιβηρίας Γεωργίας (ἡ μνήμη δὲ αὐτῆς τελεῖται τῇ 14ῃ ᾽Ιανουαρίου)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῶν Ἁγίων τεσσαράκοντα πέντε Μαρτύρων τῶν ἐν Νικοπόλει τῆς Ἀρμενίας μαρτυρησάντων (319).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, μνήμη τῶν Ἁγίων μυρίων (10.000) Πατέρων τῆς Νιτρίας τῆς Αἰγύπτου, τῶν ἐν σπηλαίοις καὶ σκήταις κατοικούντων, οὓς διὰ πυρὸς καὶ θανάτῳ βιαίῳ παρέδωκε Θεόφιλος ὁ Ἐπίσκοπος Ἀλεξανδρείας, διὰ Ἰσίδωρον τὸν Πρεσβύτερον (398).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Ἀπολλωνίου τοῦ ἐκ Σάρδεων (3ο αἰ.).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Βιάνορος τοῦ ἐκ Πισιδίας καὶ Σιλουανοῦ (4ο αἰ.).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ὁσίου Ἀθανασίου τοῦ Πεντασχοινίτου, τοῦ ἐν Κύπρῳ.(7ο αἰ.).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῆς Ὁσίας καὶ Θεοφόρου μητρὸς ἡμῶν Ἀμαλίας τῆς ἐν Μονῆ Μομπὲζ τῶν Βρυξελλῶν ἀσκησάσης (690 ).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης τοῦ ἐπονομαζομένου Γλυκέος.(11ος αἰ.)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος ὁ Ρῶσος ὁ Ἐσφιγμενίτης ἱδρυτὴς τῆς Λαύρας τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου, πατέρας καὶ θεμελιωτὴς τοῦ ρωσικοῦ μοναχισμοῦ (+1073)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ σύναξις τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου ἐν τοῖς Βεάτου (ἐν ἄλλοις: Βιάτου ἢ Βιώτου).
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τοῦ Ἁγίου νέου Ἱερομάρτυρος Ἰωσὴφ Ἀλ-Χαντάντ τοῦ ἐν Δαμασκῷ τῆς Συρίας, ὑπὸ τῶν φανατικῶν Ἀγαρηνῶν κατακρεουργηθέντος καὶ ἐν τοῖς ὁδοῖς τῆς Δαμασκου συρθέντος καὶ διαμελισθέντος ἐν ἔτει 1860.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Μνήμη τῶν Ὁσίων Παρθενίου (1905) καὶ Εὐμενίου (1920), τῆς Μονῆς Κουδουμᾶ Γορτύνης Κρήτης.
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ ἀνακομιδὴ τῶν ἱερῶν λειψάνων (1935) Ἁγίου Γρηγορίου Ἐπισκόπου Ἄσσου ἐν Γέρᾳ Λέσβου (1150)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ Εὕρεσις τῶν ἱερῶν λειψάνων (1998) τοῦ ἁγίου Ἀμβρόσιου τῆς Ὄπτινα (+ 1891, 10η Ὀκτωβρίου)
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ Σύναξις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τοῦ Κόνεβιτς
Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμην ποιούμεθα τοῦ ἐξαισίου θαύματος τῆς σεβασμίας εἰκόνος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς ἐν Μυρτιᾶ Τριχωνίδος, ὅτε ἐρρύσατο τὸν εὐσεβῆ λαὸν ἐκ δεινῆς ἐπιδρομῆς ἀκρίδος.

Στίχοι.
Ἔνδυσόν με στολὴν ἀγαλλιάσεως,
Χριστέ, Ἀῤῥάφου Σου Χιτῶνος δυνάμει.
Σταυροῦ ῥωσθεῖσα ἰσχύϊ Νίνα φέγγος,
Χριστοῦ ἀνέτειλας λαῷ Γεωργίας

Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς
«Οι άγιοι είναι έσοπτρα κεκαθαρμένα, απαστράπτοντα, στα οποία αντανακλάται η ομορφιά και η δύναμη του μεγαλειώδους προσώπου του Χριστού. Είναι οι καρποί που φέρει επάνω του το Δέντρο της Ζωής: το Δένδρο είναι ο Χριστός και οι καρποί, οι άγιοι…. Όπως τα σταφύλια ωριμάζουν επάνω στο κλήμα, έτσι οι άγιοι ωριμάζουν εν Χριστώ.
Ότι είναι ο ήλιος ανάμεσα στα αστέρια, είναι και ο βασιλιάς ανάμεσα στους υπηκόους του, είναι και ο Χριστός ανάμεσα στους αγίους Του.
Υπάρχουν δυο δρόμοι, ορθοί και οι δυο: από τον Χριστό προς τους αγίους και από τους αγίους προς τον Χριστό “.

Η μετακομιδή του Τιμίου Χιτώνος
του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού
Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Την εποχή που ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός σταυρώθηκε για το ανθρώπινο γένος, υπήρχε στις τάξεις του ρωμαϊκού στρατού της Ρώμης στα Ιεροσόλυμα κάποιος Ελιόζ (ραβίνος ), της πόλεως Μτσχέτα. Η μητέρα του είχε ακούσει για τον Χριστό και σ’ Αυτόν πίστευε με όλη την καρδιά της. Αποχαιρετώντας τον γιό της, ο οποίος στρατευόταν στην Παλαιστίνη, τον συμβούλευσε να μην κάνει τίποτε εναντίον του Χριστού.
Όταν οι δήμιοι προσήλωναν τον Χριστό επάνω στον Σταυρό, ο κτύπος του σφυριού στον Γολγοθά διαπέρασε τα αυτιά της μητέρας του Ελιόζ, που βρίσκονταν στην πόλη Μτσχετα. Στο άκουσμά του η γυναίκα φώναξε:”Αλίμονο σ’ εμένα την τάλαινα, που δεν πέθανα νωρίτερα. Ο θάνατος θα με είχε γλυτώσει από τον φρικτό αυτό ήχο!” Μόλις τελείωσε τη φράση της σωριάστηκε νεκρή.
Εκείνες τις ημέρες ο Ελιόζ βρισκόταν κάτω από τον Σταυρό στον Γολγοθά: έριχνε κλήρο για τον Χιτώνα του Χριστού, μαζί με τους άλλους στρατιώτες της φρουράς. Αυτός κέρδισε τον Χιτώνα, έφερε μαζί του το ιερό κειμήλιο πίσω στη Μτσχέτα και το χάρισε στην αδελφή του, Σιδωνία. Μόλις έμαθε εκείνη για τον μαρτυρικό Θάνατο του Κυρίου και για το γεγονός πως ο αδελφός της είχε συμμετάσχει στο έγκλημα, στο οποίο χύθηκε αίμα αθώου, έπεσε νεκρή κρατώντας σφιχτά στα χέρια της τον Χιτώνα του Χριστού· τόσο σφιχτά, ώστε κανείς δεν μπόρεσε να της τον αποσπάσει, με αποτέλεσμα να ενταφιαστεί μαζί της. Ένας κέδρος ανεφύη απ τον τάφο της και ανέβλυσε μύρο ιαματικό.
Εν καιρώ όμως το δένδρο αυτό κόπηκε και στη θέση του σκαλίστηκε ένας στύλος. Με τις προσευχές της Αγίας Νίνας (της Ισαποστόλου – 14 Ιανουαρίου ), ένας άγγελος ύψωσε πάνω απ τον τάφο αυτόν τον στύλο που έλαμπε και τον ακούμπησε επάνω στον, σκαλισμένο στο ξύλο, στυλοβάτη. Ο βασιλιάς Μιριάν (265-342), αφού βαπτίστηκε χριστιανός, ανήγειρε στο σημείο εκείνο μία Εκκλησία αφιερωμένη στους αγίους Αποστόλους.
Το έτος 1625 ο σάχης Αμπάς πήρε τον Χιτώνα και τον έστειλε στην Μόσχα ως δώρο, στον τσάρο Μιχαήλ Φιοντόροβιτς (Ρωμανόφ, 1613-1645) και στον πατριάρχη Φιλάρετο. Κατατέθηκε στον καθεδρικό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στη Μόσχα.
Πηγή: Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Ο Πρόλογος της Οχρίδας», (Ιούλιος), σελ. 102-3, Εκδ. Άθως.
http://prologue.orthodox.cn/July10.htm

***

Ύμνος εγκωμιαστικός
στην μητέρα του Ελιόζ
Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Η μητέρα του Ελιόζ τον συμβούλεψε:
«Ελιόζ, φως των οφθαλμών μου,
Να, μπαίνεις στον αυτοκρατορικό στρατό
ακριβώς στη γη των προγόνων μου.
Σε αυτή τη γη, εμφανίστηκε ο Βασιλιάς,
ο αναμενόμενος από αιώνων, ο Χριστός, ο Κύριος.
ο Σωτήρας, ο προφητευμένος από τους προφήτες,.

Έφθασαν τα νέα της ελεύσεώς Του, και στη Γεωργία,
κάνει θαύματα ανείδωτα,
Και, μιλάει με λόγια ανήκουστα,
εγκαθιδρύει τη Βασιλεία του Θεού μεταξύ των ανθρώπων,
Παντού μιλούν γι’ Αυτόν!.

Άνθρωποι και άγγελοι χαίρονται,
αλλά αυτή η χαρά σκιάζεται
από την μοχθηρή κακία των πρεσβυτέρων των Εβραίων,
οι οποίοι σκέπτονται να σκοτώσουν τον Σωτήρα
από τη νέα αυτή κατάρα, ο λαός κατατρύχεται.
Αλλά, συ γιε μου, και φως των ματιών μου,
μην συμμετάσχεις στην κακία τους ,
μη βρέξεις τα χέρια σου με το αίμα του Δίκαιου».

Πέρασε ο καιρός,
μια μέρα η μάνα στην προσευχή της άκουσε
τον ήχο του σφυριού στον Σταυρό,
Η μητέρα ούρλιαξε σαν να καιγόταν ζωντανή μες στη φωτιά:
«Ω θάνατε, γιατί δεν ήρθες σε μένα νωρίτερα,
να μην ακούσω, αυτόν τον φρικτό ήχο
αυτόν που αναγγέλλει τον θάνατο του Αναμάρτητου Σωτήρα
και την κατάρα που επέσυρε στο εβραϊκο έθνος.

Ω γιε, ω Ελιόζ,
γιατί δεν άκουσες τη μάνα σου;
γιατί βοήθησες να χυθεί το Αίμα του Αθώου;»
Αφού είπε αυτό, η θρηνούσα μητέρα,
έπεσε κατα γης, και παρέδωσε τη ψυχή της στο Θεό.
Πηγή: Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Ο Πρόλογος της Οχρίδας», (Ιούλιος).
http://prologue.orthodox.cn/July10.htm

***

αββάς Ιωάννης ο Σαββαΐτης του Σινά

Ο αββάς Ιωάννης ο Σαββαΐτης διηγήθηκε τα εξής· «Όταν καθόμουν στην πιο μακρινή έρημο, ήλθε κάποιος αδελφός από το μοναστήρι να με επισκεφθεί. Τον ρωτούσα λοιπόν· «Πως είναι οι πατέρες;». Και λέγει· «Με τις ευχές σου, καλά». Τον ρώτησα λοιπόν και για κάποιον αδελφό, που είχε κακή φήμη και όνομα. Και μου απαντά αυτός· «Πίστεψέ με, πάτερ ακόμη δεν έχει απαλλαγεί απ’ εκείνη τη φήμη». Όταν το άκουσα αυτό είπα. «Ουφ».
Και μόλις είπα το «Ουφ» έπεσα σαν σε μια έκσταση ύπνου και βλέπω τον εαυτό μου να στέκεται στον άγιο Κρανίου Τόπο και έβλεπα τον Κύριο σταυρωμένο ανάμεσα στους δυο ληστές. Όρμησα λοιπόν να προσκυνήσω και να τον πλησιάσω. Και μόλις το είδε αυτό ο Χριστός, διέταξε με δυνατή φωνή τους αγγέλους που ήταν εκεί, λέγοντας· «Πετάξτε τον έξω, γιατί μου είναι αντίχριστος, γιατί πριν εγώ κρίνω αυτός κατέκρινε τον αδελφό του». Όταν λοιπόν με έδιωχναν και έφθασα να βγω από την πόρτα, πιάστηκε το ράσο μου όταν έκλεινε και το άφησα εκεί κι αμέσως ξύπνησα. Λέγω λοιπόν στον αδελφό, που με είχε επισκεφθεί· «Η ημέρα αυτή μου είναι κακή». Κι αυτός μου λέγει· «Εξαιτίας ποιου πράγματος, πάτερ;». Τότε του διηγήθηκα αυτά που είδα και είπα· «Πίστεψέ με, ότι το ράσο συμβολίζει τη σκέπη του Θεού, που ήταν επάνω μου και την στερήθηκα».
2. Και από την ημέρα εκείνη, παιδιά μου, μάρτυράς μου ο Θεός, πέρασα επτά χρόνια στις ερήμους, ούτε ύπνο γευόμουνα, ούτε μπήκα κάτω από στέγη, ούτε με άνθρωπο έκανα συντροφιά, μέχρις ότου ξαναείδα τον Κύριο, που έδωσε την άδεια να μου επιστραφεί το ράσο μου.
3. Εμείς όταν ακούσαμε να λέγονται αυτά από τον όσιο Ιωάννη, είπαμε· «Αν ο δίκαιος μόλις και μετά βίας σώζεται, ο ασεβής και αμαρτωλός πως θα τα βγάλει πέρα;». Απ’ αυτό λοιπόν γίνεται φανερό ότι η καταλαλιά είναι μεγάλο κακό».

***

Ρώτησε ένας αδελφός τον αββά Ποιμένα: «Εάν δώ κάποιο σφάλμα του αδελφού μου, είναι καλό να το σκεπάσω;» Κι ο Γέροντας απάντησε: «Όποια ώρα σκεπάσουμε το σφάλμα του αδελφού μας, σκεπάζει και ο Θεός το δικό μας. Και όποια ώρα θα φανερώσουμε του αδελφού το σφάλμα, θα φανερώσει και ο Θεός το δικό μας».

Αγία Σοφία της Κλεισούρας

«Τα μάτια να βλέπουν και να μη βλέπουν. Τ ‘αυτιά ν’ ακούν και να μην ακούν. Το στόμα να μη βλασφημεί. Κλειδί στο στόμα. Να μη μεταφέρετε λόγια από τον ένα στον άλλο. Να έχετε για όλους αγάπη. Να σκεπάζετε, να σας σκεπάζει ο Θεός. Πολλάν υπομονήν να κάμετε, πολλάν υπομονήν !!! ».

«Κανένα να μη ελέγχεις και κανένα να μη κατηγορείς για τη συμπεριφορά του, ούτε και τον πιο κακό.
Άπλωσε τον χιτώνα σου πάνω σ’ αυτόν που έφταιξε, και σκέπασε τον. Κι αν δεν μπορείς να φορτωθείς επάνω σου το φταίξιμό του και να δεχτείς για λόγου του την τιμωρία και την ντροπή, τουλάχιστον δείξε υπομονή και μη τον περιφρονήσεις».
Σκέπασε αυτόν που φταίει, όταν βέβαια δεν πρόκειται να σε ζημιώσει. Με τον τρόπο αυτό του δίνεις θάρρος, αλλά και συ κρατάς το έλεος του Θεού». Αγ. Ισαάκ ο Σύρος

***

Αγίου Παϊσίου Αγιορείτου

Με την κατάκριση φεύγει αμέσως η Χάρις του Θεού και δημιουργείται αμέσως ψυχρότητα στη σχέση σου με τον Θεό. Πώς να κάνεις μετά προσευχή; Η καρδιά γίνεται πάγος μάρμαρο.
Η κατάκριση και η καταλαλιά είναι οι μεγαλύτερες αμαρτίες και απομακρύνουν την Χάρη του Θεού περισσότερο από κάθε άλλο αμάρτημα. «Όπως το νερό σβήνει την φωτιά, λέει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, έτσι και η κατάκριση σβήνει την Χάρη του Θεού»…. Ο άνθρωπος που κατακρίνει, επειδή διώχνει τη Χάρη του Θεού, μένει αβοήθητος και δεν μπορεί να κόψει τα ελαττώματά του. Και αν δεν καταλάβει το σφάλμα του, για να ταπεινωθεί, θα έχει συνέχεια πτώσεις. Αν όμως το καταλάβει και ζητήσει την βοήθεια του Θεού, τότε ξαναέρχεται η Χάρις του Θεού.

Αν κατακρίνει κανείς τον άλλον για ένα σφάλμα του και δεν καταλάβει την πτώση του, ώστε να μετανοήσει, συνήθως πέφτει στο ίδιο σφάλμα, για να το καταλάβει. Ο Θεός δηλαδή από αγάπη επιτρέπει ο άνθρωπος να αντιγράφει την κατάσταση αυτού τον οποίο κατέκρινε. Αν πεις λ.χ. ότι κάποιος είναι πλεονέκτης και δεν καταλάβεις ότι κατέκρινες, ο Θεός παίρνει τη Χάρη του και επιτρέπει να πέσεις κι εσύ στη πλεονεξία. Αρχίζεις τότε να μαζεύεις. Μέχρι να καταλάβεις τη πτώση σου και να ζητήσεις συγχώρεση από τον Θεό, θα λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι.

Αχ, αν οι κοσμικοί άνθρωπο πάνε στη κόλαση από τις καταχρήσεις, οι πνευματικοί άνθρωποι θα πάνε από τις κατακρίσεις… Για κανέναν δεν μπορούμε να πούμε ότι θα πάει στην κόλαση. Ο Θεός δεν ξέρουμε πώς εργάζεται. Τα κρίματα του Θεού είναι άβυσσός. Κανέναν να μη καταδικάζουμε, γιατί έτσι παίρνουμε την κρίση από τα χέρια του Θεού. Πάμε να γίνουμε Θεοί. Αν μας ρωτήσει ο Χριστός την ημέρα της Κρίσεως, ας πούμε τη γνώμη μας…

Είναι μεγάλη υπόθεση η κρίση. Η κρίση είναι του Θεού. Είναι φοβερό! Δεν έχει σημασία αν έχη καλή διάθεση αυτός που είναι στην θέση να κρίνη. Σημασία έχει τί βγάζει με την κρίση του.
Χρειάζεται πολλή διάκριση. Φυσικά, όλοι οι άνθρωποι έχουμε λίγη διάκριση, αλλά δυστυχώς οι περισσότεροι από εμάς δεν την χρησιμοποιούμε για τον εαυτό μας αλλά για τους συνανθρώπους μας (γιά να μή… διακριθούν, δηλαδή για να μην αναδειχθούν). Έτσι την μολύνουμε με την κρίση και κατάκριση και την απαίτηση να διορθωθούν οι άλλοι, ενώ θα έπρεπε να έχουμε απαίτηση μόνον από τον εαυτό μας, που δεν αποφασίζει να πάρη τον πνευματικό αγώνα στα ζεστά και να κόψη τα πάθη του, για να ελευθερωθή η ψυχή μας και να πετάξη στον Ουρανό.

Ένας αγνός, καλός, λογισμός έχει μεγαλύτερη δύναμη από κάθε άσκηση.
Ο άνθρωπος, όταν τα βλέπη όλα με καλούς λογισμούς, εξαγνίζεται και χαριτώνεται από τον Θεό. Με τους αριστερούς λογισμούς κατακρίνει και αδικεί τους άλλους, εμποδίζει την θεία Χάρη να ερθη, και έρχεται έπειτα ο διάβολος και τον αλωνίζει.

***

Ὅταν βλέπουμε κάτι ἄσχημο, νὰ τὸ σκεπάζουμε καὶ ὄχι νὰ τὸ διαπομπεύουμε. Δὲν εἶναι σωστὸ νὰ γίνωνται γνωστὰ τὰ ἠθικὰ παραπτώματα. Ἂς ὑποθέσουμε ὅτι στὸν δρόμο ὑπάρχει μιὰ ἀκαθαρσία.
Ἕνας συνετὸς ἄνθρωπος, ἂν περάση ἀπὸ ἐκεῖ, θὰ πάρη μιὰ πλάκα καὶ θὰ τὴν σκεπάση, γιὰ νὰ μὴν προξενῆ ἀηδία. Ἕνας ἀσύνετος ὅμως, ἀντὶ νὰ τὴν σκεπάση, μπορεῖ νὰ ἀρχίση νὰ τὴν ἀνακατεύη καὶ νὰ σκορπίση περισσότερο τὴν δυσωδία της.
Ἔτσι, καὶ ὅταν ἀδιάκριτα δημοσιοποιοῦμε τὶς ἁμαρτίες τῶν ἄλλων, προξενοῦμε μεγαλύτερο κακό.
Τὸ «εἰπὲ τῇ Ἐκκλησίᾳ» δὲν ἔχει τὴν ἔννοια ὅτι πρέπει ὅλα νὰ γίνωνται γνωστά, γιατὶ σήμερα δὲν εἶναι ὅλοι Ἐκκλησία. Ἐκκλησία εἶναι οἱ πιστοὶ ποὺ ζοῦν ὅπως θέλει ὁ Χριστὸς καὶ ὄχι οἱ ἄλλοι ποὺ πολεμοῦν τὴν Ἐκκλησία.
Στὰ πρῶτα χρόνια τοῦ Χριστιανισμοῦ ποὺ ἡ ἐξομολόγηση γινόταν μπροστὰ σὲ ὅλα τὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας, τότε εἶχε αὐτὸ τὸ νόημα τὸ «εἰπὲ τῇ Ἐκκλησίᾳ».
Ἐνῶ στὴν ἐποχή μας ποὺ σπάνια βρίσκεται οἰκογένεια νὰ ἔχη τὸν ἴδιο Πνευματικό, ἂς μὴ μᾶς ξεγελάη ὁ «ἔξω ἀπὸ ἐδῶ» μὲ τὸ «εἰπὲ τῇ Ἐκκλησίᾳ», γιατί, ὅταν δημοσιοποιοῦμε ἕνα ἠθικὸ λ.χ. παράπτωμα, τὸ κοινοποιοῦμε στοὺς πολεμίους τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοὺς δίνουμε ἀφορμὴ νὰ ἀρχίσουν τὸν πόλεμο ἐναντίον της, ὁπότε κλονίζεται ἡ πίστη τῶν ἀδυνάτων ψυχῶν.
Μιὰ μάνα, ὅταν ἔχη μιὰ κόρη ποὺ εἶναι πόρνη, δὲν τὴν διασύρει καὶ δὲν τὴν ἐξευτελίζει μπροστὰ στοὺς ἄλλους, ἀλλὰ κάνει ὅ,τι μπορεῖ, γιὰ νὰ ἀποκαταστήση τὸ ὄνομά της. Θὰ πουλήση ὅ,τι ἔχει καὶ δὲν ἔχει, θὰ τὴν πάρη νὰ πᾶνε σὲ ἄλλη πόλη, θὰ κοιτάξη νὰ τὴν παντρέψη, γιὰ νὰ διορθώση ἔτσι τὴν παλιά της ζωή. 
Αὐτὸς ἀκριβῶς εἶναι καὶ ὁ τρόπος τῆς Ἐκκλησίας. Βλέπεις, ὁ Καλὸς Θεὸς μᾶς ἀνέχεται μὲ ἀγάπη καὶ δὲν θεατρίζει κανέναν, ἂν καὶ γνωρίζη τὰ χάλια μας ὡς Καρδιογνώστης· καὶ οἱ Ἅγιοι ποτὲ δὲν πρόσβαλαν ἁμαρτωλὸ ἄνθρωπο μπροστὰ στὸν κόσμο, ἀλλὰ μὲ ἀγάπη, μὲ λεπτότητα πνευματικὴ καὶ μὲ τρόπο μυστικὸ βοηθοῦσαν γιὰ τὴν διόρθωση τοῦ κακοῦ. 
Ἐμεῖς ὅμως, ἂν καὶ εἴμαστε ἁμαρτωλοί, κάνουμε τὸ ἀντίθετο, σὰν ὑποκριτές. Πρέπει νὰ προσέχουμε νὰ μὴν παρεξηγοῦμε εὔκολα καὶ νομίζουμε πὼς ὅ,τι κάνουν οἱ ἄλλοι εἶναι κακό.

– Μνήσθητι, Κύριε, όλων των εθνών, να τα έχεις στην αγκαλιά σου, να τα σκεπάζεις με την αγία Σου Σκέπη, να τα φυλάγεις από κάθε κακό και από τον πόλεμο.
Και την αγαπημένη μας Ελλάδα μέρα και νύκτα να την έχεις στην αγκαλιά σου, να την σκεπάζεις με την αγία Σου Σκέπη, να την φυλάγεις από κάθε κακό και από τον πόλεμο.

***

Απο το μικρό γεροντικό

ι’. Στην Αντιόχεια, τη μεγάλη πόλη της Συρίας, υπάρχουν διάφορα φιλανθρωπικά ιδρύματα, και σ’ έν’ από αυτά ζούσε κάποιος χριστιανός πολύ ευσεβής. Αυτός συνήθιζε να προσφέρει κάθε φορά ότι χρειαζόταν ο καθένας. Αγόραζε ότι χρειαζόταν, και ανάμεσα σ’αυτά και λινά υφάσματα που έρχονταν από την Αίγυπτο,’ και όποιος χρειαζόταν ενδύματα του έδινε από αυτά, σύμφωνα με την εντολή του Κυρίου:”ήμουν γυμνός και με ντύσετε ” (Ματθ.κε’). Καθώς , λοιπόν, εμοίραζε τα υφάσματα, ήρθε κάποιος και πήρε ένα κομμάτι λινού υφάσματος όχι μόνο μία, μα και δεύτερη και τρίτη φορά. Όταν ο φιλάνθρωπος εκείνος χριστιανός παρατήρησε πως πήρε και δεύτερη και τρίτη φορά, σκέφτηκε πολύ αν έπρεπε να του το πει αυτό. Καθως, όμως, τον είδε να έρχεται και τέταρτη φορά να πάρει, σκεφτόμενος τους άλλους φτωχούς, του λέει:
– Σε είδα που ήρθες και τρίτη και τέταρτη φορά, και σε άφησα να πάρεις δίχως να σου πω τίποτε’ σε παρακαλώ, μην ξανάρθεις, γιατί υπάρχουν και άλλοι που έχουν ανάγκη από υφάσματα.
Ο φτωχός έφυγε καταντροπιασμενος. Όμως, την επόμενη νύχτα, ο προϊστάμενος εκείνης της διακονίας βλέπει σα να βρισκότανε στον τόπο που ονομαζότανε Χερουβείμ’ αυτός ο τόπος εθεωρείτο πολύ ιερός, γιατί -όπως λένε όσοι ξέρουν καλά την ιστορία του τόπου- βρέθηκε εκεί μια εικόνα φοβερή, που είχε τη μορφή του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού. Καθώς, λοιπόν, βρέθηκε σ’ εκείνο τον τόπο και στεκόταν σκεφτικός, βλέπει τον Σωτήρα να κατεβαίνει και να τον μαλώνει, με θέμα, βέβαια, τα τέσσερα λινά κομμάτια που είχε πάρει ο φτωχός. Κ’ ενώ αυτός στεκόταν σιωπηλός, σήκωσε ο Χριστός το χιτώνα που φορούσε και του έδειξε τα ενδύματα που φορούσε πιο μέσα, λέγοντας:
– Να, το πρώτο, το δεύτερο, το τρίτο και το τέταρτο. Μη λυπάσαι, λοιπόν, γι αυτά που έδωσες. Πίστεψέ με, πως από την ώρα που τα έδωκες στο φτωχό, έγιναν δικά μου ενδύματα.!
Τότε, αναγνωρίζοντας εκείνος τα υφάσματα, έπεσε στα πόδια του Σωτήρα, λέγοντας:
– Συγχώρεσε τη μικροψυχία μου, Κύριε, γιατί σκέφτηκα πολύ ανθρώπινα.
Τότε μονάχα ξύπνησε, κι ευχαρίστησε τον Θεό για την πληροφορία που του έδειξε, με τόσο θαυμαστό τρόπο. Από τότε σ’ όλους έδινε με πολλή χαρά και απλότητα ότι του ζητούσαν. Και σε όσους είπε το όραμα εκείνο, σταυροκοπηθηκαν δοξάζοντας τον Θεό.
Έρως Ερήμου, μικρό γεροντικό Δ ‘, Π. Β. Πάσχου, εκδ. Ακρίτα, Σελ.104-105

***

Η γραμμή του τηλεφώνου να είναι ανοικτή πάντα προς τον Θεό
Άγιος Σωφρόνιος Σαχάρωφ

-Κάθε φορά που είχα να κάνω κάτι και που έπρεπε να μην σφάλω με την απόφαση που θα έπαιρνα, ήθελα πάντα να έχω την ευχή του Γέροντα. Γι’αυτό μερικές φορές ήταν συχνά τα τηλεφωνήματα.
Ένα βράδυ σε ένα τηλεφώνημα δεν μου είπε τίποτα, παρά αναφερόταν με έντονο τρόπο στην αγάπη και την πρόνοια του Θεού. Μου είπε αρκετές φορές την φράση: “Υπάρχει πρόνοια, υπάρχει πρόνοια”, μη φοβάσαι- να χαίρεσαι. Να έχεις την πρόνοια του Θεού ως μία ομπρέλα και να είσαι από κάτω.
Ήταν πολύ συγκινητικά όλα αυτά που έλεγε, τα λόγια του ήταν σαφή με αργό καθαρό ρυθμό. Στο τέλος μου είπε:
-Ξέρεις τώρα μιλάμε με το τηλέφωνο- έτσι να μιλάς με τον Θεό, σαν να σηκώνεις το τηλέφωνο και να του λες ότι θέλεις απ’ευθείας. Να έχεις πάντα ανοικτή γραμμή, μη σπάσεις ποτέ το καλώδιο αυτό.
Όλα στη ζωή μας ήθελε να τα προσανατολίζει έτσι, ώστε να έχουν πάντοτε σχέση με τον Θεό. Και πάλι μου έβαλε στην καρδιά μου το νόημα και την βασική ουσία της Προσευχής.
*της Δήμητρας Δ. Δαβίτη: “Αναμνήσεις από τον ΓΕΡΟΝΤΑ ΣΩΦΡΟΝΙΟ ΤΟΥ ΕΣΣΕΞ”(Εκδόσεις Άθως – Ε΄ ΕΚΔΟΣΗ)

***

άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ

Μου είπες ότι γύρω μας υπάρχει θερμότης όπως και στο λουτρό. Κοίταξε όμως! Το χιόνι επάνω μας δεν έχει λειώσει, ενώ από το ουρανό εξακολουθεί να πέφτη. Αυτό σημαίνει ότι η θερμότης δεν βρίσκεται στον αέρα, αλλά μέσα μας…. «Παρακαλάμε στην προσευχή μας να μας θερμαίνη το Πνεύμα». Αυτή η ίδια η ζέστη έκανε τους ερημίτες να μην φοβούνται τον χειμώνα, τυλιγμένοι καθώς ήταν, σαν μέσα σε γούνινο παλτό, στη Χάρη του Αγίου Πνεύματος.
«Και έτσι πρέπει νάναι, γιατί η θεϊκή χάρις κατοικεί μέσα στα βάθη της υπάρξεως μας, στην καρδιά μας. «Η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστι» ( Λουκ . 17, 21) είπε ο Κύριος. Με τη φράση «βασιλεία του Θεού » εννοεί τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Αυτή η βασιλεία βρίσκεται τώρα μέσα μας, μας θερμαίνει, μας φωτίζει, ευχαριστεί τις αισθήσεις μας και γεμίζει με αγαλλίαση την καρδιά μας. Η τωρινή μας κατάσταση μοιάζει με αυτή για την οποία ο Απόστολος Παύλος λέει: «ουκ εστίν η βασιλεία του Θεού βρώσις και πόσος, αλλα δικαιοσύνη και ειρήνη και χαρά εν Πνεύματι Αγίω» ( Ρωμ . 14, 17). Η πίστη μας δεν στηρίζεται πάνω σε λόγια ανθρώπινης σοφίας, «αλλ ‘ εν αποδείξει Πνεύματος και δυνάμεως» (Α’ Κορ . 2, 4). Εσύ και εγώ βρισκόμαστε τώρα σ’ αυτή την κατάσταση, την οποία εννοούσε ο Κύριος όταν έλεγε: «Αμήν λέγω υμίν ότι εισί τίνες των ώδε εστηκότων, οίτινες ου μη γεύσωνται θανάτου έως αν ίδωσι την βασιλείαν του Θεού εληλυθυίαν εν δυνάμει» ( Μαρκ . 9, 1) . Ορίστε λοιπόν, ποια ασύγκριτη χαρά μας παραχώρησε ο Κύριος. Να τι σημαίνει «να βρίσκεται κανείς μέσα στην πληρότητα του Αγίου Πνεύματος!». « Ἐγγύς Κύριος πᾶσι τοῖς ἐπικαλουμένοις αὐτόν ».«Πάντα δυνατά τῷ πιστεύοντι ».
Ειρήνης Γκοραίνωφ, Ο Άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ,  εκδ . Τήνος, Αθήνα, σ. 188-199, μτφρ . Π. Κ. Σκουτέρη

Ο Χριστός δεν περπατούσε στους δρόμους στρωμένους με χαλιά. Ήταν απλός, η υποκρισία και ο κομπασμός ήταν αποκρουστικά γι ‘Αυτόν. Ο Χριστός φορούσε μόνο ένα χιτώνα πλεγμένο από την Παναγία Μητέρα Του. Άγιος Γαβριήλ ο διά Χριστόν σαλός της Γεωργίας
https://iconandlight.wordpress.com/2021/07/09/%ce%bf-%cf%87%cf%81%ce%b9%cf%83%cf%84%cf%8c%cf%82-%ce%b4%ce%b5%ce%bd-%cf%80%ce%b5%cf%81%cf%80%ce%b1%cf%84%ce%bf%cf%8d%cf%83%ce%b5-%cf%83%cf%84%ce%bf%cf%85%cf%82-%ce%b4%cf%81%cf%8c%ce%bc%ce%bf%cf%85/

Τίποτε άλλο δεν αποστρέφεται τόσο πολύ ο Θεός όσο την κατάκριση, γιατί ο Θεός είναι δίκαιος και η κατάκριση είναι γεμάτη από αδικία. Γι᾿ αυτό προσπαθήστε, όσο μπορείτε, πριν προλάβη ο πειρασμός να σας φυτέψη κακούς λογισμούς, να φυτεύετε εσείς καλούς λογισμούς, για να γίνη η καρδιά σας ανθόκηπος και να συνοδεύεται η προσευχή σας από την θεία ευωδία της καρδιάς σας.
https://iconandlight.wordpress.com/2022/03/29/%cf%84%ce%af%cf%80%ce%bf%cf%84%ce%b5-%ce%ac%ce%bb%ce%bb%ce%bf-%ce%b4%ce%b5%ce%bd-%ce%b1%cf%80%ce%bf%cf%83%cf%84%cf%81%ce%ad%cf%86%ce%b5%cf%84%ce%b1%ce%b9-%cf%84%cf%8c%cf%83%ce%bf-%cf%80%ce%bf%ce%bb/

Οι τρεις χιτώνες του Κυρίου, Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς
https://iconandlight.wordpress.com/2016/04/27/%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82-%CF%84%CF%81%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%87%CE%B9%CF%84%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%BF/

Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἀῤῥάφου Χιτῶνος τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον. (Χ.Μ.Μπούσια)

Ἀοράτῳ δυνάμει ἐπεδυόμεθα τοῦ σοῦ Ἀῤῥάφου Χιτῶνος, Λόγε Θεοῦ καὶ Θεέ, φιλοπόνως ὃν ἡ Μήτηρ σου ἐξύφηνεν ἡ ἀγαθή, καὶ σταυρωταὶ ὃν ἐκλήρωσαν κακῶς ἐν ὥρᾳ σταυρώσεώς σου, οἱ ἐξ ἀγάπης καὶ ἔργων γεγυμνωμένοι εὐαρέστων Σοι.

Ἕτερον τοῦ Ἀῤῥάφου Χιτῶνος τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον. (Χ.Μ.Μπούσια)

Προσκυνοῦντες τὸν τόπον ἐναποθέσεως τοῦ Σοῦ Ἀῤῥάφου Χιτῶνος, Λόγε Θεοῦ καὶ Θεέ, οἱ πιστοὶ πανευλαβῶς Σε ἱκετεύομεν· Ἐν τῇ ἑνότητι τῆς Σῆς ἀγαπήσεως ἡμᾶς συντήρει εἰς τοὺς αἰῶνας καὶ στίφη αἱρετιζόντων δίωκε, Σῶτερ, ἡ Ἀλήθεια.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἀῤῥάφου Χιτῶνος τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης. (Ἰσιδώρας Μοναχῆς Ἁγιεροθεϊτίσσης.)

Τὸν Χιτῶνα Σου Σῶτερ, προσκυνοῦμεν τὸν ἄῤῥαφον, ἔνδυμα ζωῆς εὑρηκότες, διὰ αὐτοῦ ἀδιάφθορον, στολὴν ην ἐξεδύθη ὁ Ἀδάμ, τοῖς πάθεσι ἐφόρεσε τοῖς σοῖς, μετ’ εὐγνώμονος Λῃστοῦ σοι ἀναβοων τῷ μνήσθητί μου Κύριε. Δόξα, τῇ εὐσπλαχνίᾳ σου Σωτήρ, δόξα τῇ σῇ χρηστότητι, δόξα τῇ φιλοστόργω σου στοργῇ, δι’ ἧς ἡμᾶς σωζόμεθα.

Ἀπολυτίκιον τῆς Ἁγίας Σιδωνίας τῆς ἐν Γεωργίᾳ. (Χ.Μ.Μπούσια)
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Ἐν χερσὶ τὸν Χιτῶνα Χριστοῦ τὸν Ἄῤῥαφον, ὃν ἐδωκέ σοι βαστάσαι ὁ εὐλαβὴς Ἐλιόζ, ὁ σὸς ὅμαιμος, χαρᾶς ἡδίστης ἔμπλεως πρὸς τὰς σκηνὰς τοῦ οὐρανοῦ, Σιδωνία θαυμαστή, ἀπῆλθες Χριστῷ συνεῖναι ἀεί, πιστοῖς καθ’ ἑκάστην τῷ δωρουμένῳ θεῖον ἔλεος.

Ἀπολυτίκιον τῆς ἁγίας ἰσαποστόλου Νίνας φωτιστρίας τῆς Ἰβηρίας Γεωργίας
Ἦχος πλ. α’. Τὸν Συνάναρχον Λόγον. (Χ.Μ.Μπούσια)

Ὡς ὡραῖοι οἱ πόδες σου οἱ ζηλώσαντες ἀκολουθῆσαι ταῖς τρίβοις τῶν ἀποστόλων Χριστοῦ, Νίνα, σκεῦος Παρακλήτου παμφαέστατον· ὅθεν τιμῶντές σε πιστῶς, Γεωργίας φρυκτωρὲ φωτόλαμπρε, σὲ αἰτοῦμεν· ἡμῶν τὰ σκότη λιταῖς σου τῆς ἀγνωσίας πόῤῥῳ σκέδασον.

Ἀπολυτίκιον τῶν Ἁγίων τεσσαράκοντα πέντε Μαρτύρων τῶν ἐν Νικοπόλει
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Στρατὸς θεοσύλεκτος, παρεμβολὴ ἱερά, νομίμως ἀθλήσαντες ὑπὲρ τῆς δόξης Χριστοῦ, ἐν Πνεύματι ὤφθητε. Μάρτυρες τοῦ Κυρίου, Τεσσαράκοντα πέντε, λύσαντες δι’ ἀγώνων, τὴν πολύθεον πλάνην· διὸ ἡμῶν τοὺς ἀγῶνας, πάντες δοξάζομεν.

Ἀπολυτίκιον ῆς Ὁσίας καὶ Θεοφόρου μητρὸς ἡμῶν Ἀμαλίας τῆς ἐν Μονῆ Μομπὲζ τῶν Βρυξελλῶν ἀσκησάσης. (Χ.Μ.Μπούσια)
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Ὁσιότητος ἄγαλμα θεοσμίλευτον, παιδαγωγίας ἀκρότης τετράδος τέκνων τῶν σῶν, συγχαιρόντων τῶν Ἁγίων ὁμηγύρεσι, σκεῦος σοφίας τοῦ Θεοῦ, Ἀμαλία, Βρυξελλῶν μονάστρια θεηγόρε, ὑπὲρ ἡμῶν ἐκδυσώπει Χριστὸν τῶν πίστει εὐφημούντων σε. 

Ἀπολυτίκιον Ἁγίου Γρηγορίου Ἐπισκόπου Ἄσσου
Ἦχος α΄. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.

Τούς ἄθλους τῶν Ἁγίων θερμῶς ἐπιζηλώσας, ἐδείχθης ἐν τῶ κόσμω ἰσάγγελος τόν βίον, ἐτίμησας ἥν εἴληφας ἀρχήν, τό τάλαντον αὐξήσας τοῦ Χριστοῦ καί ὁσίως διαπρέψας ταῖς ἀρεταῖς σου πάντας κατεφώτισας. Δόξα τῶ ὅν ἠγάπησας πολύ, δόξα τῶ σέ θαυμαστώσαντι, δόξα τῶ ὧ παρίστασαι Χριστῶ, Πάτερ Γρηγόριε.

Ἀπολυτίκιον Ὁσίου Ἀντωνίου τοῦ Ρώσσου (Ἐσφιγμενίτου), κτίτωρος τῆς Λαύρας τῶν Σπηλαίων
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Μοναζόντων ἀλείπτης τῶν ἐν Ὄρει τοῦ Ἄθωνος, καὶ τῶν ἐν Ῥωσίᾳ ἐδείχθης, θεομάκαρ Ἀντώνιε· μονῆς τε Ἐσφιγμένου οἰκιστής, αὐγάζων ὥσπερ ἥλιος λαμπρός, θεραπεύεις τε τοὺς πάντας σὺν ταῖς ψυχαῖς, καὶ σώματα, ἀείμνηστε. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ δωρουμένῳ διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.

Ἀπολυτίκιον τῶν Ὁσίων Παρθενίου καὶ Εὐμενίου, τῆς Μονῆς Κουδουμᾶ
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.

Μοναζόντων τὸ κλέος, Κουδουμᾶ τὰ αὐχήματα, τοὺς ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις, ὡς πυρσοὺς ἀναλάμψαντας, Παρθένιον τιμήσωμεν πιστοί, σὺν θείῳ Εὐμενίῳ ἐν ᾠδαῖς, ἵνα λάβωμεν πταισμάτων τὸν ἱλασμόν, παρὰ Θεοῦ κραυγάζοντες· δόξα τῷ θαυμαστώσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ μεγαλύναντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι δι’ ὑμῶν κόσμῳ ἰάματα.

Ἀπολυτίκιον τῆς Παναγίας Θεοτόκου τῆς Μυρτιωτίσσης τῆς ἐν Μυρτέᾳ τῆς Αἰτωλίας κειμένης.
Ἦχος δ΄. Σήμερον τῆς εὐδοκίας.

Σήμερον τῆς Θεοτόκου ἡ μνήμη ἐπέφανε, δεῦτε οὖν προθύμως ταύτην πάντες ἀνυμνήσωμεν, ἐν ᾠδαῖς οἱ πιστοὶ τὴν πάνσεπτον Μυρτιώτισσα, καὶ τὴν Αὐτῆς Εἰκόνα κατασπασώμεθα, βοῶντες Αὐτῇ μεγαλοφώνως καὶ λέγοντες· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, τοῦ κόσμου ἡ ἀνάκλησις.

Ἦχος δ΄. Ἔδωκας σημείωσιν.

Δεῦτε προσκυνήσωμεν Χριστοῦ Χιτῶνα τὸν Ἄῤῥαφον, φιλοπόνως ὃν ὕφηνεν Αὐτοῦ ἡ φιλόστοργος Μήτηρ, Θεοτόκος, πάναγνος Παρθένος, χερσὶν ἀχράντοις ταῖς αὐτῆς καὶ ὃν ἐκλήρωσαν ὡς πολύτιμον οἱ σταυρωταὶ οἱ ἄνομοι ἐν ὥρᾳ πάθους, ὡς ἔνδυμα πάντων ἀγαλλιάσεως, τῆς ἐν πόλῳ ἀτέρμονος.

Εἰς τὸν Στίχον. Στιχηρὰ Προσόμοια.
Ἦχος πλ. α΄. Χαίροις, ἀσκητικῶν.

Χαίροις, Χιτὼν Χριστοῦ ἱερός, τῶν δαιμονίων ὀλετὴρ ὁ δριμύτατος, προπύργιον ἱερέων, τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν σθένος, κλέος, δόξα καὶ κραταίωμα, νοσούντων ἡ ἴασις, ἀδυνάτων ἡ δύναμις, ἰσχὺς καμνόντων, λυπουμένων ἀνάψυξις, καταφύγιον γαληνὸν τῶν ἐν κύδωσι βίου, γυμνῶν ἱμάτιον ἐξ ἔργων τῆς πίστεως, καὶ ἐν τῷ ψύχει χειμῶνος ὁ ἐπενδύτης ὁ ἔνθερμος, στολὴ ἀπαθείας καὶ χλαμὺς ἀοργησίας τῶν προσκυνούντων σε.

Τοῦ Ὁσίου Ἀντωνίου τοῦ Κτίτορος.

Χαίροις, ὁ τῆς Ῥωσίας βλαστός* καί τό τοῦ Ἄθωνος εὐῶδες ἀπάνθισμα,* μιγάδων ὁ πρωτοπόρος,* ἐν τοῦ Κιέβου τῇ γῇ,* ὁ τήν ἐρημίαν πολισάμενος·* πατήρ ὁ δειξάμενος* τέκνων ἀπείρων ἐν πνεύματι*, ἅ πρός Πατέρα* τόν οὐράνιον ἔργοις σου* καθοδηγήσας,* ναούς δειξάμενος Πνεύματος.* Δόξα σοι, πανσεβάσμιε,* Ἀντώνιε Ὅσιε,* δέχου ἡμῶν τε τόν ὕμνον* καί τῆς καρδίας τήν πρόθεσιν,* προχέων σοῖς φίλοις,* εὐλογίαν τήν ἐξ ὕψους* παθῶν τε λύτρωσιν.

Η ζωή στην έρημο του Άθω. Ευλογημένα αυτά τα μέρη! Άγιος Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ

Κατάθεση του Αρράφου Χιτώνος του Κυρίου Ιησού Χριστού στη Μόσχα το 1625.
Αγία Νίνα Ισαπόστολος της Γεωργίας, συγγενής του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιόφορου. (Εορτάζει 14 Ιανουαρίου, 10 Ιουλίου, 1 Ιουνίου)
Φηλικίτα (Ευτυχία) μάρτυς και οι επτά υιοί αυτής μάρτυρες εν Ρώμη (167) 
Μύριοι Πατέρες της Νιτρίας Αιγύπτου, οι οποίοι μαρτύρησαν διά πυρός και βιαίω θανάτω υπό Θεοφίλου αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας (+398)
Σαράντα Πέντε (45) μάρτυρες εν Νικοπόλει Αρμενίας (+320)
Αντώνιος ο ιδρυτής της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου και πατήρ του Ρωσικού Μοναχισμού (+1073) και Παναγία του Κόνεβιτς (1393)

Εορτάζουν στις 10 Ιουλίου

Η αγία Νίνα (γεωργ. Νίνο) γεννήθηκε στα τέλη του 3ου αι. στην Καππαδοκία. Είχε στενή συγγένεια με τον άγιο μεγαλομάρτυρα Γεώργιο, σύμφωνα μάλιστα μ’ ένα παλαιό χειρόγραφο ήταν εξαδέλφη του. Γι’ αυτό η ευλάβειά της στον άγιο ήταν μεγάλη.

Ο πατέρας της Ζαβουλών, ευσεβής και φημισμένος στρατιωτικός, είχε φύγει από την πατρίδα του Καππαδοκία, για να προσφέρει τις υπηρεσίες του στον αυτοκράτορα Μαξιμιανό. Η μητέρα της Σωσάννα, γεννημένη κι αυτή στην Καππαδοκία, ήταν αδελφή του επισκόπου Ιεροσολύμων, τον οποίο ορισμένοι ταυτίζουν με τον Ιουβενάλιο.
Ο γάμος του Ζαβουλών και της Σωσάννας έγιναν στα Ιεροσόλυμα, και στη συνέχεια αναχώρησαν για την πατρική γη της Καππαδοκίας.
Από το ευλογημένο εκείνο ζευγάρι γεννήθηκε η μακαρία Νίνα, η φωτίστρια της Γεωργίας. Όταν έγινε δώδεκα χρονών, πήγε με τους γονείς της στην Αγία Πόλη της Ιερουσαλήμ.

Ο πατέρας της φλογισμένος από αγάπη για το Θεό, θέλησε ν’ αφιερωθεί σ’ Αυτόν και να γίνει ερημίτης. Αφού πήρε τη συγκατάθεση της συζύγου του και την ευλογία του επισκόπου, αποχαιρέτησε με δάκρυα την κόρη του Νίνα, αναθέτοντάς την στον Κύριο, τον πατέρα των ορφανών και προστάτη των χηρών.
-Μη φοβάσαι τίποτα, παιδί μου, της είπε. Μιμήσου με ζήλο το παράδειγμα της Μαρίας της Μαγδαληνής και της άλλης Μαρίας, της αδελφής του Λαζάρου. Αν αγαπήσεις όπως εκείνες το Χριστό, τότε η χάρη Του δεν θα σ’ εγκαταλείψει.
Ύστερα έφυγε κι εξαφανίστηκε στην έρημο του Ιορδάνη. Ο τόπος της ασκήσεως και του θανάτου του παρέμεινε άγνωστος.
Όταν η μικρή Νίνα έμαθε την ιστορία του άρραφου Χιτώνα, άρχισε να προσεύχεται στην Υπεραγία Θεοτόκο να την αξιώσει να προσκυνήσει τον ιερό Χιτώνα του Κυρίου. Η Υπεραγία Θεοτόκος εισάκουσε τις προσευχές της και δίνοντάς της στον ύπνο της έναν Σταυρό φτιαγμένο από κληματόβεργες, για να την προστατεύει από ορατούς και αοράτους εχθρούς, της είπε να πάει στη Γεωργία να κηρύξει το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού και θα βρει εκεί τον άρραφο Χιτώνα Του. Η αγία μετά από πολλούς κόπους και ταλαιπωρίες έφτασε στην μακρινή αυτή χώρα.

Εκεί στους βασιλικούς κήπους κάτω από έναν κέδρο βρήκε τον τόπο, όπου είχε εναποτεθεί ο Χιτώνας του Χριστού με αποκάλυψη θεϊκή.
Με τη βοήθεια του Θεού, η αγία Νίνα φώτισε μέσα σε μερικά χρόνια ολόκληρη σχεδόν τη χώρα της Γεωργίας. Η βασιλική οικογένεια κι όλοι οι άρχοντες βαπτίσθηκαν και πλήθος λαού. Γεμάτη ζήλο απομακρύνονταν από την πόλη στο όρος, όπου βρήκε μία μικρή σπηλιά, καλυμμένη με κλαδιά δένδρων και παρέμεινε σε αυτήν προσευχόμενη.
Παίρνοντας μαζί της τον πρεσβύτερο Ιάκωβο και έναν διάκονο, έφυγε βόρεια, στα ορεινά όπου γέμισε τις ρεματιές του Καυκάσου με το κήρυγμα του Ευαγγελίου. Τέλος έφθασε στην περιοχή Μπόντμπε, έφτιαξε μια καλύβα για κατάλυμμα κι αφού ολοκλήρωσε το έργο της, εν μέσω των μαθητών και των μαθητριών της, οι οποίοι θρηνούσαν, παρέδωσε το πνεύμα της στα χέρια του Ζώντος Θεού, το 335 μ. Χ.

***

Η ζωή στην έρημο του Άθω.
Αναμνήσεις του πατρός Σωφρονίου του Έσσεξ

Η έξοδος στην έρημο. Η προσευχή κατά την οποία λησμονείται ο κόσμος. Η σύναξη των Γερόντων το 1938. Ο λόγος του Αρχιεπισκόπου Βασιλείου Κριβοσέϊν. Η πνευματική του διακονία. Διάλογος με μοναχό. Το άκτιστο φως.

Άς είναι η δόξα του Κυρίου ευλογημένη τώρα και στους αιώνες. Πάλι τις τελευταίες ημέρες ετοιμαζόμουν νοερά για την έξοδό μου από αυτή τη ζωή. Με τη μείωση των δυνάμεών μου, με τη σταδιακή αύξηση της απομονώσεως μου, στην οποία καταδικάσθηκα εξαιτίας του γήρατος, μη έχοντας δυνατότητα ούτε να διαβάσω ούτε να ακούσω, σκέφτομαι ότι το «έργο» μου τελείωσε. Γι’ αυτό και αποφάσισα να σας διηγηθώ γιά τις τελευταίες ημέρες του Γέροντα και για τις πρώτες ημέρες της ζωής μου μετά την τελευτή του.

Όταν ο πατήρ Σιλουανός ήταν ακόμη νέος, αρρώστησε σοβαρά, και περιμένοντας το τέλος του παρακάλεσε τον ηγούμενο Μισαήλ να του δώσει ευλογία για το μεγάλο Σχήμα. Ο ηγούμενος Μισαήλ, ο θαυμάσιος αυτός άνδρας, του λέει: «Για το Σχήμα να σε ευλογήσει ο Θεός, αλλά δεν θα πεθάνεις σύντομα». Και του είπε τί θα του συμβεί, αλλά τώρα δεν το θυμάμαι ακριβώς. Όταν όμως άρχισε το έτος 1938, ο Σιλουανός είπε:
«Σύμφωνα με τους λόγους του ηγουμένου, ο θάνατός μου πρέπει να έρθει αυτό τον χρόνο». Λίγο καιρό αργότερα ζήτησα ευλογία από τον ηγούμενο, τον ίδιο άγιο και θαυμάσιο άνδρα Μισαήλ, να μου επιτρέψει να χρησιμοποιώ μιά καλύβη. Ουσιαστικά αυτή ήταν ένα καλό σπίτι για διαβίωση ηλικιωμένων ανθρώπων πού ήθελαν να τελειώσουν τη ζωή τους στον Άθω. Απείχε από το μοναστήρι περίπου δεκαπέντε λεπτά πορείας, με κατεύθυνση προς τον Νότο, προς τη Δάφνη, το λιμάνι του Αγίου Όρους. Εκεί λοιπόν σύχναζα όταν ήμουν ελεύθερος από τις ακολουθίες. Στο μοναστήρι ήμασταν δύο διάκονοι. Όταν έπρεπε να είμαστε παρόντες σε όλες τις ακολουθίες, τότε πολύ λίγος καιρός απέμενε, ενώ όταν ήμουν ελεύθερος από τη σειρά της διακονίας μου, τότε περνούσα τον περισσότερο καιρό εκεί.

Η ζωή μου στην Καλύβη αυτή ήταν πολύπλοκη. Ήμουν νεότερος από τους περισσότερους πατέρες. Η διαμονή σε τέτοια Καλύβη θεωρούνταν από πολλούς ως μεγάλο προνόμιο. Αλλά, όπως γνωρίζετε από το βιβλίο μου, ο Θεός μου δώρισε συντριβή για τις αμαρτίες μου, απόγνωση για τον ίδιο τον εαυτό μου και παρατεταμένο και βαθύ πένθος .
Εκεί γίνονταν πολλές συνομιλίες, για τις οποίες θα ήθελα να μιλήσω μαζί σας.

Κάποια φορά με ρώτησε ο Σιλουανός:
– Νιώθετε άνετα να προσεύχεσθε στην Καλύβη αυτή;
Απάντησα:
– Ναι. Κατά καιρούς μου φαίνεται ότι λησμονώ τον κόσμο. Θυμάμαι όμως το σώμα μου.
Με εξέπληξε η αντίδραση του πατρός μου Σιλουανού:
– Αλλά και το σώμα τί είναι; Δεν είναι άραγε και αυτό κόσμος;

Στεκόμουν μπροστά στο θαυμαστό αυτό φαινόμενο και ήρθε στον νου μου η εξής σύγκριση: βρίσκομαι στους πρόποδες ενός όρους υψηλού, του οποίου η κορυφή κρύβεται στα σύννεφα. Τα λόγια αυτά, «Αλλά τί είναι το σώμα, αν όχι κόσμος;», μου προκάλεσαν την προηγούμενη σκέψη. Ωστόσο δεν τον καταπονούσα με ερωτήσεις, αλλά δεχόμουν τα λόγια του, με την ελπίδα ότι θα έρθει στιγμή πού ο Θεός θα επιτρέψει να κατανοήσω το πραγματικό τους νόημα.
Στη συνείδησή του, με την προσευχή για όλο τον Αδάμ, ο πατήρ Σιλουανός κατέληξε στο ότι με το σώμα μας συνδέεται όλη η ανθρωπότητα σε έναν Αδάμ.

Οι συνομιλίες πού μας χάρισε ο Κύριος μου προκαλούσαν διαρκώς θαυμασμό για τον Γέροντα. Πώς αυτός έγινε πραγματικά ζωντανό πρόσωπο, αληθινά γνήσιος χριστιανός!
Στην αρχή του έτους 1938 μου είπε: «’Όταν πεθάνω, θα είναι καλύτερα για σας να ζητήσετε ευλογία και να πάτε στην έρημο, γιατί σας βλέπω αδύναμο και η ζωή στο μοναστήρι ξεπερνά τις δυνάμεις σας».

Θα προσπαθήσω να μην επεκταθώ στην ανάλυση πολλών λεπτομερειών. Θα πω μόνο ότι, όταν ο Γέροντας κοιμήθηκε, πήγα πράγματι στον πνευματικό και είπα: «Μήπως είναι καλύτερα για μένα να ζήσω στην έρημο, όπως οι ερημίτες του Αγίου Όρους στα Καρούλια»; Και ο πνευματικός πατέρας Σέργιος μου απάντησε: «Ναι, πάτερ Σωφρόνιε, πηγαίνετε στην έρημο, ο Θεός να σας ευλογήσει». Τον πατέρα Σέργιο τον χειροτόνησε ιερέα ο επίσκοπος Αχρίδος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, μεγάλος άνδρας, πού χειροτόνησε και εμένα διάκονο. Και ο πατήρ Σέργιος, πού μου φερόταν με πολλή αγαθότητα και καλοσύνη, μου έδωσε την ευλογία να πάω στην έρημο, αλλά είπε: «Εσείς βεβαίως καταλαβαίνετε ότι η ευλογία μου δεν επαρκεί. Οφείλετε να απευθυνθείτε στον ηγούμενο και να ζητήσετε από εκείνον την ευλογία.

Πήγα στον ηγούμενο Μισαήλ -ο Θεός να με ελεήσει δι’ευχών του- και μου λέει: «Ο Θεός να σας ευλογήσει, πάτερ Σωφρόνιε. Πηγαίνετε και προσεύχεσθε στην έρημο. Γνωρίζετε όμως ότι η ευλογία μου δεν επαρκεί. Χρειάζεται να λάβετε ακόμη τη συναίνεση του συμβουλίου των Γερόντων της Μονής».
Ο ηγούμενος ήταν άρρωστος και δεν έλαβε μέρος στη σύναξη των Γερόντων της Μονής, στην οποία όμως προήδρευσε ο αντικαταστάτης του ηγουμένου. Του είπα ότι θα ήθελα να μεταβώ στην έρημο και επιθυμώ να παραδώσω τον εαυτό μου στην κρίση των πατέρων. Συμφώνησε, και σύντομα ακλούθησε η σύναξη των Γερόντων, στην οποία με προσκάλεσαν.

Στη σύναξη αυτή των Γερόντων, πού ακόμη και τώρα είναι σαν να την έχω μπροστά στα μάτια μου, γιατί αποτυπώθηκε τότε στη συνείδησή μου, πρώτος σηκώθηκε ο ιερομόναχος Βησσαρίων, ο γραμματέας του ηγουμένου, απαλός, λεπτός και προσεκτικός άνθρωπος, και είπε: «Πάτερ Σωφρόνιε, το εγχείρημα αυτό, για το οποίο ρωτάτε το συμβούλιο των γερόντων, είναι πολύ μεγάλο και σημαντικό. Ακούστε λοιπόν τη γνώμη μου: Παραμείνετε ακόμη για ένα χρόνο στο μοναστήρι και τότε, αν ο λογισμός σας δεν αλλάξει, πηγαίνετε στην έρημο». Μου συνέβαινε να επισκέπτομαι συχνά τον πατέρα Βησσαρίωνα, γιατί είχε ιδιαίτερο κελί ως βοηθητικό γραφείο του ηγουμένου. Λόγω του σεβασμού μου προς τον πατέρα Βησσαρίωνα δεν απάντησα τίποτε στα λόγια του.

Δεύτερος σηκώθηκε ο πατήρ Ματθαίος. Ήταν στην ηλικία λίγο γεροντότερος από τον πατέρα Σιλουανό και από το ίδιο χωριό με εκείνον, αλλά, κατά παράδοξο τρόπο, συμπεριφερόταν απέναντί του ως ανώτερος και με εξουσία. Τότε όμως, μετά τον θάνατο του Γέροντα, ξαφνικά με πλησίασε διασχίζοντας όλο το δωμάτιο και μου είπε τα εξής: «Πάτερ Σωφρόνιε, πού πηγαίνετε; Μήπως νομίζετε ότι θα βρείτε κάτι ανώτερο από τον Σιλουανό; Αν λοιπόν ο Σιλουανός σώθηκε στο μοναστήρι, και εσείς να σωθείτε στο μοναστήρι!». Πάλι δεν απάντησα τίποτε.

Μετά σηκώθηκε ο πολύ αυστηρός Γέροντας Ιωσήφ, υπεύθυνος της μοναστηριακής βιβλιοθήκης, πού είχε διαβάσει πολλά και θεωρούσε τον εαυτό του μεγάλο γνώστη της πνευματικής ζωής. Εγώ ήμουν βοηθός του στη βιβλιοθήκη. Και αυτός μου μίλησε αυστηρά: «Πάτερ Σωφρόνιε, αν φύγετε, δεν υπάρχει ευλογία για σας από τον ηγούμενο για να λειτουργείτε». Λέω στον πατέρα Ιωσήφ: «Αν ο Γέροντας λέει να μη λειτουργώ, θα σας πω ότι δεν πηγαίνω στην έρημο για να λειτουργώ. Άλλη είναι η σκέψη μου για την έρημο. Αλλά, πείτε μου: Απαγορεύει μήπως ο ηγούμενος και να κοινωνώ;». Η ήρεμη απάντησή μου τον έβγαλε από το αδιέξοδο. Λέει: «Όχι, πάτερ Σωφρόνιε. Δεν ρώτησα τον ηγούμενο. Ήταν δική μου πρωτοβουλία να σας δοκιμάσω, λέγοντας αυτά τα λόγια. Ο ηγούμενος όμως τίποτε δεν μου είπε και δεν συζητήσαμε για το θέμα αυτό».

Τότε ο ιερομόναχος Ιουστίνος, πού ήταν αντικαταστάτης του ηγουμένου, πράος και ήσυχος άνθρωπος, αποφάσισε να μιλήσει. Καθόταν σε ξεχωριστή πολυθρόνα, στο μέσο ενός μεγάλου δωματίου όπου συνεδρίαζε η σύναξη του συμβουλίου των Γερόντων. Απευθυνόμενος λοιπόν αυτός προς τον πατέρα Βησσαρίωνα λέει: «Πάτερ Βησσαρίων, νομίζω ότι για τη δοκιμή του λογισμού του πατρός Σωφρονίου ένας χρόνος είναι υπερβολικά πολύς». Και συνέχισε: «Λοιπόν, πάτερ Σωφρόνιε, μείνετε ως το Πάσχα εδώ στη Μονή και αν ο λογισμός σας δεν αλλάξει, τότε συν Θεώ πηγαίνετε στην έρημο».

Μόλις ο αναπληρωτής του ηγουμένου είπε αυτά τα λόγια, σηκώθηκα από το κάθισμά μου, του έβαλα εδαφιαία μετάνοια και είπα: «Να είναι ευλογημένο, Γέροντα!». Με τον τρόπο αυτό τελείωσε το θέμα μου στη σύναξη των Γερόντων. Η σύναξη με διέταξε να παραμείνω στο μοναστήρι από την αρχή του Οκτωβρίου του έτους 1938 ως το Πάσχα τού 1939.

Θα σας πω ότι ήταν παράδοξη η σχέση μου με το μοναστήρι. Έζησα εκεί δεκατέσσερα χρόνια και ποτέ δεν είχα καιρό να μιλήσω με οποιονδήποτε. Μετά από όλα τα διακονήματά μου έσπευδα να πάω στο κελί μου, για να κλάψω για τον εαυτό μου. Η αναχώρησή μου λοιπόν προκάλεσε παράξενη εντύπωση. Οι πατέρες ενοχλήθηκαν εξαιτίας μου με τη σκέψη: «Ορίστε, φεύγει από το μοναστήρι σαν να μην ήταν κατάλληλο για να σωθεί εδώ».

Έπειτα έρχονταν πολλοί σε μένα κατά τη διάρκεια του μισού εκείνου έτους πού πέρασα, από τον Οκτώβριο ως τον Απρίλιο. Μεταξύ αυτών πού έρχονταν για να με πείσουν ήταν και ο π. Βασίλειος*, πού στη συνέχεια έγινε αρχιεπίσκοπος Βρυξελλών. Ήρθε στο κελί μου και μου είπε: «Πάτερ Σωφρόνιε, βρήκα στην Κλίμακα του αγίου Ιωάννου χωρίο από το οποίο γίνεται σαφές ότι δεν πρέπει να πάτε στην έρημο». Σε όλους όμως, που έρχονταν να με πείσουν, έλεγα: «Εγώ ο ίδιος αναζητώ το θέλημα του Θεού. Φοβάμαι να βγω στην έρημο. Σκέφτομαι ότι είμαι μικρόψυχος και αδύνατος. Αν συναντήσω από τις εχθρικές δυνάμεις τέτοιους πειρασμούς πού πρόσβαλαν τον Γέροντα Σιλουανό, τότε δεν θα αντέξω, δεν θα μπορέσω». Και ο φόβος αυτός με ανάγκαζε να αναζητώ όσο το δυνατόν περισσότερο τις ευλογίες, αλλά τις νόμιμες ευλογίες, του πνευματικού, του ηγουμένου και της συνάξεως των Γερόντων.
Λέω στον πατέρα Βασίλειο: «Πάτερ Βασίλειε, αν έρθετε και μου φέρετε πέντε χιλιάδες χωρία από τους άγιους Πατέρες, μεγάλους και μικρούς, εγώ θα σας υποδείξω μόνο ένα το δικό μου χωρίο. Και αυτό θα είναι ισχυρότερο από τα πέντε χιλιάδες δικά σας». Το νόημα της απαντήσεώς μου ήταν το εξής: Αναζητούσα ευλογία με τον νόμιμο τρόπο από τούς «παράγοντες», τούς οποίους εξουσιοδοτεί η παράδοση γι’ αυτή την ευλογία: τον πνευματικό, τον ηγούμενο και τη σύναξη των Γερόντων.

Σκεφτόμουν ότι η ευλογία αυτή μπορεί να αντιπαραταχτεί σε όλους και στον καθένα. Θα σας πω λοιπόν την αλήθεια: ο Θεός μου έδωσε ευλογημένη έρημο! Αυτός όμως έπειτα με έβγαλε από την έρημο με αρκετά αυστηρό τρόπο. Όταν πλέον έδωσα την παλιά μου Καλύβη στην έρημο και δεν είχα πιά τα μέσα να αποκτήσω άλλη, αναχώρησα από τα Καρούλια για άλλη έρημο, πού βρίσκεται στα όρια της Μονής του Αγίου Παύλου.

Στην αδελφότητα του Αγίου Παύλου ο ηγούμενος ήθελε να έχει πνευματικό. Στον Άθω ο πνευματικός δεν πρέπει να βρίσκεται στα όρια της Μονής. Πρέπει ο πνευματικός να είναι εντελώς ξένος προς τη διαχείριση της εξουσίας της Μονής, ώστε η εξομολόγηση να γίνεται με ειλικρίνεια και καθαρότητα, και όχι με την προσπάθεια για την απόκτηση εύνοιας, χάρη στην ευλογία του πνευματικού. Ήδη το έτος 1938 ο Γέρων Σιλουανός κάποια στιγμή μου είπε: «Όταν θα είστε πνευματικός, να δέχεστε τους ανθρώπους, να μην τους στερείτε τον λόγο του Θεού και να τους υπομένετε». Τότε μόλις πού ζούσα, και σκέφτηκα ότι ο Γέροντας δεν γνωρίζει πώς θα μπορούσα να αντέξω ακόμη για χρόνια. Ήμουν ακόμη νέος για να είμαι πνευματικός στο Άγιον Όρος, και η σκέψη αυτή έσβησε εντελώς από τη συνείδησή μου. Και μόνο όταν βρέθηκα πιά στην έρημο, θυμήθηκα τα λόγια του Γέροντα Σιλουανού.
Εκείνο τον καιρό η Ελλάδα βρισκόταν υπό την κατοχή των Γερμανών.

Ήρθα στην έρημο λίγο πριν από τον πόλεμο, το Πάσχα, ενώ τον Οκτώβριο του 1940 ήδη κηρύχθηκε ο πόλεμος. Όταν με επισκέφτηκε ο γραμματέας της Μονής του Αγίου Παύλου π. Θεοδόσιος, άνθρωπος ευφυής, προσεκτικός και σοβαρός, και είπε ότι ο ηγούμενός τους ήθελε να με κάνει πνευματικό στο μοναστήρι τους, τότε ήρθαν στον νου μου τα λόγια του Γέροντα Σιλουανού: «Όταν θα είστε πνευματικός…». Κατά τη στιγμή όμως της συνομιλίας μου με τον Γέροντα ο λόγος αυτός μου είχε φανεί περιττός, γιατί ο ίδιος δεν γνώριζα αν θα έφθανα ως το κελί μου. (Έπρεπε να ανεβώ περισσότερα από 150 σκαλοπάτια, για να μεταβώ από το κελί του Σιλουανού ως το δικό μου.) Έτσι, έγινα πνευματικός και πήγα στη σπηλιά κοντά στη Μονή του Αγίου Παύλου. Ευλογημένα αυτά τα μέρη!

Ξαφνικά έπεσε καταρρακτώδης βροχή και το νερό διαπέρασε το τεράστιο πάχος του βράχου, μέσα στον οποίο ήταν η σπηλιά μου. Ενώ προηγουμένως ήταν πάντα στεγνή, τώρα η σπηλιά τον χειμώνα γέμιζε νερά. Ο χειμώνας στην Ελλάδα συνήθως είναι σύντομος. Ωστόσο όμως συνέβη να παραμείνω έξι μήνες στη σπηλιά, όπου υπήρχε πολύ νερό. Εκατό κουβάδες νερού την ημέρα μετέφερα από το κελί μου, και κοιμόμουν κάτω από δύο φύλλα λαμαρίνας, για να προστατεύσω το κρεβάτι μου από το νερό πού έσταζε από πάνω…
Γρήγορα περνά η ώρα αυτών των αναμνήσεων για το Άγιον Όρος. Αν τυπικά ανήκα στη ρωσική Εκκλησία, τότε θα έφερα το μεγάλο Σχήμα με τις λέξεις «Άγιος, άγιος, άγιος…», και από μακριά ακόμη βλέποντάς με θα έλεγαν: «Ου, μεγαλόσχημος περνά!». Εγώ όμως ανατράφηκα στον Άθω.
Και εκεί μου ήταν ευχάριστο να βλέπω ότι πολλές φορές ήταν δυνατόν να μην αναγνωρίσει κάποιος τον ηγούμενο και να μην τον διακρίνει από τον υποτακτικό. Και γράφω στο δοκίμιό μου «Περί των βάσεων τού ορθοδόξου μοναχισμού», ότι στον Άθω υπάρχει εντελώς άλλη τάξη. Συμβαίνει να είμαι μεγαλόσχημος επί πενήντα και πλέον χρόνια, και ήδη προ πολλού, από το 1935, θα έπρεπε να βαδίζω όπως οι μεγαλόσχημοι στη Ρωσία, αλλά περπατώ ελεύθερα…

Βλέπετε, σας διηγήθηκα πριν από την τελευτή μου λίγα από τη ζωή μου στον Άθω. Αλλά ο ίδιος δεν γνωρίζω πότε θα πεθάνω.
Η σκέψη μου λοιπόν στρέφεται γύρω από το αν εκπλήρωσα το καθήκον μου απέναντί σας. Τώρα μειώνονται οι ικανότητες μου να παρακολουθώ τη ζωή σας, εξασθενεί η μνήμη μου, περιορίζεται η όρασή μου και δεν μου επιτρέπει να διαβάζω, ενώ η βαρηκοΐα μου με αναγκάζει να φορώ ακουστικά, έτσι πού γεμίζουν τα αυτιά μου με θόρυβο με ό,τι και αν κάνω. Θα μιλώ όμως μαζί σας ως τις τελευταίες ημέρες μου, ως την τελευταία μου αναπνοή… …

Εκφωνήθηκε στα ρωσικά, στις 17 Φεβρουάριου 1992.
Ομιλία 95 (17 Φεβρουαρίου 1992), Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ ΤΟΥ ΑΘΩ
Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ), Οικοδομώντας τον ναό του Θεού μέσα μας και στους αδελφούς μας, Τόμος Γ , σελ. 154, Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας 2013-2014.

*Ο Αγιορείτης Αρχιεπίσκοπος Βρυξελλών και Βελγίου Βασίλειος Κριβοσέϊν (1900-1985) γεννήθηκε στην Πετρούπολη. Ο πατέρας του διετέλεσε υπουργός και αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβερνήσεως. Σπούδασε φιλολογία στα πανεπιστήμια Πετρουπόλεως και Μόσχας. Έμαθε καλά ελληνικά και ασχολήθηκε με τη μελέτη των Πατέρων της Εκκλησίας.
Το φθινόπωρο του 1925 ήλθε στο Άγιον Όρος. Εισήλθε στην ιερά μονή Αγίου Παντελεήμονος, όπου εκάρη μοναχός το 1927. Συνδέθηκε πνευματικά με τον όσιο Σιλουανό (†1938) και τον βιογράφο του Γέροντα Σωφρόνιο († 1993). Κατά την εικοσιπεντάχρονη παραμονή του στο Άγιον Όρος δεν ασχολήθηκε μόνο με διοικητικά θέματα, ούτε απορροφήθηκε από αυτά. Προσευχήθηκε και μελέτησε πολύ. Αγάπησε ιδιαίτερα τους Έλληνες Πατέρες και κατέστη εξαίρετος παλαμιστής και συμεωνιστής. Το 1960 τοποθετήθηκε αρχιεπίσκοπος Βρυξελλών.
Ανέπτυξε πλούσιο συγγραφικό έργο. Είναι ο αυθεντικότερος ερμηνευτής του αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου  με το έργο του, «Μέσα στο φως του Χριστού». Ανεπαύθη εν Κυρίω ως αρχιεπίσκοπος Βρυξελλών και Βελγίου στις 22.9.1985 στη Πετρούπολη.

***

Άγιος Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ ο Αθωνίτης (+1993)
Εορτάζει στις 11 Ιουλίου

Πολύτιμοι αδελφοί και αδελφές μου, να διαβάζεται τη θεολογική προσευχή για την ενότητα που σας πρότεινα, με όλη την καρδιά σας, με φλογερή πίστη. Και τότε θα δείτε να ανοίγονται οι πόρτες που νωρίτερα ήταν κλειστές. Θα ανοίξουν μπροστά σας δρόμοι που ήταν φραγμένοι με εμπόδια. Η θέση μας είναι σημαντική, γιατί στις συνθήκες που μας δόθηκαν μπορούμε πράγματι να κτίσουμε τη ζωή μας, έχοντας τέτοιον οδηγό, όπως είναι ο μακάριος Σιλουανος.

Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου, ο τη Ση αναβάσει επί τον Γολγοθάν εξαγοράσας ημάς εκ της κατάρας του Νόμου και αποκαταστήσας την πεπτωκυΐαν εικόνα Σου, ο εκτείνας επί του Σταυρού τας αχράντους χείρας Σου, ίνα τα εσκορπισμένα τέκνα του Θεού επισυναγάγης εις έν, και καλέσας τη επιφοιτήσει του Παναγίου Πνεύματος εις ενότητα πάντας, Συ, ο Ών του Πατρός το απαύγασμα, προ της εξόδου Σου επί την μεγάλην ταύτην και κοσμοσωτήριον ιερουργίαν εδεήθης του Πατρός Σου, ίνα πάντες έν ώμεν, καθώς Συ είς εί μετά του Πατρός και του Πνεύματος του Αγίου.

Παράσχου τοίνυν ημίν χάριν και σοφίαν του εκπληρούν την εντολήν ταύτην καθ’ εκάστην, και ενίσχυσον ημάς εις τον αγώνα της αγάπης εκείνης, ήν Συ ενετείλω ημίν, ειπών:

«Αγαπάτε αλλήλους καθώς ηγάπησα υμάς».

Δώρησαι ημίν δια του Αγίου Σου Πνεύματος την δύναμιν του ταπεινούν εαυτούς ο είς ενώπιον του ετέρου, εν τω κατανοείν ότι, εάν τις πλείον αγαπά, πλείον και ταπεινούται. Δίδαξον ημάς εύχεσθαι ο είς υπέρ του άλλου, αλλήλων τα βάρη βαστάζειν εν υπομονή, και ένωσον ημάς τω συνδέσμω της ακαταλύτου αγάπης εν τω Ονόματι Σου τω Αγίω, χαριζόμενος ημίν ωσαύτως του οράν εν εκάστω αδελφώ και εκάστη αδελφή ημών την εικόνα της αρρήτου δόξης Σου και μη επιλανθάνεσθαι ότι:

Ο αδελφός ημών η ζωή ημών εστι.

Ναι, Κύριε, ο τη Ση ευδοκία επισυναγαγών ημάς επί το αυτό, ποίησον ημάς γενέσθαι εν αληθεία μίαν οικογένειαν, ζώσαν εν μιά καρδία, μιά θελήσει, μιά αγάπη, ως είς άνθρωπος, κατά την περί του προπάτορος Αδάμ προαιώνιον βουλήν Σου. Επισκίασον τον οίκον ημών τω του φόβου Σου πνεύματι και σκέπασον αυτόν τη σκέπη της Παναχράντου Σου Μητρός και πάντων των Αγίων Σου, ευλογών και υπερασπιζόμενος ένα έκαστον των ενθάδε διαμενόντων (ονόματα), διαφυλάττων ημάς εκ φθοροποιών λογισμών, αναρμόστων λόγων ή κινήσεων καρδίας, επιβλαπτόντων την ειρήνην και την ομόνοιαν, όπως οικοδομηθή ο οίκος ούτος επί την πέτραν των ευαγγελικών Σου εντολών εις τόπον προσευχής, αγιασμού και σωτηρίας, δι’ ημάς αυτούς και δια πάντας τους επισκεπτομένους ημάς, τους κοπιώντας και πεφορτισμένους αδελφούς και αδελφάς ημών, ίνα πάντες εύρωμεν ανάπαυσιν εν Σοι, τω πράω και ταπεινώ Βασιλεί ημών, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.

Αρχιμ. Σωφρονίου Σαχάρωφ, Περί προσευχής, έκδ. Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας 1991.Ο Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ ησυχαστής στο ερημικό σπήλαιο της Αγίας Τριάδος
https://iconandlight.wordpress.com/2017/10/24/%CE%BF-%CE%B3%CE%AD%CF%81%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%82-%CF%83%CF%89%CF%86%CF%81%CF%8C%CE%BD%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%AD%CF%83%CF%83%CE%B5%CE%BE-%CE%B7%CF%83%CF%85%CF%87%CE%B1%CF%83/

Έως την ώρα που ανέτελλε ο ήλιος… προσευχόταν συνεχώς με το «Πάτερ ημών». Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ
https://iconandlight.wordpress.com/2019/05/15/%ce%ad%cf%89%cf%82-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%8e%cf%81%ce%b1-%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%b1%ce%bd%ce%ad%cf%84%ce%b5%ce%bb%ce%bb%ce%b5-%ce%bf-%ce%ae%ce%bb%ce%b9%ce%bf%cf%82-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83/

Άγιος Γαβριήλ του Σαμτάβρο της Γεωργίας, Να κάνεις τρεις παρακλήσεις. Στην Παναγία, στην αγία Νίνα και στον άγιο Γεώργιο, και όλα θα πάνε καλά.
https://iconandlight.wordpress.com/2018/07/09/23934/

Το σημαντικότερο έργο του μοναχού είναι η εσωτερική παράστασή του ενώπιον του Θεού, η προσευχή. Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ
https://iconandlight.wordpress.com/2015/07/09/%cf%84%ce%bf-%cf%83%ce%b7%ce%bc%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c%cf%84%ce%b5%cf%81%ce%bf-%ce%ad%cf%81%ce%b3%ce%bf-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%bc%ce%bf%ce%bd%ce%b1%cf%87%ce%bf%cf%8d-%ce%b5%ce%af%ce%bd/

Μέσα στη Θ. Λειτουργία ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει το Χριστό, μπορεί να βρει το παν. Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ
https://iconandlight.wordpress.com/2017/07/09/%CE%BC%CE%AD%CF%83%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%B8-%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CE%BF-%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CF%82-%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%B5/Απολυτίκιον του Αρράφου Χιτώνος του Χριστού . Ήχος πλ. α΄. Τον συνάναρχον Λόγον.

Προσκυνούντες τον τόπον εναποθέσεως του Σού Αρράφου Χιτώνος, Λόγε Θεού και Θεέ, οι πιστοί πανευλαβώς Σε ικετεύομεν· Εν τη ενότητι της Σης αγαπήσεως ημάς συντήρει εις τους αιώνας και στίφη αιρετιζόντων δίωκε, Σώτερ, η Αλήθεια.

Μεγαλυνάριον.

Άρραφον Χιτώνά Σου, Λυτρωτά, ον ευρείν επόθει εν Ματσχέτα τη ιερά η Αγία Νίνα, ποθούμεν προσκυνήσαι εν γη τον κεκρυμμένον, Σώτερ Θεάνθρωπε.

Απολυτίκιον Αγίας Νίνας ισαποστόλου της Γεωργίας
Ήχος πλ. α’. Τον Συνάναρχον Λόγον.

Ως ωραίοι οι πόδες σου οι ζηλώσαντες ακολουθήσαι ταις τρίβοις των αποστόλων Χριστού, Νίνα, σκεύος Παρακλήτου παμφαέστατον· όθεν τιμώντές σε πιστώς, Γεωργίας φρυκτωρέ φωτόλαμπρε, σε αιτούμεν· ημών τα σκότη λιταίς σου της αγνωσίας πόρρω σκέδασον.

Απολυτίκιον. Αγίων 45 Μαρτύρων — Ήχος δ´ . Ταχύ προκατάλαβε

Οι Μάρτυρες σου Κύριε, εν τη αθλήσει αυτών, το στέφος εκομίσαντο της αφθαρσίας, εκ σου του Θεού ημών· σχόντες γαρ την ισχύν σου, τους τυράννους καθείλον· έθραυσαν και δαιμόνων τα ανίσχυρα θράση. Αυτών ταίς ικεσίαις Χριστέ ο Θεός, σώσον τας ψυχάς ημών.

Ήχος πλ. α΄. Χαίροις ασκητικών.

Στ. Καυχήσονται Όσιοι εν δόξη και αγαλλιάσονται επί των κοιτών αυτών.

Χαίροις, ο της Ρωσίας βλαστός* και το του Άθωνος ευώδες απάνθισμα,* μιγάδων ο πρωτοπόρος,* εν του Κιέβου τη γη,* ο την ερημίαν πολισάμενος·* πατήρ ο δειξάμενος* τέκνων απείρων εν πνεύματι*, α προς Πατέρα* τον ουράνιον έργοις σου* καθοδηγήσας,* ναούς δειξάμενος Πνεύματος.* Δόξα σοι, πανσεβάσμιε,* Αντώνιε Όσιε,* δέχου ημών τε τον ύμνον*  και  της  καρδίας την πρόθεσιν,* προχέων σοίς φίλοις,* ευλογίαν την εξ ύψους* παθών τε λύτρωσιν.

Ήχος δ΄. Ως γενναίον εν Μάρτυσι

Τον αόκνως διδάξαντα και ποιήσαντα μέλψωμεν ασκητήν ως μέγιστον και θειότατον κατά το ρήμα του Κτίσαντος, θεόπνουν Σωφρόνιον, απαθείας εραστήν και υπέρμαχον νήψεως, ως ψαλτήριον και ηδύμολπον όργανον του θείου Παρακλήτου εκβοώντες· Χαίρε, χρηστότητος σκήνωμα.

Λιτή. Ήχος α΄.

Ο εκ νεαράς ηλικίας μνήμην έχων θανάτου και ησυχίαν φιλών την αρετοτρόφον, Σωφρόνιος ο ένθεος, συγκαλεί σήμερον άπαντας εις πνευματικήν πανδαισίαν· δεύτε, ούν πάντες τρυφώντες των αυτού κατορθωμάτων και των πνευματικών αυτού αναβάσεων ευφρανθώμεν και δόξαν αέναον πέμψωμεν τω ευιλάτω Κυρίω και Λυτρωτή των ψυχών ημών.